نوآوری های آموزشی
سال:1388 | دوره:8 | شماره:30 |تعداد مقالات:7

مطالعه حاضر که با هدف شناخت فرایند یاددهی - یادگیری و زندگی تحصیلی دانش آموزان دختر پایه چهارم دوره ابتدایی در شهر تهران انجام پذیرفته، مطالعه ای کیفی است که از روش ارزشیابی «خبرگی و نقادی تربیتی» ارایه شده توسط «آیزنر» بهره گیری نموده و چهار مرحله توصیفی، تفسیری، ارزشیابی و مضمون یابی را در بر گرفته است. در پژوهش حاضر دو کلاس پایه چهارم مورد مشاهده و مقایسه قرار گرفته است. جهت جمع آوری اطلاعات از ابزارهای مشاهده فرایند یاددهی یادگیری و تعاملات مدرسه ای، مصاحبه با مدیر و معاون مدرسه، نیز معلمان و دانش آموزان پایه چهارم، پرسشنامه باز پاسخ معلمان پایه چهارم، تصویربرداری و ضبط تعاملات گفتاری استفاده به عمل آمد. برآیند مشاهدات حکایت از آن دارد که بین وضع موجود فرایند تعلیم و تربیت و وضع مطلوب آن فاصله و شکافی عظیم حاکم است.

تحقیق حاضر با هدف شناخت میزان آگاهی معلمان دوره ابتدایی از نظریه های یادگیری و به کارگیری آن در فرایند تدریس انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، معلمان ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 1385-86 هستند که از میان آن ها 310 نفر 226) نفر زن و 84 نفر مرد( به عنوان نمونه تحقیق و به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو نوع ابزار شامل: آزمون سنجش میزان آگاهی معلمان از نظریه های یادگیری و پرسشنامه به کارگیری نظریه های یادگیری بهره گرفتیم و داده ها با استفاده از آزمون های آماری t تک نمونه ای، t برای گروه های مستقل، U من ویتنی، و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت نتایج زیر به دست آمد:میزان آگاهی معلمان ابتدایی از نظریه رفتارگرایی در حد متوسط و از نظریه های شناخت گرایی و شناختی - اجتماعی پایین تر از حد متوسط بود؛ میان میزان آگاهی معلمان از نظریه های یادگیری و متغیرهای: مدت دوره های آموزش ضمن خدمت، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی و سابقه تدریس معلمان تفاوت معناداری وجود داشت، اما تفاوت معناداری با متغیر جنس ملاحظه نشد.میزان به کارگیری نظریه های یادگیری توسط معلمان بالاتر از حد متوسط بود و بیشترین میزان آن به نظریه های رفتارگرایی و کم ترین میزان به نظریه شناختی - اجتماعی مربوط می شد؛ میان میزان به کارگیری نظریه های یادگیری توسط معلمان و متغیرهای جنس، مدرک تحصیلی، سابقه تدریس معلمان معناداری وجود داشت، اما تفاوت معناداری با متغیرهای: مدت دوره های آموزش ضمن خدمت و رشته تحصیلی معلمان ملاحظه نشد.

سه سوسازی، راهبردی مناسب برای بهبود پژوهش و ارزشیابی است که ایده اولیه آن در دهه 1960 مطرح شد. در این رویکرد، تلفیقی از روش های مختلف کمی و کیفی در فرایند پژوهش به کار گرفته می شوند. به بیان کامل تر، روش های گوناگونی برای گردآوری داده ها، ارزشیابی و داوری بر روی داده ها، و بازنمایی یافته ها استفاده می شوند تا تبیین هایی منطقی و معتبرتر از پدیده یا مساله پژوهشی به دست آید. سه سوسازی از تبیین های ناقص، سطحی، و ساده انگارانه جلوگیری می کند. چهار نوع شناخته شده آن عبارتند از: سه سوسازی داده ها، سه سوسازی محقق، سه سوسازی نظری، و سه سوسازی روش شناختی.علاوه بر این، نوع دیگری از سه سوسازی بر مبنای اندیشه های آیزنر تبیین میشود که «سه سوسازی در بازنمایی یافته ها» نامیده شده است.

خرده نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در کشور ما به طور رسمی با تصویب اولین نظامنامه امتحانات مدارس در نظام آموزش و پرورش کشور شکل گرفت. بررسی آیین نامه ها و شرح وظایف تشکیلات مرتبط با این خرده نظام نشان می دهد که سیاست گزاران و تصمیم گیرندگان نظام آموزشی کشور همانند ارزشیابی از عملکرد تحصیلی دانش آموزان به ارزشیابی از نظام آموزشی کشورها توجه داشته اند.تغییر در ساختار و برنامه های نظام آموزشی، توجه به ارزشیابی آموزشی را کمرنگ تر و نقش ارزشیابی پیشرفت تحصیلی را برجسته تر کرده است. در این مقاله، روند خرده نظام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، پیگیری می شود.

