پژوهشنامه اورمزد
سال:1399 | دوره:- | شماره:50 (ضمیمه شماره 2) |تعداد مقالات:13

ایل بختیاری همواره یکی از اقوام تاثیرگذار در تاریخ ایران بوده است، یکی از وقایعی که شاید بتوان با جرأت گفت امری تاثیرگذار در انقلاب مشروطه بود ورود نیروهای بختیاری به میدان برای مقابله با استبداد وقت بود. در این میان حضور افرادی آزادی طلب و پیشرو که قدرت تحلیل بالایی از حوادث روز کشور و مسائل اجتماعی درونی و بیرونی ایل دارند راه گشا بوده و به اتحاد این قوم جهت رسیدن به مقصود کمک فراوان کرده است. افرادی مانند سردار اسعد وصمصام السلطنه نمونه هایی از فعالان بسیار تاثیرگذار در این عرصه بوده اند. در مقالات و بسیاری از کتب که در تشریح انقلاب مشروطه تحریر شد به تاثیر و نقش علیقلی خان سردار اسعد بسیار پرداخته شد اما نقش افرادی مانند صمصام السلطنه کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این مقاله نشان دادن گوشه هایی از اتحاد و تعصب ملی ایل بختیاری در جریان انقلاب مشروطه است که به همت و دعوت صمصام السلطنه به وقوع پیوست. نجفقلی خان صمصام السلطنه دو دوره رئیس الوزرای قاجار بوده است. این پژوهش بر اساس مطالعه اسناد و منابع کتابخانه ای به بررسی اقدامات نجفقلی-خان صمصام السلطنه در جریان انقلاب مشروطه می پردازد.

امروزه تکنولوژی مدرن اطلاعات بر موقعیت و عملکرد بسیاری از جوامع، سازمان ها و افراد اثرات قابل ملاحظه ای گذاشته و به موازات پیشرفتهای شگرفی که در این زمینه بوجود آمده است، سرنوشت جوامع، سازمان ها و افراد هر روز بیش از گذشته به این فناوری مدرن گره می خورد. فناوری اطلاعات و ارتباطات مهمترین ابزار استراتژیک برای مدیریت و اداره صحیح همه واحد های آموزشی و اداری در عصر حاضر محسوب می گردد و به دلیل اهمیت اطلاعات در فرایند یاددهی-یادگیری فناوری با محوریت عنصر اطلاعات و دانایی با سرعت چشمگیری در عرصه تعلیم و تربیت در حال توسعه است و نظام های آموزشی و محیط های یادگیری را به چالش فراخوانده است. در این مقاله سعی شد با روش توصیفی – کتابخان های تکنولوژی اطلاعات در مدیریت آموزشی مورد واکاوی قرار گیرد.

بنا به ضرورت توجّه به حقوق شهروندان و این که دانش آموزان نیز بخشی از شهروندان می باشند و سرمایه های انسانی گران قیمتی هستند که سرنوشت آینده جامعه به دست آنان رقم خواهد خورد و قسمتی از عمر خود را در فضاهای آموزشی سپری می کنند و امکان بروز حادثه و ورود خسارت جانی و مالی برای آنان در آن فضاها وجود دارد. چه این که در موارد پیش آمده، خسارت وارده به آنان آن طور که باید جبران نشد و یا در بعضی موارد در شناسایی مسئول یا مسئولین و مسئول جبران خسارت نارسایی هایی باعث دغدغه اولیای آموزشی گشته که نیاز به تحقیق و بررسی همه جانبه احساس گردید ل ذا این مقاله با هدف شناسایی «مسئولیّت و وظایف مقامات آموزش و پرورش و مدیران و معلمان در برابر فعالیّت دانش آموزان» تنظیم شد این مقاله از نوع توصیفی بوده وروش به کار رفته در جهت جمع آوری داده ها«فیش» می باشد. و تلاش گردید تا به این سوال پاسخ داده شود که با استناد به قوانین و تئوری های ارائه شده؛ علت مسئولیت آموزش و پرورش و مدارس در خصوص فعالیّت های آموزشی دانش آموزان چه می باشد؟ از مهم ترین یافته های این مطالعه می توان گفت. اگرچه در برخی از قوانین حقوق ایران، می توان ملاک قانونی پذیرش مسئولیّت مدنی دولت در اَعمال خود را یافت. آن چه موجبات مسئولیّت و پرداخت خسارت وارده به دانش آموزان توسط دولت را فراهم می نماید، تدابیر و دوراندیشی هایی است که دولت بابد در جهت تأمین نظم آموزش عمومی، مراقبت و نگهداری از دانش آموزان و حفظ سلامت آنان انجام می داده است. لذا دولت در برابر حوادث دانش آموزی مسئول می باشد.

