مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام
سال:1380 | دوره:9 | شماره:31 |تعداد مقالات:8

مطالعات نشان داده است که یکی از عوامل زیان آور و مخاطره آمیز معادن زغال سنگ آلودگی هوا می باشد. آلاینده های هوای معادن، متفاوت بوده و شامل گرد و غبار و گازهای مختلف است که هر کدام به نوبه خود برای کارگران و معدن خطرناک و زیان آور هستند. به همین منظور اندازه گیری کمی گرد و غبار و گازهای تولید شده و مقایسه آن با استاندارد در یکی از معادن البرز شرقی مورد مطالعه قرار گرفت. پس از تعیین نقاط مختلف اندازه گیری در معدن، با استفاده از پمپ نمونه بردار فردی، سیکلون (برای ذرات گرد و غبار قابل استنشاق) و لوله های آشکار ساز، نمونه برداری به عمل آمد. سپس نمونه ها با دقت، تعیین مقدار شده و مقادیر آن ها ثبت گردید و آنگاه با استانداردهای اعلام شده مقایسه شدند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که صرفا میزان گاز متان و اکسیژن با حدود استاندارد در بعضی نقاط معدن متفاوت بوده و هم چنین مشخص شد که میزان گرد و غبار قابل استنشاق در کارگاه های استخراج حدودا 7 برابر میزان مجاز و در تونل های افقی تقریبا 4 برابر میزان مجاز توصیه شده می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص گردید که میزان گرد و غبار در بخش های مختلف معدن مورد نظر چندین برابر بیش از حد مجاز بوده بنابراین برای کاهش غلظت گرد و غبار و پیشگیری از بروز بیماری تنفسی، راههای کنترل پیشنهاد گردید.

این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور اجرای روش بازرسی ایمنی در صنایع، پی بردن به نوع حادثه ای احتمالی، محدوده زمانی وقوع آن ها و نیز شناسایی کانون های خطر و بالاخره به کارگیری آن در کارخانه دره شهر در سال 1379 با استفاده از چک لیست های طراحی شده مختلف انجام گرفت. در طی اجرای روش مذکور خطراتی که در شرکت وجود داشت، مشخص و نتایج با استفاده از روش درجه بندی (خوب، نسبتا خوب، بد) مورد ارزیابی قرار گرفتند. با این ارزیابی اولویت رسیدگی و کنترل خطرات مشخص گردید. طبق نتایج تحقیق امتیاز سازمان مدیریت (24.6)، مخاطرات صنعتی (65.1)، بهداشت صنعتی (11.2)، آموزش و انگیزش (6.4)، تحقیق حوادث و تجزیه و تحلیل عوامل آن ها (5.8) و جمع کل امتیازات کارخانه مزبور (113.1) بوده که با توجه به درجه بندی موجود در فرم ارزیابی، وضعیت ایمنی کارخانه «بد» می باشد در مجموع، یافته های این پژوهش نامطلوب بودن وضع آموزش ایمنی و بهداشت کار، نبودن مسئول ایمنی و بهداشت تمام وقت در کارخانه، ناکافی بودن آموزش شغلی کارگران هم چنین عدم وجود روشی مشخص برای تشخیص حوادث و تجزیه و تحلیل موثر را نشان می دهد، بنابراین باید در جهت بهبود وضعیت ایمنی کارخانه به درجه خوب گام های موثری برداشته شود.

سقط خود به خودی شایع ترین عارضه بارداری است. در پژوهش حاضر که یک مطالعه توصیفی- مقطعی است، کلیه زنان مبتلا به سقط خود به خودی مراجعه کننده به مرکز آموزش درمانی شهید مصطفی خمینی شهر ایلام در سال 1376 به تعداد 414 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های مورد نظر به روش سرشماری و نمونه برداری در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که توسط واحدهای پژوهش تکمیل گردید. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سن، وزن، قد، تحصیلات، محل زندگی، سابقه ناهنجاری مادرزادی در خانواده، میزان فعالیت، مصرف و نوع دارو، سابقه بیماری و نوع آن، بیماری فعلی و نوع آن و نیز نحوه مراقبت بهداشتی در حاملگی بر بروز سقط خود به خودی و تکرار آن تاثیر نداشته و ارتباط بین این متغیرها و سقط خود به خودی معنی دار نبود. از طرف دیگر ارتباط متغیرهایی مانند: سن اولین حاملگی، رتبه حاملگی، فاصله حاملگی ها، نوع زایمان قبلی، سابقه جراحی و نوع آن، زمینه خانوادگی سقط، تعداد سقط قبلی و حاملگی منجر به سقط خود به خودی معنی دار بود.

به منظور بررسی عوامل خطر هپاتیت B در مراجعه کنندگان به سازمان انتقال خون ایلام در یک مطالعه مورد- شاهدی، 136 نفر (61 نفر مورد، 75 نفر شاهد) با روش نمونه گیری منظم انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند، میزان شیوع هپاتیت B در بین مراجعه کنندگان مرکز مذکور در سال 1376 و 1377 به ترتیب 2.9% و 2.3% بود. نتایج نشان داد که ابتلا به هپاتیت با متغیرهای سابقه زرد (oR=7.92, P=0.16)، سابقه هپاتیت در سایر افراد خانواده (OR=4.5,P=0.002) کشیدن مایعات بدن با سوزن (P=0.031)، استفاده از تیغ در سلمانی جهت تراشیدن موهای اضافی (OR=2.4, P<0.05)، محل تولد (OR=2.02,P=0.05) تحصیلات (P=.019) و شغل (P=0.003) ارتباط معنی داری را نشان می دهد. هم چنین مشخص گردید که تزریق واکسن هپاتیت B در پیشگیری از هپاتیت B موثر است. (oR=4,P=100) با استفاده از رگرسیون لجستیک نتیجه گرفته شد که با افزایش سن احتمال ابتلا به هپاتیت افزایش می یابد. ابتلا به هپاتیت B با متغیرهای سابقه خالکوبی (OR=2,P=0.11) استفاده از تیغ ریش تراش به صورت مشترک (P=0.25)، وضع تاهل (P=0.48)، سابقه تصادف، سابقه مراجعه به دندانپزشکی (P=0.95>0.1) و سابقه اهدا خون رابطه معنی داری را نشان نداد.

این پژوهش یک مطالعه مقطعی توصیفی می باشد که به منظور بررسی نحوه آموزش بهداشت در سطح شبکه های بهداشتی و درمانی استان ایلام (7 شبکه) انجام شده است. جامعه مورد مطالعه آن دسته از کارکنان بهداشتی بود که در امر آموزش بهداشت فعالیت داشتند که همه آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند و از مراکز بهداشتی و درمانی روستایی به عنوان محیط پژوهش استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که اکثر (0.35) واحدهای مورد پژوهش در اجرای برنامه آموزش بهداشت عملکرد ضعیف داشته اند و کم ترین (10%) آن ها از عملکرد خیلی خوب برخوردار بودند. هم چنین 30 درصد واحدها دارای عملکرد متوسط و 25 درصد آن ها دارای عملکرد خوب بودند. در مورد استفاده از مواد و وسایل کمک آموزشی در امر آموزش بهداشت، بیشترین واحدها (52.5%) عملکرد ضعیف و کم ترین آن ها (12.5%) عملکرد خوب داشتند و 35 درصد آن ها نیز دارای عملکرد متوسط بوده اند، اما هیچ یک عملکرد خیلی خوب نداشتند. در زمینه جلب مشارکت گروه های اجتماعی در امر آموزش بهداشت، اکثر واحدهای مورد مطالعه (45%) دارای عملکرد ضعیف، 30 درصد عملکرد متوسط و 25 درصد عملکرد خوب بودند و هیچ یک از آن ها دارای عملکرد خیلی خوب نبودند. در مورد تشکیل کلاس آموزش بهداشت به صورت گروهی بیشترین واحدها (35%) 2-1 بار و کم ترین آن ها (10%) بیش از 5 بار برای جمعیت تحت پوشش کلاس گروهی تشکیل داده و 30 درصد از واحدها نیز فعالیتی در این زمینه نداشتند. به طور کلی اکثر واحدها در زمینه آموزش بهداشت دارای عملکرد ضعیف بودند. بنابراین پیشنهاد می شود که برنامه های آموزشی در زمینه آشنا سازی پرسنل شبکه ها با اصول آموزش بهداشت به اجرا در آید و وسایل کمک آموزشی مناسب در اختیار آن ها قرار گیرد.

