پژوهشی خون
سال:1390 | دوره:8 | شماره:3 (پیاپی 32) |تعداد مقالات:10

سابقه و هدف: سطح بالای هموگلوبین جنینی (HbF) تاثیر عمده ای بر تالاسمی بتا دارد به طوری که افزایش تولید HbF، شدت بیماری را کاهش می دهد. سه لوکوس HBS1L–MYB در کروموزوم6q23 ، BCL11A در کروموزوم 2p16 و ژن گاماگلوبین با افزایش سطح HbF در بیماران مبتلا به تالاسمی در ارتباط می باشند. در مطالعه کنونی، ارتباط برخی پلی مورفیسم های افزایش دهنده سطح HbF در بیماران مبتلا به تالاسمی و افراد سالم ارزیابی شد.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع مورد شاهدی بود. در این مطالعه سه پلی مورفیسم شایعrs4895441 ، rs11886868 و rs28384513 با استفاده از روش PCR - RFLP در میان 50 بیمار مبتلا به تالاسمی بتا با HbF افزایش یافته و 47 فرد سالم با HbF نرمال تعیین ژنوتیپ شدند. هضم آنزیمی به ترتیب باRsaI ، MboII و BstXI انجام شد و پس از تعیین ژنوتیپ نمونه ها، فرکانس آللی SNPs HbF در دو گروه با آزمون کای دو توسط نرم افزار SPSS16 به همراه SNP analyzer 2 صورت گرفت.یافته ها: فرکانس برای آلل موتانت درrs4895441 ، rs11886868 و rs28384513 به ترتیب 0.245، 0.521 و 0.309 در گروه سالم و 0.300 ، 0.520 و 0.28 در گروه بیمار بود. ارتباط معنی داری بین سه پلی مورفیسم مورد بررسی در افراد سالم و افزایش میزان HbF در بیماران مبتلا مشاهده نشد.نتیجه گیری: درحالی که در مطالعه های قبلی این پلی مورفیسم ها در BCL11A و HBS1L - MYB loci با افزایش سطح HbF در ارتباط بودند، در این مطالعه ممکن است پلی مورفیسم های دیگری برای افزایش HbF در جمعیت ما نقش داشته باشند.

سابقه و هدف: بسیاری از مطالعه ها ثابت کرده اند که پلی مورفیسم ژن NQO1، باعث افزایش خطر ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد می شود. هدف از این مطالعه، ارزیابی میزان شیوع پلی مورفیسم های C465T و NQO1 C609T در ایران و بررسی نقش این پلی مورفیسم ها در افزایش خطر ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع مورد شاهدی بود. با استفاده از روش PCR-RFLP، به صورت تصادفی برای پلی مورفیسم C609T، 140 بیمار مبتلا به لوسمی میلوئیدی حاد در برابر 80 نفر شاهد و برای پلی مورفیسمC465T ، 124 (از 140 بیمار) بیمار مبتلا به لوسمی میلوئیدی حاد در برابر 80 نفر گروه شاهد، مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تحلیل آماری از آزمون مجذور کا و نرم افزار SPSS16 استفاده شد.یافته ها: ارتباط معناداری بین پلی مورفیسم های C609T و C465T NQO1 و افزایش خطر ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد یافت نشد. در پلی مورفیسم C609T، نسبت شانس برای ژنوتیپ TT در مقابل ژنوتیپ CC، (CI%95=0.04-1.13)0.21 و برای ژنوتیپ CT در مقابل ژنوتیپ CC، (CI%95=0.57-1.95)1.06 بود. در پلی مورفیسم C465T نسبت شانس برای ژنوتیپ TT در مقابل ژنوتیپ CC، صفر و برای ژنوتیپ CT در مقابل ژنوتیپ CC، CI%95=0.63-14.32)3.01) بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان می دهد که واریانت های ژن C609T و NQO1 C465T، فاکتور مهمی برای ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد نیستند.

