طلوع بهداشت
سال:1396 | دوره:16 | شماره:2 (مسلسل 62) |تعداد مقالات:12

مقدمه: پسته یک محصول مهم صادراتی در برخی از کشورها به ویژه ایران است. پسته در بین محصولات کشاورزی با بالاترین خطر آلودگی به آفلاتوکسین قرار دارد. آفلاتوکسین B1 بیشترین پتانسیل سرطان زایی را در بین آفلاتوکسین ها دارد. بدون شک معضل اصلی و مهم کشور در عرصه صادرات پسته، مساله آلودگی پسته به آسپرژیلوس فلاووس و آفلاتوکسین و پیدا کردن راه مناسب جهت پیشگیری از تولید آن است. لذا هدف از این مطالعه تعیین اثر پرتو الکترونی بر روند تولید آفلاتوکسین B1 در پسته های تلقیح شده با آسپرژیلوس فلاووس بود.روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت مداخله ای (تجربی) انجام شد. اسپور آسپرژیلوس فلاووس تولید کننده آفلاتوکسین به 10 نمونه بسته بندی شده پسته، تلقیح گردید. نمونه های پسته در دوزهای 1، 3، 5 و 7 کیلوگری با پرتوالکترونی مواجهه یافتند. سپس نمونه ها در بازه زمانی صفر، 210، 180، 90، 60، 30 روز در دمای محیط نگهداری گردیده و با نمونه های شاهد از نظر تولید آفلاتوکسین B1 با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 توسط آزمون Kruskal Wallis مقایسه شدند. سنجش آفلاتوکسین B1 به وسیله کیت الایزا و با دو بار تکرار انجام گردید.یافته ها: میانگین غلظت آفلاتوکسین در کل نمونه ها 59.97 نانوگرم بر گرم بود. بین میزان تولید آفلاتوکسین در دوزهای مختلف در روزهای صفر، 90، 60، 30 تغییر معنی داری از نظر آماری مشاهده نگردید (P>0.05). در روزهای 180 و 210 نزدیک به سطح معنی داری بود (P=0.06).نتیجه گیری: قرار دادن نمونه های پسته در معرض پرتوالکترونی می تواند با از بین بردن قارچ از تولید سم آفلاتوکسین پیشگیری نماید.

مقدمه: بیماری های منتقله از غذا یکی از مشکلات گسترده و رو به رشد در جوامع بشری هست. گونه های کمپیلوباکتر از مهم ترین پاتوژن های عامل گاستروآنتریت های باکتریایی هستند که عموما از طریق مواد غذایی با منشا حیوانی منتقل می شوند. هدف این مطالعه شناسایی کمپیلوباکتر در نمونه های طغیان اسهالی ناشی از بیماری های منتقله از غذا در سطح کشور است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی-توصیفی در بهار و تابستان سال 1394 بر روی 102 طغیان ناشی از غذا که شامل تعداد 305 نمونه سوآپ مدفوع افراد مبتلا به اسهال از استان های مختلف ایران بود، صورت گرفت. تمامی نمونه ها ازنظر کشت میکروب کمپیلوباکتر موردبررسی و نتایج مطالعه با آنالیز توصیفی، آزمون کای دو و با استفاده از نرم افزار SPSS21 صورت پذیرفت.یافته ها: از کل 102 طغیان غذایی، بیشترین موارد مربوط به استان زنجان با 25 طغیان (24.5%) واستان یزد با 70 نمونه اسهال (23%) بیشترین موارد را گزارش کردند. از 305 مورد اسهالی 119 مورد (39%) مربوط به غذا، 35 مورد (11.5%) ناشی از آب و 151 مورد (41.5%) نامشخص بود (P<0.001). از کل طغیان ها دو طغیان از استان یزد آلوده به کمپیلوباکتر از نوع کمپیلوباکترکلی بودند. علائم بالینی بیماران شامل اسهال معمولی (30.9%)، کرامپ شکمی (68.5%)، تب (31.8%)، سردرد (42.3%)، اسهال خونی (5.2%)، تهوع (62.3%) و استفراغ (64.9%) بود.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان داد که گونه کمپیلو باکتر کلی بر خلاف گذشته که گونه ژژونی به عنوان عامل اسهال شناخته شده بود، در این تحقیق به عنوان عامل اسهال در طغیانهای غذایی کشور معرفی گردید.

