(علوم تشریح ایران) Anatomical sciences journal
سال:1387 | دوره:6 | شماره:23 |تعداد مقالات:9

هدف: سرب یک ماده سمی برای سیستم عصبی است که مکانیسم دقیق عمل آن هنوز مشخص نشده است. در این تحقیق آثار تجویز ویتامین ث بر عوارض حاصل از مسمومیت با سرب در هیپوکامپ موش صحرایی بررسی شده است.مواد و روشها: 40 سر رت نر بالغ به 4 گروه تقسیم شد. گروه اول به عنوان گروه نرمال و گروه دوم گروه کنترل بودند. به گروه سوم و چهارم روزانه 20 mg/kg استات سرب داخل پریتوان به مدت 7 روز تزریق شده و طی این مدت گروه چهارم روزانه 500 میلی گرم ویتامین ث حل شده در آب آشامیدنی را نیز دریافت کردند. پس از کشتن موشها و خارج نمودن هیپوکامپ نمونه ها با میکروسکوپ الکترونی انتقالی (TEM) از نظر سلول های سالم و آپوتپوتیک بررسی شدند. علاوه بر آن با آزمایش وسترن بلاتینگ، میزان پروتیین های Bax و Bcl-2 و به وسیله اسپکتروفوتومتری اتمی سطح خونی سرب اندازه گیری شد.یافته ها: افزایش آپوپتوز در گروه سرب و کاهش آن در گروه ویتامین ث مشاهده شد. تجویز ویتامین ث موجب افزایش بیان Bcl-2 و کاهش Bax در مقایسه با گروه سرب شد.نتیجه گیری: به نظر می رسد ویتامین ث می تواند سمیت سرب در سیستم عصبی مرکزی را کاهش دهد.

هدف: جداسازی و تخلیص سلولهای بنیادی سوماتیک نامحدود (USSC: unrestricted somatic stem cell) به دست آمده از خون بند ناف نوزاد با ترم کامل و بررسی تمایز این سلولهای به سلولهای غضروفی در محیط آزمایشگاه.مواد و روشها: در این مطالعه سلولها از خون بند ناف جداسازی و در فلاسک کشت داده شدند. یک هفته بعد از کشت، اولین کلونیها ایجاد شد. برای مشخص کردن نوع این سلولها حدود 100000 تای آنها مورد بررسی فلوسایتومتری قرار گرفت. برای بررسی تمایز این سلولها به غضروف حدود 200000 تا از این سلولها در پلیتهای 6 خانه ای که کف آنها از قبل با پلی- ال- لیزین 2 پوشانده شده بود، همراه با محیط کندروژنیک در انکوباتور قرار گرفتند. بعد از 24 ساعت اولین توده سلولی تشکیل شد، این وضعیت تا 21 روز ادامه یافت و محیط سلولهای هر دو روز یک بار با محیط کندروژنیک تعویض شد، بعد از اتمام دوره تمایزی و بعد از سه هفته سلولها توسط روشهای رنگ آمیزی آلشیان بلو، ایمونوسیتوشیمی و RT-PCR بررسی شدند. به علاوه این سلولها برای 50 بار پاساژ یافتند و کاریوتیپ آنها بررسی شد.یافته ها: در روزهای اولیه کشت سلول، جمعیت سلولهایی که دوکی شکل بودند افزایش و گسترش یافتند و تقریبا طی پاساژ دوم تخلیص شدند. نتایج تمایز توسط بررسیهای RT-PCR بیان مقادیر زیادی کلاژن II، اگریکان، BMP-6 و کلاژن را که از ژنهای اختصاصی سلولهای غضروفی هستند را نشان داد. بررسیهای هیستوشیمی نشان داد که ماتریکس خارج سلولی در بین سلولها ایجاد شده است و این نتیجه با بررسی ایمونوهیستوشیمی و بیان کلاژن II، به تایید رسید. کاریوتایپ این سلولها تعداد پاساژهای زیادی را که برای این سلولها امکان پذیر است را نیز مشخص نمود.نتیجه گیری: سلولهای مزانشیمی تمایز یافته به رده غضروف می توانند منبعی برای پیون سلولی در آرتریت روماتیسمی باشد و از سوی دیگر خون بند ناف نسبت به مغز استخوان می تواند منبع مناسبی برای سلولهای مزانشیمی باشد.

مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر، مغز استخوان 8 سر موش صحرایی با تراکم 5x105 سلول در سانتیمتر مربع با تیمارهای 1، 2، 5، 7 و 10 میلی مولار کلرید لیتیوم کشت و طی سه پاساژ متوالی تکثیر شد. دوازده روز پس از آغاز کشت اولیه، کشت سلول در گروههای مختلف با کریستال ویولت رنگ آمیزی و تعداد و قطر کلونیها اندازه گیری و مقایسه شد. همچنین طی پاساژ 3-1 گروههای مختلف از لحاظ دو برابر شدن جمعیت سلولی بررسی و مقایسه شدند. در این مطالعه، برای سلولهای پاساژ سوم گروههای مختلف منحنی رشد ترسیم شد. در انتهای دوره کشت سلولها از لحاظ توان تمایز به استخوان و چربی بررسی شدند.یافته ها: تعداد و قطر کاتیونهای ایجاد شده در کشت اولیه در گروه 5 میلی مولار بیش از گروه کنترل و دیگر گروههای تیمار بود (p<0.001). جمعیت سلولی تحت تاثیر غلظت 5 میلی مولار کلرید لیتیوم طی پاساژ 3-1 به طور متوسط 12.0225±0.04225 بار دو برابر شد که این میزان با تفاوت معنی داری بیش از گروههای دیگر بود. سلولهای گروه 5 میلی مولار در مقایسه با سایر گروهها، در زمان کوتاهی (4.9 روز) به مرحله پلاتو رسیدند (p<0.001). رنگ آمیزی آلیزارین رد برای استخوان و اویل رد برای چربی نشان داد که سلولهای گروههای مختلف توان تمایز خود را حفظ کرده اند.نتیجه گیری: روی هم رفته می توان گفت که حضور کلرید لیتیوم با غلظت 5 میلی مولار در کشت سلولهای مغز استخوان موش صحرایی با حفظ توان تمایز به استخوان و چربی، سبب افزیاش سرعت رشد سلول می شود.

هدف: جداسازی، تکثیر سلولهای بنیادی و ترمیم ناحیه آسیب دیده با استفاده از این سلولها.مواد و روشها: این مطالعه از نوع تجربی است. در این تحقیق از 6 راس خرگوش آلبینو استفاده شد. پوستی به ابعاد 5x5 سانتی متر از یکی از خرگوشها برداشته شد، سپس با استفاده از الکل 70 درصد شستشو داده و در ظرف حاوی Hanks Buffer Saline Solution (HBSS) سرد قرار داده شد. سپس به قطعات ریز تقسیم نموده و در داخل تریپسین 1، 0 درصد به مدت نیم ساعت قرار داده شد. سپس سلولها جدا شده و در داخل محیط کشت DMEM کشت داده شد. مدت 10 روز سلولها را نگهداری کرده و در پایان، سلولها را با استفاده از روش تریپسین از کف فلاسکها جدا و با استفاده از سرنگ، 2 سی سی سلول و محیط به ناحیه آسیب دیده اسپری شده و با گاز وازلین بانداژ انجام شد. در گروه شاهد فقط پوسته برداشته شده و اجازه ترمیم خود به خودی به آن داده شد. در پایان هفته چهارم حیوانات را کشته، ناحیه ترمیم شده را برداشته و با استفاده از دو رنگ آمیزی عمومی و اختصاصی، ناحیه مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در مطالعه سلولی، کلونی های سلولهای بنیادی با رنگ آمیزی اختصاصی قابل مشاهده بوده است. در مطالعه بافت شناسی، اپیدرم ناحیه ترمیم شده با استفاده از سلول کاملا طبیعی بوده اما لایه شاخی آن نازکتر از پوست طبیعی بود؛ غده عرق مشاهده نشد. برجستگیهای انگشتی شکل کوتاهتر از اندازه طبیعی بوده و کلاژنهای ناحیه درم منظم تر از پوست طبیعی بود. همچنین عروق درم، وسیعتر و گشادتر بودند.نتیجه گیری: با این روش می توان ناحیه وسیعی را ترمیم نمود و در ناحیه ترمیم شده پوستی طبیعی در حداقل زمان ممکن به دست آورد.

