علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)
سال:1380 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:18

سیل از جمله پدیده هایی است که همواره مورد توجه پژوهشگران هیدرولوژی قرار دارد. در این بررسی، مدل برآورد یکی از شاخص های مهم بیان کننده سیلاب، یعنی حداکثر دبی میانگین روزانه در چند حوزه آبریز غرب ایران تعیین گردید. زیر حوزه های مورد بررسی عبارتند از گاماسیاب، قره سو، سیمره، کشکان (حوزه آبریز کرخه)، سزار (حوزه آبریز دز) و آبشینه (حوزه آبریز قره چای).پس از تهیه آمار دبی های میانگین روزانه ایستگاه های هیدرومتری، از سال های آماری موجود 30 سال دوره مشترک آماری انتخاب شد، و با کمک نرم افزارهای HYFA و TR تحلیل فراوانی روی داده های سیلاب انجام گرفت، و بهترین توزیع آماری توسط آزمون های نیکویی برازش برگزیده شد. سپس دبی با دوره های بازگشت 2، 5، 10، 25، 50، 100، 500 و 1000 ساله برآورد گردید. مدل سازی توسط تحلیل منطقه ای و به کمک روش رگرسیون چندگانه میان دبی و ویژگی های فیزیوگرافیک حوزه ها انجام شد. معیار اصلی گزینش مدل، ضریب تبیین اصلاح شده بود، و سطح معنی دار بودن، خطای استاندارد و نمودارهای دبی مشاهده شده و محاسبه شده، درستی مدل را کنترل نمودند. بدین ترتیب، مدل هایی با شکل ها و پارامترهای گوناگون از میان مدل های توانی، نمایی، خطی و لگاریتمی انتخاب شد، ولی مدل توانی بیشتر از دیگر مدل ها برای منطقه به کار رفت. بر پایه نتایج این پژوهش، پارامترهای طول آبراهه اصلی، تراکم زه کشی، و زمان تمرکز بیشترین تاثیر را در تولید دبی داشتند. از تحلیل خطا چنین برآمد که هر چه دوره بازگشت افزایش پیدا کند میزان خطای برآورد مدل ها نیز افزایش می یابد، به گونه ای که در دوره بازگشت 1000 ساله مقدار خطا به 32.2 درصد رسید.

هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بیمه فراورده های کشاورزی بر کارایی فنی و ریسک گریزی کشاورزان بود. داده های مورد نیاز از پرسش نامه های موسسه پژوهش های برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی برگرفته شد. کارایی فنی و روحیه کشاورزان در برخورد با مخاطرات، در شرایط بهره مندی و عدم بهره مندی از بیمه، برای گروه های «بیمه شده» و «بیمه نشده» مناطق مورد بررسی، به ترتیب، با برخورداری از تابع تولید مرزی تصادفی و روش معادل قطعی محتمل برابر محاسبه شد.نتایج این پژوهش نشان داد که تاثیر بیمه بر کارایی فنی کشاورزان سه منطقه از مناطق آب و هوایی مورد بررسی مثبت، و از نظر آماری معنی دار است. برآورد درجه ریسک گریزی کشاورزان نمونه گویای این بود که به طور کلی، بیمه بر نحوه نگرش کشاورزان به مخاطره تاثیر گذاشته و موجب کاهش آن شده است. با این حال، این تاثیر از نظر آماری تنها در دو منطقه آب و هوایی معنی دار است.

برای تهیه گیاهان عاری از بیماری ویروسی تریستزا، از ارقام نارنگی ساتسوما (ایشی کاوا، سوجی یاما و میوگاوا)، تخمک های نابارور از گیاهان مشکوک به بیماری، از باغ مهدشت ساری، روی چهار محیط غذایی مختلف کشت شد.جنین زایی از بافت نوسلوس تخمک ها از دو رقم ایشی کاوا و سوجی یاما، روی محیط کشت MS به ترتیب برابر 31% و 25%، و روی محیط کشت MT از رقم ایشی کاوا 40.5% بود. تخمک های بارور نشده رقم میوگاوا روی محیط های کشت به کار رفته جنین زایی نداشتند. نمو جنین های نوسلار ایشی کاوا و سوجی یاما روی محیط کشت MT+GA3+ME به ترتیب 83% و 95% بود. در محیط کشت MT+GA3+ADE+ME، تمایز جنین ها، تولید برگ و تشکیل گیاهچه دیده شد. رشد گیاهچه ها از مرحله دو برگی، در شدت نور 1500 لوکس دو برابر رشد آن در شدت 800 لوکس بود. با آزمون پیوند جوانه های ارقام سوجی یاما و ایشی کاوا روی نهال های حساس و عاری از ویروس کی لایم، علایمی دال بر آلودگی به بیماری تریستزا در گیاهان پیوندی مشاهده نگردید.