سابقه و هدف: مالاریای منتقله از طریق خون، در مناطق آندمیک آن، تهدید واقعی برای سلامت خون می باشد. لذا وجود یک روش غربالگری موثر برای اهداکنندگان و بهبود معیارهای حذف اهداکنندگان، برای هر کشوری ضروری است. در این مطالعه، فواید غربالگری مالاریا به روش الایزا برای بررسی آنتی ژن و آنتی بادی، لام خون محیطی و PCR در اهداکنندگان مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی، تعداد 384 اهدا کننده در زاهدان در سال 1388، برای بررسی وجود انگل با روش گسترش نازک و ضخیم خون محیطی، آزمایش الایزا برای بررسی آنتی ژن و آنتی بادی و روش PCR موردبررسی قرار گرفتند. یافته ها توسط آزمون های کای دو و فیشر و نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: فراوانی آنتی بادی به طور کلی 4.7% و در اهداکنندگانی با سابقه سکونت در مناطقی که انتقال محلی مالاریا در آن گزارش شده بود، 7.9% بود. نتایج آزمایش آنتی ژن و گسترش خون محیطی نازک و ضخیم و PCR منفی بود.نتیجه گیری: سیستم حذف اهداکنندگان در حال حاضر روش ایده آلی است و خطر باقیمانده کمی برای انتقال مالاریا از طریق خون باقی می ماند. در مناطق آندمیک مالاریا از جمله قسمت هایی از استان سیستان و بلوچستان، روش الایزا برای بررسی آنتی بادی مالاریا به منظور غربالگری، روش مناسبی محسوب می شود.

سابقه و هدف: ژن هایی که در کنترل خودبازسازی سلول های بنیادی نقش دارند به عنوان دسته جدیدی از مارکرهای مولکولی سرطان معرفی شده اند. در این تحقیق، بیان ژن هایOct4 ،Sox2 ،Nanog ،Nucleostemin ، Zfx و Bmi-1 در رده های سلولی سرطان کولون، پروستات، کبد و مثانه هم چنین در نمونه های انسانی این سرطان ها مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، بیان ژن های خودبازسازی Oct4،Nanog ،Sox2 ،Nucleostemin ،Bmi ، Zfx با استفاده از روش RT-PCR در نمونه های تومور انسانی شامل 10 نمونه تومور مثانه، 5 نمونه تومور پروستات، 5 نمونه تومور کولون و 5 نمونه نرمال کولون و در رده های سلولی سرطانی ارزیابی شد. هم چنین بیان ژن های Oct4 و Nucleostemin در سطح پروتئین با استفاده از روش ایمونوسیتوشیمی مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که در نمونه های مورد مطالعه، ژن های خودبازسازی Oct4، Nanog، Sox2، Nucleostemin، Bmi و Zfxبیان می شوند و اندازه باندهای مربوط به ژن های مورد مطالعه مطابق با الگوی آغازگر طراحی شده بود. هم چنین بیان سیتوپلاسمی و هسته ای Oct4 و بیان هستکی و سیتوپلاسمی Nucleostemin با ارزیابی ایمونوسیتوشیمی تایید شد.نتیجه گیری: در جمعیت سلول های سرطانی مورد مطالعه مذکور، تعدادی از سلول ها ویژگی سلول های بنیادی سرطانی را دارند و به احتمال زیاد در تکثیر سلول های سرطانی نقش اصلی را بر عهده دارند که به تایید نظریه cancer stem cell کمک می کند و پیشنهاد می کند که این ژن ها به صورت بالقوه می توانند به عنوان مارکر توموری جهت تشخیص و یا پیش آگهی سرطان استفاده شوند.

