پژوهش های مشاوره (تازه ها و پژوهش های مشاوره)
سال:1388 | دوره:8 | شماره:30 |تعداد مقالات:11

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی روان درمانگری پویشی فشرده و کوتاه مدت و زوج درمانگری ارتباطی بر ارتقا سلامت روان و افزایش رضامندی زوجین انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 45 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی بوده که مایل به ادامه زندگی مشترک بوده، و از جامعه در دسترس به طور تصادفی انتخاب و در سه گروه قرار گرفتند. دو گروه به عنوان آزمایش و یک گروه به عنوان کنترل، سپس این سه گروه به دو مقیاس انریچ و سلامت عمومی به صورت پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. فرضیه های تحقیق عبارت بودند از: زوجینی که با رویکرد روان پویشی تحت درمان قرار گرفته اند از آنانی که تحت چنین درمانی قرار نگرفته اند از سلامت روانی بالاتری برخوردارند. زوجینی که با رویکرد ارتباطی تحت درمان قرار گرفته اند از آنانی که تحت چنین درمانی قرار نگرفته اند از سلامت روانی بالاتری برخوردارند. زوجینی که با رویکرد روان پویشی کوتاه مدت تحت درمان قرار گرفته اند در مقایسه با آنانی که با رویکرد روان پویشی تحت درمان قرار گرفته اند از کسانی که تحت چنین درمانی قرار نگرفته اند از رضامندی زناشویی بالاتری برخوردارند. زوجینی که با رویکرد ارتباطی تحت درمان قرار گرفته اند از کسانی که تحت درمانی قرار نگرفته اند از رضامدی زناشویی بالاتری برخوردارند. زوجینی که با رویکرد روان پویشی تحت درمان قرار گرفته اند در مقایسه با آنان که با رویکرد ارتباطی تحت درمان قرار گرفته اند از رضامندی زناشویی بالاتری برخوردارند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برای معنادار بودن تفاوت بین گروه ها، و آزمون تعقیبی شفه برای تعیین تفاوت بین نوع میانگین ها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده تفاوت معنادار بین هر دو روش با افزایش سلامت روانی و رضایت زناشویی (کل) بوند. هر دو رویکرد بر مولفه ها (خرده مقیاس ها) ی علایم جسمانی، اختلال اضطرابی و خواب، و عملکرد اجتماعی به یک اندازه موثر بودند. در خرده مقیاس افسردگی فقط روان پویشی موثر بود. هر دو رویکرد بر غنی سازی مولفه های (خرده مقیاس) مسایل شخصیتی، رضایت زناشویی، ارتباط، حل تعارض، مدیریت مالی، رابطه جنسی، و فرزندان و فرزندپروری موثر بودند. در خرده مقیاس های رضایت زناشویی، بر مولفه های تحریف آرمانی و نقش های مساوات طلبی فقط رویکرد روان پویشی موثر بود و بر مولفه های فعالیت اوقات فراغت و جهت گیری مذهبی فقط رویکرد ارتباطی موثر بودند. تفاوت دو رویکرد در ارتقا سلامت روانی و افزایش رضایت زناشویی معنادار نبود.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی سه شیوه شناختی-رفتاری، آموزش ارتباطات و خودیاری روانشناختی بر کاهش علایم افسردگی دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. به این منظور چهل نفر از بین دانشجویان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه اصفهان به صورت داوطلب از طریق مصاحبه انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در سه گروه ده نفری آزمایش و یک گروه ده نفری کنترل قرار گرفتند. گروه های آزمایش در شش جلسه درمان شناختی-رفتاری، آموزش ارتباطات و خودیاری روانشناختی شرکت کردند. داده ها با آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS آماری تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که هر سه شیوه درمانی شناختی-رفتاری، آموزش ارتباطات و خودیاری روان شناختی در کاهش افسردگی موثرند (P<0.05).بین این سه شیوه درمانی تفاوت معناداری در کاهش افسردگی وجود ندارد. به این معنی که هر سه شیوه افسردگی را کاهش می دهند؛ اما تفاوتی از نظر ارجح بودن آنها در کاهش افسردگی وجود ندارد. توصیه کاربردی به دست اندرکاران امور مشاوره ای و فرهنگی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی کشور این بود که از هر سه شیوه برای مقابل با افسردگی دانشجویان استفاده کنند.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش شادکامی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های شهر ساری در سال 86-1385 انجام شد. روش تحقیق شبه آزمایشی بوده که از طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. نمونه آماری شامل 60 نفر است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان شهر ساری انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری شادکامی، پرسشنامه بازنگری شده آکسفورد و متغیر ملاک، میانگین نمره های پایان ترم 1 و 2 دانش آموزان بود. گروه آزمایشی در 25 جلسه آموزشی مبنی بر رویکردهای شادتر بودن شرکت کردند و گروه گواه آموزشی در این مورد دریافت نکردند. از آزمون t پیش آزمون – پس آزمون جفت نمونه ای جهت تجزیه و تحلیل آماری (به کمک نرم افزار SPSS) استفاده شد. نتایج حاصل، تفاوت معناداری را بین میانگین نمره های امتحانی دو گروه آزمایش و گواه نشان داد که بیانگر تاثیر مثبت آموزش شادکامی بر میزان شادی و پیشرفت دانش آموزان است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و جو روانی-اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش آموزان پسر پایه اول دبیرستان شهر اهواز می باشد. آزمودنی ها در این پژوهش 380 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسش نامه های عملکرد خانواده (FAD)، مقیاس کلاس من (MSI) و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی (AISS) استفاه شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها نشان داد که بین عملکرد خانواده و جو روانی-اجتماعی کلاس با ناسازگاری کلی، و ناسازگاری عاطفی، آموزشی و اجتماعی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. به طور کلی، ترکیب عملکرد خانواده و جو روانی-اجتماعی کلاس پیش بینی کننده معناداری برای ناسازگاری دانش آموزان پایه اول در جمعیت مورد مطالعه بودند.