اثر روش های خاک ورزی مرسوم (CT) و بدون خاک ورزی (NT) بر ویژگی های فیزیکی خاک و حرکت برومید، در دو مزرعه در ایالت کارولینای شمالی (مزرعه اول با خاک لوم شنی تیپیک پیل یودالتز؛ مزرعه دوم با خاک لوم رسی شنی تیپیک کانهاپل یودالتز) بررسی گردید. گیاه کاشته شده، سویا (واریته آسگرو 6297) بود. در سه موقعیت مکانی شامل ردیف گیاه (R)، ردیف رفت و آمد (T) و ردیف بدون رفت و آمد (N)، جرم مخصوص ظاهری (BD)، تخلخل کل (TP)، تخلخل درشت (MP) و هدایت هیدرولیکی اشباع (KS) خاک قبل از کاشت گیاه اندازه گیری شد. برای بررسی آب شویی املاح، از برومید پتاسیم (KBr) استفاده گردید. به وسیله دستگاه باران ساز، باران مصنوعی با شدت 1.27 و 5.08 سانتی متر در ساعت به مدت نیم ساعت روی کرت های (1m2) تیمار شده با KBr باریده شد. برای تعیین میزان آب شویی Br در خاک، دو روز پس از اولین و دومین باران مصنوعی با فاصله زمانی یک هفته، و در پایان فصل نمونه های خاک از اعماق مختلف گرفته شد.روش خاک ورزی و موقعیت مکانی در هر دو مزرعه، بر ویژگی های فیزیکی خاک تاثیر معنی داری گذاشت. BD در روش NT بیش از روش CT، و در ردیف T بیشتر از ردیف R و N بود. در هر دو مزرعه، TPدر روشNT کمتر از روش CT بود. افزایش معنی دار MP در روش NT نسبت به روش CT در مزرعه اول، بیانگر اثر مفید روش NT در بهبود ساختمان خاک های سبک است، ولی در مزرعه دوم (خاک سنگین) روند بر عکس بود. هر چند روند تغییرات Ks مانند MP بود، ولی به دلیل ضریب تغییرات زیاد Ks، میان دو روش خاک ورزی در مورد این ویژگی فیزیکی، اختلاف آماری مشاهده نشد. بیشترین اثر تیمارها بر حرکت برومید، در عمق 0-25 سانتی متر دیده شد. در هر دو مزرعه، در اولین و دومین نمونه برداری، غلظت برومید در عمق های بالایی خاک، در روش CT بیشتر از NT بود، که بیانگر جابه جایی بیشتر Br در روش NT به اعماق پایین خاک می باشد. شدت بارندگی اثر معنی داری بر جابه جایی Br در خاک داشت، و در بارندگی با شدت 5.08 سانتی متر در ساعت، نسبت به 1.27 سانتی متر در ساعت، مقادیر بیشتری Br به عمق خاک انتقال یافت. در پایان فصل رشد، تفاوت معنی دار در جابه جایی  Brبین دو روش وجود نداشت، ولی کاهش Br در تمام عمق ها نسبت به گذشته، گویای انتقال Br به عمق های پایین تر خاک (120cm) است. در مزرعه اول، به علت بافت سبک و هدایت هیدرولیکی بیشتر خاک،  Br به عمق های پایین تر خاک انتقال یافت.

کاربرد کودهای شیمیایی، بقایای گیاهی و لجن فاضلاب از جمله مواردی است که باعث تجمع کادمیم در خاک و گیاه می گردد. در استان خوزستان و در اراضی زیر کشت نیشکر، میانگین کود مصرفی شامل 400 کیلوگرم دی آمونیوم فسفات و همین میزان اوره می باشد. از چهار کشت و صنعت هفت تپه، کارون، شعیبیه و غزالی، با سابقه کشت 36، 20، 2، و 1 سال، تعداد 101 نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتی متری برداشت گردید. نمونه های خاک از این ایستگاه ها، به تفکیک از کف جوی، روی پشته و خاک های کشت نشده و مجاور، به فاصله تقریبی 100 متر برداشت، و غلظت کادمیم، کلر، قابلیت هدایت الکتریکی، درصد رس و مواد آلی اندازه گیری گردید.نتایج به دست آمده نشان می دهد که با افزایش کلر، درصد رس و ماده آلی، میزان تجمع کادمیم در خاک افزایش می یابد. میزان این عنصر در جوی حداقل، و در کنترل (کشت نشده) حداکثر می باشد. هم چنین، نتایج نشان داد که غلظت این عنصر در خاک هفت تپه 0.02 میلی گرم در کیلوگرم و در کارون 0.03 میلی گرم در کیلوگرم کاهش داشته است.

به منظور تجزیه و تحلیل ژنتیکی پایداری واریته های توتون به بیماری سفیدک دروغی و برآورد ترکیب پذیری ارقام، چهار واریته توتون بل 61-10، برجراک سی، سامسون و ترامف پایدار و حساس به بیماری سفیدک دروغی، دریافتی از سازمان بین المللی تحقیقات توتون (کورستا)، در سال 1376 به صورت طرح دی آلل یک طرفه تلاقی، و در سال 1377 والدین و نتایج آنها کشت و مورد بررسی قرار گرفتند. هم چنین، به منظور بررسی اثر ژن های کنترل کننده صفت پایداری و حساسیت، و گرفتن بذور نسل BC2, BC1, F2، نسل F1 حاصل از تلاقی چهار واریته توتون خودگشن، و با والدین مربوطه تلاقی برگشتی داده شدند. در سال 1378، کلیه ژنوتیپ ها به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت، و میزان پایداری و حساسیت ژنوتیپ ها در مقابل بیماری سفیدک دروغی با روش استاندارد کورستا اندازه گیری، و نتایج مربوط به والدین، نسل های F1  و F2 به صورت یک دی آلل 4´4 تجزیه و تحلیل گردید.نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری را بین ژنوتیپ ها از نظر پایداری به پرونسپورا نشان داد، و تجزیه میانگین نسل ها گویای پیروی خانواده های برجراک سی ´ بل 61-10 و ترامف ´ بل 61-10 از مدل ساده افزایشی – غالبیت بود. در حالی که در سایر خانواده ها آثار متقابل غیرآللی (اپیستاتیک) پدیدار گشت، و با مدل شش پارامتری متر و جینکز برای وجود آثار متقابل دو ژنی برازش نشان دادند. بدین ترتیب، با توجه به وراثت پذیری خصوصی برآورد شده (34% تا 85%)، امکان گزینش موفقیت آمیز لاین های پایدار در برابر پرونسپورا در نسل های در حال تفکیک، برای برخی ازتلاقی ها وجود دارد. به سبب ترکیب پذیری عمومی معنی دار والدین برای صفت پایداری نسبت به پرونسپورا، نقش آثار افزایشی ژن ها در زمینه پایداری در برابر عامل بیماری سفیدک دروغی چشم گیر بود. در مجموع، وراثت پذیری خصوصی برای ژنوتیپ های مورد بررسی به میزان 72% تا 75% برای این صفت برآورد شد.

به منظور بررسی ارتباط میان مقدار رسوب با کیفیت SDS و کیفیت نانوایی گندم، زیر واحدهای گلوتنین ژنوتیپ های مختلف (ارقام ایرانی و خارجی) به وسیله کروماتوگرافی مایع با کارایی زیاد و فاز معکوس تجزیه گردیدند. ارتفاع رسوب هر ژنوتیپ به عنوان معیار غیرمستقیم ارزیابی ارزش نانوایی درنظر گرفته شد. ضرایب هم بستگی بیانگر ارتباط بیشتر نقاط فراز گلوتنین با وزن مولکولی کم و مقدار رسوب بودند. تجزیه مولفه های اصلی وجود ارتباط میان برخی از زیرواحدها و مقدار رسوب را تایید نمود. با استفاده از رگرسیون مرحله ای، دو زیرواحد با وزن مولکولی کم و چهار زیرواحد با وزن مولکولی زیاد انتخاب گردید، که به ترتیب 70.2 و 18.7 درصد از تغییرات مقدار رسوب را توجیه نمودند. براساس نتایج رگرسیون مرحله ای، تابع تشخیصی تعیین شد که کارایی زیادی را در جداسازی درست ژنوتیپ های کاملا متفاوت (ارقام بومی و زراعی ایرانی) داشت، و نشان داد که ارتباط به دست آمده میان زیرواحدهای گلوتنین و مقدار رسوب به گونه چشم گیری ژنتیکی بوده و آثار زیرواحدهای با وزن مولکولی کم و زیاد بر مقدار رسوب افزایشی است. بنابراین، به نظر می رسد که می توان از این روش، و بر پایه اجزای بیشتری از زیرواحدهای پروتئین (نه تنها زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی زیاد)، کیفیت نان را در بسیاری از زمینه های ژنتیکی برآورد نمود.

