مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

912
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

578
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

عنوان فارسی: عنصر زمان و مکان و نقش آن در تحول اجتهاد بر احکام جزائی اسلام (عنوان عربی: الزمان و المکان و دَورُهما فی تطوّر الاجتهاد علی الأحکام الجزائیة الإسلامیة)

صفحات

 صفحه شروع 49 | صفحه پایان 66

کلیدواژه

اجتهاد (کلیدواژه عربی:الزمانQ2
الاجتهاد)Q2

چکیده

 چکیده فارسی: اجتهاد فرایندی برای فهم دین و کشف و استنباط احکام شرعی است. پس از قرن ششم معنا و مبنای اجتهاد در تاریخ شریعت اسلامی تغییر یافت و مصطلح جدیدی پدید شد که بر اساس آن ممکن بود شیعه و سنّی را اهل اجتهاد نامید. در میان اهل تسنن قدیمی ترین نص درباره کاربرد اجتهاد با این معنای جدید ظاهراً کتاب ارزشمند المستصفی من علم الاصول از امام محمد غزالی است که اولین بار عقل را از ابزارها و حتی منابع اجتهاد نامید آنهم در میان عالمان مذهبی که بقول خودشان در عصر انسداد یا انحصار اجتهاد بسر می بردند. در میان شیعه مصطلح جدید اجتهاد را می توان در عبارت محقق حلّی در آغاز باب تاسع از کتاب معارج الاصول دانست که در بیان حقیقت اجتهاد مطالبی را مطرح می نماید. اجتهاد در عرف فقها کوشش در استخراج احکام شرعی است, به عبارت دیگر استخراج احکام از ادّله شرع, اجتهاد است. زیرا احکام شرعی گاهاً از ظواهر نص بدست نمی آید, بلکه شناخت آنها مبتنی بر قواعد نظری و نیازمند اقامه دلیل است, چه آن دلیل قیاس باشد یا غیر آن. امروزه با توجه به مسائل مستحدثه و حوادث واقعه و بقول دیگر مقتضیات زمان و مکان, اجتهاد فراتر از قیاس و سایر منابع سنتی, در مواردی که نیاز به تغییرات جدی وجود دارد, علی الخصوص احکام جزائی, باید بر محور عقلانیت دینی, شرعی و عرف عقلا مطرح گردد. چکیده عربی: إنَّ الاجتهاد عملیّة لفهم الدین و کشف الاحکام الشرعیة و استنباطها. لقد تغیّر الاجتهاد معنیً و مبنیً فی تاریخ الشریعة الاسلامیة بعد القرن السادس الهجری, فأصبح مصطلحاً جدیداً و بناءً علی ذلک یمکن أن نسمّیَ الشیعةَ و السُنّةَ أهلَ الاجتهاد. یبدو أنَّ کتاب « المستصفی من علم الاُصول» للإمام محمّد الغزالی هو أقدم نصّ استخدَمَ الکلمة بمعناها الحدیثة عند السُّنه و هو أول مَن عیِّن العقلَ من وسائل الاجتهاد و من مصادره. و کان الغرالی یعاصر علماءَ الدین الدین یقصونَ عصرَ الانسداد و الانحصار علی تعبیرهم. کما نجد هذا المصطلح الجدید (الاجتهاد) عند الشیعة من خلال ما کتبه المحقّق الحلّی فی کتابه «معارج الاُصول» فی بدایة الباب التاسع حیث یقوم بطرح قضایا فی حقیقة الاجتهاد. و الاجتهاد عند الفقهاء جهدٌ فی استخراج الاحکام الشرعیة و استنباط. و عِلی تعبیر آخر هو استنباط الاحکام الشرعیة من الأدلّة الشرعیة؛ إذ الأحکام الشرعیة لا تُستَخرَجُ النظریة من ظواهر النص أحیاناً و فهمُها مبنیٌّ علی القواعد التی تحتاج إلی إقامة الأدلّة و البراهین سواءٌ أکان البرهان قیاساً أولا. امّا الیوم فبناءً علی المسائل المستحدثة و الحوادث الواقعة و بعبارة اُخری علی مقتضیات الزمان و المکان ینبغی أن یدور الاجتهاد حول العقلانیة الدینیة و الشرعیة و عرف العقلاء خاصةً فی الأحکام الجزائیة إضافةً علی القیاس و المصادر التقلیدیة.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    درویش ترابی، محمود، و کلانتری درونکلا، کیومرث. (1397). عنوان فارسی: عنصر زمان و مکان و نقش آن در تحول اجتهاد بر احکام جزائی اسلام (عنوان عربی: الزمان و المکان و دَورُهما فی تطوّر الاجتهاد علی الأحکام الجزائیة الإسلامیة). پژوهش های فقه و حقوق اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی)، 15(54 )، 49-66. SID. https://sid.ir/paper/134438/fa

    Vancouver: کپی

    درویش ترابی محمود، کلانتری درونکلا کیومرث. عنوان فارسی: عنصر زمان و مکان و نقش آن در تحول اجتهاد بر احکام جزائی اسلام (عنوان عربی: الزمان و المکان و دَورُهما فی تطوّر الاجتهاد علی الأحکام الجزائیة الإسلامیة). پژوهش های فقه و حقوق اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی)[Internet]. 1397؛15(54 ):49-66. Available from: https://sid.ir/paper/134438/fa

    IEEE: کپی

    محمود درویش ترابی، و کیومرث کلانتری درونکلا، “عنوان فارسی: عنصر زمان و مکان و نقش آن در تحول اجتهاد بر احکام جزائی اسلام (عنوان عربی: الزمان و المکان و دَورُهما فی تطوّر الاجتهاد علی الأحکام الجزائیة الإسلامیة)،” پژوهش های فقه و حقوق اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی)، vol. 15، no. 54 ، pp. 49–66، 1397، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/134438/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا