شنوایی شناسی (Auditory and Vestibular Research)
سال:1391 | دوره:21 | شماره:2 (پیاپی 38) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: مدت ها مربیان به دنبال روشی بودند که بتواند گفتار را برای افراد کم شنوا قابل رویت کند. در دهه های اخیر روش های چندی ابداع شد که مهمترین آن گفتار نشانه ای است که حدود 50 سال پیش توسط کورنت در سال 1967 ابداع شد. هدف مقاله حاضر، بررسی نتایج پژوهش های انجام شده پیرامون گفتار نشانه ای و اثربخشی آن بر مهارت های زبانی کودکان کم شنوا بود.روش بررسی: در این مقاله، پژوهش هایی که به بررسی گفتار نشانه ای و تاثیر آن بر جنبه های مختلف گفتار و خواندن و نوشتن کودکان کم شنوا پرداخته بودند، مرور شدند. این مطالعات با کلید واژه cued speech از بانک های اطلاعاتی Proquest، Medline و Scopus و نیز پایان نامه ها و کتاب های معتبر از سال 1972 تا 2011 استخراج شده اند.نتیجه گیری: گفتار نشانه ای از جمله روش های شفاهی است که همه صداها را قابل دیدن و قابل دسترس می کند. این روش ادراک گفتار را بسیار ساده می سازد؛ همچنین مهارت های لب خوانی و توانایی استفاده از باقی مانده شنوایی را در کودکان کم شنوا بهبود می بخشد. گفتار نشانه ای توانایی برقراری ارتباط و درک و تمایز گفتار را از سنین کودکی افزایش می دهد و گفتار و توانایی بهره گیری از کاشت حلزون را بهبود می بخشد. هدف اصلی از ابداع گفتار نشانه ای ارتقاء سطح خواندن و نوشتن کودکان کم شنوا بوده است که در این حیطه به نظر کاملا موفق می رسد.

زمینه و هدف: آسیب شنوایی، رشد بهنجار بسیاری از توانمندی های تحصیلی را تحت الشعاع قرار می دهد و پیشرفت آن را با کندی رشد مواجه می سازد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر آسیب شنوایی بر مهارت ریاضیات دانش آموزان کم شنوا در مقایسه با دانش آموزان شنوا در پایه چهارم ابتدایی بود.روش بررسی: پژوهش از نوع مقطعی و ابزار آزمون سوالات ریاضی استاندارد شده بین المللی سال 2007، در نظر گرفته شد که روی 35 دانش آموز کم شنوای پایه چهارم ابتدایی با محدوده کاهش شنوایی متوسط رو به شدید تا عمیق از مدارس استثنایی شهرستان های ورامین، پاکدشت و شهرری و همچنین 35 دانش آموز شنوای همتا که به روش تصادفی ساده از مدارس هم جوار با مدارس استثنایی انتخاب شده بودند اجرا شد.یافته ها: در تحلیل یافته ها، دانش آموزان کم شنوا در بعدشناختی در سه حیطه دانستن، به کارگیری و استدلال در مقایسه با دانش آموزان شنوا عملکرد ضعیف تری نشان دادند و تفاوت معنی داری مشاهده شد (p<0.05)، و بین مهارت ریاضی دانش آموزان در شهرستان های تحت آزمون در هر دو گروه شنوا و کم شنوا اختلاف معنی داری نشد.نتیجه گیری: آسیب شنوایی، پیشرفت حوزه تحصیل از جمله یادگیری ریاضیات را تحت تاثیر قرار می دهد. ارائه روش های متنوع تدریس در جهت پیشرفت تفکر استنتاجی و ساختارهای شناختی ریاضیات و همچنین توسعه درک مفاهیم در حوزه ریاضیات در خدمات توانبخشی دانش آموزان کم شنوا شایان اهمیت است.