هدف: بررسی اثر فرمالدهید بر توبولهای اسپرم ساز در حیوان آزمایشگاهی.مواد و روشها: در این پژوهش از 24 سرموش نر 20 روزه نژاد Balb/c استفاده شد که به صورت تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه کنترل برای مدت 20 روز و به صورت یک روز در میان به میزان 0.25 mg/kg فرمالدهید مورد تجویز داخل صفاقی قرار گرفتند و مشابه این عمل در گروه کنترل فقط با مقدار مشابهی از سرم فیزیولوژی انجام گرفت. پس از پایان دوره همه نمونه ها پس از بیهوشی قطع نخاع شده و بیضه های آنان پس از آماده سازی بافتی مورد مطالعه هیستوشیمیایی قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه همچنین مشخص شد که در گروه تجربی، میانگین قطر داخلی مجاری اسپرم ساز در مقایسه با گروه کنترل به شکل معنی داری کاهش نشان می دهد در حالی که میانگین قطر خارجی توبولهای دو گروه مشابهت داشت. علاوه بر این میزان تکثیر سلولهای جنسی در رده های اسپرماتوسیت I و II در گروه تجربی نسبت به کنترل دارای کاهش معنی داری است.نتیجه گیری: پژوهش حاضر بر این موضع دلالت دارد که تجویز فرمالدهید می تواند بر ساختار دستگاه تولید مثلی جنس نر اثر نموده و روند اسپرماتوژنز را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

هدف: تعیین میزان کارآیی دانش درماتوگلیفیک در مطالعه اتیولوژی شکاف های حفره دهان.مواد و روشها: مطالعه تحلیلی و مشاهده ای و کاربردی به صورت موردی و شاهدی با روش نمونه گیری به صورت تصادفی، ساده و بدون جایگزینی در دو گروه  آزمون (مبتلا به شکاف کام یا لب) و کنترل (سالم) در خراسان شمالی در سال 1386 صورت گرفت. در دو گروه پرینت کف دست و انگشتان به عمل آمد و خط شماری c-d, b-c, a-b و اندازه گیری زاویه ای atd و تشخیص الگوی نوک انگشت در دست راست و چپ افراد صورت پذیرفت. آنالیز آماری داده ها با استفاده از روش آمار استنباطی طرح آزمایشها صورت گرفت.یافته ها: عامل گروه و جنس بر متوسط خط شماری d-c, b-c, a-b و متوسط زاویه atd دست راست و چپ فاقد تاثیر است، مجموع میانگین a-b در زنان و مردان در گروه کنترل (38.63) و آزمون (38.89) تقریبا برابر است. مجموع خط شماری (TABRC) a-b به تفکیک زنان و مردان به تفکیک دست راست و چپ زنان و مردان در دو گروه کنترل و آزمون فاقد اعتبار آماری است. فراوانی خط شماری ها در دست راست و چپ نشان می دهد خط شماری c-d و زاویه atd دست راست بیشتر از دست چپ است.بیشترین فراوانی الگوی نوک انگشت در هر دو دست و در هر دو گروه به صورت کیسه ای است. در دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ الگوی نوک انگشتان دو دست، هیچ گونه اختلاف آماری قابل توجه مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به مطالعات انجام شده، شواهد متعدد و متناقضی که در زمینه احتمال وجود الگوهای درماتوگلیفیک خاص در مبتلایان به شکاف کام و لب توسط محققین متعدد مطرح شده است که با استناد به نتیجه تحقیق حاضر هیچ گونه اختلاف آماری قابل توجه در مقایسه خط شماری کف دست و مشخصات الگوی انگشتان دست راست و چپ، دو گروه مشاهده نمی شود. با توجه به اینکه فاکتورهای متعدد محیطی و ژنتیکی در بروز بیماری موثرند، می توان گفت اظهار نظر قطعی در این خصوص مستلزم ایجاد مطالعات گسترده تر در اقوام مختلف و مقایسه آنها با هم است.

