(علوم تشریح ایران) Anatomical sciences journal
سال:1385 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

هدف: جداسازی سلولهای مزانشیمی از مغز استخوان موش NMRI و بررسی پتانسیل تمایزی آنها به غضروف در محیط آزمایشگاهی.مواد و روشها: موشهای NMRI با سن تقریبی 6-4 هفته کشته شدند و سلولهای مغز استخوان آنها به تعداد 500 سلول در هر خانه از ظروف 6 خانه کشت شد. با انجام دو پاساژ متوالی، جمعیت خالصی از سلولهای فیبروبلاستی ظاهر شد. به منظور تمایز به غضروف از دو روش (Micromass culture) و کشت تک لایه ای (Monolayer) استفاده شد. در روش اول، 200000 سلول پاساژ دوم با انجام سانتریفوژ متراکم شد و به مدت 21 روز در محیط کندروژنیک قرار گرفت. در روش monolayer سلولهای پاساژ دوم در ظرف 24 خانه کشت شد و پس از پرشدن کف ظرف، محیط تمایز کندروژنیک جایگزین محیط کشت سلول شد. برای ارزیابی تمایز از روشهای رنگ آمیزی اختصاصی تولوئیدن بلو، آلسین بلو و روش(RT-PCR) Reverse transcription polymerase chain reaction استفاده شد. در مطالعه حاضر ماهیت مزانشیمی سلولهای جدا شده با روش تمایز به استخوان و چربی بررسی شد.یافته ها: در روزهای اول، ظرف کشت حاوی سلولهای منفرد با مورفولوژی اغلب دوکی بود. دو هفته پس از آغاز کشت، سلولهای دوکی تکثیر یافته ایجاد کلنی کردند. با انجام پاساژ، کلنیهای سلولهای دوکی جدا شدند و به ظرف کشت جدید منتقل شدند. دو هفته پس از پاساژ اول، پاساژ دوم انجام گرفت که حاصل آن جمعیت نسبتا یکنواختی از سلولهای دوکی فیبروبلاستی بود. در روش Monolayer تمایز اتفاق نیفتاد در حالی که با روش Micromass سلولهای جداشده به غضروف تمایز یافتند. همچنین نتایج RT-PCR نشان داد که mRNA کلاژن تایپ X, II و اگریکان به میزان زیادی در سلولهای تمایز یافته تولید شده است. رنگ آمیزی اختصاصی تولوئیدن بلو و آلسین بلو نمایانگر متاکروماتیک بودن ماتریکس ترشحی بود. سلولهای جدا شده در مطالعه حاضر به راحتی به استخوان و چربی تمایز یافتند که نشانگر ماهیت مزانشیمی آنها بود.نتیجه گیری: سلولهای فیبروبلاستی جدا شده با روش کشت در تراکم پایین پتانسیل تمایز به غضروف را دارند. با توجه به اینکه این سلولها به استخوان و چربی نیز تمایز یافتند، ماهیت مزانشیمی دارند.

هدف: مطالعه ویژگیهای فراساختار و تجلی ژنها در سلولهای بنیادی لیمبال کشت شده بر پرده آمنیون و مقایسه آن با بافتهای طبیعی ملتحمه، لیمبال و قرنیه سالم.مواد و روشها: روشهای (Revers Transcriptase Polymerase Chain Reaction) RT-PCR، ایمنوسیتوشیمی و ایمنوبلات به منظور بررسی تجلی ژنهای موثر در حفظ خصوصیات بنیادی (Stem ness)، تمایز یا تکوین اپیتلیوم قرنیه در نمونه های تازه تهیه شده لیمبال، قرنیه، ملتحمه انسانی و سلولهای لیمبال کشت شده بر پرده آمنیوتیک، در زمان های متفاوت مورد استفاده قرار گرفتند. روش میکروسکوپ الکترونی نیز برای بررسی فراساختار سلولهای کشت شده و بافتهای مربوط استفاده شد.یافته ها: پس از 2-3 هفته، سلولهای کشت شده صفحه ای به اندازه تقریبی 2´2 سانتی متر مربع را بر پرده آمنیوتیک برهنه (فاقد سلول) تشکیل دادند. سلولهای کشت شده در تمام مراحل کشت از نظر بیان ژن P63+, Pax6+, Oct4+K3- بودند. بیان ژن K12 و کانکسین 43 پس از 14 روز کشت ظاهر شد و با افزایش زمان کشت افزایش یافت، در حالی که بیان ژن  P63با افزایش زمان کاهش یافت. مقایسه سلولهای کشت شده با نوع طبیعی آن نشان داد که بافت لیمبال دارای ژنهای K3-/K12-/P63+/Oct4+/PAX6+ و بافت قرنیه دارای ژن P63-/K3+/K12+/Oct4+/PAX6+ و بافت ملتحمه نیز دارای ژنهای P63+/K3-/K12+/Oct4+/PAX6+ بودند. بررسی فراساختار سلول های لیمبال کشت شده نشان دهنده شباهت های فراوانی بین این سلول ها و اپیتلیوم قرنیه طبیعی بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که سلول های لیمبال کشت شده جمعیت هتروژنی متشکل از سلول های بنیادی، سلول های پیش ساز و سلول های تمایز یافته هستند. همچنین هر چند که سلول های کشت شده واجد ساختار و اندامک های نابالغ درون سلولی بودند اما از نظر ساختار و ویژگی های درون سلولی مشابه نمونه طبیعی بودند.

