پژوهشی خون
سال:1392 | دوره:10 | شماره:1 (پیاپی 39) |تعداد مقالات:11

سابقه و هدف: تولید سلول های اندوکرینی و جزایر انسولین ساز، از جمله اهداف درمان دیابت می باشد. مشخص شده است که سلول های CD133+ خون بند ناف قادر به بیان فاکتورهای رونویسی جنینی هم چون  SSEA4-و  OCT4هستند و لذا می توانند کاندید مناسبی برای درمان دیابت محسوب شوند. در این مطالعه سلول های CD133+ خون بند ناف به منظور تمایز به سلول های ترشح کننده انسولین مورد بررسی قرار گرفتند.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. سلول های CD133+ خون بند ناف با استفاده از روش MACS جدا شدند و در محیط کشت تمایزی (حاوی DMEM/F12،Nicotinamid ، bFGF،N2 supplement B27 ) به مدت 9 روز قرار گرفتند. از روش ایمونوسیتوشیمی، برای بررسی بیان پروتئین های انسولین و پپتید-C ، از RT-PCR برای بررسی بیان ژن های انسولین، گلوکاگون،  PDX1و  NKX 6.1و از الایزا برای تعیین عملکرد سلول های تمایز یافته استفاده شد.یافته ها: سلول های CD133+ مشتق از خون بند ناف در انتهای مرحله تمایزی، پروتئین انسولین و پپتید- C را بیان کردند. سلول های تمایز یافته، قادر به بیان ژن های NKX 6.1، PDX 1، انسولین و گلوکاگون نبودند و هم چنین توانایی پاسخ به تیمارهای مختلف گلوکز (5 و 27 میلی مولار) را نداشتند.نتیجه گیری: سلول های CD133+ قادر به تمایز به سلول های انسولین ساز در محیط آزمایشگاه می باشند اما توانایی لازم برای ترشح انسولین را نداشته و نیازمند سیگنال های مناسب از محیط زنده هستند.

سابقه و هدف: مهم ترین فاکتور وفادار ماندن اهداکنندگان به اهدای خون، رفتار کارکنان و مشی مراکز انتقال خون است. میزان بازگشت اهداکنندگان برای اهدای مجدد (درصدی از اهداکنندگان که در طی یک سال برای اهدای مجدد برمی گردند)، به رضایت اهداکنندگان و پی گیری مشکلات آن ها ارتباط دارد.مواد و روش ها: در یک مطالعه گذشته نگر، از ابتدای سال 1384 تا انتهای سال 1389 کلیه پرونده های موجود در واحد رسیدگی به شکایات انتقال خون تهران مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی پرونده ها و استخراج داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19.5 آنالیز آماری انجام شد. برای مقایسه داده های کیفی از آزمایش کای دو استفاده شد.یافته ها: در مجموع 468 پرونده مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 43 (9%) شکایت از طرف خانم ها و 425 (91%) مورد از طرف آقایان مطرح شده بود. از مجموع شکایات وارده در طی سال های 1389-1384، عدم پذیرش اهداکنندگان با 46% شایع ترین عنوان شکایت به دست آمد. بیشترین درصد شکایات از بخش اهداکنندگان (76%=359 مورد) و به تفکیک در 52% موارد از پزشک، 25% موارد از خونگیر و در 23% موارد از پذیرش بود. در مجموع 91.5% شکایات واصله مورد پیگیری قرار گرفتند. بیشترین پیگیری مربوط به عوارض اهدای خون بوده که در 98% موارد پیگیری انجام شده است.نتیجه گیری: با توجه به پی گیری 91.5% شکایات اهداکنندگان از سوی انتقال خون استان تهران، پیگیری شکایات مطلوب به نظر می رسد. چون عدم پذیرش اهداکنندگان شایع ترین عنوان شکایت است. با اطلاع رسانی دقیق در خصوص شرایط اهدای خون می توان به کاهش اعتراض ها کمک نمود.