مقدمه: یکی از آلاینده های مهمی که محیط زیست بشر را مورد تهدید قرار داده اند، ترکیبات رنگی می باشند. بر این اساس تاکنون روش های متعددی برای حذف این آلاینده ها از پساب صنایع به ویژه صنعت نساجی ارائه شده اند. یکی از این روشهایی که در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته اند، روش سونوالکتروشیمی به شمار می آید.روش بررسی: این مطالعه بنیادی-کاربردی است. در این کار با استفاده از روش آماری CCD اثرات متقابل چهار متغیر مهم pH محیط، غلظت محلول رنگی، مدت زمان فرآیند و پتانسیل در رنگبری از پساب ترکیب رنگی بازیک بلیو47 (BB47) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس آزمایش های صورت گرفته و نتایج حاصل بدون حضور عامل اکسنده هیدروژن پراکسید، بهترین شرایط برای رنگبری در شرایط بهینه 9= pH، غلظت رنگ 303.3 mM، زمان تماس min 93، پتاسیل 0.81V بدست آمد. از سوی دیگر مدل ارائه شده توسط نرم افزار با پیش بینی میزان رنگبری برابر 92.8% با آزمایش های تجربی مورد ارزیابی قرار گرفت که میزان رنگبری 92.3% به صورت تجربی مدل ارائه شده توسط نرم افزار را تایید می نماید. حذف COD با توجه به شرایط بهینه مذکور توسط فرآیند ترکیبی فراصوت-الکتروشیمی %96 بوده است.نتیجه گیری: CCD یک تکنیک خوب برای بررسی و مطالعه تاثیر همزمان متغیرهای مهم بر حذف رنگ BB47 مورد استفاده قرار گرفت. بر این اساس شرایط بهینه (9= pH، غلظت رنگ 303.3 mM، زمان تماتس min93، پتاسیل 0.81V) توسط نرم افزار تعیین گردید. درصد رنگبری پیش بینی شده توسط مدل در این شرایط 92.8% بود که پس از انجام آزمایش مقدار تجربی 92.34% بدست آمد که نزدیکی پاسخ ها نشان دهنده مناسب بودن مدل می باشد.

مقدمه: لیستریا مونوسیتوژنز عامل بیماری لیستریوزیس می باشد که علائم شدیدی مانند مننژیت، سپتی سمی و سقط جنین ایجاد می کند. با توجه به اینکه اطلاعات اندکی از آلودگی بستنی سنتی در ایران وجود دارد، هدف از این پژوهش تعیین میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در نمونه های بستنی سنتی عرضه شده در شهر یزد و بررسی خلاصه مطالعات گزارش آلودگی لیستریا مونوسیتوژنز در غذاهای ایرانی و انجام متا آنالیز برای شیر خام و بستنی سنتی برای کل کشور بود.روش بررسی: در این مطالعه 85 نمونه بستنی سنتی به طور تصادفی جمع آوری شد و برای تعیین حضور لیستریا مونوسیتوژنز از محیط های کشت غنی کننده و انتخابی و آزمون های بیوشیمیایی استفاده شد. با استفاده از کلیدواژه های از جمله شیوع، لیستریا مونوسیتوژنز، شیرخام، بستنی و ایران از بانک های اطلاعاتی SID، Magiran، PubMed، Scopus Google Scholar و Science Direct تعداد 26 مورد از مقالات مرتبط با شیر خام و بستنی سنتی جمع آوری شدکه وارد متاآنالیز شدند.. ناهمگونی آماری بین مطالعات با استفاده از آزمون کوکران Q و I-squared محاسبه شد و داده ها با روش متاآنالیز مدل اثرات تصادفی و با نرم افزار STATA نسخه 11.2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر پایه آزمون های میکروبی هیچکدام از نمونه ها به لیستریامونوسیتوژنز آلوده نبودند. نتایج متاآنالیز نشان داد که شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در شیر خام 4 درصد و بستنی سنتی 1.7 درصد بود. مقدار P کمتر از 0.05 از نظرآماری معنی دار در نظر گرفته شد.نتیجه گیری: با توجه به مصرف شیر خام و یا استفاده از آن در فرآورده های لبنی سنتی در ایران، نبود کنترل مناسب، می تواند سبب بروز خطرات جدی در سلامت جامعه شود.

مقدمه: فسفر به عنوان یکی از عوامل اصلی محدود کننده در استفاده مجدد از فاضلاب و همچنین یکی از عناصر مهم در بروز پدیده اتروفیکاسیون در منابع آبی می باشد. لذا، پژوهش حاضر به منظور بررسی کارائی پوکه معدنی و شکل اصلاح شده آن با پراکسید هیدروژن در حذف فسفر از محلول های سنتیتیک انجام گرفته است. روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه بنیادی-کاربردی می باشد که در سیستم ناپیوسته انجام گرفت. دراین مطالعه، پوکه معدنی خام و شکل اصلاح شده آن در جهت حذف فسفر مورد استفاده قرار گرفت. پارامترهای مختلفی از قبیل pH محلول (2-10)، غلظت جاذب (10-2g/L)، غلظت اولیه فسفر (20-5mg/L)، قدرت یونی محلول و زمان تماس مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات در سیستم ناپیوسته و با تغییر دادن یک پارامتر و ثابت نگه داشتن سایر پارامترها انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که پراکسید هیدروژن کارایی پوکه معدنی را بدون تغییر در ساختار آن ارتقا می دهد. بیشترین میزان حذف فسفر در دوز جاذب g/L 10، زمان تماس 130 دقیقه، pH برابر 6 و غلظت mg/L 20 از فسفر اتفاق می افتد. در این شرایط بیش از 69% و 97% از فسفر به ترتیب توسط پوکه معدنی خام و شکل اصلاح شده آن حذف گردید. علاوه برآن نشان داده شد که افزایش قدرت یونی محلول باعث کاهش کارایی حذف فسفر می گردد. معادله شبه درجه دوم با ضریب رگرسیون خطی بالایی روند حذف فسفر را توسط جاذب های مورد مطالعه نشان داد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که پوکه معدنی خام قابلیت خوبی در حذف فسفر از خود نشان می دهد. علاوه براین مشخص گردید که اصلاح ساختار شیمیایی جاذب خام باعث افزایش ظرفیت جذب آن می گردد.

مقدمه: انجام مطالعه و برنامه مداخله آموزش برای تغییر رفتارها در جهت پیشگیری از بیماری سالک در مناطق آندمیک ضروری است. این مطالعه با هدف اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی بزنف در ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری سالک در بین والدین خانوارهای تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان رامهرمز طراحی و اجرا شد.روش بررسی: این مطالعه، به روش مداخله ای بود که در سال 1394 انجام شد، حجم نمونه 154 نفر بود که از کل مراکز بهداشتی و درمانی رامهرمز بصورت تصادفی- خوشه ای انتخاب شدند.سپس ازواحدهای مورد پژوهش داده های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه گرد آوری شد و 2جلسه آموزشی برگزار گردید و پس از 3 ماه از آموزش ، داد ه ها مجددا جمع آوری شدند ونهایتا داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین تغییرات نمرات مربوط به سازه های الگوی بزنف شامل آگاهی، نگرش، قصد رفتار، عوامل قادر کننده و رفتار در والدین قبل و بعد از مداخله آموزشی به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.0001) ولی میانگین تغییرات نمره سازه هنجارهای انتزاعی قبل و بعد از مداخله آموزشی در والدین خانوارها تغییرات معنی داری نداشتند (P<0.042). بحث و نتیجه گیری: یافته های این بررسی نشان داد که برنامه آموزشی بر اساس الگوی بزنف، همه جنبه های لازم جهت ایجاد تغییر و ماندگاری رفتار آموزشی در والدین را دارد. و در پایان می توان گفت که اجرای برنامه بر اساس مدل بزنف، برای والدین مفید بوده و تاثیر قابل توجهی را در آنان داشته است.