زمینه و هدف: بررسی و ارزیابی اختلال صوت شامل ارزیابی درکی، آکوستیکی، آئرودینامیکی و فیزیولوژیکی است. در سال های اخیر علاوه بر روش های ذکر شده، ارزیابی مبتنی بر نظر بیمار نیز به عنوان یکی از اجزاء ضروری ارزیابی صوت در نظر گرفته می شود. هدف اصلی این پژوهش ساخت ابزاری بود که بتواند مشکلات جسمی، عملکردی و عاطفی بیماران صوت بزرگسال را مورد سنجش قرار دهد.روش بررسی: این مطالعه از نوع ساخت آزمون است. پرسشنامه سنجش نشانه های اختلال صوت پس از طی مراحل مختلف از جمله بررسی پرسشنامه های مشابه خارجی ساخته شد. روایی محتوایی این پرسشنامه بر اساس قضاوت هفت نفر از متخصصان گفتاردرمانگر به دست آمد. این پرسشنامه روی 60 بیمار مبتلا به اختلال صوت باسواد (40 مرد و 20 زن) در محدوده سنی 18 تا 60 سال اجرا شد و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ و دونیمه کردن تعیین شد.یافته ها: شاخص روایی محتوایی برای کل پرسشنامه مطلوب و برابر 0.94 بود. ضریب آلفا برای بخش ها و کل پرسشنامه بالاتر از 0.7 و ضریب دونیمه کردن 0.96 به دست آمد. ضریب همبستگی بخش ها با کل پرسشنامه معنی دار بود (p<0.01).نتیجه گیری: پرسشنامه سنجش نشانه های اختلال صوت در بزرگسالان از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار بوده و منعکس کننده مشکلات جسمی، عملکردی و عاطفی بیماران صوت است. اجرای پرسشنامه و امتیازدهی آن ساده بوده و به نظر می رسد که استفاده از این پرسشنامه در کنار سایر روش های ارزیابی در انتخاب بهترین و مناسب ترین شیوه درمان کمک کننده و راه گشا باشد.

زمینه و هدف: از دیدگاه رشدی، ارتباط بین زبان و لکنت به دلیل این که به طور کلی شروع لکنت هم زمان و منطبق است با دوره سریع رشد زبانی کودکان، موضوع قابل توجهی است. آگاهی واج شناختی نمونه ای از عملکرد زبانی است که هم زمان با زبان رشد می کند و زیربنای مهارت های گفتاری و شنیداری است. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین لکنت و آگاهی واج شناختی و توجه به این مهارت در روند ارزیابی و درمان لکنت بود.روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت مقطعی - مقایسه ای روی 53 کودک 8-4 ساله شهر تهران انجام شد. برای نمونه های مورد بررسی ابتدا تشکیل پرونده توسط آزمونگر از درمانگر و والدین و مربیان به عمل آمد. سپس صدای کودکان لکنتی ضبط شده و آنگاه اجرای پژوهش با استفاده از آزمون آگاهی واج شناختی انجام شد. پس از آن اطلاعات به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در امتیاز آزمون آگاهی واج شناختی بین گروه های لکنتی و غیرلکنتی به طور کلی و نیز در زیرگروه های سنی تفاوت معنی دار وجود داشت (p<0.05). کودکان لکنتی با شدت های مختلف در کسب امتیاز تفاوت معنی داری را نشان ندادند. کودکان کمتر از چهار سال کمترین امتیاز و کودکان بزرگ تر از هفت سال بیشترین امتیاز را کسب کردند و این اختلاف معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: به نظر می رسد در ارزیابی و درمان کودکان لکنتی باید توانمندی آگاهی واج شناختی و عوامل سن، نوع و شدت لکنت مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: آزمون پتانسیل های عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی ابزار جدیدی برای بررسی عملکرد دهلیزی است. این پاسخ با زمان نهفتگی کوتاه را می توان با تحریک صوتی با شدت بالا، از عضلات چشمی منقبض شده ثبت کرد، و به عنوان ابزار تشخیصی برای ارزیابی رفلکس دهلیزی چشمی طرف مقابل استفاده کرد. هدف مطالعه حاضر بررسی و مقایسه دامنه، زمان نهفتگی، نسبت اختلاف دامنه دو طرف و میزان وقوع پتانسیل های عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی (n10) و گردنی (p13) در افراد هنجار بود.روش بررسی: مطالعه مقطعی حاضر روی 20 فرد با میانگین سنی 22.18 و انحراف معیار 2.19 سال و حساسیت شنوایی هنجار و عدم سابقه اختلالات دهلیزی انجام شد. امواج p13 و n10 با استفاده از محرک تن برست 500 هرتز راه هوایی در سطح شدت 95 دسی بل nHL و با استفاده از گوشی داخلی ثبت و مقایسه شدند.یافته ها: موج p13 در همه افراد مورد مطالعه ثبت شد، ولی در دو مورد موج n10 ثبت نشد. دامنه مطلق و زمان نهفتگی به ترتیب 140.77 میکروولت و 15.56 میلی ثانیه برای پتانسیل گردنی و 3.18 میکروولت و 9.32 میلی ثانیه برای پتانسیل چشمی به دست آمد. تفاوت معنی داری در دامنه دو پتانسیل مشاهده شد (p=0.000).نتیجه گیری: در مطالعه حاضر شاخصه های این دو آزمون نشان داد که دامنه و درصد وقوع پاسخ در پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی کمتر از پتانسیل دهلیزی گردنی بود. از آنجایی این دو پاسخ احتمالا از دو بخش متفاوت عصب دهلیزی منشا می گیرند، می توان به عنوان دو آزمون مکمل در نظر گرفت و به عنوان ابزاری برای ارزیابی اختلالات دهلیزی استفاده کرد.

زمینه و هدف: به دلیل نقص در بازخورد شنوایی، گفتار کودکان مبتلا به افت شنوایی آهنگ نامناسبی دارد. نتایج مطالعات نشان می دهد که کودکان کاشت حلزون شده نیز در بیان آهنگ گفتار دچار مشکل هستند. آهنگ، حالت جمله خبری یا پرسشی را نشان می دهد. هدف از این مطالعه مقایسه بیان آهنگ گفتار در کودکان استفاده کننده از کاشت حلزون با کودکان دارای شنوایی هنجار بود.روش بررسی: پژوهش حاضر روی 25 کودک کاشت حلزون شده و 50 کودک هنجار انجام گرفت. جهت بیان جملات خبری و پرسشی تصاویری به کودک نشان داده می شد. پس از آن تمامی جملات توسط هشت نفر گفتاردرمانگر شنیده شدند و مورد قضاوت ادراکی قرار گرفتند. با استفاده از نرم افزار praat میانگین فرکانس پایه و تغییرات زیروبمی محاسبه شد.یافته ها: در گروه کاشت حلزون شده میانگین فرکانس پایه گفتار بالاتر و میانگین تغییرات زیروبمی کمتر از گروه هنجار بود. همچنین میانگین امتیازات صاحب نظران در گروه کاشت حلزون شده پایین تر از گروه هنجار بود. تفاوت ها در هر سه متغیر معنی دار بود (p<0.05). همبستگی میان مدت زمان استفاده از دستگاه کاشت حلزون و امتیاز قضاوت ادراکی معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج، دستگاه کاشت حلزون در تسهیل بیان آهنگ گفتار محدودیت دارد. با این وجود با افزایش مدت زمان استفاده از کاشت حلزون، عملکرد کودکان در بیان آهنگ گفتار بهبود می یابد. بنابراین لازم است گفتاردرمانگرها در برنامه درمانی کودکان کاشت شده، مداخله در بیان آهنگ گفتار را در نظر داشته باشند.

