مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1391 | دوره:11 | شماره:3 (پی در پی 44) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: تهوع و استفراغ از عوارض مهم بعد از اعمال جراحی است که برای بیمار ناخوشایند بوده و سبب تاخیر در ترخیص و بروز عوارض دیگر می شود. رویداد این عارضه بعد از جراحی استرابیسم زیاد است. روش های دارویی و غیر دارویی متعددی برای پیش گیری از بروز این عارضه به کار رفته است. هدف این مطالعه مقایسه اثرات سه داروی اندانسترون، متوکلوپرامید و دگزامتازون در پیش گیری و یا کاهش تهوع و استفراغ به دنبال جراحی استرابیسم در کودکان بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسویه کور، 111 کودک و نوجوان 2 تا 15 ساله، کلاس ASA Physical Status Class) ) I و II کاندید جراحی الکتیو استرابیسم به صورت تصادفی در 3 گروه اندانسترون، متوکلوپرامید و دگزامتازون قرار گرفتند. دگزامتازون در شروع عمل و به دنبال القاء بیهوشی و اندانسترون و متوکلوپرامید نیم ساعت قبل از خاتمه عمل تجویز گردیدند. بروز تهوع و استفراغ و نیاز به درمان در ریکاوری (1 ساعت اول بعد از عمل)، 1 تا 6 ساعت، 6 تا 12 ساعت و 12 تا 24 ساعت بعد از عمل در پرسش نامه ثبت گردید و توسط آزمون مجذور کای و Kruskall-wallis مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از نظر میانگین سنی، وزن و جنس تفاوت معنی داری بین گروه ها وجود نداشت. در گروه دارویی اندانسترون کمترین میزان تهوع و استفراغ بعد از عمل (7.2%) و کمترین میزان نیاز به داروی ضدتهوع و استفراغ (3.6%) مشاهده شد (در گروه دگزامتازون به ترتیب 12.6% و 9% و در گروه متوکلوپرامید 13.5% و 10.8%).نتیجه گیری: کاربرد داروی اندانسترون در جراحی استرابیسم با کاهش بروز تهوع و استفراغ، کاهش بستری مجدد و هزینه های درمانی و رضایت بیشتر بیماران همراه است.

زمینه و هدف: گیاه زنیان یکی از گونه های دارویی است که دارای خواص درمانی زیادی از جمله ضدنفخ، ضدتهوع، خلط آور و تسکین دردهای روماتیسمی می باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی ترکیبات تشکیل دهنده و خواص آنتی اکسیدانی اسانس بذر این گیاه بوده است.مواد و روش ها: در مطالعه ای آزمایشگاهی، اسانس بذرها با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج و با استفاده از روش های کروماتوگرافی گازی (Gas Chromatography) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (Gas Chromatography- Mass Spectrometry) اجزای تشکیل دهنده آن تفکیک و شناسایی شد. خواص آنتی اکسیدان اسانس از طریق روش تخریب رادیکال های آزادDPPH (2, 2- diphenyl-1-picrylhydrazyl) تعیین و مقدار کل ترکیبات فنولی موجود در اسانس با روش Follin-Ciocalteu مشخص گردید. روش های آماری تجزیه واریانس و مقایسه میانگین به روش دانکن مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها: بیشترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس بذر زنیان بومی استان یزد، تیمول (64.9%) و گاماترپنین (11.1%) می باشد. در این تحقیق، فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس زنیان بومی استان یزد میزان 0.711 IC50 میکروگرم بر میلی لیتر و میزان ترکیبات فنولی 162.62 میلی گرم گالیک اسید بر گرم تشخیص داده شد.نتیجه گیری: پتانسیل بی نظیر زنیان بومی استان یزد به عنوان یکی از ناشناخته ترین گیاهان دارویی کشورمان، در کاربردهای طب سنتی، دارو های نوین و صنایع می تواند چشم انداز روشنی در آینده این گیاه ایجاد کند و تجارت، کشت و کار و در نتیجه فرآوری صنعتی- دارویی آن را افزایش دهد.

زمینه و هدف: تاثیر تمرینات شدید بدنی بر افزایش آنزیم های کبدی نشان داده شده است، اما تاثیر بی تمرینی بر این آنزیم ها کاملا مشخص نیست. مطالعه حاضر، با هدف بررسی تاثیر 4 هفته بی تمرینی به دنبال 12 هفته تمرین های هوازی بر آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و سطح چربی های خون طراحی گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 80 سر موش صحرایی ماده از نژاد ویستار که حداقل سه ماه از اتمام دوران باروری آن ها سپری شده بود، انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه کنترل، تداومی و تناوبی تقسیم شدند. گروه های فعالیت تداومی و یا تناوبی، دویدن روی نوار گردان را به مدت 12 هفته اجرا کردند و سپس در معرض بی تمرینی قرار گرفتند. کلیه آزمودنی ها با شرایط مشابه، به مدت 4 هفته نگهداری شدند.بافت برداری کبد با شرایط کاملا مشابه، قبل از آزمون و پایان هفته های 6، 12 و 16انجام شد. آنالیز آزمایشگاهی سطوح ALT، AST و ALP با دستگاه تحلیل گر خودکار و بررسی چربی های خون با روش آنزیماتیک انجام شد. از آزمون تحلیل واریانس دو طرفه با اندازه گیری های مکرر برای بررسی روابط متغیرها استفاده شد.یافته ها: در هر دو گروه تداومی و تناوبی، سطوح ALT، AST و ALP پس از 4 هفته بی تمرینی نسبت به مراحل 6 و 12 هفته تمرین، به طور معنی داری کاهش یافت (p=0.001) ولی ALT و AST هر دو گروه در مرحله بی تمرینی نسبت به مرحله پیش آزمون به طور معنی داری بالاتر بود (در مورد ALT به ترتیب p=0.028 و p=0.019 و P=0.050 AST و p=0.001). به علاوه، مقادیر LDL-C به دنبال 6 و 12 هفته تمرین تداومی و تناوبی هوازی و در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش (گروه تداومی به ترتیب p=0.009 ، p=0.001 و p=0.001 و گروه تناوبی هوازی p=0.023، p=0.001 و p=0.001) و مقادیر HDL-C به طور معنی داری افزایش داشته است (p=0.001).نتیجه گیری: سطوح آنزیم های کبدی پس از 4 هفته بی تمرینی متعاقب 12 هفته تمرین های هوازی به طور معنی داری کاهش می یابد. به علاوه، به دنبال 6 و 12 هفته تمرین تداومی و تناوبی هوازی و در مقایسه با گروه کنترل سطوح LDL-C کاهش و سطوح HDL-C افزایش معنی داری داشتند.

زمینه و هدف: یکی از بهترین روش های شناخته شده در اندازه گیری سطح سلامتی، ارزیابی کیفیت زندگی است. در مطالعه حاضر، میزان تاثیر بیماری انفارکتوس میو کارد (Myocardial Infarction) بر کیفیت زندگی بیماران و مهم ترین جنبه های متاثر از بیماری در زندگی مبتلایان مورد ارزیابی قرار گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه هم گروهی تاریخی (Historical cohort) در سال 1387 در شهرستان رفسنجان انجام شد. یک هم گروه که از لحاظ سن، جنس، سطح تحصیلات، طبقه اجتماعی و وضعیت تاهل همسان بودند و تنها از نظر ابتلا به بیماری MI در دو گروه بیمار (50 نفر) و سالم (50 نفر) قرار داشتند، مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه Short Form-366 بود. از روش های آماری پارامتریک (t-test) و غیر پارامتریک (من ویتنی و مجذور کای) جهت انجام مقایسات نمرات کسب شده در دو گروه استفاده شد.یافته ها: نسبت افراد با کیفیت زندگی نامطلوب در گروه مبتلا به MI به طور معنی داری بیش از این نسبت در گروه سالم بود (p=0.001). مهم ترین جنبه متاثر از این بیماری وضعیت احساسی و عاطفی بوده است. محاسبه خطر نسبی نشان داد که ابتلا به بیماری دیابت به طور معنی داری و به اندازه 2.7 برابر احتمال ایجاد کیفیت زندگی نامطلوب را در افراد تحت بررسی افزایش می دهد (%95 CI=1.2-6).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه بیماری MI احتمال ایجاد زندگی با کیفیت نامطلوب را در بیماران به طور قابل توجهی افزایش می دهد. انجام مداخلات لازم که متمرکز بر مهم ترین جنبه های متاثر از بیماری MI باشد، می تواند کیفیت زندگی بیماران را افزایش دهد.

