مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

598
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

577
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

داستان قتل غلام توسط خضر؛ تحلیل و ارزیابی رهیافت های تفسیری

صفحات

 صفحه شروع 287 | صفحه پایان 321

چکیده

 آیات 74 و 80 سوره ی کهف از نمونه آیاتی به شمار می روند که در نگاهی سطحی با برخی از مبانی اعتقادی و تشریعی اسلام همسو نیستند. حکم به قتل غلام پیش از اثبات جرم او و توجیه این عمل با قرائنی چون علم به کافرشدن وی در آینده یا ترس و اکراه از وقوع این رخداد, اساسی ترین اشکال ظاهری این آیات است. برخی از مفسران کوشیده اند تا با بهره مندی از رهیافت های روایی, ادبی, فقهی, کلامی و عرفانی راه حلی برای این مسئله پیدا کنند. آنان با استناد به ادله ی نقلی و عقلی, تحلیل هایی از ماجرا ارائه کرده و در این راستا, غالباً از جریان های تفسیری وابسته به آن تأثیر پذیرفته اند. پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی-انتقادی, پس از بازیابی هریک ازاین رهیافت ها, به تبیین نگره های موجود و ارزیابی آنها پرداخته, و تأثیر مکاتب تفسیری مختلف را در تحلیل های مفسران شیعه و اهل سنت در طول تاریخ تفسیر قرآن بررسیده است. دراین میان, به نظر می رسد رهیافت کلامی و به ویژه نگره ی باورمندی به حکمت الهی بیشتر از راهکارهای دیگر گره گشا بوده, و ضمن هم خوانی با اصول و فروع دین, با سایر رویکردها هم تعارضی نداشته است. تاریخ ارسال: 19/02/97 | تاریخ پذیرش: 28/09/97 تازه های تحقیق نتیجه گیری 1. اهم رهیافت های تفسیری قابل استخراج از تفاسیر فریقین ذیل آیات 74 و80 سوره ی کهف به ترتیب قدمت؛ شامل رهیافت روایی, ادبی, فقهی, کلامی و عرفانی می باشند. غالب مفسران با تأثیرپذیری از مکاتب تفسیری وابسته به آن, یکی از این رهیافت ها را برگزیده اند؛ اما در مواردی علاوه بر شیوه ی معمول خود در حل مسائل, از رویکردهای دیگر هم بهره برده اند. این حالت در میان مفسران ادبی, کلامی و عرفانی درخور تأمل است. 2. ازمیان رهیافت های مذکور, رهیافت کلامی و ادبی مقبولیت بیشتری نزد مفسران فریقین دارند. ماهیت آیات مورد بحث و لزوم به کارگیری مباحث اعتقادی و واژه شناسی در تبیین آنها, همچنین سازگاری این رهیافت ها با رویکردهای مختلف تفسیری, این موضوع را تأیید می کند. با این حال, به نظر می رسد بنا به دلایلی بالاترین اعتبار, از آنِ رهیافت کلامی است. پی ریزی این رهیافت بر مبانی اعتقادی که به ویژه در مذهب امامیه از استحکام و معقولیت خاصی برخوردار است, ارتباط نزدیک این مبانی با باورهای توحیدی برآمده از قرآن و روایات, و کارآمدی دیدگاه های مطرح در این رهیافت از امتیازهای مهم آن است. 3. غلبه ی روایات صحابه و تابعان در مجموع منابع روایی, نامربوط بودن برخی از روایات و عدم ارائه ی راهکار برای گشودن گره آیات, از اعتبار رهیافت روایی کاسته است. اما باوجود منقولاتی که پشتوانه ی کلامی دارند این مسئله تا اندازه ای تعدیل شده است. 4. اختلاف های مربوط به مباحث واژه شناسی و قرائات برخی کلمات در تفاسیر ادبی بدون روشن بودن دیدگاه معیار مفسران, رهیافت ادبی را با آسیب هایی مواجه ساخته است. 5. اشارات برخی از تفاسیر کلامی و جامع به راه حل های فقهی برای توجیه سبب قتل, سکوت تفاسیر شاخص فقهی را در این رهیافت کاملاً جبران نکرده است. 6. نمادین دانستن حادثه ی قتل غلام, غلبه ی تفسیر انفسی و ارائه ی برخی دیدگاه های ذوقی با وجود توجه به ظواهر آیات در برخی تفاسیرعرفانی, از اعتبار این رهیافت نسبت به موارد دیگر کاسته است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    راد، علی، و محمدزاده، عاطفه. (1398). داستان قتل غلام توسط خضر؛ تحلیل و ارزیابی رهیافت های تفسیری. پژوهشهای تفسیر تطبیقی، 4(1 (پیاپی 9) )، 287-321. SID. https://sid.ir/paper/367507/fa

    Vancouver: کپی

    راد علی، محمدزاده عاطفه. داستان قتل غلام توسط خضر؛ تحلیل و ارزیابی رهیافت های تفسیری. پژوهشهای تفسیر تطبیقی[Internet]. 1398؛4(1 (پیاپی 9) ):287-321. Available from: https://sid.ir/paper/367507/fa

    IEEE: کپی

    علی راد، و عاطفه محمدزاده، “داستان قتل غلام توسط خضر؛ تحلیل و ارزیابی رهیافت های تفسیری،” پژوهشهای تفسیر تطبیقی، vol. 4، no. 1 (پیاپی 9) ، pp. 287–321، 1398، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/367507/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button