مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک (ره آورد دانش)
سال:1394 | دوره:18 | شماره:11 (پیاپی 104) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: آیریزین، مایوکینی جدید است که اخیرا شناسایی شده و به نظر می رسد نقش مهمی در تنظیم هموستاز و بهبود مقاومت به انسولین دارد. تاثیر تمرین ورزشی بر میزان آیریزین سرمی در دیابت نوع 2 هم چنان مورد بحث است. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر شش هفته تمرین منتخب ایروبیک بر سطوح آیریزین سرمی و مقاومت به انسولین زنان دیابتی نوع 2 انجام گرفته است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع بررسی نیمه تجربی با طرح پیش- پس آزمون بود. آزمودنی های تحقیق را 20 زن مبتلا به دیابت نوع 2 (میانگین سنی 5.6 ±47.4 سال و میانگین نمایه توده بدنی 3.42±29.92) تشکیل دادند. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه کنترل (8 نفر) و تجربی (12 نفر) تقسیم شدند. برنامه تمرینی به مدت 6 هفته (4 جلسه در هر هفته، 40 تا 65 دقیقه در هر جلسه) به اجرا درآمد که هر هفته به زمان و شدت تمرین اصلی (50 تا 80 درصد ضربان قلب ذخیره) افزوده می شد. تمرینات اصلی ایروبیک در قالب 6 بلوک ارائه شد که هر بلوک شامل 32 حرکت بود. نمونه خونی قبل و پس از اتمام پروتکل تمرینی جمع آوری گردید.یافته ها: نتایج تحقیق کاهش معنی دار غلظت گلوکز خون، انسولین و شاخص مقاومت به انسولین و افزایش غلظت سرمی آیریزین را در گروه تمرین در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (p≤0.05)، اما ارتباط معنی داری بین سطح آیریزین با مقاومت به انسولین یافت نشد.نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرینات ایروبیک می تواند اثر قابل ملاحظه ای بر مقادیر آیریزین سرمی، گلوکز ناشتا و شاخص مقاومت به انسولین در زنان دیابتی نوع 2 داشته باشد.

زمینه و هدف: امروزه مصرف تنقلات کم ارزش به عنوان میان وعده در بین کودکان به خصوص در دانش آموزان مقطع ابتدایی رو به افزایش است. پژوهش حاضر به سنجش سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در این زمینه پرداخته است.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی– تحلیلی در سال 1394 بروی 217 دانش آموز مقطع ابتدایی شهرستان اراک انجام گرفت که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته شامل سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده بوده است که نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتار درک شده، قصد رفتاری و عملکرد را در برمی گرفت. روایی و پایایی پرسش نامه قبل از مطالعه بررسی شد. به منظور تعیین مهم ترین سازه های پیش گویی کننده رفتار دانش آموزان از مدل چند متغیره رگرسیون خطی استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه، میانگین و انحراف معیار نمره نگرش (12.24±75.41)، هنجار ذهنی (11.20±78.25)، کنترل رفتار درک شده (17.06±63.69)، قصد رفتاری (15.44±76.26) و عملکرد (24.44±48.84) مشاهده شدند. بر طبق نتایج، سازه کنترل رفتار درک شده توانست 23 درصد تغییرات رفتار را پیش گویی نماید. بین نمره سازه ها با عملکرد همبستگی مستقیم و معنی داری مشاهده شد (0.05>p). با این وجود، در رابطه با ارتباط بین عملکرد تغذیه ای دانش آموزان با سن (0.019=r)، وزن (0.07=r)، قد (0.12=r) و شاخص توده بدنی دانش آموزان (0.07=r) ارتباط معنی داری مشاهده نگردید (0.05<p).نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر، پیشنهاد میشود که در زمان طراحی مداخلات، پیشگیری از مصرف تنقلات کم ارزش، تاکید بر ایجاد نگرش مثبت و خودباوری در کنترل رژیم غذایی دانش آموزان در نظر گرفته شوند.

زمینه و هدف: ناباروری یک بیماری چند عاملی است که عوامل ژنتیکی و غیرژنتیکی مختلف در بروز آن دخیل اند. بیش از 40 درصد از علل ناباروری به زنان اختصاص دارد. هورمون استروژن (ESR) یکی از هورمون های موثر در باروری است. فعالیت حیاتی این هورمون در بافت هدف از طریق اتصال به گیرنده های استروژن انجام می شود. ژن ESR1 روی بازوی بلند کروموزوم شماره 6 واقع شده و گیرنده استروژن a را کد می کند. هدف از این مطالعه، بررسی پلی مورفیسم rs104893956 ژن ESR1 در ناباروری زنان می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه مورد- شاهدی، از 60 زن نابارور و 55 زن سالم به عنوان کنترل نمونه خون تهیه شد. بعد از استخراج DNA ژنومی از لکوسیت های خون محیطی جهت تعیین پلی مورفیسم کدون یاد شده، روش واکنش زنجیره ای پلی مراز با آلل اختصاصی (Specific-PCR Allele) مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل آماری با نرم افزار مدکالک نسخه 12.1 انجام شد.یافته ها: فراوانی آلل T در گروه بیمار (58 درصد) بیشتر از گروه کنترل (44 درصد) بود. ژنوتیپ TT پلی مورفیسم مذکور فراوانی بیشتری در گروه بیمار (18.33 درصد) نسبت به گروه کنترل (1.81 درصد) داشت. یافته های ما نشان می دهند که احتمال ابتلا به ناباروری در افراد دارای ژنوتیپ TT به طور قابل توجهی افزایش می یابد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهند که پلی مورفیسم rs104893956 ژن ESR1 احتمالا در افزایش ابتلا به ناباروری زنان در استان گیلان نقش دارد. نتیجه به دست آمده ممکن است با تغییر خزانه ژنتیکی جمعیت مورد بررسی و یا تفاوت در اندازه جمعیت تغییر کند.

زمینه و هدف: رتینوپاتی دیابتی عارضه ای ناشی از دیابت است که باعث کوری در بزرگ سالان می شود. با افزایش قند خارج سلولی، استرس های اکسیداتیو افزایش می یابد که در نتیجه گونه های واکنش پذیر اکسیژن تولید می شود. گلوتاتیون پراکسیداز 1 که از طریق ژن GPX-1 کد می شود، آنزیم کلیدی حفاظت رگ ها در برابر استرس های اکسیداتیو می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی ارتباط پلی مورفیسم Pro 198 leu ژن GPX-1 در بیماران مبتلا به رتینوپاتی دیابتی است.مواد و روش ها: در این تحقیق مورد- شاهدی، 160 نمونه خون از 80 بیمار مبتلا به رتینوپاتی دیابتی و 80 فرد سالم مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین ژنوتیپ ژن GPX-1 از تکنیک PCR-RFLP به کمک آنزیم ApaI استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مدکالک نسخه 12.1 انجام شد.یافته ها: فراوانی ژنوتیپ های Leu/Leu ،Leu/Pro ،Pro/Pro ژن GPX-1 در بیماران به ترتیب 10، 62.5 و 27.5 درصد بود، در حالی که در گروه کنترل به ترتیب 10، 70 و 20 درصد محاسبه شد. به عبارت دیگر، فراوان ترین ژنوتیپ در گروه بیمار و کنترل هتروزیگوت Ile/Pro بود. بر پایه نتایج به دست آمده از این مطالعه، تفاوت معنی داری در توزیع ژنوتیپی GPX-1 بین افراد مبتلا به رتینوپاتی دیابتی و کنترل دیده نشد (P=0.52).نتیجه گیری: بر اساس این مطالعه، پلی مورفیسم Pro 198 leu ژن Gpx-1 با بیماری رتینوپاتی مرتبط نیست. با این وجود، جهت تعیین نقش دقیق ژن Gpx-1 در بیماری رتینوپاتی دیابتی به مطالعات وسیع تری با تعداد نمونه های بیشتر در جمعیت رشت نیاز است.