پیراهن های طلسمات پیراهن هایی هستند که روی آن ها، نقوش مختلف شامل اشکال گیاهی، حیوانی، نوشته ها، آیات، ادعیه و اوراد مختلفی نقش بسته است وجهت رفع بلا و در رزم و یا جلب محبت محبوب و مانع شدن از طلسم و جادو شدن بالاخص در گذشته، مورد استفاده قرار می گرفته اند. پیراهنی از این نوع در دوره زندیه در موزه سلاح حرم مطهررضوی موجود است که در این مقاله سعی شده به ارتیاط بین نقوش این پیراهن با نقوش مفرغ های لرستان که دست ساخته های اجداد سلسله زندیه بوده اند، پی برد. نقوش آیینی و نمادین بالاخص حیوانات اساطیری و ترکیبی، درخت سرو وآب روان در مفرغ های لرستان، پس از3000سال در دوران زندیه ودر شیراز که نمونه آن در گنجینه سلاح آستان قدس رضوی، از آثار ارزشمند فرهنگی وهنری دوره اسلامی به شمار می آید مجددا ظاهرگشته است. نوشتار حاضر پاسخی است به این سؤالات: آیا بین نقوش پیراهن طلسمات دوره زندیه با مفرغ های لرستان ارتباط وجود دارد؟ آیا پیشینه و نژاد لرهای سلسله زندیه و مهاجرت آن ها به سرزمین فارس باعث این ارتباط وتاثیربوده است؟ و نیز میزان ارتباط این نقوش با نقوش وطرح مفرغ ها تا چه حد است؟ فرضیه حاکی از آن است که نقوش نمادین مفرغ ها نقش مؤثری در نقوش پیراهن طلسمات دارد و میزان ارتباطش با پهلوانان و شخصیت های اساطیری بسیار زیاد است. روش تحقیق به شیوه تحلیلی و توصیف تعدادی از مهم ترین نقوش این مفرغ ها را با استناد به متون نمادشناسی و منابع دیگر است. نتایج پژوهش نشان می دهد که طراح لباس طلسمات با اعتقاد و باور عمیق و ایمان به اثرگذاری از نمادهای باستانی و نمادهای دیگر از جمله آب، کوه، سنگ، درخت سرو و قهرمانان و شخصیت های اساطیری مفرغ ها، را بر روی پیراهن طلسمات استفاده کرده است.

