مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

279
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

127
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

سلسله مراتب نقش های معنایی و روابط دستوری در زبان فارسی

صفحات

 صفحه شروع 567 | صفحه پایان 597

چکیده

 نقش های دستوری فعل لزوما با نقش های معنایی آن, تناظر یک به یک ندارد. برخی زبان شناسان برای تعیین رابطه میان نقش های معنایی و دستوری, از مفهوم «سلسه مراتب تلویحی» استفاده کرده اند. در این پژوهش که ماهیتی توصیفی دارد ابتدا براساس «پیکره گزاره های معنایی زبان فارسی», «پیکره نقش های معنایی زبان فارسی» و «پیکره وابستگی نحوی زبان فارسی» که حجمی حدود سی هزار جمله و نیم میلیون کلمه دارند, سلسله مراتب روابط معنایی برای نقش های دستوری «فاعل», «مفعول», «متمم حرف اضافه ای/ مفعول غیرصریح», «مسند» و «تمیز» مشخص شده است. نتایج نشان می دهد که فاعل به لحاظ معنایی بیشتر به صورت «کنشگر» ظاهر می شود و پس از آن «پذیرا», «تجربه گر» و «سبب» در رتبه های بعدی هستند؛ تمایل غالب مفعول برای حضور در جمله, به صورت «پذیرا» و پس از آن به ترتیب, «نتیجه», «دربارگی» و «پذیرنده» است؛ جایگاه متمم حرف اضافه ای بیشتر با «مکان» پر می شود و پس از آن «پذیرا», «پذیرنده» و «مقصد» در رتبه های بعدی هستند؛ و نهایتا جایگاه مسند و تمیز, در میان نقش های معنایی, عمدتا با «نسبت» پر می شود. در گام بعدی, سلسله مراتب روابط دستوری برای نقش های معنایی, شامل «کنشگر», «تجربه گر», «سبب», «پذیرا», «محرک» و «نسبت» تعیین شده است. نتایج نشان می دهد که «فاعل» بیش از «مفعول» تمایل دارد که «کنشگر» و «تجربه گر» باشد؛ «فاعل» و بعد از آن «افزوده», بالاترین تمایل را برای «سبب»بودن دارند. سه گانه حرف اضافه بیش از «فاعل» تمایل دارد که محرک باشد؛ «مفعول» و بعد از آن «فاعل» بیشترین تمایل را برای «پذیرا»بودن دارند و در نهایت «مسند» بیش از «تمیز» تمایل دارد که نقش «نسبت» را ایفا کند. علاوه بر تمایل غالب نقش های معنایی, برخی از هم وقوعی ها جالب توجه بودند که از جمله آن ها می توان به حضور «کنشگر» به منزله افزوده, حضور «تجربه گر» در جایگاه مفعول و در مقابل آن حضور «محرک» در جایگاه فاعل اشاره کرد.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    میرزایی، آزاده. (1400). سلسله مراتب نقش های معنایی و روابط دستوری در زبان فارسی. جستارهای زبانی، 12(6 (پیاپی 66) )، 567-597. SID. https://sid.ir/paper/964094/fa

    Vancouver: کپی

    میرزایی آزاده. سلسله مراتب نقش های معنایی و روابط دستوری در زبان فارسی. جستارهای زبانی[Internet]. 1400؛12(6 (پیاپی 66) ):567-597. Available from: https://sid.ir/paper/964094/fa

    IEEE: کپی

    آزاده میرزایی، “سلسله مراتب نقش های معنایی و روابط دستوری در زبان فارسی،” جستارهای زبانی، vol. 12، no. 6 (پیاپی 66) ، pp. 567–597، 1400، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/964094/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.

    • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button