زمینه و هدف: خانواده نعناعیان دارای حدود 200 جنس و 4000 گونه می باشد. اکثر گونه های این خانواده دارای اسانس بوده که در صنایع مختلف دارویی، آرایشی و بهداشتی و غذایی کاربرد دارند. هدف از این مطالعه، بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس اندام هوایی گونه گیاهی Ballota platyloma و بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره متانولی گونه مذکور می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، گیاه Ballota platyloma متعلق به خانواده lamiaceae و بومی ایران از منطقه ورسک مازندران جمع آوری شد. اسانس گیری قسمت های هوایی گیاه به روش تقطیر با آب از طریق دستگاه کلونجر انجام شد. به منظور شناسایی ترکیب های عمده اسانس از GC/MS استفاده شد. عصاره گیری به روش ماسراسیون انجام شد. فعالیت ضد باکتریایی عصاره متانولی برعلیه استافیلوکوکوس اورئوس، سودوموناس آئروژینوزا، اشرشیاکلی و باسیلوس سابتلیس به روش انتشار از دیسک و حداقل غلظت بازدارندگی بررسی شد.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی اجزای اسانس به روش GC/MS، تعداد 24 ترکیب را در اسانس Ballota platyloma اثبات کرد. هگزا دکانوئیک اسید (40.30 درصد)، جرماکرن دی (26.6 درصد) و بتاکاریوفیلن (4.74 درصد) ترکیبات عمده موجود در آن را تشکیل می دهند. نتایج نشان داد که عصاره متانولی Ballota platyloma دارای فعالیت ضد باکتریایی است. در میان باکتری های مذکور، بیشترین فعالیت ضد باکتریایی عصاره علیه استافیلوکوکوس اورئوس و کمترین فعالیت علیه سودوموناس آئروژینوزا می باشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که مهم ترین ترکیب اسانس جرما کرن دی بود و هم چنین عصاره متانولی درای اثرات ضد باکتریایی می باشد. از این رو، به منظور پیدا کردن مکانیسم اساسی این فعالیت، تحقیقات بیشتری باید انجام شود.

زمینه و هدف: سیستم agr در استافیلوکوکوس اورئوس، مسوول کنترل و هماهنگی تولید فاکتورهای ویرولانس، اگزوتوکسین های ترشحی و همولیزین ها می باشد. هدف از این مطالعه، تعیین و شناسایی فراوانی ژن agr در ایزوله های استافیلوکوکوس اورئوس حساس و مقاوم به متی سیلین در نمونه های بالینی و شاغلان مراکز درمانی می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی بر روی تعداد 200 ایزوله جداسازی شده استافیلوکوکوس اورئوس از نمونه های کلینیکی و ناقلان سالم شهر همدان انجام گرفت. الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی همه باکتری های جدا شده با استفاده از روش دیسک دیفیوژن تعیین شد و پس از استخراج ژنومی سویه های جدا شده، ژن های mecA و agr ار طریق روش PCR شناسایی شدند. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: تمامی 200 سویه استافیلوکوکوس اورئوس به آنتی بیوتیک ونکومایسین حساس بودند. میزان شیوع ژن mecA در میان سویه های استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده 50 درصد بود. با توجه به نتایج به دست آمده، بیشترین فراوانی ژن های agr در سویه های استافیلوکوکوس اورئوس ایزوله شده به agrA و سپس agrC مربوط بود. AgrB و agrE در هیچ کدام از سویه های استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده نشدند.نتیجه گیری: بیماری زایی استافیلوکوکوس اورئوس به طور عمده به تولید تعدادی از پروتئین های وابسته به سطح سلول یا ترشح این پروتئین ها مربوط می باشد که همگی آن ها تحت تنظیمات ژن agr هستند. در مطالعه حاضر، agrA در ایزوله های کلینیکی و شاغلان ناقل حساس و مقاوم به متی سیلین بیشتر از سایر تایپ های agr بود، بنابر این، نقش احتمالی agrA در ایجاد عفونت استافیلوکوکوس اورئوس با مهم و چشم گیر می باشد.

  زمینه و هدف: آسیب کلیوی متعاقب ایسکمی- خون رسانی مجدد (I/R) هنوز به عنوان یک مساله غیرقابل اجتناب در تعداد زیادی از موقعیت های پزشکی و درمانی مطرح می باشد. گیاه خرفه (Po) از نظر خواص آنتی اکسیدانی شناخته شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات عصاره الکلی خرفه (EEPO) بر عملکرد و وضعیت آنتی اکسیدانی کلیه پس از القای آسیب ایسکمی- خون رسانی مجدد در کلیه موش سفید بزرگ آزمایشگاهی طراحی گردید.مواد و روش ها: تعداد 30 سر موش سفید بزرگ آزمایشگاهی (نژاد ویستار) به پنج گروه 6 تایی تقسیم شد، گروه شم: لاپاراتومی بدون القای I/R، گروه EEPO: دریافت کننده عصاره با دوز 300 میلی گرم بر کیلوگرم و جراحی شم، گروه I/R : القای ایسکمی- خون رسانی مجدد بدون درمان، گروه های EEPO150+ I/R و AEPO300+ I/R: دریافت کننده عصاره با دوز 150 و 300 میلی گرم بر کیلوگرم و متعاقب آن القای ایسکمی- خون رسانی مجدد. عصاره در گروه های مربوطه به مدت 5 روز قبل از جراحی از طریق گاواژ تجویز شد. در خاتمه میزان اوره و کراتینین سرم (Scr)، مالون دی آلدئید (MDA)، سوپراکساید دیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون (GSH) و فعالیت کل آنتی اکسیدانی (TAA) بافت کلیه سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD انجام شد و 0.05>p یا کمتر به عنوان سطح آماری معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: القاء I/R و تیمار با عصاره خرفه، باعث افزایش سطح سوپراکسیددیسموتاز نسبت به گروه شاهد گردید (0.05>p و 0.001>p). هیچ تغییر معنی داری در سطوح مالون دی آلدیید، گلوتاتیون و فعالیت کل آنتی اکسیدانی در بین گروه های مختلف مشاهده نشد. از طرف دیگر سطح اوره و کراتینین سرم در گروه های I/R و تیمار با عصاره الکلی خرفه نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری پیدا کرد (0.001>p).نتیجه گیری: عصاره الکلی گیاه خرفه اثر قابل توجهی بر روی وضعیت آنتی اکسیدانی کلیه نداشت و نتوانست از آسیب کلیوی متعاقب آسیب I/R جلوگیری کند.

زمینه و هدف: امروزه سلامت شغلی پرستاران در نظام سلامت کشور از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اضطراب مرگ، کیفیت خواب و رضایت شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهر اراک در سال 93-1392 صورت پذیرفت.مواد و روش ها: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی و مقطعی بود. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران شاغل در بیمارستان های دولتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اراک و نمونه آماری بر طبق روش تصادفی ساده شامل 309 پرستار بود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های رضایت شغلی هرزبرگ، کیفیت خواب پیترزبورگ و مقیاس اضطراب مرگ بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: رابطه معنی داری بین رضایت شغلی با کیفیت خواب پرستاران یافت شد، اما بین رضایت شغلی و کیفیت خواب با اضطراب مرگ پرستاران رابطه معنی داری وجود نداشت. هم چنین تفاوت معنی داری بین بخش های مختلف از لحاظ رضایت شغلی و اضطراب مرگ وجود داشت، هر چند این تفاوت از بعد کیفیت خواب معنی دار نبود. به علاوه، تنها رضایت شغلی در گروه با احتمال شرایط کار دشوار تر معنی دار بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد توجه به کیفیت خواب به منظور بهبود میزان رضایت مندی پرستاران امری مهم است. وضعیت رضایت شغلی نیز متاثر از شرایط دشوار کار و نیازمند توجه بیشتر به پرستارانی است که در چنین وضعیت کاری قرار دارند. هم چنین وجود اضطراب مرگ بالاتر از حد معمول در پرستاران نیازمند بررسی و تامل بیشتر است.

