پژوهشی خون
سال:1391 | دوره:9 | شماره:3 (پیاپی 36) (ویژه نامه سلول بنیادی) |تعداد مقالات:9

سابقه و هدف: پیوند سلول های بنیادی طی دهه های اخیر، به موفقیت های درمانی بالایی رسیده اما از محدودیت های استفاده از این منبع در بزرگسالان، تعداد کم سلول های +CD34 می باشد. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر سلول های مزانشیمی بر میزان تکثیر سلول های +CD34 خون بندناف بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، سلول های چسبنده مزانشیمی از سلول های تک هسته ای مغز استخوان جدا شدند. سلول های +CD34 موجود در خون بندناف، با استفاده از آنتی بادی های نشاندار شده با Microbead جدا شده و بر روی سلول های مزانشیمی کشت داده شدند. تاثیر سلول های مزانشیمی در شرایط دو بعدی، سه بعدی و شرایط بدون استفاده از سلول های مزانشیمی در تکثیر و حفظ پتانسیل ابتدایی سلول ها با شمارش سلولی، تعیین درصد سلول های +CD34 به روش فلوسیتومتری و روش سنجش کلونی مورد مقایسه قرار گرفت.یافته ها: تکثیر سلول ها در سه محیط و در زمان های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. در محیط فاقد سلول های مزانشیمی، میانگین میزان چند برابر شدن TNC ها، CFC ها و سلول های +CD34 در روز دهم به ترتیب 87±6، 84±8 و 11±3، در محیط دارای سلول های استرومال مزانشیمی در شرایط دو بعدی به ترتیب، 103±8، 111±9 و 14±3 و در محیط دارای مزانشیم در شرایط سه بعدی به ترتیب، 127±10، 170±14 و 20±4 بود.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که می توان از سلول های مزانشیمی به خصوص در شرایط 3 بعدی، جهت افزایش تعداد سلول های بنیادی خونساز و حفظ پتانسیل کلونی زایی آنها به طور طولانی مدت در محیط کشت استفاده کرد.

سابقه و هدف: میکرو RNA ها، کلاسی از RNA های کوچک غیر کدکننده هستند و اخیرا نشان داده شده است که نقشی اساسی در فرآیندهای مهم سلولی از جمله تکامل و تمایز از طریق تنظیم پس از ترجمه، ایفا می کنند. نقش این عناصر در رده سلول های خونساز نیز بررسی شده است و شواهد زیادی دال بر دخالت میکروRNA  های شماره 150 (miR-150) و 146 (miR-146a) در تمایز لنفوسیت های T وجود دارد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر افزایش بیان miR-150 و miR-146a در سلول های بنیادی خونساز و توانایی این دو میکرو RNA در تمایز سلول های بنیادی به سمت سلول های لنفوئیدی T بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، القای افزایش بیان دو miR-146a و miR-150 در سلول های بنیادی خونساز +CD133 جدا شده از خون بندناف صورت گرفت. پس از هفت روز، فرآیند تمایز به لنفوسیت های T با مارکرهای CD4 و CD8 توسط روش فلوسیتومتری سنجیده شدند. همچنین افزایش بیان این دو میکرو RNA با روش های RT-PCR و quantitative Real Time PCR بررسی شد.یافته ها: سلول های بنیادی خونساز +CD133 جدا شده از خون بندناف، یک هفته پس از آلودگی با ویروس خصوصیات لنفوسیت های T به ویژه لنفوسیت های T سایتوتوکسیک را از خود نشان دادند، یعنی افزایش بیان مارکرهای CD4 و به ویژه CD8 در آنها دیده شد.نتیجه گیری: با توجه به داده های کسب شده می توان نتیجه گرفت که سلول های بنیادی خونساز +CD133 جدا شده از خون بندناف، با افزایش القای بیان miR-146a و miR-150، توانایی تمایز به سمت لنفوسیت های T را دارند.

