علوم پایه (دانشگاه آزاد اسلامی)
سال:1384 | دوره:15 | شماره:58 (ویژه نامه زیست شناسی) |تعداد مقالات:12

در این تحقیق، مطالعات سیتوتاکسونومیکی بر روی گونه هایی متعلق به 6 طایفه از تیره شب بو انجام شده و از لحاظ ساختار کروموزومی و عدد پایه کروموزمی (X) با یکدیگر مقایسه شده اند. در این مطالعه، مشاهده گردید برخی از گونه ها پلی پلوئید بوده و دارای کروموزوم B می باشند.

ویتامین E نقش مفیدی در حفظ سلامت انسانها بازی مینماید. نقش ویتامین E در بهبود اعمال رفتاری از جمله اختلالات وابسته به سن در الگوهای شناختی مشخص شده است. سیستم کولینرژیک نقش مهمی را در فرایندهای یادگیری و حافظه بازی می نماید. در تحقیق حاضر میانکنش بین ویتامین E و استیل کولین بر به یادآوری حافظه با استفاده از شیوه احترازی غیر فعال در موشهای صحرایی نر بالغ مورد ارزیابی قرار گرفت. تزریق داروها به صورت پس از تعلیم و درون بطن مغز انجام شد. تیمار ویتامین E با دوز 50 µg/rat و استیل کولین با دوز 0.5,1 µg/rat موجب افزایش میزان به یادآوری میانکنشی بین ویتامین E و سیستم کولینرژیک در فرایند به یادآوری حافظه وجود دارد.

جنس Salvia متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) میباشد. Salvia nemorosa گیاهی دارویی است که به دلیل داشتن اسانسهای معطر دارای اهمیت دارویی و غذایی است. در این پژوهش ضمن بررسی های تشریحی بر روی گیاه فوق، اثرات ضد میکروبی عصاره های اتانولی، متانولی، آبی تهیه شده از اندامهای هوایی (برگ، ساقه، گل) و ریشه بر رشد برخی از میکروارگانیسم ها شامل سه گونه از جنس استافیلوکوکوس (اورئوس، اپیدرمیدیس،ساپروفیتیکوس)، باسیلوس سرئوس، شیگلا فلکسنری، سالمونلا تیفی، اشریشیاکلی، قارچ آسپرژیلوس فلاووس و کاندیدا آلبیکانس مورد بررسی قرار گرفت. روش های مورد استفاده شامل سنجش قطر هاله مهار رشد و روش انتشار بود. نتایج به دست آمده نشان داد که عصاره های متانولی و اتانولی نسبت به عصاره آبی اثر بازدارندگی بیشتری بر روی میکروارگانیسم های مورد بررسی داشته است.

دانه گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) را در طب سنتی به عنوان کاهش دهنده چربی سرم، دیورتیک، ضد نفخ، ضد اسهال و ضد رماتیسم به کار می برند. در تحقیق حاضر تاثیر تیمار خوراکی درازمدت عصاره الکلی دانه گیاه شنبلیله بر میزان قند خون و انسولین سرم در موشهای صحرایی نر بالغ سالم و دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق گویای آن است که میزان گلوکز خون حیوانات دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین به صورت معنی داری در مقایسه با حیوانات سالم افزایش می یابد و تیمار خوراکی عصاره الکلی دانه گیاه شنبلیله سبب کاهش معنی داری در میزان گلوکز سرم حیوانات دیابتی می گردد و این کاهش موثرتر از داروی گلی بن کلامید می باشد. عصاره الکلی دانه گیاه شنبلیله تاثیر معنی داری را در میزان گلوکز سرم حیوانات سالم ایجاد نمی کند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که میزان انسولین سرم حیوانات دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین به صورت معنی داری در مقایسه با حیوانات سالم کاهش می یابد و تیمار خوراکی عصاره الکلی دانه گیاه شنبلیله سبب افزایش معنی داری در میزان انسولین سرم حیوانات دیابتی می گردد و این افزایش موثرتر از داروی گلی بن کلامید می باشد. عصاره الکلی دانه گیاه شنبلیله تاثیر معنی داری را در میزان انسولین سرم حیوانات سالم ایجاد نمی کند.

بر طبق اطلاعات جمع آوری شده و تحقیق حاضر در مجموع 454 گونه متعلق به 246 جنس و 62 تیره در محدوده جغرافیایی بروجرد شناخته شده است. گیاهان دولپه ای با 395 گونه، تک لپه ای ها با 55 گونه، پتریدوفیت ها با 2 گونه و بازدانگان با 2 گونه فلور بروجرد را تشکیل می دهند. از گونه های دولپه ای؛ 26 گونه بی گلبرگ، 24 گونه جدا گلبرگ و 127 گونه پیوسته گلبرگ می باشند. غنی ترین تیره ها Fabaceae (76 گونه)، Asteraceae (56 گونه)، Brassicaceae (55 گونه)، Lamiaceae (24 گونه) و Poaceae (22 گونه) هستند. جنس های متنوعی که در بروجرد هستند عبارتند از:Astragalus (27 گونه)، Euphorbia (12 گونه)، Alyssum (10 گونه) و Centaurea (9 گونه). گونه های درختی و درختچه ای (23 گونه) و عناصر رودخانه ای (9 گونه) کمترین درصد فرم رویش منطقه هستند. از گونه های درختی و درختچه ای؛ 14 گونه جداگلبرگ، 4 گونه پیوسته گلبرگ، 3 گونه بی گلبرگ و 2 گونه از بازدانگان است. از کل گونه های موجود در ایران، 1812 گونه اندمیک ایران است که با توجه به اطلاعات به دست آمده 7 گونه اندمیک بروجرد می باشد.

در بررسی رویش گلسنگ های استان خراسان، تعدادی ژاز نمونه های موجود در شش منطقه استان، جمع آوری گردید. پس از آن، مطالعات ریخت شناسی، تشریحی و شیمیایی، بر روی نمونه های جمع آوری شده انجام شد. بر اساس نتایج حاصل، چهار گونه گلسنگ، از چهار جنس، متعلق به چهار تیره، شناسایی شدند. دو گونه جدید از ایران و دو گونه جدید نیز از خراسان، برای اولین بار گزارش می شوند.

وقتی باکتری در معرض بنزآلکونیوم کلرید (از گروه ترکیبات چهارتایی آمونیوم) یا کات ها قرار می گیرد. کات با گروهها فسفات فسفولیپیدهای غشا متصل می شود. در حالی که قسمت غیر قطبی مولکول به قسمت داخلی هیدروفوبیک پرده نفوذ می کند. در نتیجه انحرافی در غشا تولید شده، حالت نیمه تراوایی آن از بین می رود و ترکیبات تیتروژن و فسفات دار از سلول بیرون می زنند، مضافا بر آنکه وقتی کات داخل سلول شود موجب تغییر ماهیت پروتیین ها می گردد. اثر ضد باکتریایی کات ممکن است بوسیله برخی از یون های فلزی مانند Ca++ و Mg++ که احتمالا برای جایگاههای آنیونی سطح سلولی رقابت می کنند کاهش یابد. چون سختی آب بطور معمول به املاح Ca و Mg اطلاق می شود و بر اساس کربنات کلسیم محاسبه می شود. در این پژوهش کارایی عملکرد کات ها با افزایش درجه سختی آب بررسی می شود، تا رابطه سختی آب با بروز اپیدمی های روده ای در مناطق دارای آب سنگین در فصل تابستان مورد بررسی قرار گیرد. کارایی دو ضد عفونی کننده ماهان و مس (ترکیبات بنزآلکونیوم کلرید) بر 3 باکتری مولد بیماریهای روده اشریشیاکلی (PTTCC 1047) سالمونلا انتریکاسروتیپ تیفی موریوم (PTTCC 1340) و شیگلافلکسنری (PTTCC 1234) در 48 نمونه آب قلیایی با درجات سختی متفاوت بین (36 تا 1610 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم) مورد آزمایش قرار گرفت. بررسی ضد میکروبی با دو روش انتشار و رقت انجام شد. نتایج حاصل از 720 آزمایش حاکی از آن بودند که در صورت رعایت کامل مفاد دستورالعمل بر چسب دو ضد عفونی کننده مورد استفاده در بالاترین درجه سختی آب 1610 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم قادر به نابودی108  باکتری مورد آزمایش در میلی لیتر بودند. اما با تهیه رقت هایی از نمونه استاندارد سختی آب مانع عملکرد ضد عفونی کننده ماهان و مس از ترکیبات بنز آلکونیوم کلرید گردید. باکتری سالمونلا انتریکا سروتیپ تیفی موریوم مقاوم ترین باکتری به ترکیبات بنزآلکونیوم کلرید بود. بر اساس نتایج بدست آمده و با توجه به شیوع اپیدمی های سالمونلایی در سراسر جهان از جمله ایران استفاده صحیح از مواد ضد عفونی کننده خصوصا در مناطق واجد آبهای سنگین الزامی است.

در تشکیل بافت غضروفی میان کنش های سلول - سلول و سلول با ECM موجب مهاجرت، تکثیر و تمایز سلولهای پیش ساز مزانشیمی می شوند. ترکیبات قندی (Glycoconjugates) در تنظیم هر یک از پدیده های فوق نقش اساسی دارند. هدف از تحقیق حاضر شناسایی بعضی انواع گلیکوکانژوکه ها و قندی های انتهایی آنهاست که بر رشد و نمو طبیعی بافت غضروفی جسم مهره و اندام حرکتی موثرترند. به این منظور از جنینهای رت نژاد Wistar (E12 تا E21) نمونه برداری و پس از تهیه مقاطع بافتی، رنگ آمیزیهای H-E آلسین بلو (pH=1 , pH-2.5)، پاس و آبی تولوئیدین برای ردیابی ترکیبات قندی سولفاته و کربوکسیله، خنثی و متاکروماتیک انجام شد. با کمک لکتین MPA نیز پایانه قندی Gal Nac شناسایی گردید. مشخص شد که ترکیبات قندی کربوکسیله طی روزهای اولیه و ترکیبات قندی متاکرماتیک و سولفاته در مرحله بعدی ظاهر میشوند. واکنش ترکیبات قندی خنثی در مراحل میانی مطالعه مثبت بود. قند انتهایی G al Nac در ابتدای تجمع سلولهای مزانشیمی، در سطح سلولها و ECM ظاهر شد. در مرحله تمایز بافت غضروفی واکنش در جسم مهره تقریبا منفی اما در اندام حرکتی مثبت و داخل سلولی بود. لذا به نظر می رسد الگوی انتشار زمانی مکانی ترکیبات قندی و بخصوص انتهای قندی آنها نقش مهمی در وقوع کندروژنز بعهده دارد.

در بهار 1383، 65 سویه E.coli جدا شده از نمونه های ادرار بیماران مبتلا به عفونتهای ادراری از بیمارستانهای قائم شهر و ساری به منظور تعیین الگوی مقاومت دارویی و انتقال فاکتور مقاومت مورد بررسی قرار گرفتند. جداسازی و تشخیص سویه ها بر اساس روشهای استاندارد انجام گرفت.سنجش حساسیت آنتی بیوتیکی سویه ها طبق روش disk-diffusion انجام شد. بالاترین میزان مقاومت آنتی بیوتیکی نسبت به آمپی سیلین (%87.7) و پس از آن نسبت به تتراسیکلین (%73.8) و سفالوتین (%61.5) بود.مقاومت به سه یا بیشتر عوامل ضد میکروبی (MDR=Multiple Drug Resistance) در %75 نمونه ها مشاهده شد. MIC با استفاده از Macrodilution Method تعیین شد. MIC آنتی بیوتیک نالیدیکسیک اسید برای تمام سویه های حساس به این آنتی بیوتیک و MIC تمام آنتی بیوتیکهای مورد استفاده برای سویه پذیرنده در پروسه کانجوگاسیون محاسبه شد.کانجوگاسیون با استفاده از روش کشت مخلوط برای بررسی انتقال فاکتور مقاومت انجام شد و سویه E.coli DH5α F- lac+ Nar به عنوان سویه پذیرنده مورد استفاده قرار گرفت.(%60) از سویه های E.coli حساس به نالیدیکسیک اسید دارای فاکتور مقاومت قابل انتقال بودند. بیشترین میزان انتقال مربوط به تتراسیکلین (%45) و پس از آن آمپی سیلین، کلرامفنیکل، تریمتوپریم - سلفامتوکسازول که به ترتیب با میزان 37.1، 33.3 و 23.1 درصد انتقال یافتند و کمترین انتقال مقاومت مربوط به سفالوتین با %7.1 بود.در این مطالعه سویه های E.coli جدا شده درصد بالایی از مقاومت به آنتی بیوتیک های به کار رفته را نشان دادند. نتایج به دست آمده نشان دادند که افزایش قابل توجه در ظهور سویه های مقاوم به دارو ناشی از استفاده کنترل نشده از آنتی بیوتیک ها در انسان و حیوانات و انتقال فاکتور مقاومت بین باکتری های مختلف است و بنابراین محدود کردن استفاده از آنتی بیوتیک ها در حیوانات و انسان، انجام تستهای حساسیت آنتی بیوتیکی برای انتخاب داروی مناسب و رعایت دوز دارو و طول درمان میتواند گسترش سویه های مقاوم را کاهش دهد.

بروموکریپتین (2- بروموآرگوکریپتین) از آلکالوییدهای آرگوت مشتق شده و از طریق گیرنده های دوپامینرژیکی فعالیت ضد پارکینسونی را سبب می شود. این دارو با تحریک گیرنده های دوپامینی پس سیناپسی در هیپوتالاموس باعث آزاد سازی فاکتور مهار کننده پرولاکتینی (PIF) می گردد. از بروموکریپتین همچنین به عنوان داروهای محرک تخمک گذاری برای درمان نازایی در زنها استفاده می شود. با توجه به اینکه در مورد تاثیر این دارو در جنس نر مطالعات کمتری انجام شده در این تحقیقات اثرات بروموکریپتین بر رفتارهای جنسی و غلظت سرمی تستوسترون مورد بررسی قرار گرفته است.حیوانات مورد استفاده در این تحقیق 50 عدد موش صحرایی نر بالغ از نژاد wistar با وزن 220-200 گرم بودند که به 5 گروه تقسیم شدند: گروههای تجربی، بوموکریپتین مسیلات با مقادیر 1(mg/kg) و 0.5 و 0.25 دریافت کردند، گروه شم محلولی از چند قطره اتانول و آب مقطر دریافت کرد و به گروه کنترل هیچ ماده ای تزریق نشد. تزریق دارو به صورت داخل صفاقی به مدت 20 روز انجام شد و رفتارهای جنسی مورد بررسی قرار گرفت. در پایان روز بیستم نمونه های خونی تهیه و غلظت هورمون تستوسترون اندازه گیری شد. بررسی نتایج حاصله با استفاده از روشهای آماری مناسب نشان داد که میزان غلظت تستوسترون در گروههای دریافت کننده بروموکریپتین با مقادیر 1(mg/kg) و 0.5 نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری را نشان می دهد. همچنین این گروهها کاهش معنی داری در مدت زمان تاخیر در جفت گیری (ML)، دخول (IL) و دوره زمانی پس از انزالی (PEI) نسبت به گروه کنترل نشان دادند و در نتیجه انگیزش جنسی بهبود یافت. مطالعات آماری افزایش معنی داری در تعداد دفعات جفت گیری همراه با دخول (IF)، کفایت جفت گیری (EL) و دوره زمانی بین دخولی (ICI) و کاهش معنی داری در مدت زمان تاخیر در انزال (EL) نسبت به گروه کنترل نشان دادند و در نتیجه عملکرد جنسی نیز بهبود یافت. به نظر می رسد که این دارو با تاثیر مستقیم بر سلولهای لیدیگ و فعال کردن آنها یا با تحریک سلول های لوتئوتروپ در هیپوفیز و ترشح LH باعث افزایش ترشح تستوسترون می گردد. از طرفی احتمالا این دارو می تواند به عنوان یک آگونیست دوپامینی بر مراکز عصبی مثل ناحیه پیش بینایی هیپوتالاموس تاثیر بگذارد و باعث بهبود انگیزش و عملکرد جنسی شود.