برای ارزیابی تاثیرپذیری طول مراحل مختلف نمو سه رقم آفتاب گردان از تغییرات طول روز و دما در شرایط مزرعه ای، و مدل سازی سرعت نمو آنها در دوره های مختلف نمو، آزمایشی با بهره گیری از طرح کرت های یک بار خرد شده، در چارچوب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهش کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، در سال 1375 انجام شد. تیمار اصلی شامل پنج تاریخ کاشت (7 و 22 اردیبهشت، 6 و 22 خرداد و 8 تیر) و تیمار فرعی شامل سه رقم آزاد گرده افشان آفتاب گردان به نام های رکورد، ونیمیک 8931 و آرماویرس بود.شمار روز از کاشت تا رویت طبق، و کاشت تا آغاز گرده افشانی، به گونه معنی داری با تاخیر در کاشت و در نتیجه افزایش دما در دوره های یاد شده کاهش یافت. شمار روز از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک نیز با تاخیر در کاشت به گونه معنی داری کم شد. ولی تفسیر نتایج با بهره گیری از روند تغییرات دما و طول روز در این دوره امکان پذیر نگردید. شمار روز از رویت طبق تا آغاز گرده افشانی، در هماهنگی با ثبات نسبی دماهای حداکثر و میانگین شبانه روزی در دوره یاد شده، از تاریخ کاشت تاثیر نپذیرفت. شمار روز از آغاز گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک، تنها در تاریخ کاشت آخر با دیگر تاریخ های کاشت تفاوت معنی دار داشت. این تفاوت به دوام اثر دماهای حداکثر بسیار زیاد و پایدار در دوران رویت طبق، تا آغاز گرده افشانی در تاریخ کاشت آخر ارتباط داده شد. رقم آرماویرس به گونه معنی داری از لحاظ شمار روز از کاشت تا رویت طبق و کاشت تا آغازگرده افشانی، زود رس تر از ارقام رکورد و ونیمیک 8931 بود. در دوره های آغاز گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک و کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک، تفاوت های میان هر سه رقم آشکارا نمایان گردید. آرماویرس زودرس ترین، و رکورد دیررس ترین رقم بود. بر پایه نتایج آزمایش، ارقام مورد بررسی از لحاظ واکنش به طول روز بی تفاوت می باشند. سرعت نمو رقم آرماویرس به گونه خطی، و ارقام رکورد و ونیمیک 8931 به گونه غیرخطی، به افزایش متغیرهای دمایی در دوره های کاشت تا رویت طبق و کاشت تا آغاز گرده افشانی واکنش نشان داد. شتاب نمو ونیمیک 8931 در اثر دماهای بسیار زیاد بیش از رکورد بود. سرعت نمو ارقام مورد آزمایش در دوران کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک، به گونه معنی دار و خطی با افزایش طول روز کاهش یافت. پیوستگی میان سرعت نمو و طول روز را می توان به عنوان یک مدل کاربردی برای برآورد طول دوران کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک این سه رقم آفتاب گردان به کار برد.

این پژوهش به منظور ارزیابی ویژگی های زراعی 19 توده بومی پیاز ایرانی و یک رقم خارجی، گروه بندی آنها، و شناسایی عوامل پنهانی و غیرقابل اندازه گیری، در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان، در سال 1377 اجرا شد.نتایج تجزیه واریانس گویای وجود تنوع بسیار زیاد میان ژنوتیپ ها، از نظر تمام ویژگی های مورفولوژیک و زراعی بود. بیشترین ضریب تنوع ژنتیکی به وزن خشک بوته و کمترین آن به شمار روز تا سبز شدن تعلق داشت. وزن تر بوته، عملکرد 30 بوته و عملکرد کل نیز دارای ضرایب تنوع ژنتیکی گسترده ای بود. قابلیت توارث عمومی صفات بسیار زیاد بود. ژنوتیپ ها بر پایه تجزیه خوشه ای و نمودار پراکنش ژنوتیپ ها برحسب دو متغیر متعارف اول، در چهار گروه با ویژگی های زراعی متفاوت قرار گرفتند. تجزیه متغیرهای متعارف بر پایه 9 صفت زراعی، سه متغیر را معرفی نمود که 99.9 درصد از تنوع کل بین داده ها را توجیه نمودند. تجزیه به مولفه های اصلی، چهار مولفه را مشخص کرد که 87.3 درصد از تنوع داده ها را تبیین کردند. تجزیه به عامل ها، سه عامل پنهانی را شناسایی کرد که 5/95 درصد تنوع کل را تبیین نمودند. عامل های اول و دوم به ترتیب مربوط به سازگاری و انتقال مواد فتوسنتزی بودند، و در عامل سوم ارتفاع، قطر و وزن غده به طور مثبت، و حساسیت به فوزاریوم به شکل منفی بار بیشتری داشتند.