زمینه و هدف: حوادث ناشی از کار سومین علت مرگ و میر در جهان محسوب می شوند و به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه معرفی شده اند. هدف پژوهش حاضر بررسی اپیدمیولوژیک رویداد صدمات شغلی در میان کارگران ایرانی تحت پوشش خدمات بیمه تامین اجتماعی بوده است.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر مبنای اطلاعات ثبت شده حوادث ناشی از کار، در سازمان تامین اجتماعی کشور انجام پذیرفته است. جامعه آماری مورد بررسی، تمامی موارد حوادث ناشی از کار برای بیمه شدگان اجباری و رانندگان حادثه دیده در طی سال های 1380 تا 1384 بوده است. برای بررسی و توصیف داده ها از روش های آمار توصیفی استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه از اطلاعات موجود 86437 فرد آسیب دیده به دلیل حوادث شغلی تحت پوشش بیمه سازمان تامین اجتماعی که 98.7% آن ها مرد بودند، استفاده شد. میزان بروز حوادث ناشی از کار در بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی در کل کشور حدود 0.3% بوده است. استان های قم، ایلام، همدان و کردستان به ترتیب، بیشترین میزان بروز حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص داده بودند.نتیجه گیری: الگوی رخداد حوادث شغلی از زوایای مختلفی چون سن، جنس، علت حادثه و نوع حادثه، با دیگر مطالعات انجام شده در کشور و جهان هم خوانی دارد.

زمینه و هدف: امروزه انجام فعالیت های بدنی در پیش گیری از بیماری های مزمنی هم چون استئوآرتریت پیشنهاد می شود، اما خطر هایی که فعالیت بدنی شدید ممکن است بر روی افراد و مخصوصا سیستم اسکلتی- عضلانی آنان داشته باشد ناشناخته است. هدف از این مطالعه، مقایسه درجه استئوآرتریت، میزان شدت درد زانو، میزان علایم، مشکلات عملکرد حرکتی در فعالیت های روزانه، ورزشی، تفریحی و کیفیت زندگی در ورزشکاران حرفه ای بازنشسته و افراد غیر ورزشکار بوده است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 60 ورزشکار مرد حرفه ای بازنشسته فوتبال، کشتی، دو و میدانی و غیرورزشکار با محدوده سنی 50 تا 65 سال به عنوان آزمودنی به صورت هدفمند انتخاب و به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. علایم بالینی و رادیو لوژیکی بیماری توسط پزشک ارتوپد تایید شد و از پرسش نامه جهانی و بومی سازی شده پیامد صدمات زانو و استئوآرتریت (Knee injury and Osteoarthritis Outcome Score) KOOS استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد.یافته ها: بین میانگین درجه استئوآرتریت زانو (p=0.001)، شدت درد زانو (p=0.001)، میزان علایم (p=0.001)، مشکلات عملکرد حرکتی در فعالیت های روزانه (p=0.001)، ورزشی تفریحی (p=0.001) و کیفیت زندگی (p=0.001) در چهار گروه اختلاف معنی داری مشاهده شد. گروه های فوتبال، کشتی، دو و میدانی و غیر ورزشکار در درجه استئوآرتریت زانو به ترتیب از میانگین بالاتر، و در سایر متغیر ها از میانگین پایین تری برخوردار بودند.نتیجه گیری: ورزش حرفه ای و در سطح قهرمانی احتمال ابتلاء به بیماری استئوآرتریت زانو را در بین ورزشکاران حرفه ای بازنشسته افزایش داده که در ورزش های دارای فعالیت ترکیبی قدرت و استقامت، نسبت به ورزش های استقامتی بیشتر مشهود است.

