مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

46
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

16
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

مطالعه ساختار نمونه سفال های به دست آمده از محوطه تاریخی سیروان براساس نتایج آنالیزهای XRF وXRD

صفحات

 صفحه شروع 103 | صفحه پایان 126

چکیده

 محوطۀ تاریخی سیروان در استان ایلام, با استناد به منابع تاریخی و مطالعات اولیۀ کارشناسان, مربوط به دورۀ ساسانی و قرون نخستین اسلامی است. متأسفانه باوجود اهمیت باستان شناختی سیروان, در این منطقه فعالیت های گستردۀ باستان شناسی و مطالعات باستان سنجی اشیاء به دست آمده, انجام نشده است. به منظور بررسی سیستماتیک نمونه های حاصل گمانه زنی اولیه جهت انجام مطالعات زمین باستان شناسی محوطه, در این پژوهش 14 نمونه از یافته های سفالی به دست آمده از این محوطه, مورد بررسی و آزمایش قرار گرفتند. با توجه به این پرسش که ویژگی های ژئوشیمیایی, شباهت ها و تفاوت های ساختاری نمونه های موردمطالعه چیست و با هدف شناسایی عناصر و فازهای تشکیل دهندۀ این نمونه ها, تخمین دمای پخت و هم چنین ترسیم الگویی جهت طبقه بندی آن ها, آنالیزهای طیف سنجی فلورسانس پرتو ایکس (XRF) و پراش اشعۀ ایکس (XRD) انجام شد. میزان انحراف معیار مقادیر اکسیدهای اصلی سیلیسیم, آلومینیوم, آهن, کلسیم و منیزیم در این 14 نمونه به ترتیب 527/11, 290/3, 705/2, 887/5, و 087/2 محاسبه شد. پراکندگی بالای مقادیر این عناصر به ویژه در سیلیسیم و کلسیم, نشان دهندۀ تنوع در منابع و فرآوری مواد اولیه است و حاکی از آن است که این نمونه ها متعلق به کارگاه های متفاوت سفالگری, مناطق و یا دوره های تاریخی متفاوت هستند؛ هم چنین به طور کلی الگویی برای طبقه بندی این نمونه ها مشاهده نمی شود, مگر در دو نمونۀ شماره های S8 و S9 که ازنظر ترکیب شیمیایی و فازهای مینرالی, شباهت بسیاری دارند. سه نمونۀ S12,S13 و S14 نیز به طور کامل مشخصات شیمیایی متفاوتی دارند و احتمال می رود محصولات وارداتی باشند. در نمونه های با درصد کلسیم اکسید بالا (بیشتر از 6% وزنی) به نظر می رسد از ترکیبات آهک دار موجود در منطقه به عنوان مادۀ پُرکننده استفاده شده است. با توجه به عدم شناسایی کانی های رُسی و حضور فازهای کلسیت (احتمالاً باقی مانده از مواد اولیه), دیوپسید و گلنیت (محصولات فرآیند پخت), دمای پخت نمونه ها نیز در حدود 850 تا 900 درجۀ سانتی گراد تخمین زده می شود.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا