مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی
سال:1396 | دوره:15 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: خانواده های دارای فرزند مبتلا به دیابت با مشکلات و چالش های مختلفی از جمله کاهش کیفیت زندگی و مشکلات رفتاری و آشفتگی های روانی فرزند مبتلا مواجه هستند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر ارتقای کیفیت زندگی والدین دارای فرزند مبتلا به دیابت بر نشانه های بالینی فرزندشان صورت گرفته است.روش کار: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی و با بهره گیری از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه آماری بالغ بر 32 کودک مبتلا به دیابت و والدین آنها بود که طی دو مرحله و به روش نمونه گیری در دسترس از انجمن دیابت ایران انتخاب شده و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 10 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه ارتقای کیفیت زندگی قرار گرفتند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه نشانه های بالینی کودک (CSI-4-Child Symptom Inventory) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به روش تحلیل کواریانس چندمتغیره صورت پذیرفت.نتایج: یافته ها نشان داد که میانگین پس آزمون نمرات در نشانه های عاطفی-رفتاری در دو گروه آزمایش و کنترل با یکدیگر تفاوت معنی دار داشته (p<0.01 و F=20.53، F=23.19، F=21.01) و میانگین نمرات گروه آزمایش به صورت معنی داری کمتر از گروه کنترل بوده که این امر حاکی از تاثیر مثبت برنامه جامع ارتقای کیفیت زندگی بر نشانه های عاطفی-رفتاری در فرزندان بوده است.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد آموزش برنامه ارتقای کیفیت زندگی بطور معنی داری بر نشانه های بالینی کودکان مبتلا به دیابت تاثیر داشته و آن ها را کاهش داده است و لذا به منظور ارتقای کیفیت زندگی و کاهش آشفتگی های روانی در خانواده های دارای فرزند مبتلا به دیابت توصیه می شود.

زمینه و هدف: هدف از مقاله حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس افسردگی نوجوانان بر اساس نظریه سوال- پاسخ و مقایسه نتایج به دست آمده با نظریه کلاسیک آزمون سازی می باشد. روش بررسی: مقیاس محقق ساخته شامل 46 سوال در بین 750 دانش آموز راهنمایی و دبیرستان شهر زنجان (364 پسر و 386 دختر) که به صورت خوشه ای چندمرحله ای (طبقه ای متناسب با حجم) و تصادفی برگزیده شده بودند، اجرا شد. نتایج: نتایج تحلیل عاملی و ساختار سوالات نشان داد پیش فرض های مهم نظریه سوال- پاسخ یعنی تک بعدی بودن و استقلال موضعی در مقیاس سنجش افسردگی نوجوانان برقرار است. در مقایسه ویژگی های روانسنجی سوالات بر اساس دو نظریه نتایج مشابهی مشاهده شد با این تفاوت که در نظریه سوال- پاسخ توانایی برآورد پارامتر های معتبرتری برای ارزیابی سوالات وجود داشت. ویژگی های روانسنجی آزمون حاصل از دو نظریه نیز مقادیر نزدیکی برای همسانی درونی نشان دادند، به طوری که مقدار آلفای کرونباخ 0.933 و اعتبار حاشیه ای 0.947 به دست آمد. نمرات هنجاری بر اساس تتا در نظریه سوال-پاسخ و نمرات تی در نظریه کلاسیک محاسبه شد. در رتبه بندی افراد توسط دو نظریه روی پیوستار نمرات افسردگی تفاوت های قابل توجه ای مشاهده شد که می توان به تفاوت های 93، 92 و 86 نفری در رتبه ها اشاره کرد. نتیجه گیری: بررسی و مقایسه نتایج نشان داد مدل های نظریه سوال- پاسخ پارامترها و شاخص های بیشتر و دقیق تری برای قضاوت و تصمیم گیری در مورد سوالات، آزمون و افراد ارائه می دهند. بر این اساس کاربرد بیشتر نظریه سوال-پاسخ در سنجش دیگر سازه های روانشناسی پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: به دنبال استقرار طرح تحول سلامت در بیشتر بیمارستان های دولتی روابط و فعالیت های سازمان های بیمه گر و بیمارستان ها دچار تغییراتی شده است. هدف از این پژوهش شناسایی موانع و چالش های پیش روی بیمارستانها و سازمانهای بیمه ای و ارائه راهکارهایی جهت رفع آنها می باشد.روش کار: جامعه مورد پژوهش در مجموع 74 نفر از پرسنل بیمارستان های دولتی، خصوصی و نظامی شهر تهران (مدیران، مترون، کارشناسان مالی و رئیس حسابداری) و همچنین پرسنل سازمان های بیمه گر پایه و تکمیلی (نمایندگان بیمه مقیم در بیمارستان ها، کارشناسان سازمان های بیمه گر و مدیران بیمه) می باشند. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل داده ها به روش تحلیل موضوعی صورت پذیرفته است.نتایج: مهمترین چالش های شناسایی شده عبارت بودند از کسورات، تاخیر در پرداخت هزینه های بیمارستان، سلیقه ای عمل نمودن، عدم حضور و تعداد کم نماینده بعضی سازمان های بیمه ای در بیمارستان ها، عدم وجود تعامل کافی بین دو سازمان، عدم مسوولیت پذیری پرسنل بیمارستان در مدیریت هزینه ها و عدم عقد قرارداد بیمارستان دولتی با بیمه تکمیلی و بیمارستان خصوصی با بیمه پایه مطرح گردید.نتیجه گیری: با توجه به حساسیت و اهمیت ارتباط بین سازمانهای ارائه دهنده و خریدار خدمات سلامت و همچنین پیچیده تر و چالشی تر شدن این ارتباط بعد از اجرای طرح تحول سلامت و اعتباربخشی بیمارستان ها، علم به چالشهای فوق الذکر می تواند راهکارهای مناسب و موثری در جهت بهبود روابط دو سازمان در اختیار مدیران قرار دهد.