اثر سطوح مختلف انرژی جیره بر عملکرد جوجه های آمیخته گوشتی آرین و نیز بازدهی اقتصادی جیره ها در دو آزمایش مشابه بررسی گردید. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، با پنج جیره و دو جنس انجام گرفت. جیره های غذایی به ترتیب محتوی 2800، 2900، 3000، 3100 و 3200 کیلوکالری انرژی قابل متابولیسم در کیلوگرم برای دوره آغازین (0-40 هفتگی) و 2900، 3000، 3100، 3200 و 3300 کیلوکالری انرژی قابل متابولیسم در کیلوگرم برای دوره رشد (4-7 هفتگی) بودند. نسبت انرژی قابل متابولیسم به مواد مغذی در تمام جیره ها ثابت نگهداشته شد. آزمایش اول در فصل تابستان و آزمایش دوم در فصل پاییز اجرا گردید.در هر دو آزمایش، افزودن وزن و ضریب تبدیل غذایی با ارزش تراکم انرژی در جیره بهبود یافت (P<0.01). میزان مصرف خوراک فقط در تابستان تحت تاثیر نوع جیره واقع شد (P<0.01)، به طوری که جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی پایین ترین سطح انرژی، خوراک کمتری نسبت به سایر گروه های آزمایشی مصرف نمودند. هم چنین، نسبت چربی محوطه شکمی به وزن لاشه جوجه ها، فقط در آزمایش اول تحت تاثیر نوع جیره واقع شد، و در جیره حاوی پایین ترین سطح انرژی کمتر از سایر گروه ها بوده است (P<0.01). هزینه خوراک مصرف شده به ازای تولید هر کیلو مرغ زنده در هر دو نوبت آزمایش، به طور معکوس تحت تاثیر نوع جیره غذایی قرار گرفت (P<0.01)، به طوری که با کاهش تراکم انرژی جیره، بازده اقتصادی افزایش یافت. برتری جنس نر به لحاظ افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی، ذخیره کمتر چربی در محوطه شکمی، و هزینه کمتر خوراک به ازای تولید یک کیلو وزن زنده در هر دو آزمایش معنی دار بوده است(P<0.01).

در این آزمایش، اثر سطوح مختلف صفر، 100 و 200 میلی گرم در کیلوگرم مس و صفر، 400 و 800 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین C افزون بر نیاز غذایی، بر میزان کلسترول و دیگر اجزای سرم خون 360 قطعه جوجه گوشتی نژاد هیبرید، در یک طرح بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل 3 ´ 3 و در چهار تکرار 10 قطعه ای به مدت 56 روز مورد بررسی قرار گرفت. در سن 56 روزگی، از هر واحد آزمایشی یک نمونه از هر جنس بر پایه میانگین وزن گروه انتخاب، و در هنگام کشتار، نمونه های خون جمع آوری گردید. پس از جداسازی سرم از خون، اجزای چربی (کلسترول، تری گلیسرید و HDL)، مس و ویتامین C سرم اندازه گیری شد.نتایج نشان داد که غلظت مس، ویتامین C، کلسترول، LDL و HDL سرم خون به گونه معنی داری (P<0.05) تحت تاثیر مصرف ویتامین C و مس جیره قرار گرفت. این تاثیر باعث کاهش کلسترول و افزایش HDL گردید. LDL سرم به گونه معنی داری (P<0.05) با افزایش ویتامین C و مس کاهش یافت. مقادیر هماتوکریت و درصد تلفات در تیمارهای گوناگون از سطوح مختلف مکمل مس و ویتامین C تاثیر نپذیرفت، هر چند که میانگین تلفات در گروه هایی که مس و ویتامین C دریافت کرده بودند، کمتر از گروه شاهد بود.

این آزمایش به منظور بررسی اثر پنج سطح 3.06، 3.23، 3.4، 3.57 و 3.74 درصد کلسیم و سطح 2000، 2200 و 2400 واحد بین المللی ویتامین D3 در کیلوگرم جیره، بر صفات کیفی پوسته تخم مرغ به اجرا درآمد. آزمایش در یک طرح کاملا تصادفی، در چارچوب آزمایش فاکتوریل 3 ´ 5، که جمعا 15 تیمار آزمایشی را تشکیل دادند، صورت گرفت. تعداد 240 قطعه مرغ 26 هفته ای لگهورن سفید از سویه های لاین W36 به 60 واحد آزمایشی تقسیم شدند، به طوری که هر تیمار چهار تکرار داشت. مدت آزمایش 90 روز بود. در پایان آزمایش مرغ ها 38 هفته سن داشتند.نتایج نشان داد که افزایش کلسیم جیره سبب افزایش معنی داری (P<0.05) در مقاومت پوسته، ضخامت پوسته و درصد پوسته شد. در سطح 3.06درصد کلسیم، کلسیم پوسته به طور معنی داری (P<0.05) افزایش یافت، اما کلسیم جیره اثر معنی داری بر درصد خاکستر پوسته نداشت. ویتامین  D3اثر معنی داری بر درصد خاکستر و کلسیم پوسته نداشت، اما مقاومت پوسته، ضخامت و درصد پوسته به طور معنی داری (P<0.05) با سطح 2400 واحد بین المللی در کیلوگرم جیره افزایش یافتند. مقدار کلسیم پلاسما به طور معنی داری (P<0.05) با افزایش ویتامین D3 افزایش نشان داد. اثر متقابل کلسیم و ویتامین D3 بر مقاومت پوسته، ضخامت پوسته، درصد پوسته و کلسیم پلاسما معنی دار بود (P<0.05). هم بستگی معیارهای کیفی پوسته و معیارهای خون نیز با کلسیم و ویتامین D3 جیره معنی دار بود (P<0.05).