سابقه و هدف: خون بندناف (UCB) در پیوند مغز استخوان، به علت دوز پایین سلول های +CD34 دارای محدودیت هایی است که می بایست این سلول ها تکثیر شوند. بنابراین هدف از این تحقیق، تکثیر سلول های +CD34 با کمترین دست ورزی می باشد.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، سلول های بنیادی سوماتیک غیر محدود شده (USSC) جفت انسانی جداسازی و از نظر مورفولوژیکی و ایمونولوژیکی شناسایی و تایید شدند. سپس روی داربست آلوگرافت استخوانی معدنی شده (MBA) و نیز کف پلیت، به عنوان لایه مغذی (Feeder) پوشانده شدند. سلول های +CD34 (با روش MACS) از جفت انسانی تخلیص و به مدت سه هفته در شرایط دو و سه بعدی تکثیر شدند. در آخر شمارش سلولی، فلوسیتومتری، سنجش کلنی و نیز آزمایش LTC-IC انجام شد.یافته ها: پس از سه هفته تکثیر، تعداد سلول های +UCB-CD34 در محیط سه بعدی، به 250±13.2 رسید. بیشترین کاهش درصد فلوسیتومتری در کشت سه بعدی مشاهده شد و بیشترین تعداد کلنی و LTC-IC در روز 14 حاصل شد.نتیجه گیری: سلول های USSC به همراه ساختار سه بعدی MBA، با تولید بیشتر سیتوکاین های خونی، ماتریکس خارج سلولی، مولکول های اتصالی و نیز با ایجاد برهمکنش های بین سلولی می توانند به عنوان لایه مغذی مناسب به کار روند. این ساختار با افزایش نسبت سطح به حجم، تقلیدی از نیچ مغز استخوان در محیط خارج بدن را فراهم می سازد. این مدل می تواند محیط مناسب و جایگزینی برای تکثیر HSC باشد.

سابقه و هدف: HO-1 (هم اکسیژناز-1) یکی از عوامل قدرتمند محافظت کننده سلولی می باشد. هدف از این مطالعه، کلونینگ و بیان موقت ژن HO-1 انسانی در سلول های بنیادی مزانشیمال (MSC ها) با استفاده از سیستم بیانی آدنوویروسی بر مبنای تکنولوژی Gateway بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، به منظور القای HO-1، رده سلولی A549 به مدت 1 ساعت با اشعه UV مواجه گردید. cDNA توتال HO-1 جداسازی شد و از طریق واکنش کلونینگ TOPO به وکتور pENTR TOPO/D کلون گردید. برای ایجاد کلون بیانی، واکنش نوترکیبی LR بین کلون اولیه و وکتور مقصد (pAd/CMV/V5-DEST) به انجام رسید. ویروس نوترکیب در رده سلولی یوکاریوتی مناسب تشکیل شد. MSC ها به وسیله ویروس نوترکیب بیان کننده HO-1 آلوده سازی شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که HO-1 انسانی نوترکیب با موفقیت کلون شده و صحت و قرار گرفتن ژن در قالب صحیح درون وکتور به وسیله تعیین توالی DNA تایید شد. بیان HO-1 در MSC ها به وسیله آنالیز RT-PCR و وسترن بلات تایید گردید. این نتایج حاکی از این بود که بیان HO-1 موقت است.نتیجه گیری: بیان موقت ژن HO-1 انسانی در MSC ها با استفاده از سیستم بیانی آدنوویروسی، ممکن است یک استراتژی انتقال ژنی کارآمد در راستای ارتقای سلول درمانی فراهم نماید.

سابقه و هدف: ارتباط سلول های بنیادی خونساز (HSCs) با سلول های موجود در ریز محیط مغز استخوان (نیچ) به ویژه سلول های استئوبلاست، جهت حفظ فعالیت های آنها بسیار ضروری می باشد. البته مدارکی که به صورت مستقیم HSC ها را در توسعه نیچ دخیل کنند، اندک هستند ولی در صورت اثبات، روشن می شود که چرا نقص های هماتوپوئتیک بسیاری با تغییر در ساختار استخوانی همراه بوده و لذا اهداف درمانی هماتوپوئتیک و اهداف درمانی جدیدی را برای تنظیم ساختار و تشکیل استخوان فراهم می آورند.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، سلول های بنیادی مزانشیمال (MSC) مغز استخوان را در محیط Stem Span به مدت 3 روز تحت همکشتی با HSC های خون بندناف قرار دادیم. سپس MSC ها با استفاده از کیت استئوژنزیس به استئوبلاست تمایز داده شدند و در روزهای مختلف تمایزی مورد ارزیابی قرار گرفتند که شامل بیان ژن های استئوپونتین و استئوکلسین در روزهای 4 و 6 تمایزی (RT-PCR)، بیان مارکر CD90 (فلوسیتومتری)، بیان آنزیم آلکالین فسفاتاز (رنگ آمیزی آلکالین فسفاتاز) و مینرالیزه شدن (رنگ آمیزی آلیزارین رد) در روز دهم تمایزی بود.یافته ها: نتایج، بیان زودهنگام ژن های استئوپونتین و استئوکلسین را در همکشتی MSC با HSC نمایان ساخت. این یافته ها از نقش HSC ها در القای تمایز استئوبلاستی MSC ها حمایت می نمایند. همچنین کاهش بیان CD90 و افزایش فعالیت آلکالین فسفاتاز و مینرالیزاسیون سلولی، این نتایج را تایید نمودند.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق در ارتباط با سلول های بنیادی انسانی در ex vivo، اثبات نمود که HSC ها قادرند سبب افزایش تمایز MSC ها به استئوبلاست شده و بدین وسیله در تشکیل نیچ خود سهیم باشند.

سابقه و هدف: سلول های بنیادی خونساز بندناف، یکی از ارزشمندترین منابع سلول های بنیادی خونساز به حساب می آیند، اما متاسفانه تعداد ناکافی این سلول ها، بهره گیری از آنها را در موارد پیوند مغز استخوان بزرگسالان با مشکل مواجه می سازد. یکی از رویکردهای موجود برای غلبه بر این مشکل، ازدیاد این سلول ها در محیط آزمایشگاه است. مطالعه های فراوان در مدل های موشی، حاکی از اثرات قوی پروتئین HOXB4 در القای فعالیت خودتکثیری سلول های بنیادی خونساز موش است. در این مطالعه سعی شده است تا با افزایش بیان این پروتئین در سلول های بنیادی خونساز بندناف، بر مشکل تعداد اندک سلول های بنیادی خونساز بندناف غلبه شود.مواد و روش ها: در یک مطالعه بنیادی - کاربردی، سلول های بنیادی خونساز بندناف به وسیله ویروس های لنتی حاوی ژن HOXB4، ترانس داکت شدند. سپس این سلول ها به مدت 8 روز در محیط آزمایشگاه کشت داده شدند، در طول دوران کشت این سلول ها، بیان ژن HOXB4 توسط RT-PCR مورد ارزیابی قرار گرفت و پس از آن با بهره گیری از آزمون فلوسیتومتری به بررسی مارکر سطحی +CD34 که یک شاخص سلول های بنیادی خونساز است پرداخته شد.یافته ها: بررسی های فنوتیپی در سلول های بنیادی خونساز، نشان دهنده تاثیر فزونی بیان ژن HOXB4 در افزایش جمعیت سلول های بنیادی خونساز +CD34، طی ازدیاد این سلول ها در محیط آزمایشگاه بود.نتیجه گیری: افزایش بیان ژن HOXB4 در سلول های بنیادی خونساز بندناف، موجب افزایش قابل توجه تعداد سلول های +CD34 می شود و بنابراین می تواند در غلبه بر تعداد کم سلول های بنیادی خونساز بندناف در رویکردهای درمانی بسیار موثر باشد.

سابقه و هدف: آنمی یکی از مشکلات معمول در بیماران سرطانی است. درمان آنمی می تواند پاسخ بیمار به سرطان و روند پیشرفت بیماری را تحت تاثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر فعالیت ورزشی هوازی با شدت متوسط بر شاخص کل سلول های قرمز بیماران مبتلا به سرطان های خون بعد از پیوند اتولوگ استم سل محیطی بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه کاربردی نیمه تجربی، تعداد 26 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی به روش تصادفی ساده به دو گروه تجربی (13 نفر) و کنترل (13 نفر) تقسیم شدند. افراد گروه تجربی، برنامه تمرین شامل؛ دویدن هر روز صبح روی تردمیل با شدت %60-%70 ضربان قلب ذخیره، به مدت 20-30 دقیقه را به مدت 4-6 هفته اجرا کردند و بر گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. نمونه خون صبح روز اول شیمی درمانی و روز ترخیص بیمار، به صورت ناشتا گرفته شد و گلبول های قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین در آنها بررسی شد.یافته ها: تعداد گلبول های قرمز، میزان هماتوکریت و هموگلوبین پس از اتمام دوره مداخله و هنگام ترخیص از بیمارستان در هر دو گروه کاهش یافت اما کاهش میانگین گلبول های قرمز خون، میزان هماتوکریت و هموگلوبین بیماران گروه تجربی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کمتر بود (به ترتیب: p=0.026، p=0.032 و p=0.007).نتیجه گیری: فعالیت ورزشی هوازی با شدت متوسط ممکن است سبب کاهش افت شدید شاخص های اریتروسیت در بیماران تحت درمان با پیوند اتولوگ استم سل محیطی شود.

سابقه و هدف: هموگلوبینوپاتی ها، گروهی از اختلالات وراثتی هتروژن هستند که در آنها جهش باعث کاهش و یا نقص در ساخت یکی از زنجیره های هموگلوبین A شده و یا این که توالی طبیعی اسیدهای آمینه، زنجیره های گلوبین را تغییر می دهد. شایع ترین اختلالات هموگلوبین، تالاسمی و آنمی داسی شکل است. بیماران مبتلا به این اختلالات اغلب نیاز به دریافت مداوم خون دارند. با این حال این روش درمانی ممکن است باعث گرانباری آهن و متعاقب آن تخریب بافت ها و احتمال ابتلا به عفونت های ویروسی گردد. هدف از این مقاله بررسی روش های درمانی جدید با حداقل عوارض در خصوص دو هموگلوبینوپاتی فوق بود.مواد و روش ها: این مقاله با نقد و بررسی 51 تحقیق منتشر شده در مجلات معتبر، جدیدترین راه کارهای درمان تالاسمی و آنمی داسی شکل را به چالش کشیده است. مقالات مورد اشاره از پایگا ه های اطلاعاتی ابسکو، Elsevier، Pubmed، OVID و NCBI برگرفته شده اند.یافته ها: اگر چه تزریق خون و درمان های دارویی، کیفیت و طول عمر بیمار را بهبود می بخشد اما پیوند سلول های بنیادی خونساز را می توان به عنوان تنها راه درمان قطعی این اختلالات مطرح نمود. با این وجود هم چون سایر روش های درمانی، این شیوه نیز عوارضی را به همراه دارد. بیشترین عوارض طولانی مدت پیوند در این بیماران، ناباروری و نارسایی گنادها به ویژه در بانوان، GVHD (Graft-Versus-Host Disease) مزمن و بروز بدخیمی های ثانویه است.نتیجه گیری: بررسی تلاش های صورت گرفته در زمینه درمان هموگلوبینوپاتی ها نشان می دهد که علی رغم محدودیت های موجود در پیوند سلول های بنیادی، این شیوه تنها روش درمانی موثر در درمان اختلالات هموگلوبین می باشد. انواع سلول های مورد استفاده در این خصوص و شیوه های جدید تسهیل کننده در امر پیوند، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.