زمینه و هدف: اختلال فزون کنشی جنسی به تلاش های ناموفق متعدد افراد در کنترل یا کاهش مدت زمان صرف شده برای درگیر شدن در تخیلات، تمایلات و رفتارهای جنسی تعریف می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی در دانشجویان بود که توسط رید و همکاران ساخته شده است.روش کار: در این پژوهش توصیفی، 300 نفر از دانشجویان مرد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بر اساس دانشکده و رشته گروه انتخاب شده و پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی بین آن ها اجرا شد. جهت تعیین روایی و پایایی پرسشنامه، تحلیل عامل تاییدی و آزمون آلفای کرونباخ به کار رفت. نتایج: پایایی به دست آمده برای مولفه های کنترل، پیامدها، مقابله ای و کل مقیاس به ترتیب 0.82، 0.80، 0.86 و 0.90 قرار گرفتند که حاکی از پایایی مطلوب مقیاس می باشد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز رابطه معناداری بین متغیرهای آشکار (سوالات) و سازهای نهفته (عامل ها) را تایید و نشان داد که ساختار 3 عاملی از برازش مطلوبی در نمونه ها برخوردارند (0.91 GFI=، AGFI=0.88، CFI=0.98، RMSEA=0.057).نتیجه گیری: پرسشنامه رفتار فزون کنشی جنسی در بین دانشجویان از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و استفاده از این ابزار در تحقیقات آینده مورد حمایت و قایل اعتماد است.

زمینه وهدف: دارو رایج ترین کالای درمانی مصرفی در واحدهای ارائه کننده خدمات سلامت و اجرای صحیح دستورات دارویی، بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت است. بروز اشتباهات دارویی می تواند باعث بروز مشکلات جدی در سلامت بیماران وحتی در برخی موارد منجربه مرگ آنها شود. هدف از مطالعه بررسی رابطه استقرار استاندارهای ایمنی بیمار بانوع خطای دارویی گزارش شده در یک بیمارستان دولتی شهر تهران بمنظور کاهش بروز خطاهای دارویی و بهبود کیفیت درمان می باشد.روش کار: این مطالعه به بررسی استقرار استانداردهای ایمنی دارو در 30 بخش یک بیمارستان دولتی در شهرتهران پرداخته و ارتباط آن با نوع خطای دارویی گزارش شده توسط کادردرمانی را طی سال های 1391 تا 1395 بررسی نموده است. بدین منظور از دو چک لیست مجزا با عناوین «بررسی استقرار ایمنی دارو» و «کیفیت خطای دارویی گزارش شده» استفاده گردید. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارآماری spss و آزمون های آمار استنباطی شامل مربع کای (کای دو) و ضریب همسبتگی کرامروفی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج: نتایج مطالعه نشان داد، استانداردهای ایمنی دارو، بجز مولفه بیمار صحیح در پنج مولفه ازشش مولفه موجود این بیمارستان مستقر گردیده و استقرار ایمنی بیمار با نوع خطای دارویی گزارش شده در بخش های بیمارستان رابطه معنی داری دارد. نتیجه گیری: از آنجایی که فرایند دارودرمانی یکی از اقدامات رایج پرستاری در بخش های مراقبت ویژه قلبی محسوب می شود، افزایش شناخت و آگاهی درخصوص علل خطاهای دارویی در بخش ها، بمنظور پیشگیری و کاهش بروز این گونه خطاها، از سوی پرستاران لازم و ضروری قلمداد می گردد. براین اساس، پیشنهاداتی نیز بمنظور کاهش میزان خطاهای دارویی در بیمارستان موردمطالعه ارائه گردیده است.

