مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

31
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

قلعه کهزاد کوه وزنهار/ ویزنِیار: مهرابه ای اشکانی یا آتشکده ای ساسانی؟

صفحات

 صفحه شروع 233 | صفحه پایان 260

چکیده

 بنای قلعه کُهزاد بر بلندترین نقطۀ کوه وِیزِنهار/وِیزِنیار در غرب دشت رومشگان و در جنوب غرب استان لرستان قرار دارد. کاوش های باستان شناسی محوطه در اواخر دهۀ 60ه‍.ش. مجموعه ای از واحدهای معماری به ابعاد 17×38متر را آشکار ساخت؛ این فضاها متشکل از دو چهارتاقیِ گنبددار با نقشۀ چلیپایی, تالاری چهارگوش با راهروهایی در اضلاع شمالی و جنوبی آن و چند فضای جانبی دیگر است که با لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده اند. به کارگیری شاخصه هایی مانند ستون های تزئینی, گچبری هایی با نقش گل رزت, برخی دخل و تصرفات در عناصر معماری و مجسمه های مفرغی با منشأ نامعلوم, کاوشگر محوطه را بر این باور استوار کرد که بنای قلعه کهزاد را در زمرۀ «مهرابه های برجای مانده از اوایل حکومت اشکانی» قرار دهد؛ اما, مشخصات سازه ای و نحوۀ آرایش فضاهای معماری درکنار دیگر شواهد به دست آمده از بنا (سفال) این موضوع را تأیید نمی کند. در پژوهش حاضر تلاش می شود تا با استناد بر تمام شواهد موجود پرتو روشنی بر ابهامات پیشِ رو در مورد ماهیت کارکردی و بازۀ زمانی ساخت بنا افکنده شود. یافته های پژوهش ازطریق بازدیدهای میدانی و مطالعات کتابخانه ای جمع آوری شده و با بهره گیری از رویکرد تاریخی -تحلیلی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد بنای قلعه کهزاد قرابت چندانی با مهرابه یا معبد آناهیتا ندارد؛ در این بنا بقایای معماری یا نمادها و نشانه هایی که بتوان با استناد به آن ها پرستش خدای میترا یا بغ بانوی آناهیتا را گواهی داد, به دست نیامده است. ویژگی های فنی بنا مانند به کارگیری تاق های مازه دار با بیز کُند و استفاده از فیلپوش های مخروطی برای برپایی گنبدها به همراه گونه شناسی نمونه های سفالی, بیانگر تعلق بنای مزبور به دورۀ ساسانی است. همچنین پلان بنا و آرایش واحدهای معماری همچون ترکیب چهارتاقی های چلیپایی گنبددار با دالان های طواف و تالار مرکزی, الگوی رایج آتشکده های دورۀ ساسانی را تداعی می کند. وجود بقایای محل پایه آتشدان و سکوهای مکعب-مستطیل در فضای داخلی چهارتاقی های قلعه کهزاد نیز در راستای انجام مراسمات مذهبی در ارتباط با آئین زرتشتی قابل درک است.

چندرسانه ای

  • ثبت نشده است.

    • استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button