سابقه و هدف: اهمیت خون و نقش آن در سیستم درمانی بر هیچ کس پوشیده نیست. با این حال، از دغدغه های مطرح، درخواست بیش از حد خون و فرآورده ها در بیمارستان های آموزشی است. هدف از این مطالعه، ارزیابی شاخص های مصرف خون در بیمارستان های آموزشی شهر کرمان بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی - تحلیلی بود که به مدت سه ماه با بررسی 3182 فرم درخواست خون بیماران در سه بیمارستان آموزشی شهر کرمان انجام شد. میزان شاخص های C/T و TI محاسبه و توسط آزمون های آمار توصیفی و جدول توزیع فراوانی، مورد تحلیل قرار گرفتند و C/T و TI با مقادیر استاندارد (C/T£2.5، TI³0.5) مقایسه گردیدند.یافته ها: شاخص کلی C/T و TI در مجموع سه بیمارستان مورد مطالعه، به ترتیب 1.33 و 1.81 ثبت گردید که با مقایسه با مقادیر استاندارد، در وضعیت مطلوب قرار دارند. از 7731 واحد خون درخواست شده در بین بخش ها، بیشترین درخواست خون از بخش جراحی قلب با درخواست (22%) 1704 واحد خون بود و بخش چشم با (0.09%) 7 واحد خون، کمترین میزان خون درخواستی را داشت.نتیجه گیری: وضعیت درخواست و مصرف خون، در بیمارستان های آموزشی شهر کرمان مطلوب بود، علی رغم این که در مقایسه مطالعه های مختلف با یکدیگر، می توان به تناقض در وضعیت درخواست و مصرف خون در کشور پی برد. در نتیجه تدوین دستورالعمل هایی مطابق با شرایط درمانی کشور، می تواند در اصلاح روش های غلط موجود موثر باشد.

سابقه و هدف: برنامه کنترل و پیشگیری از بتا تالاسمی ماژور، یکی از مهم ترین برنامه های پیشگیری در نظام سلامت کشور است. در این مقاله، نتایج به دست آمده از اجرای این برنامه در شهرستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و در محدوده زمانی 1389-1376 بررسی شده است.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی و مقطعی، اطلاعات برنامه غربالگری تالاسمی و مراقبت ناقلین ارسال شده بر اساس فرم های جاری برنامه به مرکز بهداشت استان، با استفاده از آزمون کای دو و نرم افزارهای SPSS 19 و Excel تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از مجموع 616457 زوج داوطلب ازدواج غربالگری شده، تعداد 1196 زوج (0.19%) بر اساس  HbA2>3.5در هر دو نفر، ناقل قطعی و 3900 زوج (0.63%) به عنوان مشکوک نهایی شناسایی شدند. میزان بروز بیماری از 43.7 مورد به ازای هر یک صد هزار تولد زنده در سال 1376 به 1.5 مورد به ازای هر یک صد هزار تولد زنده در سال 1389 کاهش یافته بود. هم چنین ازدواج قبل از شروع برنامه غربالگری (51%)، زمینه های خاص فرهنگی خانواده (15%)، ضعف مشاوره ژنتیک (9%)، ضعف مراقبت محیطی (6%) و خطا در آزمایش های غربالگری (5%) مهم ترین علل بروز بیماری در محدوده زمانی مطالعه برآورد گردیدند.نتیجه گیری: لزوم تقویت تیم های مشاوره ژنتیک شاغل در مراکز ویژه مشاوره و آموزش مستمر آن ها، پی گیری زوج های مشکوک و ناقل سال های گذشته که قطع مراجعه داشته اند، آموزش برنامه پیشگیری از تالاسمی به مردم در سنین قبل از ازدواج به ویژه دانش آموزان مدارس و عاقدین و سر دفترداران ازدواج، از مهم ترین نتایجی است که یافته های مطالعه بر لزوم انجام آن تاکید دارد.