سابقه و هدف: کم خونی در بارداری از شیوع نسبتا بالایی برخوردار بوده و با عوارض بارداری و زایمان همراه می باشد، لذا با ارزیابی سطح هموگلوبین می توان زنان در معرض خطر افت هموگلوبین را شناسایی کرده و از بروز عوارض آن پیشگیری نمود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی بود. غلظت هموگلوبین خون 108 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکزآموزشی درمانی شیراز در سال 1385 با سن بارداری 14-10 هفته، در سه نوبت، سه ماهه اول (14-10 هفته)، سه ماهه دوم (30-25 هفته) و سه ماهه سوم (40-37 هفته) بارداری، اندازه گیری شد. جهت تحلیل نتایج از نرم افزار آماری SPSS11.5 و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته ها: میانگین سن افراد مورد مطالعه، 5.66±25.74 سال بود. در سه ماهه اول بارداری، 71.9 درصد دارای هموگلوبین طبیعی و 28.1 درصد هموگلوبین بیش از حد طبیعی داشتند و موردی از کم خونی دیده نشد. در سه ماهه دوم و سوم بارداری، 29.2 درصد از افراد کم خون بودند. بین میزان هموگلوبین سه ماهه دوم با ابتلای مادر به تهوع و استفراغ شدید، رابطه معناداری برقرار بود (0.02=p). ارتباط مثبت و معناداری بین هموگلوبین سه ماهه دوم با کل آهن دریافتی (0.001=p و 0.44=r) و هموگلوبین سه ماهه سوم بارداری با کل آهن دریافتی سه ماهه دوم (0.001>p و 0.46=r) و کل بارداری (0.001>p و 0.38=r) دیده شد.نتیجه گیری: مطالعه نشان داد علی رغم مصرف مرتب قرص آهن، 29.2% زنان باردار پژوهش حاضر مبتلا به کم خونی بودند. این یافته تاکیدی بر اهمیت درمان زنان باردار و اندازه گیری سطح هموگلوبین در هر سه ماه بارداری نیز بررسی سایرعوامل موثر بر کم خونی می باشد.

سابقه و هدف: اگرچه تا به حال فعال شدن دستگاه انعقاد خون در پاسخ به فعالیت بدنی تا حدودی مشخص شده است، اما سهم فعالیت برونگرا یا اکسنتریک در فعال شدن آن هنوز مشخص نیست؛ بنابراین، هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر یک جلسه تمرین مقاومتی برونگرا بر برخی عوامل انعقاد خون در مردان غیرفعال بود.مواد وروش ها: در یک مطالعه نیمه تجربی، 12 دانشجوی داوطلب غیرفعال به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی، تمرین بازگشت کنترل شده (اکستنشن) از حرکت فلکشن آرنج را که دربردارنده یک انقباض برونگراست، اجرا کردند. زمان های خونگیری به منظور اندازه گیری عوامل انعقادی شامل 30 دقیقه پیش، بلافاصله، 2 و 24 ساعت پس از آزمون بود.یافته ها: فیبرینوژن پلاسما، در 24 ساعت پس از آزمون افزایش معناداری یافت (p<0.05)، اما اثر بین گروهی و اثر متقابل گروه و زمان معنادار نبود. زمان پروترومبین تغییر معناداری نیافت؛ زمان نسبی ترومبوپلاستین فعال شده کاهش معناداری در 24 ساعت پس از آزمون (p<0.01) داشت. پلاکت و شاخص های آن نیز تغییر معناداری را نشان ندادند.نتیجه گیری: ورزش برونگرا به شیوه تحقیق حاضر سبب افزایش انعقاد خون می گردد، به طوری که این فعال شدگی احتمالا از طریق مسیر انعقاد درونی و نه بیرونی صورت می گیرد، هم چنان که توسط کاهشی در زمان نسبی ترومبوپلاستین فعال شده و عدم تغییر زمان پروترومبین نشان داده شد. هم چنین عدم تغییر معنادار فیبرینوژن، پلاکت و شاخص های مورفولوژیک آن می تواند منسوب به حجم کم عضلات درگیر و تنها نوع برونگرای انقباض باشد.

سابقه و هدف: با توجه به این که استان فارس یکی از شایع ترین نقاط بروز تالاسمی ماژور در کشور است، هدف از این مطالعه تعیین عوامل اصلی غیر بالینی این بیماری در جهت اطلاع رسانی و برنامه ریزی برای کاهش این معضل بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی اطلاعات ثبت شده بیماران تالاسمی ماژور زیر 12 سال در استان فارس، بین سال های 88-76 به روش سرشماری بررسی شدند. علل زمینه ساز تالاسمی به سه گروه S1 (موارد ثبت شده به دلیل مشکلات سخت افزاری آزمایشگاه)، S2 (موارد ثبت شده به دلیل عدم مراقبت والدین علی رغم دارا بودن فرزند بیمار) و S3 (بیماران متولد شده به دلیل رایج نبودن آزمایش های ژنتیکی) تقسیم شدند. داده ها با نرم افزار SPSS16 و آزمون هایANOVA ، c2 و t مورد تحلیل قرارگرفتند.یافته ها: تجزیه و تحلیل های مربوطه نشان داد که گروه S1 با 48 نفر (15.38 درصد) با میانگین سنی 3.2±5.6 سال، گروه S2 با 71 نفر (22.75 درصد) و میانگین سنی 1.2±6.8 سال و گروه S3 با 193 نفر (61.85 درصد) و میانگین سنی 3.30±8.8 سال، علل اصلی زمینه ساز بروز تالاسمی ماژور در طول این سال ها در استان فارس بوده اند. هم چنین کمترین میزان بروز بیماری در سال 88 ( 0.13در 10000) رخ داده است.نتیجه گیری: با تعیین علل اصلی زمینه ساز بروز تالاسمی بدون توجه به علت اصلی آن که اشتراک ذخیره ژنتیکی والدین است و توجه به طبقات و تبعات مختلف این علل، هم چنین کارایی بالای آزمایش های ژنتیکی قبل از ازدواج، می توان گام های موثری در جهت کاهش این معضل بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی برداشت.