هدف: تعیین اثر رتینوئیک اسید و میتوژنها و بیان پروتئین Fos بر رشد وزیکول چشمی در موشمواد و روشها: رتینوئیک اسید (RA) از مشتقات سنتتیک ویتامین A بوده و مصرف زیاد آن باعث ایجاد ناهنجاریهای مادرزادی و نیز افزایش رادیکال های آزاد و نتیجتا پراکسیداسیون لیپیدها در بدن می شود. میتوژنها به ترکیباتی نظیر Bombesin, Serum و انسولین که تعداد دفعات تقسیم سلولی را افزایش می دهند گفته می شود. این ترکیبات یک سری فاکتورهای رشد خارجی هستند که باعث القای ساخت Glcdk شده و موجب پیشبرد تقسیم سلولی می شوند و پروتئین Fos یکی از عناصر ضروری در پیشبرد تنظیم سیگنال های میتوژنی است که با بیان ژن های ثانویه در نهایت موجب تقسیم سلولی می شود. در این مطالعه از موش های نژاد Albino-NMRI با عمر متوسط شش هفته و وزن 26±2 گرم استفاده شد. موشها را به صورت یک نر و دو ماده در یک قفس قرار داده و با مشخص شدن روز صفر بارداری در روز 9.5 جنینی موشها تشریح و جنین ها از رحم خارج شد. سپس در محیط استریل چشم جنین ها (وزیکول چشمی و لنزی) را خارج کرده و در ظروف 24Well حاوی محیط های زیر کشت داده شد: محیط کشت (Dulbecc,s DMEM Modified Eagle Medium) به عنوان محیط کنترل و انسولین 2.5 درصد، سرم 10 درصد و رتینوئیک اسید 25nM به عنوان گروه های تیمار در نظر گرفته شد. سپس ظرف حاوی محیط کشت در انکوباتور شامل 5 Co2 درصد و دمای 37 درجه قرار داده شد. پس از 24 ساعت بامیکروسکوپ Invert قطر ثانویه وزیکولها را اندازه گیری کرده و از روش SDS PAGE (Sodium Doclesyle Sulfate Polyacryle Qmideged electerophoresis) و ژل 9 درصد برای استخراج پروتئین وزیکولهای محیطهای مختلف استفاده شد. برای ارزیابی داده ها از روش آنالیز واریانس یکطرفه (One-way ANOVA) و Tukey’s test استفاده شد.یافته ها: رتینوئیک اسید از رشد وزیکولها در تمامی گروه های مورد آزمایش جلوگیری می کند و میزان پروتئین به طور معنی داری در این محیطها کاهش می یابد.نتیجه گیری: همچنین می توان نتیجه گرفت که تنها وجود Fos برای رشد کافی نیست، بلکه وجود میتوژنها نیز ضروری است.