سابقه و هدف: عناصر پیامدهی داخل سلول نظیر P15 و P16، نقش به سزایی در تمایز سلول های اولیه به گونه های سلولی متنوع، ایفا می کنند. فاکتورهای مذکور توسط مکانیسم های مختلفی در کنترل بیان ژن دخیلند که در بین آن ها، اپی ژنتیک به خصوص متیلاسیون قابل ذکر است. اهداف اصلی در این مطالعه، پی بردن به وضعیت بیان ژن های مورد نظر در سلول های بنیادی CD34+ بند ناف و تعیین تغییرات متیلاسیون ژن های مورد نظر در همین مرحله بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. پس از جمع آوری کیسه های خون بند ناف و تخلیص و ازدیاد سلول های بنیادی، ژنوم سلولی جدا شد. در مراحل بعد به ترتیب از RNA و DNA سلول های اولیه،cDNA  و Bisulfite treated DNA ساخته شد. در ادامه نیز برای هر دو ژن، واکنش های PCR و Methylation Specific PCR انجام گرفت.یافته ها: پس از انجامMSP ، مشخص شد که P15 دارای متیلاسیون و بیان نسبی در سلول های بنیادی CD34+ بوده و ژن دیگر یعنی P16 نیز فاقد متیلاسیون در این مرحله و دارای بیان کامل است. نتایجPCR ، نشان دهنده بیان هر دو ژن انتخاب شده، در سلول های بنیادی CD34+ می باشد.نتیجه گیری: همواره، الگوی بیان ژن توسط هر بافت یا هر سلول، متناسب با عملکردهای آن می باشد. بیان مشخص P15 و P16 نیز، می تواند بیانگر نقش آن ها در بیولوژی سلول های بنیادی CD34+ خون بند ناف باشد. همواره هم خوانی قابل توجهی میان بیان یک ژن و تغییرات اپی ژنتیک وجود دارد.

سابقه و هدف: بررسی ها نشان داده که سلول های بنیادی مزانشیمال (MSC) در مدت زمان کوتاهی پس از پیوند می میرند، که به دلیل شرایط نامطلوب ریز محیط پیوندی در اثر افزایش عوامل استرسی، به ویژه استرس های اکسیداتیو، هایپوکسی و فقر غذایی می باشد. به دلیل اهمیت موضوع، در این مطالعه اثر اتوفاژی بر بقای سلول های بنیادی مزانشیمال پس از مواجهه با استرس اکسیداتیو (H2O2) بررسی شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوانMSCs) ) با استفاده از فایکول جداسازی و پاساژ سلولی چهارم انتخاب شد. وجود اتوفاژی از طریق شناسایی LC3 (از اجزای اصلی اتوفاگوزوم) با ترانسفکشن وکتور حاوی GFP-LC3 به MSCs بررسی گردید. راپامایسین جهت القای اتوفاژی و تری متیل آدنین 3MA)) جهت مهار اتوفاژی به محیط کشت MSCs افزوده شدند. پس از طی دوره انکوباسیون،MSCs  با غلظت های کشنده ازH2O2  مواجه و میزان بقای این سلول ها با روش MTT Assay ارزیابی شد.یافته ها: نتایج نشان داد که القای اتوفاژی در MSCs موجب افزایش حساسیت در برابر استرس های اکسیداتیو و مهار اتوفاژی باعث افزایش مقاومت MSCs نسبت به استرس های اکسیداتیو و افزایش میزان بقای MSCs در مقایسه با سلول های کنترل شد.نتیجه گیری: در این مطالعه نشان داده شد که مهار اتوفاژی در MSCs می تواند به میزان قابل توجهی بقای سلولی را در برابر استرس های اکسیداتیو بهبود بخشد. در نتیجه استفاده از مهارکننده های اتوفاژی از قبیل 3MA در پیوند MSCs ممکن است در آینده ای نزدیک، یک راه کار برای افزایش کارآمدی سلول درمانی را فراهم کند.