زمینه و هدف: آموزش مسایل جنسی یکی از نیازهای آموزشی نوجوانان است و مادران می توانند نقش کلیدی در آموزش این مسایل به دختران خود داشته باشند. این مطالعه با هدف طراحی، اجرا و ارزیابی یک برنامه مهارت آموزی برای مادران با هدف آموزش مسایل جنسی به دختران نوجوان خود در شهر ماهشهر انجام شده است.روش کار: این کارآزمایی میدانی از شهریور تا اسفند 1393 بر روی 140 نفر مادر دارای دختر نوجوان 12 تا 18 ساله انجام شد. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از دو پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا شده استفاده شد. پرسشنامه اول با پرسش از دختران نوجوان مهارت های ارتباطی مادران را می سنجید و پرسشنامه دوم با پرسش از مادران سطح آگاهی و نگرش آنان درباره مسایل جنسی و مهارت های ارتباطی آنها را ارزیابی می کرد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها، مداخله آموزشی برای مادران به صورت سه جلسه آموزش حضوری طراحی و اجرا شد و داده های قبل و سه ماه بعد از مداخله با هم مقایسه گردید. نتایج: مقایسه قبل و سه ماه بعد از مداخله نشان داد که تفاوت معناداری در میانگین امتیازات آگاهی و (p<0.01) و نگرش (p<0.01) مادران ایجاد شد ولی مهارت های ارتباطی تفاوت معناداری نداشت (p=0.37). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مداخله آموزشی طراحی شده بر بهبود آگاهی و نگرش موثر بود، ولی ارتقاء مهارت های ارتباطی به عنوان عامل مهم در مهارت آموزی مادران برای آموزش مسایل جنسی به دختران خود، نیاز به جلسات آموزشی پیوسته، منظم و همراه با تجربه و تمرین دارد.

زمینه و هدف: هوش معنوی یکی از ابعاد روان شناختی می باشد که در تنظیم هیجان نقش اساسی دارد. در این پژوهش نقش نگرش معنوی در پیش بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز بررسی شد.روش کار: روش این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود و در سال 1393 از بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 250 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و هوش معنوی، روی گروه نمونه اجرا شد. یافته های پژوهش با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی تحلیل گردید.نتایج: نتایج نشان داد که بین ابعاد نگرش معنوی و تنظیم شناختی هیجانی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و نتایج تحلیل کانونی نشان داد که از 2 ریشه کانونی، ریشه کانونی 1 از لحاظ آماری معنی دار (f=0.90، p=0.03) بوده و 7% از تغییرات تنظیم شناختی هیجانی را تبیین می کند، ولی ریشه دوم رابطه معنی داری با تنظیم شناختی هیجانی ندارد.نتیجه گیری: هر اندازه فرد دارای باورهای مذهبی بیشتری باشد، به تبع آن معنایی که به خود و جهان اطرافش می دهد، توام با احساس ارزشمندی و هدفمندی است که می تواند هیجانات و شناخت های شخص را کنترل و تنظیم نماید.

زمینه و هدف: در چند دهه اخیر از داروی کوتریموکسازول که ترکیب دارویی سولفومتوکسازول و تری متوپریم است در درمان عفونت های مختلف باکتریایی استفاده می شود، ولی بدلیل استفاده گسترده از این داروها سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک در سراسر دنیا به وجود آمده است. یکی از دلایل مقاومت به کوتریموکسازول مربوط به ژن های drf است که موجب مقاومت به تری متوپریم می گردد درحالی که مقاومت به سولفومتوکسازول مربوط به وجود ژن های Sul می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی مقاومت دارویی و وجود ژن های کد کننده مقاومت در باکتری های گرم منفی مقاوم به کوتریموکسازول جدا شده از نمونه های بالینی انجام گرفت.روش کار: نمونه های بالینی از بیماران بستری در بیمارستان پارس جمع آوری شد و باکتری های گرم منفی توسط آزمایش های بیوشیمیایی تایید شدند، سپس تست تعیین حساسیت نسبت به 5 آنتی بیوتیک انجام شد. ازباکتری های مقاوم به کوتریموکسازول DNA استخراج شد و PCR با استفاده از پرایمرهای اختصاصی برای ژن های Sul1، Sul2، Sul3، drf7 انجام گردید.نتایج: در باکتری های مقاوم به کوتریموکسازول، 26درصد از ایزوله ها دارای ژن sul1، 74 درصد دارای ژن sul2، 2 درصد دارای ژن Sul3 و 16% دارای ژن drf7 بودند. همچنین این ایزوله ها نسبت به آنتی بیوتیک های جنتامیسین، سفتریاکسون، سیپروفلوکساسین و کلیستین به ترتیب 51، 74، 65 و 3% مقاومت داشتند.نتیجه گیری: در باکتری های گرم منفی مقاوم به کوتریموکسازول نقش ژن Sul2 در ایجاد مقاومت به سولفونامید بیشتر مشاهده شد. در این تحقیق برای مقاومت به تری متوپریم فقط ژن drf7 مورد مطالعه قرار گرفت که مطالعات دیگری باید بر روی سایر ژن های drf انجام شود تا اهمیت هر یک از ژنها در میزان مقاومت به کوتریموکسازول مشخص گردد.