هدف اصلی پژوهش حاضر، توسعه فنون موثر مصورسازی اطلاعات و پشتیبانی از فرایندهای آموزشی است. در این پژوهش روش های سودمند مصورسازی برای دانش آموزان، به شکلی خاص مورد بررسی قرار می گیرد. فنون مصورسازی برای ایجاد ساختار موثر تصاویر و گراف ها به کار می روند تا دانش آموزان را به درک ساده تر اطلاعات موجود در کتابها و دیگر رسانه ها کمک کنند. مصورسازی اطلاعات فنونی را تثبیت می کند که به دانش آموزان اجازه می دهد محتوای تصویر، نماد و گراف را به شیوه دیداری در کتاب و دیگر منابع اطلاعاتی تبیین کنند و بتوانند از ابزارهای موثر در کاربردهای آموزشی بهره گیرند.مصورسازی اطلاعات می تواند به شیوه های گوناگون برای درک بهتر اطلاعات دیداری در کتاب های درسی، مانند: تاریخ، جغرافیا، زمین شناسی، زیست شناسی، ریاضیات، آمار، رایانه، شیمی، و دروس رشته های هنری مانند: فیلم، سینما و گرافیک مورد استفاده قرار گیرد.تصویرسازی تشبیه فضایی، کهکشانی، نمودار مارپیچی، چشم انداز دیواری و تحلیل پویا از جمله روش های مهم مصورسازی به شمار می آیند. از سوی دیگر، مهارت های سواد دیداری عاملی موثر در بهره گیری از مصورسازی اطلاعات است. نتایج این مطالعه در تعامل کاربردهای مصورسازی فوایدی برای دانش آموزان در بر دارد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان شیوع ناهنجاری های وضعیتی در اندام فوقانی دانش آموزان دختر و پسر دوره راهنمایی منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران در سال 85-86 انجام گرفته است. در این مطالعه، دانش آموزان دختر و پسر از 11 تا 15 سال در دو نمونه 921) پسر و 967 دختر( به صورت هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و «صفحه شطرنجی»، «متر»، «تراز» و «آزمون استاندارد نیویورک»، از نمونه های در دسترس جمع آوری شد. برای اعلام درصد شیوع ناهنجاری های سر به جلو، شانه های نامتقارن، پشت گرد، کمرگود، پشت کج، پشت صاف، از درصد فراوانی و برای بررسی ارتباط میان «جنسیت» با میزان شیوع ناهنجاری ها در اندام فوقانی از آزمون خیدو بهره گرفتیم.یافته های تحقیق نشان می دهد بیشترین و کمترین درصد فراوانی ناهنجاری های اندام فوقانی با وضعیت بدنی متوسط در دانش آموزان پسر دوره راهنمایی به ترتیب مربوط به ناهنجاری های پشت گرد 31.8) درصد( و پشت صاف 1) درصد( و در دختران به ترتیب مربوط به ناهنجاری های پشت گرد 47.1) درصد( و پشت صاف 5.9) درصد( است.هم چنین بیشترین و کمترین درصد فراوانی ناهنجاری هایی که با وضعیت بدنی ضعیف در اندام فوقانی دانش آموزان پسر وجود دارند، به ترتیب ناهنجاری های پشت گرد 16.6) درصد( و پشت کج 0.9) درصد( را شامل می شوند و در دانش آموزان دختر نیز، ناهنجاری های پشت گرد 18.6) درصد( و پشت صاف 0.8) درصد( وجود دارد؛ بنابراین پسران 82.89) درصد( در مقایسه با دختران 65.97) درصد( وضعیت بدنی مطلوب تری دارند.یافته های پژوهش نشان می دهد رابطه معناداری میان جنسیت و ناهنجاری های سر به جلو، شانه نامتقارن، پشت گرد، کمر گود .و پشت صاف در سطح 0.01 وجود دارد. پسران بیشتر در معرض ناهنجاری سر به جلو و دختران در معرض مبتلا شدن به ناهنجاری های پشت گرد، کمر گود، پشت صاف و شانه نامتقارن هستند.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی فعالیت ها، بازدارنده های محیطی و ویژگی های فردی موثر بر یادگیری غیر رسمی معلمان مدارس دولتی شهر اصفهان است. این پژوهش با استفاده از طرح پژوهشی زمینه یابی انجام گرفت و جامعه آماری آن را همه معلمان مدارس دولتی در سه دوره تحصیلی نواحی پنجگانه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1386-1387 تشکیل می دهند. 370 معلم به عنوان حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای و با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوهن و همکاران (2000) انتخاب شدند.ابزار اصلی گردآوری اطلاعات این پژوهش، بر اساس پرسش نامه تعدیل شده لوهمن (2003) است که پایایی کلی آن با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 0.95 برآورد شد و متخصصان روان سنجی و موضوعی نیز روایی آن را به شکل صوری و محتوایی تایید کردند.یافته های پژوهش نشان داد میانگین F=6.50) و (M=3.33 استفاده از فعالیت های یادگیری غیر رسمی معلمان دوره دبیرستان بیش از معلمان دوره های دیگر است و این تفاوت در سطح (p<0.05) معنادار می باشد. هم چنین، نتایج آزمون t تک نمونه ای در ارتباط با بازدارنده های محیطی گویای آن بود که «برقرار نکردن ارتباط با حیطه های شغلی همکاران، نداشتن شناخت، نداشتن پاداش های مالی مناسب و دسترسی نداشتن به فناوری کامپیوتر» کمتر از حد متوسط و «ویژگی های فردی: عشق به یادگیری و علاقه به زمینه حرفه ای خویش» بالاتر از حد متوسط بر یادگیری غیر رسمی معلمان در هر سه دوره تحصیلی تاثیر داشت.