برای تعیین هم بستگی فنوتیپی شماری از صفات ظاهری و تولیدی در توده زنبور عسل استان تهران، تعداد 130 کلنی از ده زنبورستان و چهار منطقه (دماوند، کرج و ساوجبلاغ، تهران و قم) به طور تصادفی انتخاب شد. صفات تولیدی شامل میزان عسل استخراجی (WH)، میزان جمع آوری گرده (WP) و میزان موم بافی (WW) در محل زنبورستان ها اندازه گیری شد.صفات ظاهری شامل طول بال جلو (FL)، عرض بال جلو (FB)، ایندکس کوبیتال (CI)، طول پای عقبی و قطعات آن (HL)، طول خرطوم (LP)، ضریب لاغری (SI)، طول (WL)، عرض (WT)، فاصله (WD) و ضریب غدد موم ساز (LW)، و مساحت سبد گرده (CA) با استفاده از روش روتنر (1978) و روش های معمول دیگر، روی ده زنبور نمونه برداری شده از کلنی ها در آزمایشگاه اندازه گیری گردید. داده هایی که از اندازه گیری صفات ظاهری و تولیدی به دست آمد با انجام واریانس، تعیین ضریب هم بستگی فنوتیپی، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت و هم بستگی کانونی مورد بررسی قرار گرفت.ضرایب هم بستگی ساده نشان دهنده هم بستگی مثبت معنی دار (P£0.01) میان FL با FB (r=0.65)، WL (r=0.361)، WT (r=0.261)، (r=0.555) HL و (r=0.257) LP، و هم چنین WH با WP (r=0.30) و WW با WH (r=0.560) بود. FB با WH (r=0.204) در سطح پنج درصد و CA با (r=0.234) WH در سطح یک درصد هم بستگی مثبت معنی داری داشت. هم بستگی میان WH و (r=0.17) LP نزدیک به سطح معنی دار مورد قبول بود (P£0.06)، و WH با WP (r=0.30) و (r=0.56) WW در سطح یک درصد هم بستگی مثبت و معنی دار نشان داد. نتایج روش تابعیت گام به گام و تجزیه علیت، هنگامی که صفات تولیدی به عنوان متغیرهای وابسته در برابر صفات ظاهری قرار گرفتند، نشان داد که این صفات سهم نسبتا کمی از تغییرات صفات وابسته را توجیه می کنند، و به رغم هم بستگی های معنی دار موجود میان برخی از صفات ظاهری و تولیدی، اندازه های گوناگون اعضای بدن زنبور نمی تواند به تنهایی به عنوان معیار مطمئن برای انتخاب کلنی ها، در تولید عسل، جمع آوری گرده و یا موم بافی بیشتر به شمار آید. بنابراین، به صفات ظاهری و هم بستگی های موجود باید به میزان نقشی که در صفات تولیدی دارند، بها داد.

بررسی های مزرعه ای روی نحوه زیان رسانی گونه Sesamia cretica Led. (Lepidoptera: Noctuidae) و تاثیر آن در میزان کاهش محصول، در دو کولتیوار عمده و فراوان نیشکر منطقه، یعنی NCo 310,CP57-614، طی سال های 78-1377 در جنوب خوزستان انجام شد.میانگین درصد گره و میان گره های آلوده (سوراخ شده توسط لارو آفت) در کولتیوار (%30.7) CP 57-614 بیشتر از کولتیوار (%11.2) NCo 310 بود. میزان شکر حاصل از هر تن نی در کولتیوار NCo 310 (132 کیلوگرم) بیشتر از کولتیوار CP57-614 (110 کیلوگرم) برآورد گردید. بر این پایه، در ازای هر 1% ساقه های سوراخ شده و پوسیده ناشی از زیان آفت، شکر حاصل حدود 0.11 تن در هکتار کاهش می یابد. تاثیر غیرمستقیم زیان آفت بر دیگر عناصر شیره خام نیشکر نیز بحث شده است.

سالیانه مقدار زیادی گندم به عنوان اصلی ترین منبع غذایی و فراورده استراتژیک، در ایران در مراحل کاشت، داشت، برداشت، جابه جایی، نگهداری و نهایتا در مرحله تغییر و تبدیل و مصرف از بین می رود. بنابراین، لازم است با به کارگیری دانش کشاورزی و به زراعی، بهبود مدیریت و برنامه ریزی کاشت و داشت محصول، و نیز اصلاح و بهینه سازی ساختمان ادوات و ماشین ها، افت مزرعه ای این محصول اساسی را کاهش داد. پژوهش حاضر در زمینه طراحی، ساخت و ارزیابی یک جای گزین جدید برای چرخ فلک مکانیکی کمباین غلات می باشد که چرخ فلک بادی نامیده شده است، و وظیفه آن مانند چرخ فلک مکانیکی، هدایت خوشه گندم به سمت تیغه های برش می باشد. به منظور ارزیابی این طرح جدید، آزمون های آزمایشگاهی و مزرعه ای صورت گرفت. در آزمون آزمایشگاهی، سرعت باد خروجی از دهانه یک پنکه انتخابی تا فاصله چهل سانتی متری از آن، با فواصل ده سانتی متری، و در سرتاسر عرض دهانه پنکه اندازه گیری شد.نتایج آزمون به صورت نمودار توزیع جریان باد ارایه گردید. بر پایه این نتایج تعداد 13 پنکه برای کمباین با عرض برش 14 فوت (4.3 متر) مناسب تشخیص داده شد. نتایج آزمون های مزرعه ای عملکرد دو نوع چرخ فلک بادی و مکانیکی نشان می دهد که تلفات چرخ فلک بادی هنگام برداشت به سبب برخورد نداشتن مستقیم با خوشه و اعمال کمترین ضربه به محصول، کمتر از نوع مکانیکی است. با افزایش سرعت پنکه، تلفات محصول به صورت خطی افزایش می یابد. آزمون مزرعه ای در سرعت های دورانی 2247، 2503، 2860، 3218 و 3932 دور در دقیقه، و امتداد خروجی باد (از دهانه پنکه) 10، 20 و 30 درجه نسبت به افق انجام پذیرفت. با توجه به تحلیل آماری طرح بلوک کاملا تصادفی توسط مقایسه توکی (پانزده تیمار و شش نمونه در هر تیمار)، در سطح 5% اختلاف معنی داری از نظر تلفات محصول در این زوایا، میان چرخ فلک بادی و مکانیکی وجود داشت. بر پایه نتایج به دست آمده، جهت وزش باد پنکه 20 درجه، و سرعت دورانی آن در دامنه 2503 تا 2860 دور در دقیقه توصیه می شود.

هر گونه نیروی مکانیکی وارده به غده های سیب زمینی در حین برداشت می تواند موجب آسیب های مکانیکی به غده ها گردد. از بین بردن قسمت های هوایی بوته ها مدتی پیش از برداشت، در بهبود خواص رئولوژیک غده ها و کاهش آسیب های مکانیکی موثر است. به منظور بررسی اثر ماشین های سیب زمینی کن زنجیر نقاله ای و غربال لرزشی بر افت کمی (غده ها برداشت نشده، مدفون شده، بریده شده و له شده) و کیفی (آسیب های مکانیکی) غده های سیب زمینی، و مطالعه تاثیر از بین بردن و نبردن قسمت های هوایی گیاه دو هفته قبل از برداشت بر کاهش آسیب های مکانیکی، آزمایش هایی در منطقه فریدن اصفهان انجام گرفت. دو تیمار از بین بردن یا نبردن قسمت های هوایی بوته سیب زمینی پیش از برداشت، با پنج ماشین سیب زمینی کن (به ترتیب با زنجیر نقاله بلند با تکان دهنده، با زنجیر نقاله دو قسمتی با تکان دهنده، با زنجیر نقاله یک قسمتی با تکان دهنده، با زنجیر نقاله یک قسمتی بدون تکان دهنده، و سیب زمینی کن غربال لرزشی) با کارگیری طرح بلوک های نواری در چارچوب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار ارزیابی شد. رقم مارفونا در مزرعه کاشته شده بود.نتایج نشان داد که از میان پارامترهای مربوط به افت کمی محصول، تنها در عملکرد ماشین های مورد آزمایش در درصد غده های کنده نشده و مدفون شده تفاوت معنی دار وجود داشت. وجود دیسک های کناری و یا چرخ های تثبیت عمق در سیب زمینی کن و تنظیم غلط ماشین، در ایجاد این افت های کمی موثر بود. مقایسه ماشین سیب زمینی کن با غربال لرزشی، با دستگاه های سیب زمینی کن با غربال زنجیر نقاله ای نشان داد که این دستگاهی است با توانایی غربال کنندگی کم، در نتیجه غده ها مدت زیادی برای غربال شدن روی آن حرکت می کنند. این امر باعث می گردد که درصد غده های سالم در این ماشین کمترین، و درصد غده های مدفون شده بیشترین باشد. عملیات سرزنی در کاهش آسیب به عمق کمتر از سه میلی متر موثر بود. اگرچه سیب زمینی کن با زنجیر نقاله یک قسمتی بدون تکان دهنده دارای کمترین شاخص آسیب مکانیکی بود، ولی میان سیب زمینی کن های زنجیر نقاله ای آزمایش شده نیز تفاوت معنی داری در سطح پنج درصد وجود نداشت.