ازآنجائیکه آموزش وپرورش کلیدتوسعه همه جانبه جوامع بشری است، یکی از اساسی ترین وظایف و مأموریت های خودرا تربیت انسانی کیفی، توسعه یافته و مولد می داند. نیروی انسانی کارآمد با تأکید بر دانش، مهارت و اندیشه های بلند موجب تحول وپیشرفت جامعه می شود. تغییر و تحولات دنیای کنونی ایجاب می کندکه دستگاه تعلیم وتربیت ازطریق تدارک زمینه های تربیتی، شایستگی های لازم رادرافرادبرای تامین سعادت ونیکبختی جامعه فراهم نماید، تادانش آموزان بتوانند به رشدعلایق، استعدادها وتوانمندی های خود پی ببرند. خوشبختانه با ارتقاءسطح علمی و فرهنگی جامعه، متخصصان تعلیم وتربیت بادراختیارگذاشتن حاصل یافته های علم روانشناسی و مشاوره و اصول وقوانین آن، تلاش کرده اند درطرح ریزی برنامه های آموزشی وانتخاب معلمان در امر تدریس؛ شکوفایی استعداد های بالقوه دانش آموزان وایجادانگیزه تحصیلی دانش آموزان هرچه بیشتر مفید و مؤثر باشند. آنان در یافته های خود، بر مباحثی چون رشد، خصوصیات روانی، عاطفی، اجتماعی وجسمانی کودکان ونوجوانان، روش ها و هدف های آموزشی، روش های ایجادانگیزه واستعدادها و علایق دانش آموزان تاکید دارند. و ازآنجاکه معلمان اوقات بیشتری رابا دانش آموزان می گذرانند، بهترازسایرکارکنان مدرسه وزودترازآنان می توانندبه دانش آموزان کمک کنند. معلمان درحین تدریس درکلاس درس، مشکلات دانش آموزان را از قبیل ناسازگاری، انزواطلبی، اختلال در یادگیری، مسائل خانوادگی، .... راشناسایی می کنند...

مهاجرت یک حرکت فیزیکی است که از یک منطقه به منطقه ی دیگر اتفاق می افتد. و گاهی اوقات این مهاجرت مسافت های طولانی را طی می کند که مجموعه ی بزرگی از مردم آن را انجام می دهند. هجرت و مهاجرت یک پدیده قدیمی است که مردم در طول تاریخ برای رفتن به مکان دیگر و با دلایل مختلف انجام می دهند. که به دنبال آن نتایج فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی زیادی دارد. پس به همین خاطر و بر ساحل خلیج از طرف شرقی آن قبایلی وجود دارد که از جاها ودور دست های جزیره عربی در مدت رمان های مختلف وجود دارد گه به آن ها«عرب هوله» میگویند. در این مقاله پژوهشگر سعی بر ان دارد که یک تصویر کامل از این مهاجرت تاریخی این قبایل از غرب به شرق خلیج و نیز مهاجرت معکوس یعنی شرق به غرب را با روشی وصفی تحلیلی و با استناد به مدارک و وثیقه های تاریخی بکشد. در این پژوهش به مهمترین دلایل این مهاجرت رسیدیم: خشکسالی و قحطی در شبه جزیره عربستان در اولین قرن هشتم اختلافات و درگیری ها بین قبایل، قحطی و هجوم ملخ ها و حمله مغول به سرزمین آن ها در آن زمان.

زورگویی، شکل خاصی از رفتار سلطه جویانه است و می توان آن را به صورت موقعیتی که در آن دانش آموز به طور مکرر و مداوم در معرض اعمال منفی فرد دیگر قرار می گیرد، توصیف کرد، این اعمال منفی موقعی اتفاق می افتند که عدم تعادل بین قربانی و مهاجم وجود دارد. رفتار زورگویانه می تواند جسمانی، (مثلاً صدمه زدن، هل دادن، لگد زدن)، کلامی (مثل اسم گذاشتن، خشمگین کردن، تهدید کردن، تهمت زدن)، یا می تواند شامل سایر رفتارها شود، مثل شکلک در آوردن یا محروم سازی اجتماعی. این مقاله می کوشد به بررسی انواع زورگویی در دانش آموزان پایه پنجم و ششم دبستان مدارس استان هرمزگان بپردازد.

