Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

1,028
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

300
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

وجه وجودی «شر» در آثار مانی: تبیین و سنجش

صفحات

 صفحه شروع 19 | صفحه پایان 36

چکیده

 از گذشته دور, حل و توجیه مساله «شر» ازجمله پرسش های همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینه این مساله در عرصه دین و نیز ادبیات, نشانه نقش آن در جهان بینی بشر نسبت به ریشه های وجودی آن است و این یکی از دلایل مهم توجه ویژه سنت های کلامی فلسفی به این مساله است. فیلسوفان و متالهین آگاه بوده اند که توجیه شر در زمینه باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ؛ بنابراین تلاش آنان همواره موفقیت آمیز نبوده است. توجیه این مساله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. از دیدگاه مانی - که برخاسته از برخی سنت های کهن دینی و آیینی ایران زمین است - شر (تاریکی), داخل در سرشت موجودات زمینی و این جهانی است. آیین مذکور مدعی است در پی تحقیق کشف قوانین حاکم بر این هستی مرکب از خیر و شر و روند رهایی و تطهیر از آن است. اندیشه های مانی در برخی مذاهب کهن ایرانی و غیرایرانی, در پهنه هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر گذاشت. آگوستینوس سال ها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی پذیرفتنی از نحوه شکل گیری جهان است؛ زیرا منشأ شر را به درستی تبیین کرده است. برخی شر را حاصل نقص و ضعف در اراده دانسته اند و برخی دیگر – از جمله در بسیاری از سنت های فلسفی و کلامی عالم اسلام- شر را نتیجه فقدان کمال و غیبت خیر می دانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مساله مهم در این نوشتار, تبیین وجه وجودی شر به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شر و در عین حال ضدیت آشکار آن با خیر در پهنه گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز می کند و بنا بر ادعا, در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی می رسد. اگر صرف نظر از مبدایی که مانی برای واقعیت شر در نظر گرفته است, آن را در اثر درآمیختگی با خیر, مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم, نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شر هستیم؛ آن هم از جنبه وجودی و نه از حیث عدمی آن؛ اما در اینکه این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و نظری تاب بیاورد یا خیر, نکته دیگری است که به اجمال تلاش شده است برخی از کاستی های این شیوه نقد و بررسی – که به دنبال تبیین شناختی شر در حوزه نظری است – ارائه شود.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    خلیلی، مژگان، و کلباسی اشتری، حسین. (1395). وجه وجودی «شر» در آثار مانی: تبیین و سنجش. الهیات تطبیقی، 7(16 )، 19-36. SID. https://sid.ir/paper/363871/fa

    Vancouver: کپی

    خلیلی مژگان، کلباسی اشتری حسین. وجه وجودی «شر» در آثار مانی: تبیین و سنجش. الهیات تطبیقی[Internet]. 1395؛7(16 ):19-36. Available from: https://sid.ir/paper/363871/fa

    IEEE: کپی

    مژگان خلیلی، و حسین کلباسی اشتری، “وجه وجودی «شر» در آثار مانی: تبیین و سنجش،” الهیات تطبیقی، vol. 7، no. 16 ، pp. 19–36، 1395، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/363871/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا