پژوهشی خون
سال:1388 | دوره:6 | شماره:1 (پیاپی 22) |تعداد مقالات:10

سابقه و هدف: فاکتور VII، یک گلیکوپروتئین پلاسمایی است که در آبشار انعقادی تشکیل فیبرین، شرکت دارد. فاکتور VII در مسیر انعقادی نقش مهمی داشته و آغازگر مسیر خارجی انعقاد است. هدف اساسی این مطالعه جداسازی و کلونینگ فاکتور VII نوترکیب انسانی و بیان آن در رده سلولی یوکاریوتی CHO جهت بیان فاکتور VII نوترکیب (FVII) بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. ابتدا cDNA ژن فاکتور VII از رده سلولی کبد انسان (HepG2) جدا شده و در وکتور (+) 3.1 pcDNA کلون شده سپس وکتور نوترکیب به داخل سلول های CHO ترانسفکت شد. در نهایت، یک کلون سلولی که به طور پیوسته فاکتور VII را بیان می کند تثبیت شد. بیان فاکتور VII نوترکیب توسط روش های RT-PCR، الایزا، SDS-PAGE و وسترن بلات مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین تایید فعالیت بیولوژیکی فاکتور VII نوترکیب توسط آزمایش PT و ایجاد لخته در پلاسمای فاقد فاکتور VII صورت گرفت.یافته ها: نتایج به دست آمده نشان دهنده کلونینگ و بیان موفقیت آمیز ژن فاکتور VII بود. پس از 3 هفته کشت سلول های CHO در حضور جنتیسین، کلون سلول های پایدار به دست آمد. نتایج آزمایش های RT-PCR، الایزا، SDS-PAGE و وسترن بلات حاصل از کلون ها، نشان دهنده بیان این پروتئین در رده سلولی CHO بود. کاهش 3 الی 4 برابری در زمان انعقاد نشان دهنده وجود فعالیت بیولوژیکی فاکتور VII نوترکیب بیان شده بود.نتیجه گیری: سالانه حدود 4000 الی 6000 ویال (33600 تا 50400 میلی گرم) از این فرآورده وارد کشور می شود که دولت را متحمل هزینه بسیار بالایی می کند. بنابراین تولید فاکتور VII نوترکیب با استفاده از فناوری DNA نوترکیب در سطح آزمایشگاهی، می تواند اولین گام در راه فایق آمدن بر مشکلات فوق باشد.

سابقه و هدف: حضور گلبول های سفید در تمامی فرآورده های خون که با روش های استاندارد به دست می آید، سبب ایجاد واکنش های ناخواسته بیولوژیک بعد از انتقال خون می شود. با پیشرفت تکنولوژی ساخت فیلتر، امروزه از این روش برای حذف لکوسیت ها استفاده می شود. لذا در این تحقیق به ارزیابی عملکرد فیلترهای در کنار بستر ساخت داخل با به کارگیری روش استاندارد استفاده از غشاهای مصنوعی که به فلورسنت متصل شده اند و همچنین روش آنتی بادی CD45 و آنالیز فلوسایتومتری پرداخته شده است.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع کاربردی بود. به روش نمونه گیری تصادفی، تعداد 93 واحد گلبول قرمز متراکم از اهداکنندگان مستمر که روزانه به پایگاه انتقال خون تهران مراجعه می کردند تهیه و توسط دو گروه فیلتر کاهش دهنده لکوسیت ساخت داخل، فیلتر شدند. هم چنین 8 فیلتر کنترل که دارای گواهینامه CE اروپا هستند نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. نتایج حاصله در نرم افزار SPSS 11.5 وارد و تحت آزمون کای دو تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در 55 نمونه تحت بررسی که توسط فیلترهای گروه اول کاهش لکوسیت شده بودند، میانگین تعداد لکوسیت های شمارش شده در کیسه های فیلتر شده به روش استفاده از آنتی بادی، متجاوز از 106×9 و به روش استاندارد bead حدود 106×10 بود. این میزان در 30 نمونه که با فیلترهای گروه دوم کاهش لکوسیت شدند در روش آنتی بادی 106× 4.2 و به روش استاندارد  4.8×106 beadبود. در حالی که میانگین تعداد لکوسیت های شمارش شده در 8 نمونه گروه کنترل که با استفاده از فیلترهای کنترل کاهش لکوسیت شده بودند، 106×2.3 لکوسیت و به مراتب کمتر از حداکثر قابل قبول استاندارد بود.نتیجه گیری: پس از بهینه سازی تکنولوژی تولید و مواد اولیه، میانگین لکوسیت ها در حد استاندارد قرار گرفت. 20% از موارد حاوی بیش از 106×5 لکوسیت و 80% کمتر از میزان قید شده را داشتند (34.3-5.7 و (CI: 95%. به این ترتیب متعاقب بهینه سازی، میزان اختلاف میانگین ها و انحراف از معیار در فیلترهای گروه دوم و کنترل، کاهش قابل توجهی یافت و در حد استانداردهای AABB قرار گرفت.

سابقه و هدف: لوسمی حاد پرومیلوسیتیک (APL)، یک لوسمی حاد میلوئیدی تمایزپذیر است. سابقا این تمایز توسط داروی ATRA امکان پذیر بوده، اما اخیرا داروی ارسنیک تری اکسید به این روش درمانی اضافه شده است. مکانیسم های سلولی تمایز در اثر این دارو هنوز به خوبی مشخص نگردیده است. در این مطالعه رابطه تمایز سلولی داروی ارسنیک با میزان بیان ژن نوکلئوستمین به عنوان یک عامل تکثیر سلولی، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تحلیلی بود. در این مطالعه از سلول NB4 که یک رده لوسمی حاد پرومیلوسیتیک است استفاده شد و داروی ارسنیک با غلظت 0.5، 1 و 2 میکرومول بر روی آن اثر داده شد و پس از 5 روز تاثیر دارو، از نقطه نظر تمایز سلولی با استفاده از مارکر تمایزی CD11b و از نقطه نظر مولکولی با استفاده از بررسی بیان ژن نوکلئوستمین با استفاده از Real Time- PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آن با استفاده از آزمون من ویتنی بررسی و تحلیل شد.یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده غلظت 0.5 میکرومول از داروی ارسنیک نه تنها باعث ایجاد تمایز سلولی نشده بلکه باعث افزایش تکثیر سلولی در ده روز اول گشت گردید ولی غلظت یک میکرومول دارو پس از 5 روز باعث افزایش درصد مارکر تمایزی CD11b از 5.2 به 13.6 درصد شد که این تفاوت معنی دار می باشد. هم چنین غلظت یک میکرومول داروی ارسنیک باعث کاهش بیان ژن نوکلئوستمین به صورت قابل توجه گردید و تعداد کپی ژن از 130 به 70 رسید که اختلاف آن معنی دار می باشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده، غلظت یک میکرومول از داروی ارسنیک در مدت 5 روز توانسته است افزایش جزیی در درصد CD11b ایجاد کند و در واقع باعث یک تمایز جزیی شده و در صورت افزایش مدت تماس دارو با سلول، ممکن است درصد بیان افزایش یابد. هم چنین افزایش درصد بیان CD11b و ایجاد تمایز سلولی همراه با کاهش بیان ژن نوکلئوستیمن که یک عامل تکثیر سلولی می باشد همراه بوده است.

سابقه و هدف: ناسازگاری HA-1 بین گیرنده و دهنده سلول های بنیادی خونساز با بروز GVHD حاد مطرح شده است. لذا هدف این مطالعه ارزیابی فراوانی HA-1 و پایش ارتباط بین ناسازگاری HA-1 و بروز GVHD در بیماران ایرانی دریافت کننده پیوند سلول های بنیادی خونساز از خواهر یا برادر با شباهت HLA-A2 بود. مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تحلیلی بود. DNA استخراج شده از 55 جفت گیرنده- دهنده +HLA-A2 جمع آوری گردید. تمامی بیماران پیوند، سلول های بنیادی خونساز را از منشا خون محیطی، از خواهر یا برادر با شباهت HLA دریافت کرده بودند. HA-1 به وسیله روش SSP-PCR شناسایی شد. یافته ها توسط نرم افزار 11.5 SPSS و آزمون های کای دو، z test و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: 25 نفر از بیماران فاقد عارضه GVHD و 30 نفر، دارای این عارضه با (Grade (I-IV بودند. فراوانی آلل های HA-1R و HA-1H در بیماران (دریافت کننده پیوند) به ترتیب 0.45 و 0.55 بود که تفاوت آشکاری با فراوانی این آلل ها در اهداکنندگان پیوند (0.53 و 0.47) نشان نداد. ناسازگاری HA-1 در 8 جفت (14.5%) از 55 جفت گیرنده و دهنده پیوند شناسایی شد که 6 مورد از بیماران با عدم تشابه آنتی ژنی دچار عارضه GVHD شده و 2 مورد در گروه GVHD (%8) بودند. آزمون آماری همبستگی X2 نشان داد که وقوع GVHD در دو گروه سازگار و ناسازگار تفاوتی ندارد. نتیجه گیری: علی رغم فراوانی بیشتر ناسازگاری HA-1 در گروه +GVHD، نتایج حاصله بیانگر ارتباط آشکار بین ناسازگاری HA-1 و خطر بروز GVHD حاد نمی باشد. برای اثبات این عامل، پیشنهاد می شود این آنتی ژن با سایر آنتی ژن های ناسازگاری فرعی تواما بررسی شوند.

سابقه و هدف: مولتیپل میلوما، ناشی از تکثیر بدخیم پلاسما سل های مشتق از یک کلون معیوب است. درمان بیماری با روش های حمایتی، شیمی درمانی تک دارویی و چند دارویی و پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان به روش اتولوگ و آلوژن قابل انجام است. پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان به روش بستری، از سال 1991 میلادی در کشور در حال انجام است. هدف این طرح انجام پیوند اتولوگ سلول های بنیادی مغز استخوان به روش سرپایی برای اولین بار در کشور می باشد. مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع هیستوریکال کوهورت بود و نمونه گیری به روش آسان انجام شد. بیماران کاندید پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان جهت درمان بیماری مولتیپل میلوما ضمن انتخاب، طبق راه کار و به صورت سرپایی تحت پیوند قرار گرفتند. بیماران پس از دریافت پیوند، از بخش ترخیص شده و کلیه دوره نوتروپنی خود را در منزل و تحت نظر تیم پیوند متشکل از پزشک عمومی دوره دیده، پرستار پیوند و همراه بیمار که به صورت روزانه بیمار را ویزیت می نمودند، گذراندند. کلیه اطلاعات مربوط به بیماران و هم چنین جهت مقایسه، اطلاعات مربوط به بیمارانی که هم زمان به روش بستری پیوند می شدند، جمع آوری و کلیه اطلاعات در نرم افزار 11.5 SPSS ذخیره و توسط آزمون های آماری ANOVA و منحنی کاپلان مایر تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: مجموعا 44 بیمار به روش سرپایی و بستری پیوند شدند. متوسط زمان بستری بیماران در روش بستری 28 (54-19) روز و در روش سرپایی 6.5(8-1) روز بود (P<0.001). هم چنین متوسط روزهای ویزیت در منزل، 10.5 روز بود. بیماران دو گروه از لحاظ تعداد روزهای مورد نیاز جهت آفرزیس، میزان GCSF مصرفی به عنوان موبیلیزاسیون، MNC و +CD34 تزریقی تفاوت معنی داری نداشتند. تفاوت معنی داری در دو گروه از لحاظ نیاز به فرآورده های خونی، آنتی بیوتیک تزریقی، میزان مرگ و میر و عود کلی در مدت زمان پیگیری وجود داشت و هیچ کدام از بیماران در گروه سرپایی نیاز به بستری مجدد جهت کنترل عوارض نداشتند (P<0.001). کاهش هزینه های پیوند در روش سرپایی نسبت به گروه بستری تا 70% بود (P<0.017). نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان به روش اتولوگ سرپایی در درمان بیماران مولتیپل میلوما قابل انجام است. کاهش قابل توجه هزینه ها و عدم اشغال تخت های بخش پیوند از مزایای این طرح است.

سابقه و هدف: ویروس هپاتیت A (Hepatitis A Virus) عضو جنس هپاتو ویروس و از خانواده پیکورنا ویریده می باشد. در بچه های زیر شش سال آلوده به ویروس، بیماری فاقد علایم است در حالی که ویروس در نوجوانان و بزرگسالان باعث ایجاد بیماری با علایم بالینی می شود. در این مطالعه فراوانی عفونت حاد ویروس هپاتیت A در میان گروه های سنی مختلف بیماران مراجعه کننده به مرکز انتقال خون تهران با روش های سرولوژیکی و مولکولی بررسی شد. مواد و روش ها: این تحقیق یک مطالعه مقطعی بود که در طول مدت یک سال از مهر 1385 - 1384 انجام شد. به روش سرشماری تعداد 308 بیمار مراجعه کننده به آزمایشگاه تشخیص طبی مرکز انتقال خون تهران، مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های سرم این افراد از جهت هپاتیت های ویروسیA ، B و C با استفاده از کیت های تجارتی و با روش الایزا بررسی شدند. HAV-RNA با روش Nested RT-PCR مورد شناسایی قرار گرفت. یافته ها توسط نرم افزار 11.5 SPSS و آزمون آماری کای دو، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تعداد 62 نمونه از 308 بیمار که از نظر هپاتیت های ویروسی B و C مثبت بودند، از مطالعه خارج شدند و مطالعه بر روی 246 بیمار ادامه یافت. آنتی بادی های IgM علیه ویروس هپاتیت A در 29 بیمار (11.8%، 15.83–7.77 = 95% :CI) از 246 بیمار حضور داشت. فراوانی آنتی بادی های IgM علیه ویروس هپاتیت A در گروه های سنی 10-0، 20-11، 30-21، 40-31 ، 40< به ترتیب 17.8%، 23.1%، 14.7%، 3.2% و 0% بود. HAV-RNA در 25 بیمار (86.2%) از 29 نمونه سرم مثبت بود. فراوانی عفونت در گروه های سنی 20-11 سال به طور معنی داری بیشتر از دیگر گروه های سنی بود. نتیجه گیری: با بهبود شرایط بهداشتی در جامعه، لازم است مطالعه های جامعی بر روی عفونت ویروس هپاتیت A در گروه های سنی مختلف انجام شود. این اطلاعات در آینده برای طراحی برنامه های پیشگیری از قبیل واکسیناسیون علیه ویروس هپاتیت A مفید خواهد بود.

سابقه و هدف: تالاسمی به عنوان شایع ترین کم خونی مادر زادی در ایران به شمار می رود. علی رغم مراقبت های هماتولوژیک، اختلال در عملکرد غدد درون ریز مشکل شایعی در این بیماران می باشد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی شیوع اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مبتلا به انواع تالاسمی بود. مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی مقطعی بود. در زمستان 1385، پرسشنامه برای 195 بیمار ارجاعی از درمانگاه تالاسمی به آزمایشگاه تشخیص طبی سازمان انتقال خون تهیه شد و در آن سن، جنس، زمان طحال برداری، میزان و فواصل تزریق خون، میزان دفروکسامین دریافتی، نوع تالاسمی، میزان هورمون های تیروئید و فریتین سرم ثبت شد، سپس ارتباط بین عملکرد تیروئید با متغیرهای کلی در دو گروه تالاسمی ماژور و اینترمدیا توسط آزمون های آماری t-test، کای دو، دقیق فیشر و نرم افزار 11.5 SPSS بررسی شد. یافته ها: از 195 بیمار تالاسمی مورد بررسی، 178(91.3%) بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور (49.4% زن، میانگین سنی 8±17.2 سال) و 17 (8.7%) بیمار مبتلا به تالاسمی اینترمدیا (76.5% زن، میانگین سنی 8.8 ± 23.2 سال) بودند. شیوع موارد یوتیروئید، هیپوتیروئیدیسم تحت بالینی و هیپوتیروئیدیسم اولیه به ترتیب 83.1%، 13.8% و 3.1% بود. میانگین غلظت فریتین در افراد یوتیروئید 1923 ± 1470 ng/ml، در هیپوتیروئیدیسم تحت بالینی  1723 ± 1346 ng/ml و در هیپوتیروئیدیسم اولیه  1569 ± 734 ng/ml به دست آمد. ارتباط معنی داری بین اختلال عملکرد تیروئید با فریتین، سن، نوع تالاسمی، طحال برداری و دفروکسامین دریافتی دیده نشد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، بیماران تالاسمی ماژور با اختلال در عملکرد غده تیروئید از جمله کم کاری تیروئید روبرو می باشند. لذا درمان موثرتر با دفروکسامین و پی گیری منظم این افراد جهت بررسی احتمال بروز کم کاری تیروئید و درمان به موقع این عارضه توصیه می گردد.

سابقه و هدف: عفونت هپاتیت B یکی از شایع ترین عفونت های عارضه دار بوده و حدود 300 میلیون نفر در جهان مبتلا به این ویروس هستند. پرسنل پزشکی و پیراپزشکی در معرض خطر ابتلا به این ویروس می باشند. واکسیناسیون و بررسی تیتر آنتی بادی ایجاد شده در این افراد، در کنترل ویروس بسیار مهم و ضروری است. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی بر روی 501 نفر از پرسنل درمانی بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود که واکسن هپاتیت B را دریافت نموده بودند، صورت گرفت. تیتر آنتی بادی علیه هپاتیت B به روش استاندارد در آنان سنجیده شد. اطلاعات حاصله ثبت و با پرسشنامه اختصاصی هر نفر تلفیق شده و با استفاده از نرم افزار آماری 16 SPSS و آزمون های کای دو و ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از 501 نفر مورد بررسی، 293 نفر (58.5%) زن و 207 نفر (41.5%) مرد بودند. میانگین سنی شرکت کنندگان 8.65 ± 34.38 سال و میانگین BMI معادل 3.17 ± 24.13 کیلو گرم بر متر مربع به دست آمد. متوسط سطح تیتر آنتی بادی علیه هپاتیت B معادل  58.13 ± 12.3 mIu/ml به دست آمد و درصد تیتر قابل حفاظت در زنان با 97.96 درصد بیشتر از مردان با 94.69 درصد به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به این که پرسنل گروه درمانی در معرض آلودگی بالایی با این عفونت قرار دارند، کنترل تزریق سه نوبت واکسن هپاتیت B در پرسنل درمانی بسیار ضروری است و تیتر آنتی بادی این افراد باید به طور منظم کنترل شود.