در مطالعه حاضر، اثرات سیستمهای هیستامینرژیک و کولینرژیک بر بیادآوری حافظه در رتهای نر بالغ مورد بررسی قرار گرفته است. در همه تجربیات تزریق درون بطنی - مغزی پس از آموزش انجام شده است. استیل کولین (1-10 µg/rat) و نیکوتین (1-10 µg/rat) بعنوان آگونیستهای کولیرژیک موجب افزایش بیادآوری حافظه شده، در حالیکه اسکوپولامین، بعنوان آنتاگونیست کولینرژیک (5-20 µg/rat) موجب کاهش، در حالیکه پیریلامین (10-50 µg/rat)، آنتاگونیست رسپتورH1 هیستامین و سایمتیدین (1-50 µg/rat)، آنتاگونیست رسپتور H2 هیستامین موجب افزایش بیادآوری حافظه در موشهای صحرایی شدند. هیستامین موجب کاهش اثر افزایشی استیل کولین یا نیکوتین گردید. همچنین، آنتاگونیستهای رسپتور هیستامین اثر القا شده توسط استیل کولین یا نیکوتین را افزایش دادند. هیستامین اثر مهاری القا شده توسط اسکوپولامین را تقویت نمود. نتایج دلالت بر آن دارند که سیستمهای هیستامینرژیک و کولینرژیک دارای اثرات متضاد بر بیادآوری حافظه می باشند. همچنین، سیستم هیستامینرژیک ارتباط متقابل نزدیکی را با سیستم کولینرژیک در بیادآوری حافظه نشان می دهد.

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف فسفر، گوگرد و روی بر عملکرد دانه، درصد روغن و پروتیین، کلزا، رقم هیبرید (ری جن کبری)، آزمایشی در سال زراعی 1381 در قالب طرح کرتهای خرد شده با پایه بلوکهای کاملا تصادفی با سه تکرار، تیمارهای اصلی شامل سه سطح فسفر (P2=140 , P1=70 , P0=0) کیلوگرم در هکتار بصورت سوپر فسفات تریپل و تیمارهای فرعی شامل دو سطح گوگرد (S2=200 , S1=100) کیلوگرم در هکتار بصورت سولفات آونیوم و دو سطح روی (Z1=50 , Z0=0) کیلوگرم در هکتار بصورت سولفات روی در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. نتایج آزمایشات نشان داد که مدیریت متعادل و موثر کودی جهت دستیابی به عملکرد، مطلوب بوده چنان که کیفیت گیاه زراعی را تضمین و حاصلخیزی پایدار خاک را در پی خواهد داشت. به طوری که با افزایش فسفر به میزان 70 کیلوگرم در هکتار کلیه شاخص های مورد آزمایش بیشترین افزایش و در صورت عدم افزایش فسفر (P=0) کمترین افزایش سطح را داشته اند. همچنین با افزایش گوگرد کلیه شاخص های مورد آزمون از جمله درصد روغن افزایش یافت. در مورد کود روی به جز درصد پروتیین بقیه موارد افزایش داشته و با افزایش کود روی درصد پروتیین کاهش یافت.