سابقه و هدف: تماس شغلی با خون و ترشحات آلوده بدن بیماران مبتلا به ایدز، خطر ابتلا به ایدز را در پرستاران افزایش می دهد. این موضوع ممکن است بر تمایل پرستاران به مراقبت از بیمار مبتلا به ایدز اثر گذارد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین ترس از خطر ابتلا به ایدز از طریق تماس شغلی، تمایل به مراقبت و تبعیض در مراقبت و درمان بیماران مبتلا به ایدز درمیان پرستاران بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی مقطعی، 165 پرستار بخش داخلی و عفونی از چهار بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل فرم مشخصات دموگرافیک، مقیاس درک خطر، پرسشنامه تمایل به مراقبت از بیمار مبتلا به ایدز و پرسشنامه تبعیض در برابر بیماران مبتلا به ایدز بود. یافته ها توسط آزمون های t، ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار SPSS14 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: 36.4% پرستاران، ترس شدید از خطر ابتلا به ایدز و 81.8% تمایل خنثی به مراقبت از بیماران مبتلا به ایدز داشتند. 54.5% پرستاران موافق با انجام اقدامات تبعیض آمیز تا حد متوسطی در برابر بیماران مبتلا به ایدز بودند. ترس از خطر ابتلا به ایدز با تبعیض در مراقبت و درمان بیماران مبتلا به ایدز و تمایل به مراقبت، ارتباط آماری معناداری داشت (به ترتیب p=0.007 و p=0.003).نتیجه گیری: افزایش آگاهی پرستاران از اصول احتیاط همه جانبه، حقوق بیماران و اخلاق حرفه ای به منظور کاهش ترس از خطر ابتلا و تبعیض در مراقبت از بیماران مبتلا به ایدز ضرورت دارد.

سابقه و هدف: از آن جایی که خطر خون ریزی در مبتلایان به فقر فاکتور VIII، وابسته به فعالیت فاکتور VIII تزریق شده است، انتخاب روش مناسب برای اندازه گیری فعالیت این فاکتور در کرایو، امری ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه فعالیت فاکتور VIII در کرایو به دو روش تشکیل لخته و رنگ زایی مقایسه شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه تحلیلی، میانگین فعالیت فاکتور VIII در 48 نمونه کرایواز گروه های مختلف خونی به دو روش تشکیل لخته و رنگ زایی بررسی شد. سپس دو روش با یکدیگر به کمک آزمون های paired t test و Reliability و نرم افزار SPSS16 مقایسه گردیدند.یافته ها: میانگین فعالیت فاکتور VIII به روش تشکیل لخته، 12.74±76.19 و به روش رنگ زایی 12.18±91.71 بود. هم چنین اختلاف معناداری بین نتایج به دست آمده از دو روش دیده شد و دو روش از همبستگی بالایی برخوردار بودند ( r=0.92وp=0.0001 ).نتیجه گیری: اگرچه روش تشکیل لخته روشی مناسب برای اندازه گیری فعالیت فاکتور VIII در پلاسماهای تولیدی می باشد، اما روش رنگ زایی نیز از همبستگی بالایی با آن برخوردار است. ضمن این که اختلاف معناداری بین فعالیت فاکتور VIII اندازه گیری شده با دو روش وجود دارد.