زمینه و هدف: سولفات منیزیوم (MgSO4) خط اول درمان پره اکلامپسی می باشد. اخیرا اثر ضد درد MgSO4 اثبات شده است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر بی دردی MgSO4 با دوز درمانی پره اکلامپسی در عمل سزارین می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تحلیلی- مقطعی که از اسفند 1392 لغایت مهر 1393 صورت گرفت، 88 زن باردار مبتلا به پره اکلامپسی خفیف دریافت کننده MgSO4 (14 گرم دوز بارگیری و 5 گرم دوز نگهدارنده در هر 4 ساعت) (گروه p) با 88 زن باردار نرمال (گروه N)، از نظر مدت زمان بی دردی و مقدار نیاز به شیاف دیکلوفناک سدیم پس از سزارین مقایسه شدند. پس از عمل، از مقیاس نمره بندی عددی (NRS) و تعداد شیاف های دیکلوفناک سدیم مصرفی برای ارزیابی درد استفاده شد.یافته ها: بیماران گروه p مدت زمان بی دردی بیشتری نسبت به بیماران گروه N داشتند. NRS درد در روز پس از عمل در گروه p به طور معنی داری طولانی تر از گروه N بود (3.34±6.89 ساعت در برابر 2.13±3.55 ساعت و 0.0001>p). دوز شیاف دیکلوفناک مصرفی در گروه p به طور معنی داری کمتر از گروه N بود (147±225 میلی گرم در برابر 92±365.9 میلی گرم و 0.0001>p).نتیجه گیری: درد پس از سزارین در گروه پره اکلامپسی کمتر از گروه غیر پره اکلامپسی بود. این یافته ها احتمالا ناشی از تجویز MgSO4 داخل وریدی در گروه پره اکلامپسی می باشد.

زمینه و هدف: سطح آمیلوئید بتا (bA) در مغز بیماران آلزایمری افزایش می یابد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر 8 هفته تمرین تداومی با دو شدت پایین و بالا بر سطح Ab1-42 هیپوکامپ موش های صحرایی آلزایمری شده بود.مواد و روش ها: 50 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (با سن 12 هفته و میانگین وزنی 13.10±219.82 گرم)، در 5 گروه سالم کنترل، آلزایمر کنترل، آلزایمر تمرین با شدت پایین، آلزایمر تمرین با شدت بالا و شم قرار گرفتند. برای القای آلزایمر، از تزریق هوموسیستئین (دوز 0.6 مولار) به درون بطن مغز موش ها استفاده شد. گروه های تمرین با شدت پایین با سرعت 20 متر در دقیقه (50 تا 55 درصد VO2max) و گروه های تمرین با شدت بالا با سرعت 27 متر در دقیقه ( 75 تا 80 درصد VO2max)، به مدت 60 دقیقه در هر جلسه و 5 روز در هفته روی نوار گردان تمرین کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی انجام شد (p>0.05).یافته ها: سطح Ab1-42 در هیپوکامپ موش های آلزایمر کنترل نسبت به گروه سالم کنترل به طور معنی داری بالاتر ( 0.001=p) و در موش های گروه های تمرین آلزایمری با دو شدت پایین و بالا نسبت به گروه کنترل آلزایمر به طور معنی داری پایین تر بود (0.02=p). اما تفاوت معنی داری بین دو شدت تمرین مشاهده نشد (0.99=p).نتیجه گیری: به نظر می رسد تمرین ورزشی تداومی می تواند از طریق کاهش سطح Ab1-42 در هیپوکامپ موش های آلزایمری شده مفید باشد و به عنوان یک روش درمانی مکمل در بیماران آلزایمر مورد مطالعه قرار گیرد.