سابقه و هدف: با توجه به قانون ولف، اعمال بارهای فیزیکی، یکی از راه های درمان پوکی استخوان است. در این مطالعه اثر تمرین های مقاومتی با و بدون میدان الکترومغناطیس پالسی بر آنزیم آلکالن فسفاتاز کل، کلسیم، فسفر و هورمون کورتیزول در بیماران هموفیلی شدید A استئوپروتیک بررسی شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه تجربی، 32 بیمار هموفیلی شدید A استئوپروتیک (18 تا 35 سال)، به صورت تصادفی در سه گروه تمرین مقاومتی، تمرین مقاومتی توام با میدان الکترومغناطیسی پالسی (مگنت) و کنترل قرار گرفتند. گروه تمرین مقاومتی، 40-30 دقیقه تمرین های مقاومتی تنه و اندام ها را به صورت پیشرونده و 30 دقیقه مگنت به صورت پلاسبو و گروه تمرین مقاومتی توام با مگنت، با تمرین هایی با همان شدت ولی تکرار کمتر و سپس 30 دقیقه تحریکPEMF ، در مدت 6 هفته و 3 جلسه در هفته درمان شدند. در گروه کنترل تداخلی انجام نشد. آلکالن فسفاتاز کل، کلسیم، فسفر و کورتیزول خون قبل و بعد از 6 هفته اندازه گیری شد.یافته ها: میزان کورتیزول در هر دو گروه تمرینی با و بدون مگنت (به ترتیب 6.2±12.21، 4.71±11.65) کاهش معناداری نسبت به مقادیر پایه و کنترل (5.81±20.18) داشت. میزان آلکالن فسفاتاز کل در هر دو گروه تمرینی افزایش معناداری نسبت به مقادیر پایه داشت که فقط در گروه تمرین مقاومتی (43±242) نسبت به کنترل (45±240) معنادار بود.نتیجه گیری: تمرین های مقاومتی برای افزایش متابولیسم استخوان بیماران هموفیلی استئوپروتیک موثر است و کاهش تعداد تمرین ها برای کم کردن احتمال خونریزی های مفصلی می تواند با اضافه کردن میدان های الکترو مغناطیس جبران شود.

سابقه و هدف: شاخص های فیزیکی هنگام تولد، در سلامت فرد و خانواده نقش به سزایی دارند. هدف از این بررسی، تعیین ارتباط برخی از پارامترهای تن سنجی و هماتولوژیک مادران بر شاخص های فیزیولوژیک نوزادان مانند وزن بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع توصیفی و تحلیلی بود. به طور تصادفی 126 مادر باردار در طول یک دوره 3 ماهه از دو بیمارستان حافظ و شوشتری شیراز مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از کسب رضایت، یک نمونه خون در هفته 36 از مادران گرفته و سطح هموگلوبین، هماتوکریت، پلاکت و قند خون (GCT) آن ها اندازه گیری شد. پس از زایمان، قد و وزن و دور سر، نمره آپگار و رفلکس نوزادان به طور دقیق اندازه گیری شد. آزمون های همبستگی پیرسون،t ، آنالیز واریانس و رگرسیون خطی برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: سن، قد، میزان تحصیلات و شغل مادر و نوع زایمان، هم چنین جنس نوزاد هیچ تاثیری بر وزن، قد، دور سر، نمره آپگار و رفلکس نوزادان نداشت. همبستگی آماری معناداری بین وزن، شاخص توده بدن، افزایش وزن بارداری، میزان هموگلوبین، هماتوکریت و قند خون مادر با وزن نوزادان آن ها مشاهده گردید (به ترتیبp=0.043 ، p=0.009،p=0.006 ، p=0.001،p=0.006  و p=0.008).نتیجه گیری: امکان پیشگویی وزن نوزادان در هنگام تولد بر اساس سطح هموگلوبین، هماتوکریت و وزن مادران در 3 ماهه سوم بارداری، نشانگر اهمیت لزوم بررسی شاخص های هماتولوژیک و تن سنجی مادران می باشد. توجه بیش از پیش به وضع تغذیه و کنترل وزن و شاخص های خونی مادران باردار، در تامین سلامتی نوزادان آن ها بسیار موثر است.