زمینه و هدف: کودکان کم شنوای شدید و عمیق در برقراری ارتباط با دیگران و تحصیل در مدرسه با مشکل روبه رو می شوند. در سال های اخیر توجه زیادی به بحث تلفیق این کودکان در مدارس عادی شده است. بنابراین دیدگاه، درک مترادف ها و متضادها به عنوان یکی از مقوله های معناشناسی زبان مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 75 دانش آموز پایه پنجم ابتدایی شهر تهران در سه گروه 25 نفری عادی، کم شنوای تلفیقی و باغچه بان مورد مطالعه قرار گرفتند. در جمع آوری داده ها از آزمون نوشتاری محقق ساخته استفاده شد تا احتمال خطا در دریافت واژه ها حذف شود. آزمودنی ها می بایست مترادف یا متضاد واژه مورد نظر را می نوشتند.یافته ها: در هر دو آزمون به کار رفته در این پژوهش، امتیازهای گروه عادی از گروه کم شنوا، و گروه کم شنوای تلفیقی از دانش آموزان مدارس باغچه بان بالاتر بود (p<0.05). توانایی هر سه گروه دانش آموز در درک واژه های متضاد به طور معنی داری بالاتر از درک واژه های مترادف بود (p=0.001). سرعت پردازش در گروه عادی از دو گروه کم شنوا به طور معنی داری بالاتر بود (p=0.001).نتیجه گیری: به نظر می رسد فراگیری این دو مقوله معناشناختی همچون سایر مهارت های زبانی تحت تاثیر سلامت شنوایی است. اختلاف بین دو گروه دانش آموز کم شنوا بیانگر این موضوع است که غنی بودن محیط آموزشی از محرک های کلامی و تعامل با کودکان عادی بر رشد جنبه معناشناسی زبان در دانش آموزان کم شنوا تاثیرگذار است.

زمینه و هدف: وجود کودک سالم و بدون معلولیت نقش به سزایی در سلامت روانی خانواده ایفا می کند و هزینه های خانواده و جامعه را کاهش می دهد. از آنجا که ازدواج های خویشاوندی بستر مناسبی برای بروز ژن های نهفته و مغلوب بوده و منجر به انواع معلولیت ها از جمله ناشنوایی می شود، هدف مطالعه حاضر بررسی شیوع ازدواج های خویشاوندی در والدین کودکان ناشنوا و عادی و رابطه آن با ناشنوایی بود.روش بررسی: در این پژوهش 467 نفر دارای کودک عادی به صورت نمونه گیری خوشه ای از مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان و 423 کودک استثنایی به صورت غیرتصادفی انتخاب شدند. از این تعداد 130 نفر ناشنوا بودند که در شهرستان اردبیل مورد بررسی قرار گرفتند. از آمار توصیفی برای اندازه گیری شیوع ازدواج فامیلی و تست کای دو برای مقایسه شیوع ازدواج فامیلی بین والدین کودکان شنوا و ناشنوا استفاده شد.یافته ها: داده های توصیفی نشان داد که 80 نفر از 130 (61.54 درصد) از والدین افراد ناشنوا ازدواج خویشاوندی داشتند. تحلیل داده ها نشان داد که میزان شیوع ناشنوایی در کودکانی که والدین آنها ازدواج خویشاوندی داشته اند نسبت به گروه والدین کودکان عادی، بیشتر بوده و این تفاوت در سطح p<0.001 معنی دار بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده احتمالا ازدواج های خویشاوندی نقش مهمی در بروز ژن های نهفته و مغلوب دارند و منجر به بروز انواع معلولیت از جمله ناشنوایی می شوند. آگاهی زوج ها از پیامدهای ازدواج خویشاوندی و انجام مشاوره های ژنتیکی ضروری است.