زمینه و هدف: سندرم روده تحریک پذیر ((Irritable bowel syndrome یک اختلال کارکرد روده می باشد و با توجه به این که متغیرهای روانشناختی، نقش تعیین کننده ای در ایجاد و تداوم بیماری های جسمی دارند، مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه میزان افسردگی در افراد مبتلا و غیرمبتلا به IBS در تابستان 1389 طراحی گردید.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 100 بیمار مبتلا به IBS مراجعه کننده به مطب های متخصصین داخلی شهر رفسنجان و 100 نفر به عنوان غیرمبتلا شرکت داده شدند که پس از جمع آوری اطلاعات دموگرافیک و تکمیل پرسش نامه افسردگی بک (Beck)، مصاحبه بالینی روان پزشکی در مورد آنها انجام شد. سپس اطلاعات کسب شده با استفاده از آزمون های آماری t، مجذور کای و آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: از مجموع 100 نفر شرکت کننده در هر یک از گروه های مورد و کنترل، 38 نفر مرد و 62 نفر زن بودند. مطالعه حاضر نشان داد که در افراد مبتلا به IBS، شدت و شیوع افسردگی بیش از افراد عادی جامعه می باشد (p=0.037) و با افزایش سطح تحصیلات، سن و مدت زمان ابتلا به بیماری، میزان افسردگی بیشتر می شود. در مشاغل دولتی و دانشجویان نیز این میزان بیشتر بود. در گروه غیرمبتلا نیز اگر چه افسردگی کمتر از گروه IBS بود اما، میزان افسردگی در سطوح پایین تحصیلاتی، سن بالا و قشر خانه دار بیشتر مشاهده شد. فاکتور جنس نقش برجسته ای در هیچ یک از این بررسی ها نداشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد در افراد مبتلا به IBS شدت و شیوع افسردگی بیش از افراد غیرمبتلا می باشد. بنابراین، در درمان بیماران IBS باید به شدت و شیوع افسردگی توجه خاصی مبذول شود.

زمینه و هدف: آلاینده های دارویی یکی از مسائل حاد زندگی امروزی به شمار می آیند: بسیاری از محققین، به ویژه در کشورهای پیشرفته، وجود این آلاینده ها را حتی در آب آشامیدنی گزارش کرده اند و اثرات منفی آنها را بر محیط زیست و سلامت انسان گوشزد نموده اند. هدف از این مطالعه، بررسی برهمکنشی داروهای موجود در محیط زیست و اثرات آن بر سلامت جامعه است.مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق مروری، در موتور جستجوی Google scholar و پایگاه های Springer و Elsevier آلودگی های دارویی آب و خاک مورد بررسی قرار گرفت و مرتبط ترین و به روزترین منابع از جمله کتب و مقالات، مطالعه گردیدند. گزارش جامع دارویی شهرهای مختلف ایران نیز از مراکز مختلف جمع آوری گردید و برای قسمت پیشنهادات از اساتید فن کمک گرفته شد.بحث و نتیجه گیری: مطالعات نشان می دهند که داروها در سطح وسیع از کارخانجات تولیدکننده دارو، داروهای تاریخ گذشته و اضافه بر نیاز بیماران، هم چنین داروهای مصرف شده توسط انسان و حیوان به محیط زیست وارد می شوند. داروهای مصرفی توسط انسان منبع اصلی آلودگی شناخته شده اند. به علت حلالیت بالای داروها، احتمال وجود آن ها در منابع آبی بسیار بیشتر است که متاسفانه تصفیه آب معمولی قادر به حذف این آلاینده ها نمی باشد و داروهایی که نیمه عمر بالایی دارند، به خصوص آنتی بیوتیک ها، تجمع می یابند و سبب مقاوم سازی بدن انسان و جهش میکروارگانیسم ها می شود که عواقب خطرناکی به دنبال دارد. اطلاعات بیشتر و کامل تری از اثرات زیست محیطی داروها برای درک بهتر چگونگی کاهش آلاینده ها، ارائه راه کارهای کاربردی حذف این