مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

70
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

17
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

تبیین تاریخی اهداف آموزشی امامان معصوم (مطالعه موردی: آموزش مهارت مباحثه)

صفحات

 صفحه شروع 31 | صفحه پایان 68

چکیده

 دوران حضور امامان معصوم ‰, مقارن با احتجاجات مذهبی و ظهور جریان­های آموزشی متعددی بود که هر یک به تثبیت عقاید خود همت داشت؛ مسأله­ای که نیاز به آموختن مهارت مباحثه توسط شیعیان را ضرورت می­بخشید؛ مهارتی که به عنوان یکی از اهداف آموزشی امامان معصوم‰, آموزش داده می شد. پژوهش حاضر حول پاسخ به دو پرسش سامان یافته است: 1. شیوه های امامان معصوم به منظور آموزش مهارت مباحثه, مبتنی بر چه مزایای آموزشی بود و در چه مواردی قابل ترسیم است؟ 2. اصول مورد نظر امامان معصوم ‰ در آموزش مهارت مباحثه شامل چه مباحثی می شود؟ مهارت مباحثه از طریق برگزاری جلسات بحث زیر نظارت امامان معصوم‰, در دو شکل گردهمایی­های کوچک و جلسات دونفره, و نیز برگزاری جلسات مباحثه با اندیشه­وران سایر گروه­ها در حضور متربیان, و دادن استقلال به متربیان برای برگزاری جلسات بحث, آموزش داده می­شد که هر یک از این راه­کارها, مبتنی بر مزایا و اهداف آموزشی مشخصی بود و بر اصولی تأکید داشت. روش این مقاله توصیفی تحلیلی, همراه با تلفیق گزاره های تاریخی حدیثی با مباحث آموزشی است. تازه های تحقیق نتیجه در جامعه معاصر امامان معصوم ‰ که مقارن با ظهور گروه­های متعدد فکری-اعتقادی بود و جریان­های آموزشی متنوع, با جدیت به اثبات و انتشار عقاید خود اهتمام داشتند, وقوع احتجاجات و مباحثات میان این گروه ها امری اجتناب­ناپذیر بود. این مسأله, ضرورت آموزش مهارت مباحثه به شیعیان مستعد توسط امامان معصوم ‰ را با هدف اثبات حقیقت و بطلان شبهات ایجاد می کرد؛ ضمن این­که مزایای آموزشی مؤثری چون تقویت ارتباط کلامی, رشد تفکر انتقادی, تأثیر بر حدّت ذهن و تقویت برهان را نیز برای متربیان رهاورد داشت؛ اما دست­یابی به این هدف, در اوضاع خفقانی که به خصوص پس از شهادت امام حسین 7 بر جامعه شیعی چیره شده بود کاری دشوار می­نمود؛ با­ ­وجود این, با تأملی در گزاره­های موجود در مصادر, می­توان به شیوه­های متعدد برپایی جلسات مباحثه توسط امامان معصوم ‰ و شاگردانی که توان علمی و کلامی لازم را در این زمینه پیدا می­کردند, آگاه شد. در واقع, مهم­ترین راه­کارهای مورد استفاده در جهت تحقق این هدف را می توان در برگزاری جلسات مباحثه و ایجاد فرصت برای شیعیان توان­مند, برای داشتن تجربه این مهارت بیان نمود. این جلسات گاه به صورت گردهمایی هایی بسیار کوچک میان امامان ‰ و تعداد محدودی از شیعیان برگزار می­شد که از یک­سو, به تقویت براهین اعتقادی-فکری ایشان در زمینه موضوعات متنوع به ویژه در علوم اسلامی می­انجامید و از سوی دیگر, فرصتی برای گفت­وگوی علمی, ارتباط پویا و ایجاد یا تقویت قدرت تصمیم­گیری در متربیان فراهم می­آورد؛ ضمن این­که سبب پیدایی شخصیت علمی مستقل برای آن ها می­گردید و شیوه انجام دادن مباحثه را به آن­ها آموزش می­داد. گزارش های متعددی نیز وجود دارد که از برگزاری جلسات مباحثه میان امام 7 و یک شاگرد به صورت انفرادی حکایت می­کند. این جلسات دو­نفره, ضمن داشتن امتیازات جلسات چندنفری که پیش از این ذکر شد, آموزش دقیق­تری را امکان­پذیر می­کرد؛ زیرا فرصت طرح سؤالات بیش­تر را فراهم می­نمود و این­که موضوع بحث از ابعاد مختلف ارزیابی شود. از سوی دیگر, برگزاری جلسات مباحثه میان امامان معصوم ‰ و اندیشه وران فرقه­ها و مذاهب که در حضور برخی متربیان برگزار می شد, نوعی آموزش به شیوه عملی محسوب می­شود که متربی می­توانست مهارت مباحثه را از آن طریق بیاموزد. طریقه­ای که با استفاده از آن, امامان معصوم ‰ به متربیان خود می­آموختند که چگونه می­توان با یک مسأله و نیز فردی که مباحثه با وی انجام می­شد, برخورد کرد. این روش نیز می­توانست به افزایش توانایی حل مسأله در متربی انجامد و به پرورش تفکر و رشد عقلانی او منجر شود؛ اما این مباحثات, پیامد آموزشی دیگری نیز برای شاگردانی که در این زمینه آموزش می­دیدند به همراه داشت و آن هم آموزش اصولی بود که می­بایست در جلسات مباحثه رعایت می­شد؛ اصولی هم­چون: رعایت اخلاق, پرهیز از مراء, لزوم آگاهی بر ابعاد بحث که به معنای داشتن دانش لازم در زمینه موضوعی بود که مورد بحث واقع می­شود و نیز توجه به این مهم که باید هدف نهایی در مباحثه, اثبات حقیقت و آشکار ساختن ضلالت باشد, نه انگیزه­های فردی مانند ارضای حس پیروزی.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button