زمینه و هدف: در رویکردهای مختلف زبانی، خواندن یک مهارت محسوب می شود. مهارت های زبانی شامل گوش کردن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن، با هم ارتباط زیادی دارند. بنابراین چنانچه کودکان مهارت های گوش دادن و سخن گفتن را فعالانه انجام دهند، مهارت های خواندن و نوشتن را به آسانی خواهند آموخت. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه ای سواد خواندن دانش آموزان کم شنوا و همسالان با شنوایی هنجار در مقاطع مختلف تحصیلی بود.روش بررسی: تحقیق به صورت پس رویدادی و با استفاده از آزمون استاندارد شده پرلز 2006 بود که روی 80 دانش آموز کم شنوای شدید و عمیق پایه های تحصیلی پنجم دبستان، اول و چهارم دبیرستان شاغل به تحصیل در مدارس استثنایی شهر تهران که به شیوه نمونه گیری تصادفی و 80 دانش آموز با شنوایی هنجار از مدارس عادی که با نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، اجرا شد.یافته ها: تفاوت معنی داری بین میانگین درک خواندن دانش آموزان شنوا و کم شنوای شدید و عمیق مشاهده شد (p<0.001). همچنین در هر سه آزمون، میانگین درک خواندن دانش آموزان کم شنوای دختر از پسر بالاتر بود و این تفاوت در سطح p<0.001 معنی دار بود. تفاوت میانگین درک خواندن دانش آموزان کم شنوا در سه مقطع معنی دار نبود که نشان دهنده عدم رشد مهارت خواندن، متناسب با افزایش پایه تحصیلی بود.نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان می دهد که یکی از حیطه هایی که در کم شنوایان به طور قابل ملاحظه ای دچار آسیب می شود، درک خواندن است. با توجه به اینکه سواد خواندن یکی از مهمترین توانایی های اکتسابی دانش آموزان در مدرسه است، لزوم ارزیابی آن و شناخت نقاط قوت و ضعف دانش آموزان به ویژه کم شنوایان ضروری است.

زمینه و هدف: تشخیص به موقع کم شنوایی، مداخله زودهنگام و بهبود مهارت های رشدی در کودکان را باعث می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین میانگین سنین تشخیص کم شنوایی و انجام کاشت حلزون در کودکان کم شنوا و مقایسه سن انجام کاشت حلزون در کودکان شناسایی شده با و بدون غربالگری شنوایی صورت گرفت.روش بررسی: بررسی مقطعی حاضر روی 96 کودک کم شنوای حسی عصبی شدید تا عمیق که از خرداد 1387 تا اسفند 1389 در مرکز کاشت حلزون امیراعلم تحت جراحی قرار گرفتند، صورت گرفت. جمع آوری داده ها با بررسی پرونده موجود در مرکز، مصاحبه با والدین و تکمیل برگه تاریخچه گیری شامل 4 بخش مشخصات فردی، سابقه تولد، پزشکی و کم شنوایی انجام شد.یافته ها: میانگین سن تردید به کم شنوایی 6.73 ماه با انحراف معیار 5.79، تشخیص 9.35 ماه با انحراف معیار 5.79، تجویز سمعک 13.41 ماه با انحراف معیار 6.10، شروع برنامه توانبخشی 16 ماه با انحراف معیار 6.36، انجام کاشت حلزون 41.25 ماه با انحراف معیار 11.12، شروع استفاده از کاشت 42.15 ماه با انحراف معیار 11.12 بود، بین این سنین تفاوت معنی داری وجود داشت (p<0.05). 43.8 درد از کودکان با غربالگری شنوایی شناسایی شده بودند و بین سن انجام کاشت حلزون در آنها با کودکان بدون غربالگری، تفاوت معنی داری وجود داشت (p£0.0001).نتیجه گیری: علی رغم کاهش بارز سنین تشخیص کم شنوایی و مداخله نسبت به گذشته، تاخیر در سنین مذکور نسبت به معیارهای جهانی وجود دارد. غربالگری شنوایی نوزادان در کاهش این سنین، تاثیر چشمگیری دارد.

زمینه و هدف: ارزشیابی درونی فرایندی مهم در هر سازمانی است. یکی از سیاست های آموزش عالی ارزشیابی هر یک از گروه های آموزشی است. هدف از ارزشیابی درونی گروه گفتاردرمانی سنجش میزان کیفیت در حوزه های آموزش، پژوهش و درمان به منظور ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها و شناسایی راه های بر طرف کردن ضعف ها و تهدیدها است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی - توصیفی در 10 گام به منظور بررسی 10 عامل انجام شد. نمونه ها شامل دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، دانش آموختگان و مسوولان آنان، اعضاء هیات علمی و مدیر گروه، کارشناسان و بیماران بودند. در این پژوهش از نرم افزار ارزیابی درونی گروه های آموزشی و پژوهشی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی استفاده شد. تجزیه و تحلیل بر اساس میانگین میانگین ها انجام شد.یافته ها: طیف مطلوبیت عوامل به ترتیب از بیشترین به کمترین عبارت بودند از: کیفیت تشخیص و درمان و نحوه برخورد با بیماران 4.15 از 5 و هیات علمی 3.5 در طیف مطلوب، ساختار سازمانی و مدیریت 3.34، دانش آموختگان 3.21، فرایند تدریس و یادگیری 3.1، رسالت ها و اهداف 3.09، دوره های آموزشی و برنامه های درسی 2.99، امکانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی 2.9، دانشجویان 2.76 و پژوهش 2.67 در طیف نسبتا مطلوب. گروه گفتاردرمانی در کل میانگین (%63.4) 3.17 از 5، طیف نسبتا مطلوب را به دست آورد.نتیجه گیری: گروه گفتاردرمانی قبل از ادغام در وضعیت نسبتا مطلوب قرار داشت. با توجه به شرایط و امکانات موجود این وضعیت برای گروه مناسب بود.

زمینه: کودکان معمولا اولین واژه های خود را در سنین 10 تا 15 ماهگی بیان می کنند و طی مراحلی به گفتار ساده تا پیچیده دست می یابند. سنجش میانگین طول گفته، یکی از معیارهای بررسی رشد و تکامل زبان کودکان است. محاسبه میانگین طول گفته و بررسی ترتیب کاربرد برخی از تکواژهای دستوری در گفتار کودکان فارسی زبان از اهداف این مطالعه بود.مورد: نمونه گفتار آزاد دو کودک در مهد کودک، از 12 تا 60 ماهگی، هر ماه به مدت 120 دقیقه به طریق ضبط ویدئویی جمع آوری و نمونه های گفتار واج نویسی شد. مطالعه به روش طولی و توصیفی انجام گرفت. دختر و پسر مورد مطالعه اولین واژه های خود را به ترتیب در سن 12 ماهگی و 16 ماهگی بیان کردند. دختر در 18 ماهگی و پسر 20 ماهگی بیان گفته های دوکلمه ای را آغاز کردند. تعدادی از تکواژهای دستوری که در ساختمان فعل کاربرد دارند قبل از 24 ماهگی با میانگین طول گفته کمتر از دو تکواژ در گفتار هر دو کودک ظاهر شدند. ترتیب کاربرد تکواژهای پی بندهای فعل، از مفرد به جمع بود. شش شناسه فاعلی قبل از 36 ماهگی در گفتار هر دو کودک ظاهر شد.نتیجه گیری: مراحل تکامل گفتار کودکان فارسی زبان نیز همانند سایر کودکان از مرحله گفتار تک واژه آغاز شد و با افزایش واژگان و کاربرد تکواژهای دستوری به تدریج بر پیچیدگی گفتار آنها افزوده شد. نکته مهم این که کودکان فارسی زبان با میانگین طول گفته کمتر از 2 تکواژ کاربرد تکواژهای دستوری را آغاز کردند.