هدف: تعیین روش مطلوب برای حفظ ضخامت برشهای ویبرتومی هیپوکامپوس.مواد و روشها: این مطالعه تجربی روی هیپوکامپوس سه رت انجام گرفت. یک هیپوکامپوس به روش پارافینی قالب گیری و با میکرتوم چرخان 40 برش با ضخامت 100 میکرون تهیه و به روش معمولی رنگ آمیزی شد. از دو هیپوکامپوس دیگر 80 برش به ضخامت 100 میکرون با دستگاه دیبرتوم بریده شد که در دو گروه 40 تایی به روش معمولی و روش رنگ آمیزی شناور و قالب گیری در رزین با تیونین رنگ آمیزی شدند. سپس به کمک دستگاه میکروکاتور که به میکروسکوپ متصل است ضخامت برشها را اندازه گیری نموده و توزیع نورونها در ضخامت برش ارزیابی شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین و انحراف معیار به ترتیب در مقاطع ویبرتومی رنگ شده به روش شناور و به روش معمول 74.5±6.18 و 41.2±4.33 میکرون و مقاطع پارافینی 46.3±5.59 است. همچنین یافته ها نشانگر آن است که در سطوح فوقانی و تحتانی برشهای ویبرتومی که به طور شناور رنگ آمیزی شده بودند. تراکم سلولی کمتر است اما در 70 درصد میانی ضخامت برش تراکم تقریبا یکنواخت است و در برشها با رنگ آمیزی معمولی سطوح فوقانی و تحتانی تراکم سلولی بیشتری دارند. اما در سطوح فوقانی و تحتانی برشهای پارافینی تراکم نورونی بیشتر و در نواحی مرکزی تراکم نورونی کمتر و غیر یکنواخت است.نتیجه گیری: حساس ترین مرحله رنگ آمیزی معمولی برشهای ویبرتومی زمانی است که برای خشک شدن در معرض هوا و روی لام قرار می گیرند که این عمل منجر به کاهش غیر قابل بازگشت ضخامت برش می شود اما در روشی که برش در رزین قرار داده می شود، چون در هیچ یک از مراحل مختلف رنگ آمیزی، برشها در معرض هوا قرار نمی گیرند کاهش ضخامت برش به حداقل می رسد. از طرفی توزیع یکنواخت نورونها در بخش اعظم ضخامت برش، محاسبه استریولوژیک تعداد نورون را در هیپوکامپوس با استفاده از برشهای ویبرتومی میسر می سازد.

هدف: گزارش یک مورد واریاسیون عصب اولنار در ناحیه مچ و اهمیت آن در جراحی سندرم تونل مچ دست.گزارش مورد: گزارش در مورد بیماری است که به علت درد مچ دست و پارستزی انگشتان دوم و سوم هر دو دست مراجعه نموده بود. در معاینه فیزیکی تست فالن و علامت تینل وجود داشت. به کمک الکترومیوگرافی (EMG: Electromyography) و (NC) Nerve conducting سندرم تونل کارپال تایید شد و جراحی روی مچ دست چپ انجام شد. روی فلکسور رتیناکولوم یک شاخه عصبی نابجا پیدا شد که از عصب اولنار جدا شده و پس از عبور از روی فلکسور رتیناکولوم به عضلات تنار رفته بود. شاخه عصبی نابجا در محل عبور از فلکسور رتیناکولوم برای رسیدن به عضلات تنار یک نوروما تشکیل داده بود.نتیجه گیری: با توجه به عبور شاخه عصبی نابجا از روی فلکسور رتیناکولوم، بایستی در هنگام جراحی ریلیز فلکسور رتیناکولوم در سندرم تونل مچی به آن توجه شود چرا که عدم دقت و بریدن آن می تواند ضایعات جبران ناپذیری در حرکات ظریف انگشت دست بر جای گذارد.