جامعه شناسی که ازلفظ سوشیستی به معنای اجتماع مشتق شده است، از علوم و رشته های قدیمی در بین انسانها است که البته تا زمانی که بعداً گفته خواهد شد، به این عنوان وجود نداشته است؛ اما مفاهیم، نگرش ها و روش های آن در لابلای اندیشه های پیشینیان به خوبی نمود یافته است. پیامبران و نوابغ به عنوان افراد برجسته ی تاریخ بشر، مفاهیم مهمی از نظرات جامعه شناسانه را در عبارات خود بیان می کردند. در این میان بحث جامعه شناسی از منظر کیفری مطرح است. جامعه شناسی کیفری شاخه ای از جامعه شناسی حقوق بوده و به مطالعه فرآیند قانونگذاری، چگونگی انعکاس مجازات در جامعه، میزان کارآیی مجازات، میزان بازدارندگی مجازات (مانند اعدام) و بالاخره فرآیند دادرسی کیفری می پردازد. این ها موضوعات موردبررسی جامعه شناسی کیفری هستند یعنی از لحظه کشف جرم تا لحظه اجرای مجازات. جامعه شناسی کیفری به دنبال علت شناسی جرم نیست. به دنبال چگونگی تولد، تحول، رشد و افول نهادهای حقوق کیفری است. رویکرد جامعه شناسی کیفری یک رویکرد علت شناسی نیست بلکه نهاد شناسی است. مثلاً می گوید چرا در کشور ما تعلیق یاآزادی مشروط عملاً جا نیفتاده است...

این پژوهشی با هدف بررسی تقسیم منافع یا مهایات در حقوق مدنی ایران انجام شده است تقسیم منافع اموال مشترک که در فقه اسلامی «مهایات» نامیده می شود موضوع مهایات، منافع مشترک است و این امر مسلتزم مالکیت بر اعیان نیست. مهایات، تقسیم منافع مالی مشاع است؛ بنابراین، مورد مهایات همواره منفعت است. گرچه بعضی به اشتباه، مهایات را در اعیان نیز ممکن دانسته اند راه حلی برای رفع ضرر ناشی از اشاعه است، امکان استیفای عادلانه از مال را فراهم آورده و موجب حفظ و جلوگیری از دیگران ایران، به موضوع تقسیم منافع نپرداخته اند، هدف این تحقیق آن است که ابعاد مختلف این تأسیس را بررسی نموده و برای پاره ای از ابهامات راه حل هایی ارایه کند. این پژوهش به پاسخ این سئوال خواهد پرداخت که آیا اصولا تقسیم منفعت جایز می باشد و در صورت جواز با وجود امکان تقسیم عین تقسیم منفعت ممکن است؟ این نوع تقسیم ازدیدگاه حقوق مذاهب اسلامی در چه محدوده و با چه شرایطی امکان پذیر است.

حجاب، حصار و حریم عفت زن و سنگر محکمی است که راه ورود فساد و هرزگی ها را سد می کند و به زن شخصیت واحترام می بخشد تا ملعبه شهوات و بازیچه بوالهوسی ها قرار نگیرد. در جامعه ای که زنانش با حجاب صحیح و پوشش کامل رفت و آمد کنند، جوانان هم با خاطری آرام به کار خود مشغول می شوند و دور از هر گونه تحریک بی جا وخیال خام، در زمان مناسب، با رضایت و خرسندی به تشکیل خانواده علاقمند می گردند و ازدواج می کنند.

منطقه بشاگرد در دوران قاجار و پیش از آن از نظر جغرافیایی شامل مناطق وسیعی از استان هرمزگان و کرمان و سیستان و بلوچستان بوده است و خود به شش ولایت تقسیم می شد که زیر نظر حاکم وقت که در انگهران و قبل از آن در منوجان حکومت می کرد اداره می شد. حاکمان وقت بشاگرد در دوران مختلف این منطقه را به صورت مستقل از مرکز کشوراداره می کردند و دولت مرکزی هر بار برای تسلط بر این منطقه مجبور به لشکرکشی و جنگ های خونینی با آن می شد. حاکمان نواحی دیگر نیز برای دست یابی به اهداف خود و نیز گسترش نفوذ سعی در برقراری ارتباط و اتحاد با حاکمان بشاگرد می کردند. مانند حاکمان وقت عمان که اداره سواحل جنوبی کشور را برعهده داشتند یا ایل بهارلو در فارس. تمامی این موارد نشان از اهمیت بشاگرد در دوره قاجار و پیش از آن دارد اما با روی کار امدن حکومت پهلوی و قدرتمند تر شدن حکومت مرکزی و از بین رفتن حکام محلی و نیز پیشرفت سریع کشور در این دوره، به صورتی پیش رفت که بشاگرد به دلیل کوهستانی بودند نتوانست با این پیشرفت همراه شود و از این قافله عقب ماند. به حدی که پس از انقلاب وقتی افرادی به این منطقه آمدند مدعی کشف بشاگرد شدند و مطالبی خلاف واقع در این زمینه گفته شده است.