دستگاهی که بتواند مالچ را در داخل خاک تزریق کند و ظرفیت نگهداری رطوبت خاک را بهبود بخشد مورد نیاز است. هدف از این پژوهش، طراحی و ساخت یک دستگاه زیرشکن با تیغه و مکانیزمی است که بتواند سبوس برنج را در خاک تزریق کند. پارامترهای مورد نظر در عملیات زیرشکن مورد توجه قرار گرفته، وشیوه ارایه شده می تواند به عنوان روشی خاص برای تزریق سبوس مطرح گردد. دستگاه پس از طراحی و ساخت به آسانی به وسیله تراکتور به کار گرفته شد. عملیات زیرشکنی و تزریق سبوس در عمق ها و مقادیر مختلف در زیر خاک به خوبی انجام گرفت. این شیوه به عنوان روشی تلفیقی به نمودارهای حفاظتی، که توسط مورگان ارایه شده است، اضافه می گردد.

پناهگاه حیات وحش موته با مساحت حدود 220000 هکتار در 95 کیلومتری شمال شهر اصفهان قرار دارد. در این پناهگاه، تعداد 511 گونه گیاه آوندی متعلق به 284 جنس و 59 تیره، و 118 گونه جانور مهره دار متعلق به 85 جنس و 38 تیره یافت می شود. گونه های گیاهی نادر منطقه، بر پایه آخرین طبقه بندی IUCN، و با توجه به معیارهای مهم در دو رسته گونه های در معرض خطر انقراض، شامل:Astragalus chaetopodus Bunge., Astragalus eirostomus Bornm., Astragalus indistinctus Podl. and Maassoumi, Cousinia phyllocephala Bornm. and Gauba, Cousinia rhaphiocephala Rech. f., Cousinia straussi Hausskn. and C. Winkl., Ferula kashanica, Rech. f., Onobrychis psoraleifolia Boiss. var. psoraleifolia and var. pleiophylla Bornm.و هم چنین گونه های آسیب پذیر، شامل:Bunium caroides (Boiss.) Hausskn. ex Bornm., Dielsiocharis kotschyi (Boiss.) O. E. Schultz, Dionysia caespitosa (Duby) Boiss., Dorema amimoniacum D. Don., Dorema aucheri Boiss., Dracocephalum kotschyi Boiss., Echinophora platyloba DC., Hymenocrater bituminosus Fisch. and C. A. Mey., Pimpinella deverroides (Boiss.) Boiss., Prangos cheilanthifolia Boiss., Thymus daenensis Celak subsp. daenensisشناسایی شده اند.از سوی دیگر، گونه های جانوری نادر منطقه نیز در چهار رسته گونه های به شدت در خط انقراض، شامل:Jaculus blanfordi Murray،F. caracal Schreber, Felis silvestris Schreber  (از پستانداران)؛ F. peregrinus, F. cherrug, Falco pelegrinoides, Gypaetus barbatus (از پرندگان)؛ در معرض خطر انقراض، شامل: Ochotona rufescens Gray, Vulpes cana Blanford  (از پستانداران)؛ Chlamydotis undulata, F. columbarius, Falco naumanni  (از پرندگان)؛ Varanus griseus (از خزندگان)؛ آسیب پذیر، شامل: Hyaena hyaena Linnaeus, Meles meles Linnaeus, Canis lupus Linnaeus, Gazella subgutturosa Guldensteadt (از پستانداران)؛ Aquila chrysaetos (از پرندگان)؛ و سرانجام گونه های وابسته به حفاظت، شامل: Panthera pardus Linnaeus, Capra aegagrus Elxleben, Ovis orientalis Linnaeus (از پستانداران)؛ و Ammoperdix griseogularis (از پرندگان) می باشند.در پایان نتایج حاصل از این بررسی با نتایج بررسی های انجام شده در برخی از مناطق حفاظت شده کشور مقایسه شده است.