زمینه و هدف: در دهه های اخیر تحقیقات زیادی در جهت جلوگیری از آثار تخریب پرتوهای یونیزان بر روی بافت های بدن صورت گرفته که یکی از آنها استفاده از مواد محافظت کننده در مقابل پرتو قبل از تابش اشعه می باشد. در این پژوهش اثرات پاراآمینوپروپیوفنون (PAPP) به عنوان محافظت کننده در مقابل پرتو بر تغییرات هورمون های گنادوتروپین و تستوسترون مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 70 سر موش صحرائی نر بالغ ویستار انجام شد. موش ها به طور تصادفی به 10 گروه هفت تائی تقسیم شدند. به گروه کنترل آب و غذا داده شد و هیچ ماده آزمایشی خاصی خورانده یا تزریق نشد. گروه شاهد حلال (اتانول 96 درصد) تزریق شد. گروه های 3، 4 و 5، به ترتیب مقادیر 10, 20, 40 میلی گرم بر کیلوگرم پاراآمینوپروپیوفنون (APP) تزریق شد. گروه 6: تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. گروه 7، 1 سی سی اتانول دریافت کردند پس از گذشت نیم ساعت تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. گروه های 8، 9 و 10: این گروه ها به ترتیب PAPP با غلظت 10, 20, 40 mg/ml/kg تزریق شد. بعد از گذشت نیم ساعت تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. همه تزریق ها برای مدت 3 روز انجام شد. از تمام گروه ها در پایان دوره آزمایش خون گیری شد و میزان هورمون های تستوسترون، FSH و LH مورد سنجش قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون آماری دانکن تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در گروه تیمار با اشعه گاما با شدت 2 گری، میزان هورمون های LH FSH, و تستوسترون در مقایسه با گروه کنترل به صورت معنی دار (P≥0.05) کاهش یافت. در گروه های تیمار شده با پاراآمینوپروپیوفنون (PAPP) و تشعشعات گاما، از غلظت کم به زیاد (APP)، به تدریج بر سطح هورمون های FSH LH,، تستوسترون افزوده شده به طوری که در غلظت حداکثر، سطح هورمون به سطح کنترل نزدیک شده است.نتیجه گیری: PAPP توانسته آسیب های ناشی از تشعشعات گاما بر میزان هورمون تستوسترون، LH و FSH را کاهش دهد و اثر حفاظتی آن وابسته به دوز مصرفی می باشد. به نظر می رسد PAPP با کاهش اکسیژن رسانی و ایجاد هیپوکسی، سلول ها و بافت ها را از اثرات زیانبار رادیکال های آزاد که تحت تاثیر تشعشعات گاما حاصل می شوند حفظ می کند.