در راستان انجام تحقیقات در مورد مشکلات روانی-اجتماعی کودکان ADHD، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مشورت گروهی با مادران دارای کودک ADHD برای کاهش شدت علایم این اختلال و کاهش استرس مادران انجام شد. روش پژوهش آزمایشی بود. نمونه از جامعه آماری (مادران) دانش آموزان پایه های اول تا چهارم ابتدایی شهر سقز به صورت زیر انتخاب شد. ابتدا 35 نفر از این دانش آموزان که از پرسشنامه رفتاری راتر معلم (B2) نمره 10 به بالا گرفته بودند به صورت تصادفی انتخاب و سپس از طریق مصاحبه با والدین و مدیران بر مبنای ملاک های تشخیصی DSM-IV، 30 نفر انتخاب شدند. در نهایت مادران آنها به عنوان افراد نمونه تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. ابزارهای اندازه گیری عبارت بود از: مصاحبه، پرسشنامه رفتاری راتر (فرم B2) و آزمون DASS21، پرسشنامه رفتاری معلم (فرم راتر) و آزمون DASS21 به عنوان پیش آزمون و پس آزمون. تحلیل نتایج با استفاده از آزمون های آماری تحلیل کواریانس و تی همبسته نشان داد مشورت گروهی با مادران دارای دانش آموز ADHD به طور معنااری منجر به کاهش ناسازگاری اجتماعی و کاهش استرس والدین شده است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش فن کنترل خودگویی بر حل تعارضات زناشویی زنان متاهل شهر ارومیه است. در پژوهش از روش آزمایشی از نوع پیش آزمون و گروه کنترل استفاده شده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تعارضات زناشویی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل زنان 20 تا 40 ساله مراجعه کننده با شکایت تعارضات زناشویی به مرکز مشاوره بهزیستی شهر ارومیه (مجتمع قدس) بود. حجم نمونه در این پژوهش 20 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (n=10) و گواه (N=10) جایگزین شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از تحلیل واریانس چند متغیره یک طرفه استفاده شد. نتایج یافته ها نشان داد آموزش فن کنترل خودگویی به زنان در مجموع (7 خرده مقیاس) موثر بوده و در تمام مولفه ها جزء رابطه جنسی و افزایش رابطه فردی با خویشاوندان خود در زنان موثر بوده است.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش های چندگانه گاردنر دانش آموزان موفق و ناموفق (دختر و پسر) صورت گرفت. روش این پژوهش از نوع پس رویدادی است. به منظور انجام این پژوهش از میان جامعه دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان مریوان، 370 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب شدند، که از میان گروه نمونه منتخب، 174 نفر دانش آموز موفق و 196 نفر دانش آموز ناموفق (100 نفر پسر، 170 نفر دختر) را تشکیل می دهند. پس از نمونه گیری و انتخاب نمونه مورد نظر، آزمون هوش های چندگانه گاردنر و همچنین آزمون ریون به منظور اندازه گیری آماری تحلیل واریانس یک راهه، آزمون تعقیبی شفه، t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که اولا بین دانش آموزان موفق و ناموفق (دختر و پسر) در هوش های دیداری – فضایی، زبانی – کلامی، منطقی – ریاضی، بدنی – جنبشی، درون فردی، بین فردی و طبیعت گرا تفاوت معناداری وجود دارد و دانش آموزان موفق در این مولفه ها نمرات بالاتری گرفتند. نتایج همبستگی پیرسون در مورد ارتباط هوش عمومی و هوش های چندگانه، نشان داد که هوش عمومی با هوش منطقی – ریاضی، زبانی – کلامی و بدنی – جنبشی همبستگی معناداری دارد. نتایج تحلیلی رگرسیون گام به گام نشان داد که هوش منطقی – ریاضی در تبیین و پیش بینی تغییرات هوش عمومی بیشترین نقش را دارد. در نهایت نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که دانش آموزان موفق از هوش منطقی – ریاضی و کلامی – زبانی بالاتری برخوردارند و نمرات به دست آمده توسط آنها در این مولفه ها از میانگین ملاک بالاتر بود، و دانش آموزان ناموفق نیز در این مولفه های هوشی نمرات پایین تری در مقایسه با میانگین ملاک به دست آورند می توان نتیجه گرفت که بیشترین تفاوت دانش آموزان موفق و ناموفق و دو مولفه هوش منطقی – ریاضی و کلامی – زبانی می باشد بر مبنای نتایج این پژوهش می توان به مسوولین آموزش و پرورش پیشنهاد نمود که در جهت رشد و شکوفایی سایر هوش های چندگانه گاردنر در دانش آموزان بکوشند.