سابقه و هدف: عوارض قلبی، مهم ترین و شایع ترین علت مرگ در بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور می باشد. هدف این مطالعه، تعیین عملکرد قلبی در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور در شهر بیرجند بود.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی - تحلیلی بر روی 35 بیمار تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان ولی عصر (عج) بیرجند صورت گرفت. متغیرهای مورد مطالعه شامل سن، جنس، دفعات تزریق خون، میزان فریتین سرم و میزان هموگلوبین بود. برای تمام بیماران بعد از معاینه بالینی کامل، الکتروکاردیوگرافی، رادیوگرافی قفسه سینه و اکوکاردیوگرافی انجام شد. سپس اطلاعات کدبندی شده و در نرم افزار SPSS 15.5، با استفاده از آزمون آماری t و سطح معناداری a<0.05، مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین سنی بیماران 4.33±9.06 سال بود. میانگین هموگلوبین بیماران  9.2 gr/dLو میانگین فریتین آن ها  2121.6 ng/mLبود. معاینات بالینی قلبی در 62.9% بیماران نرمال بود. الکتروکاردیوگرافی و رادیوگرافی قفسه سینه به ترتیب در 71.6% و 57.1% از بیماران طبیعی بود. اکوکاردیوگرافی در 77.8% از بیماران غیر طبیعی بود. شایع ترین یافته غیر طبیعی در اکوکاردیوگرافی بیماران، اختلال عملکرد دیاستولیک با طرح Restrictive بود. در این مطالعه ارتباط معناداری بین یافته های غیر طبیعی در اکوکاردیوگرافی با فریتین و تعداد دفعات دریافت خون به دست نیامد. بین اختلال عملکرد دیاستولی بطن چپ و میانگین هموگلوبین ارتباط معنادار مشاهده شد.نتیجه گیری: اختلال عملکرد دیاستولیک بطن چپ در اکوکاردیوگرافی بیماران، شایع ترین یافته بود. بنابراین اکوکاردیوگرافی دوره ای جهت تعیین خطر درگیری قلبی بیماران توصیه می شود.

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت ویژه ای که طب انتقال خون در نجات جان بشر ایفا می کند، ضروری است که افراد مسوول حداقل آگاهی های علمی لازم در این رابطه را داشته باشند. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت آگاهی کادر درمانی درمورد تزریق خون ایمن انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی مقطعی، 100 نفر از کارکنان پرستاری و مامایی شاغل در بیمارستان های 22 بهمن و 15 خرداد گناباد، پرسشنامه مشخصات فردی و فرم سنجش آگاهی در مورد تزریق خون را تکمیل کردند. اطلاعات با استفاده از نرم افزار  SPSS 11.5و آزمون کای دو تجزیه و تحلیل شد. 0.05 p<به عنوان معناداری آماری در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگیـن و انحـراف معیار سـن واحدهای پژوهش 7.05±31.42 سال، مدت زمان سپری شده از کارگاه 8.93±7.93 ماه و شایع ترین فرآورده خونی مورد استفاده خون کامل بود. آگاهی 73% از واحدهای پژوهش در حد متوسط بود. ارتباط آماری معناداری بین سن، جنس، تحصیلات، سابقه کار، بخش محل خدمت، گذراندن کارگاه آموزشی مرتبط با تزریق خون، مدت زمان سپری شده از آخرین کارگاه مرتبط و تعداد دفعات تزریق در سال با میزان آگاهی از آن وجود نداشت. میزان آگاهی در شیفت کاری صبح به طور معناداری بیشتر از سایر شیفت های کاری بود (p=0.048).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آگاهی تیم مراقبتی در مورد تزریق خون در حد متوسط بوده است و در شیفت کاری صبح بیشترین آگاهی در مورد تزریق خون وجود داشته که این نکته می تواند موید تاثیر تجربه انجام تزریق بر میزان آگاهی باشد.

سابقه و هدف: تزریق خون اشتباه، از جمله معضلاتی است که گهگاه در حین بیهوشی اتفاق افتاده و عوارض جدی به همراه دارد.مورد: مرد 62 ساله مبتلا به لوسمی به دلیل اسپلنکتومی لاپاراسکوپیک و خونریزی شدید حین عمل نیاز به خون پیدا کرد. پس از تزریق400 mL ، متوجه نامتجانس بودن خون تزریقی شدیم. تزریق خون قطع شد و پس از انجام اقدامات لازم، بیمار به بخش مراقبت های ویژه منتقل گردید. پس از سه روز، با طبیعی شدن سطح سرمی آنزیم های کبدی، بیمار به بخش و نهایتا به منزل منتقل گشت.نتیجه گیری: در این بیمار علی رغم تزریق خون اشتباه، اتفاق جدی رخ نداد، این مورد از نوادر است و ایجاد سیستم مراقبتی چند گانه جهت بررسی مجدد مراحل تزریق خون، امنیت کار را بالا می برد.