روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)
سال:1386 | دوره:4 | شماره:13 |تعداد مقالات:10

در این پژوهش، نقش تعدیل کننده کنش وری روان شناختی مثبت در اثر رویدادهای ناخوشایند فرهنگ پذیری خاص و عام بر سازش یافتگی روان شناختی 238 مهاجر ایرانی مقیم آمریکا، انگلیس و هلند بررسی شد. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از: فهرست رویدادهای ناخوشایند (لی و نگوئن، 1998). مقیاس بهزیستی روان شناختی، (ریف، 1998) و مقیاس نشانه های سلامت (صفدر و دیگران، 2003). نتایج نشان دادند که ارتباط بین کنش وری روان شناختی مثبت و نشانه های روانی - جسمانی معکوس است، در حالی که ارتباط مثبت بین رویدادهای ناخوشایند فرهنگ پذیری خاص و عام با نشانه های روانی - جسمانی و همچنین پیش بینی نشانه های روانی - جسمانی بر اساس رویدادهای ناخوشایند فرهنگ پذیری خاص بیش از رویدادهای ناخوشایند عام تایید شد. به این یافته نیز دست یافته شد که کنش وری مثبت روان شناختی تعدیل کننده اثر رویدادهای ناخوشایند عام و نه فرهنگ پذیری خاص بر نشانه های روانی - جسمانی بود.

در هفتاد سال گذشته نظریه پردازان متعددی تلاش کرده اند تا نشان دهند که چگونه می توان از اندازه ها و فراوانیهای عینی، اندازه های انتزاعی، به دست آورد. یکی از عملی ترین و رایج ترین روی آوردهایی که برای این منظور به کار می رود، مدل راش است. جورج راش، ریاضیدان دانمارکی، این روی آورد را در سال 1953 و به منظور تحلیل پاسخهای یک رشته از آزمونهای خواندن به وجود آورد. با آنکه وی را پدر تحلیل راش می دانند، اما بنجامین رایت را باید قیم قانونی آن دانست. رایت و همکارانش در دانشگاه شیکاگو روشهای پیشرفته و ابزارهای تحلیل راش را توسعه، و کاربرد آن را در حوزه های مختلف علمی ارتقا بخشیدند (ماسوف و فیشر، 2002).

389 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی به آزمون بازخوردهای خوردن (گارنر و گارفینکل، 1979) و پرسشنامه روان بنه های یانگ (2001) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان دادند که باورهای سازش نایافته بی اعتمادی/بدرفتاری، وابستگی/شکست و استحقاق در مردان و باورهای سازش نایافته استحقاق، آسیب پذیری نسبت به صدمه، خود تحول نایافته/گرفتار در زنان به ترتیب بیشترین سهم را در پیش بینی نشانه های اختلالهای خوردن داشتند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی قدرت های رگه های پنج گانه شخصیت (نوروزگرایی، برونگردی، وظیفه شناسی، مقبولیت و گشودگی نسبت به تجربه) در پیش بینی نمره های بهزیستی فضیلت گرای دانشجویان بود. نقش حرمت خود در پیش بینی بهزیستی فضیلت گرا، نیز افزون بر نقش رگه های پنج گانه شخصیت، بررسی شد. 240 دانشجوی دانشگاه تهران (89 پسر و 151 دختر) پرسشنامه های پنج رگه اصلی شخصیت (جان و سریواستاوا، 1999)، مقیاسهای بهزیستی فضیلت گرا (ریف، 1989) و حرمت خود (روزنبرگ، 1979) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که رگه وظیفه شناسی در هر دو گروه دختران و پسران و رگه های مقبولیت و برونگردی فقط در گروه پسران توانستند بهزیستی فضیلت گرا را پیش بینی کنند. حرمت خود نیز نقش معناداری در پیش بینی بهزیستی فضیلت گرا در هر دو جنس ایفا کرد. اما نقش حرمت خود در پیش بینی بهزیستی فضیلت گرا در دختران در مقایسه با پسران بسیار پررنگ تر بود.

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری و روان نمایشگری در تغییر سبکهای ابراز هیجان مراجعان مراکز مشاوره بهزیستی شهر تهران بود. بدین منظور 36 نفر از مراجعان داوطلب به طور هدفمند انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. اعضای گروهها به وسیله پرسشنامه های ابرازگری هیجانی و دوسوگرایی در ابراز هیجان (کینگ و امونز، 1990) و پرسشنامه مهار هیجانی (راجر و نجاریان، 1989) قبل و بعد از 12 جلسه مشاوره گروهی مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که هر دو روش گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری و روان نمایشگری در افزایش ابرازگری هیجانی کاهش بازداری و دو سوگرایی هیجانی مراجعان اثربخش بودند. همچنین مشخص شد که روان نمایشگری از گروه درمانگری عقلانی – هیجانی - رفتاری در افزایش ابرازگری هیجانی موثرتر بود.

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر درمان نگهدارنده متادون MMT بر بهبود وضعیت سلامت روانی معتادان به تریاک و هروئین طی یک دوره 6 ماهه پرداخت. نمونه این پژوهش شامل 60 ایرانی معتاد به هروئین و تریاک (به تعداد مساوی در هر گروه) با طیف سنی 18 تا 45 سال و حداقل تحصیلات سوم راهنمایی بود که به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شدند. در مرحله پیش - آزمون، سلامت روانی شرکت کنندگان با پرسشنامه سلامت عمومی GHQ)؛ گلدبرگ، 1972) ارزشیابی شد. سپس در خلال شش ماه، بیماران افزون بر دریافت متادون، هر ماه با پرسشنامه GHQ ارزشیابی شدند. نتایج با استفاده از روش آماری اندازه های تکراری و آزمون t نشان دادند که روند بهبود وضعیت سلامت روانی بیماران از همان ماه نخست مصرف متادون آغاز و تا پایان درمان، حفظ شد. نتایج این پژوهش استفاده از MMT در درمان معتادان و تاثیر مثبت آن بر سلامت روانی آنها را نشان دادند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین جنس، سن و وضعیت اقتصادی - اجتماعی با باورهای مذهبی کودکان انجام شد. بدین منظور مصاحبه ها و نقاشیهای 122 کودک 6 تا 11 ساله که با استفاده از روش نمونه برداری طبقه ای انتخاب شدند، درباره باورها و مفاهیم مذهبی بررسی شدند. نتایج نشان دادند که کودکان در ترسیم خداوند از نور بیش از سایر نمادها استفاده کردند. در تداعی آزاد نیز صفت نیک خواهی پروردگار بیش از سایر صفتها مطرح شد. دختران خداوند را بیشتر به صورت نمادها و پسران بیشتر انسان گونه ترسیم کردند. در توصیف کارهای خداوند کودکان 6 تا 7 ساله بیشتر جنبه های مثبت و خنثی، کودکان 10 تا 11 ساله بیشتر جنبه های منفی و کودکان 9 تا 10 سال بیشتر بر جنبه قدرت مطلق خداوند اشاره کردند. کودکان با وضعیت اقتصادی - اجتماعی پایین بیشتر به هنگام نیاز و در زمانهای خاص دعا می کردند. در حالی که کودکان با وضعیت اقتصادی - اجتماعی بالا دعا کردن در مکانهای خاص و به صورت دایم را ترجیح می دادند. با توجه به نتایج پژوهش، استلزامهای آموزش مذهبی و مفاهیم مرتبط با آن مورد بحث قرار گرفتند.

هدف این پژوهش بررسی روایی تفکیکی نسخه فارسی فهرست نشانه مرضی هاپکینز (دروگاتیس و دیگران، 1974) بر اساس تفاوت نمره های گروههای بالینی و بهنجار ایرانی بود. بدین منظور 429 فرد بهنجار، 131 بیمار اتوایمیون، و 111 بیمار جسمی عمومی به فهرست نشانه مرضی هاپکینز پاسخ دادند. همبستگی مثبت و معنادار بین زیر مقایسها (بدنی سازی، اضطراب، افسردگی، حساسیت بین شخصی و وسواس بی اختیاری) بیانگر روایی درونی مقیاس بود. بالا بودن نمره های دو گروه جسمی عمومی و اتوایمیون نسبت به گروه بهنجار نشان دهنده روایی تفکیکی مقیاس و مناس بودن آن برای پژوهشهایی است که درصدد شناسایی نشانه های آسیب شناسی روانی در جمعیتهای بالینی و بهنجار فارسی زبان هستند.