هدف: بررسی عوامل موثر بر درمان باروری به کمک روش انجام جنین است.مواد و روشها: این مطالعه از نوع مورد- شاهدی است و در مرکز باروری و ناباروری اصفهان انجام شده است. روش نمونه گیری آن سرشماری تمام زوج های نابارور دارای انجماد جنین و حجم نمونه آن هفتصد مورد است. داده ها از پرونده های انجماد جنین IVF و ICSI این مرکز مربوط به تیرماه 1379 الی خرداد ماه 1382 جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS II آنالیز آماری شده است.یافته ها: عوامل موثر بر میزان باروری پس از انجماد عبارتند از: تعداد جنین های هفت تا هشت سلولی با بقای بیش از هفتاد و پنج درصد (دارای بیشترین تاثیر)، نسبت جنین های ذوب شده با بقای بیش از هفتاد و پنج درصد به کل جنین های ذوب شده، تعداد جنین های منجمد شده، ضریب بقا- مرحله تسهیم، ضریب بقای جنین های ذوب شده. همچنین عوامل موثر بر تعداد جنین های هفت تا هشت سلولی با بقای بیش از هفتاد و پنج درصد عبارتند از تعداد جنین های هفت تا هشت سلولی با ضریب سه قبل از انجماد، ضریب مرحله تسهیم جنین ها قبل از انجماد، ضریب کیفیت جنین ها قبل از انجماد، تعداد جنین ها در روز سوم، تعداد تخمک گرفته شده و سن مادر که دارای ارتباط معکوس است.نتیجه گیری: بالا رفتن میزان بقا و تعداد جنین های ذوب شده، شانس درمان ناباروری را با استفاده از انجماد جنین افزایش می دهد. در این میان جنینهای هفت تا هشت سلولی با بقای بیش از هفتاد و پنج درصد، بیشترین کمک را به درمان می نمایند. همچنین، ارتقای عوامل قبل از انجماد مانند تعداد تخمک گرفته شده، تعداد و کیفیت جنینهای حاصل منجر به افزایش میزان بقا و تعداد جنینهای ذوب شده می شود و از این طریق درمان ناباروری را با استفاده از انجماد جنین بهبود می بخشد.

هدف: بررسی قابلیت سیستم های هم کشتی در غلبه بر آثار سوء ناشی از نگهداری جنین های 2- سلولی موش در دمای پایین.مواد و روشها: جنینهای 2- سلولی موش از لوله رحم موش های نژاد NMRI پس از تحریک تخمک گذاری با گونادوتروپینها به داخل محیط (Human Tubal Feluid) HTF با (Fetal Bovin serum) FBS%15 آزاد شدند. جنین های طبیعی پس از سه بار شستشو با (Hank’s Balanced Salt Solution) HBSS همراه با 15 درصد (Bovin serum Albumin) BSA به مدت 3, 1 و 5 ساعت در دمای آزمایشگاه (22-25ºC) قرار داده شدند. سپس جنین های هر گروه به طور همزمان به محیط های (Minimum Essential Medium Modification) MEM-a, HTF به عنوان شاهد و (Human Embryonic Fibroblast) HEF و (Mouse Embryonic Fibroblast) MEF به عنوان هم کشتی منتقل و به مدت 120 ساعت در انکوباتور CO2 دار 37 درجه سانتیگراد نگهداری شدند. آزمایش ها 6 بار تکرار و تکوین جنین ها هر 24 ساعت به مدت 5 روز بررسی شد. اطلاعات به دست آمده به کمک آزمون مجذور کای آنالیز آماری شد و حد معنی داری اختلافات بین گروهها p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: تکوین جنین هایی که به مدت 5 ساعت در حرارت آزمایشگاه نگهداشته شده بودند در هر دو گروه HTF و MEM-a به طور معنی داری (p<0.05) نسبت به گروه شاهد کاهش یافته بود. هم کشتی جنین ها با MEF یا HEF میزان تکوین به مرحله بلاسیتوسیست را در تمام گروه های مورد مطالعه که در دمای آزمایشگاه قرار گرفته بودند افزایش داده بود. اختلاف آماری معنی داری بین گروه های شاهد و آزمون هم کشتی دیده نشد؛ در حالی که جنین هایی که بمدت 5 ساعت در دمای آزمایشگاه نگهداری شده و سپس به محیط های هم کشتی منتقل شده بودند تکوین چشمگیری در روزهای چهارم و پنجم نسبت به جنین هایی که در محیط MEM-a (شاهد) قرار داشتند، نشان دادند (p<0.05).نتیجه گیری: از یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گیری کرد که جنین های 2- سلولی موش قادرند شرایط نامساعد دمای آزمایشگاه را به مدت سه ساعت تحمل کنند. به هر حال، نگهداری جنین ها به مدت 5 ساعت در دمای آزمایشگاه اثرات جبران ناپذیری بر تکوین جنین ها بر جا می گذارد. هر دو نوع سلولی که در مطالعه حاضر به کار گرفته شده بود توانستند تکوین بهتر جنینها را، به خصوص جنینهایی که در حرارت آزمایشگاه قرار داده شده بودند تامین کنند.