این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی فعالیت های قصه گویی برای افزایش دامنه ی لغات و گفتار زبانی دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی 10 مدرسه از مدارس دولتی ناحیه یک شهرستان بندرعباس انجام شده است. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی ناحیه یک شهرستان بندرعباس است که از میان 10 مدرسه، 4 کلاس پایه چهارم انتخاب شده است. که از میان آن ها 120 نفر (60 نفر در گروه آزمایش و 60 نفر در گروه کنترل) به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار مورد نظر در این پژوهش آزمون افزایش گفتار زبانی و دامنه ی واژگان لغات است. که شامل واژگان ربطی، درک دستوری، تکمیل دستوری، مهارت معناشناسی، مهارت گوش دادن، صحبت کردن بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش آمار توصیفی، از میانگین انحراف استاندارد و فراوانی در بخش آمار توصیفی، از میانگین انحراف استاندارد و فراوانی و در بخش آمار استنباطی از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شده است. در پژوهش حاضر علاوه بر قصه گویی به پرداختن فعالیت هایی مثل قصه خوانی، نمایش خلاق، بحث و گفت و گو و گوش دادن به همزمانی آن ها نیز توجه شده است. نتایج پژوهش نشان داده که افزایش مولفه های گفتاری با بیش از 99 درصد اطمینان، تاثیر مثبت و معنادار بر رشد مهارت کلامی و افزایش دامنه ی لغات دانش آموزان داشته است. بیشتر فعالیت ها براساس یافته های کمی پژوهش، گواه صحت این مدعاست.

تعدیل کیفر به معنای به عدالت نزدیک تر کردن مجازات با مقتضیات پدیده مجرمانه است. تعدیل مجازات ها در سه بخش کلی تغییر مجازات قانونی، اجرای ناقص مجازات ها و عدم اجرای کیفر در بسترسیاست کیفری قابل بررسی است. ازآنجا که دستیابی به یک برخورد مبتنی بر عدالت محض با بزهکار، با توجه به تعاریف و باورهای گوناگون از این مفهوم هیچ گاه قابل تحقق در عالم واقع نبوده، بنابراین ممکن است سیاست کیفری در یک نظام حقوقی تعدیل مجازات ها را متمایل به شرایطی مساعد به حال محکوم نماید و در نظام کیفری دیگر این سیاست ها تعدیل مجازات ها را به برخوردی حداکثری و قهرآمیز با محکوم سوق دهد. در باب اعطای این اختیارات از طرف قانونگذار می توان به علل و مبانی همچون، وضعیت جانی و مالی متهم، تخفیف مجازات، رویکردهای اصلاح گرانه نسبت به محکومین، تقدم اصل برائت بر تمامی اصول (که اعمال قاعده درء تحت تأثیر همین اصل است)، نمایانگر عزم جدی قانونگذار به تعدیل مجازات است. اعطای این اختیار وسیع از سوی مقنن به قضات تحت تأثیر افکار علمای حقوق کیفری صورت گرفته تا با در نظر گرفتن شرایط و اوضاع و احوال مختلف به ویژه شخصیت مجرم، این امکان را به قاضی بدهد تا کیفیت ارتکاب جرم، نقش مجرم و میزان دخالت بزه دیده را در سیاست کیفری دخیل کند و مسؤولیت وجدانی قضات را در بررسی دقیق پرونده و صدور حکمی که اهداف سیاست کیفری را تأمین کند، مضاعف نموده است؛ برای قانونگذار ممکن نیست که انواع موقعیت ها و اوضاع و احوال مرتبط با جرایم را پیش بینی کند. به این ترتیب وظیفه بررسی اوضاع و احوال هر جرم و مسائل اجتماعی و روانی مربوط به مرتکب آن، به قاضی واگذار شده است.