آلاینده ها و جلوگیری از مقاومت دارویی ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: پوکی استخوان یک بیماری مربوط به بالغین است که شروع آن می تواند از دوران کودکی و نوجوانی باشد. علی رغم تاکید بر پیش گیری از پوکی استخوان در بالغین، در این زمینه، برای کودکان و نوجوانان تلاش اندکی صورت گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر برنامه آموزشی بر دانش و نگرش دختران دانش آموز نسبت به عوامل خطر و راه های پیش گیری از پوکی استخوان در دبیرستان های شهر شیراز بود.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت نیمه تجربی و به روش پیش آزمون- پس آزمون در سال 1384 انجام شد و 537 نفر از دانش آموزان دختر به وسیله نمونه گیری تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. بعد از پیش آزمون، گروه آزمایش در یک برنامه آموزشی که بر اساس الگوی باور بهداشتی طرح ریزی شده بود، شرکت کردند. برای جمع آوری اطلاعات در مراحل پیش آزمون و پس آزمون از پرسش نامه های سنجش دانش و نگرش استفاده گردید. میانگین نمرات دانش و نگرش هر گروه به وسیله آزمون t زوج و تغییرات قبل و بعد دو گروه با آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در کلیه ابعاد مربوط به دانش و نگرش به جز بعد درک منافع مصرف کلسیم، تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود دارد (p=0.001).نتیجه گیری: برنامه پیش گیری اولیه و آموزش بر اساس الگوی باور بهداشتی، در ارتقاء دانش و نگرش دانش آموزان در مورد پیش گیری از این بیماری موثر است.

زمینه و هدف: بیماری قلبی عروقی یکی از بیماری هایی است که منجر به افزایش مرگ و میر، عدم اتکاء به خود، افزایش افسردگی و اضطراب در افراد مبتلا می شود. یکی از روش های موثر برای کاهش اضطراب و افسردگی به خصوص در بیماری های عروق کرونر، توان بخشی است. در این پژوهش، تاثیر برنامه توان بخشی قلبی بر افسردگی و اضطراب بیماران پس از جراحی پیوند عروق کرونر بررسی گردید.مواد و روش ها: پژوهش حاضر به صورت طرح پیش آزمون- پس آزمون در سال 1388 انجام است. در این پژوهش 60 بیمار نیازمند به جراحی پیوند عروق کرونر به صورت تدریجی و با استفاده از نمونه گیری غیراحتمالی و در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه بررسی اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه افسردگی و اضطراب (Hospital Anxiety Depression Scale) قبل و یک هفته بعد از دوره توان بخشی جمع آوری گردید. بیماران به مدت 12 هفته و هر هفته دو جلسه در حدود یک ساعت تحت آموزش نظری و برنامه توان بخشی قلبی در مرکز توان بخشی شهید بهشتی همدان قرار گرفتند.نتایج با استفاده از آزمون های تی زوجی و t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش کاهش معنی داری را در سطح اضطراب و افسردگی بیماران پس از انجام توان بخشی قلبی نسبت به قبل از برنامه نشان داد (p=0.001) اما تفاوت معنی داری در اضطراب و افسردگی بین زنان و مردان بعد از برنامه توان بخشی مشاهده نشد. هم چنین نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بینسطوح تحصیلات و وضعیت ازدواج با متغیرهای اضطراب و افسردگی بعد از توان بخشی بین مردان و زنان وجود ندارد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه توان بخشی قلبی می تواند در کاهش اضطراب و افسردگی بیماران جراحی پیوند عروق کرونر اثرگذار باشد.