هدف: بررسی بیان پروتئین Bax و Survivn پس از ایجاد آسیب مغزی با استفاده از شوک سرمایی و توانایی کلرید منیزیم در مهار آپوپتوز بود.مواد و روشها: در تحقیق حاضر برای ایجاد شوک سرمایی، یک پروپ فلزی 100 گرمی با ازت مایع سرد شد و بر سطح جمجمه در بالای لوب پاریتال به مدت 30 ثانیه قرار گرفت. 72 ساعت پس از ایجاد ضایعه مغز موشها برداشته شد و برشهایی به منظور مطالعه ایمونوهیستوشیمیایی تهیه شد. در این مطالعه برای بررسی وقوع آپوپتوز از آنتی بادیهای Bax و Survivin استفاده شد. داده ها با آزمون t-test تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که Bax در گروه مدل به میزان بالایی بیان شد اما بیان آن در گروه درمان بسیار پایین بود. Survivin در گروه درمان به میزان بالایی بیان شد و تفاوت معنی داری با گروه مدل ایجاد کرد (p<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کلرید منیزیم با دوز مطلوب موجب فعال شدن بیان پروتئین Survivin و مهار آپوپتوز می شود.

هدف: یکی از مشکلاتی که در عمل پلاستینیشن بافتها ممکن است وجود داشته باشد تیرگی رنگ بافت قبل یا در حین عمل پلاستینیشن است که بافت پلاستینه ایجاد شده تیره و عملا غیرقابل استفاده است. برای رفع این مشکل ما به اثر شفاف سازی بافت بوسیله آب اکسیژنه قبل از پلاستی نیشن بررسی شد.مواد و روشها: پس از تهیه یک جسد انسانی برای پلاستینیشن به ترتیب مراحل تشریح، آبگیری و چربی گیری را انجام شد. در این تحقیق پس از به دست آوردن بهترین غلظت و زمان به کارگیری آب اکسیژنه (%16.6 در 6 ساعت) برای شفاف سازی، شفاف سازی نمونه اصلی را انجام گرفت و پس از آن اشباع تحت فشار و پرداخت انجام شد. در نهایت نمونه ساخته شده با نمونه استاندارد مقایسه شد.یافته ها: نمونه تهیه شده از نظر رنگ و حفظ شکل ظاهری با نمونه اصلی (نمونه ساختهایدلبرگ آلمان) مقایسه شد و تفاوتی بین نمونه ها مشاهده نشد. قطعه پلاستینه تولید شده در آزمایشگاه فیزیک پزشکی توسط دستگاه اونیورسال (England universal test DARTEC) با نمونه استاندارد از نظر استحکام و انعطاف پذیری مقایسه شد که پس از بررسی آماری مقادیر عددی مربوط به کمیتهای اندازه گیری شده توسط نرم افزار SPSS اختلاف معنی داری بین مقادیر عددی مشاهده نشد (p>0.05, SE=-0.382±-0.460).نتیجه گیری: نمونه تولید شده، خشک، قابل انعطاف، غیرسمی بوده، رنگ و شکل اصلی خود را حفظ نموده بود. نمونه های پلاستینه اجازه مطالعه و آموزش توپوگرافی صحیح را از موقعیت های درست آناتومیک فراهم می نماید و برای مطالعه بهتر و آسانتر قطعات مرطوب که دارای رنگ تیره هستند، شفاف سازی با آب اکسیژنه و پلاستینه نمودن آنها پیشنهاد می شود.

واریاسیون یکی از مباحث مهم در آناتومی است که کمکهای قابل توجهی به جراحان ارایه می دهد. یکی از این واریاسیونها، واریاسیون شریان براکیال است. شریان براکیال از کنار تحتانی تاندون عضله ترس ماژور شروع شده، تقریبا یک سانتی متر پایین تر از مفصل آرنج به دو شاخه انتهایی، رادیال و اولنار تقسیم می شود و از آنجایی که این شریان خونرسانی اندام فوقانی را تامین می کند، واریاسیون آن مورد اهمیت است. در تشریح جسد یک مرد 50 ساله، نژاد سفید مشاهده شد که شریان براکیال در میانه بازو به دو شاخه انتهایی خود یعنی شریانهای رادیال و اولنار تقسیم شده است. شریان رادیال در سمت داخل و شریان اولنار در سمت خارج قرار داشت. همچنین شریان اولنار و رادیال برای رسیدن به مسیر اصلی خود در سه سانتی متری بالای حفره کوبیتال متقاطع شده بودند و پس از عبور از حفره کوبیتال شریان رادیال به سمت عضلات گروه اکستنسور (سمت خارج) و شریان اولنار به سمت عضلات گروه فلکسور (سمت داخل) طی مسیر می کردند. این واریاسیون در اعمال جراحی و تزریقات شریانی مربوط به منطقه بازو و آرنج، همین طور در اعمال جراحی قلب و پیوند کبد که لازم است کاتتر در شریان براکیال برای اندازه گیری فشارخون تهاجمی قرار گیرد می تواند خطرناک باشد.