این پژوهش توصیفی- تحلیلی به منظور بررسی میزان شیوع اختلال کمبود توجه بیش فعالی در نمونه ای 2000 نفری از دانش آموزان دبستانی شهر ایلام انجام گرفت. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه اطلاعات فردی، پرسشنامه علائم مرضی والدین و معلم (CSI-4) و نیز مصاحبه تشخیصی روان پزشک به عنوان ابزار غربالگری بودند. ابتدا اعتبار صوری و محتوایی توسط داوران تایید و پایایی هر دو پرسشنامه والد و معلم نیز از طریق باز آزمایی به ترتیب برابرr=90 و r=93 تعیین گردید. در مطالعه مقدماتی که بر روی 200 دانش آموز از جمعیت نمونه به منظور تعیین نقطه برش و حساسیت و ویژگی ابزار به کار رفته، صورت گرفت، نقطه برش 6 حساسیت و ویژگی به ترتیب 0.75 و 0.92 تعیین گردید. بعد از اتمام اجرای مقدماتی و تعیین نقطه برش، وضعیت کل نمونه از نظر اختلال AD/HD با استفاده از پرسشنامه های اختصاصی بررسی و نتایج نشان داد که میزان شیوع این اختلال در دانش آموزان نمونه برابر 4 درصد بود و ابتلا پسران به طور معنی داری بیش از دختران بود (P<0.001).

این مطالعه شبه تجربی به منظور بررسی مقایسه ای تاثیر دو الگوی آموزشی در پیشگیری از آلودگی مجدد انگلی در دانش آموزان سال اول راهنمایی شهر ایلام می باشد. از مجموع 300 دانش آموزی که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، نمونه مدفوع تهیه و با استفاده از روش مستقیم و فرمالین اتر مورد آزمایش قرار گرفتند. از این تعداد 180 نفر مبتلا تشخیص داده شد، که پس از درمان با داروی ضد انگل آزمایشات مجدد برای آنان انجام شد که همگی سالم بودند، سپس به طور تصادفی به سه گروه 60 نفری (گروه 1، گروه 2 و شاهد) تقسیم شدند. به گروه 1 جزوه آموزشی همراه با آموزش چهره به چهره ارائه شد، به گروه 2 فقط جزوه آموزشی داده شد و در گروه شاهد هیچ اقدامی انجام نشد. پس از انجام مداخله سه ماهه مجددا هر سه گروه مورد آزمایش قرار گرفتند و با استفاده از پرسشنامه، مشخصات فردی و دیگر اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و با آزمون کای دو، دقیق فیشر مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در حدود اطمینان 95% گروه های مورد از آلودگی کم تری نسبت به شاهد برخوردار بودند. ارتباط آلودگی با متغیرهایی نظیر جنس، شغل، سطح تحصیلات والدین و درآمد خانواده نیز سنجیده شد، هیچ گونه ارتباط معنی داری بدست نیامد. بین مصرف آب جوشیده سرد شده و آلودگی مجدد رابطه معنی دار آماری وجود داشت P=0.000)). بر اساس نتایج پیشنهاد می شود به آموزش بهداشت مدارس توجه بیشتری به عمل آید، ضمنا با برنامه ریزیهای دقیق و انجام همکاری های بین بخشی نسبت به ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی برای دانش آموزان اقدام نمود.

مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یکی از عوامل مهم مرگ و میر در جوامع بشری می باشد عقیده بر این است که 3/1 جمعیت جهان آلوده به این باکتری بوده و هر سال 8 میلیون نفر به تعداد افراد آلوده اضافه می شود و 3 میلیون نفر نیز در اثر ابتلا به سل از بین می روند هر چند زمانی گمان می رفت تا پایان قرن بیستم سل ریشه کن خواهد شد ولی با بروز مقاومت دارویی و شیوع بیماری ایدز ریشه کنی این بیماری مشکل تر از گذشته شد. مقاومت دارویی توسط مکانیزم های مختلفی از جمله جهش در ژنوم باکتری ها ایجاد می شود. مقاومت به ایزونیازید با ایجاد جهش در ژن های kat G، inh A، glf، akpc مقاومت به ریفامپین با جهش در ژن rpoB مقاومت به استرپتومایسین با موتاسیون در ژن rpsl و rrs و مقاومت به کوانیولون ها با جهش در ژن gyrA صورت می گیرد.