مقدمه: اختلال هویت جنسیتی شدیدترین درجه ملال جنسی است و به احساس ناراحتی از ساخت آناتومیک جنسی خود و آرزوی خلاصی از اعضای تناسلی خویش و زندگی کردن به صورت فردی از جنس مقابل تعریف می شود. این اختلال از سنین کودکی بوجود می آید و دارای پیامدهای منفی برای افراد در بزرگسالی می باشد، هدف از این مطالعه، سنجش اختلال هویت جنسی و نیز بررسی مهمترین عوامل اجتماعی که بر بروز این اختلال موثرند می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع پیمایشی است که در بین 160 نفر از افراد دارای اختلال هویت جنسیتی مراجعه کننده به مراکز بهزیستی سراسرکشور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد سنجش اختلال هویت جنسیتی است و روایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای متغیر اختلال هویت جنسیتی، برابر با 0.76 می باشد. توصیف و تحلیل اطلاعات با نرم افزار spss نسخه19 انجام گرفت.یافته ها: نتایج نشان می دهد که میانگین اختلال هویت جنسی پاسخگویان برابر با 3.84 ازپنچ است که بیانگر سطح بالای اختلال هویت جنسی در بین پاسخ گویان می باشد. هم چنین نتایج نشان داد که بین متغیرهای مورد مطالعه با اختلال هویت جنسی رابطه معنی داری وجود دارد، در نهایت اینکه متغیرهای تحقیق به میزان 26 درصد تغییرات اختلال هویت جنسی را پیش بینی می کنند.نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق می توان امیدوار بود که با آشنا سازی خانواده ها و افراد مبتلا از طریق منابع رسمی و غیررسمی در ارتباط با عوامل تاثیرگذار (از جمله برچسب زنی، تصحیح اصول تربیت جنسی و کنترل روابط با همسالان غیرهمنجس) به کاهش و درمان وضعیت اختلال هویت جنسیتی کمک کرد.

مقدمه: بیوفیلتراسیون هوای آلوده به ترکیبات فرار آلی یک روش تصفیه بیولوژیکی است که با عبور هوا از درون بستر پرشده، ماده آلاینده از فاز گاز به فاز بیوفیلم منتقل شده و توسط میکروارگانیسم ها تجزیه می گردد. فعالیت میکروب های تجزیه کننده به شدت تحت تاثیر رطوبت بستر است به طوری که رطوبت بستر مهم ترین فاکتور برای کنترل عملکرد بهینه بیوفیلتراسیون به حساب می آید. یکی از راهکارهای ارائه شده برای کاهش مشکلات خشکی بستر، استفاده از سوپر جاذب های آب است که قابلیت ذخیره سازی و نگهداری آب را دارند.روش بررسی: برای اولین بار، یک مدل دوبعدی از بیوفیلتراسیون هوای آلوده به هگزان ارائه می گردد که در آن ترم های رطوبت بستر و پراکندگی محوری در موازنه انتقال جرم در نظر گرفته شدند. اثرات استفاده از سوپر جاذب آب نظیر افزایش مداوم تخلخل بستر و سطح ویژه آن درون معادلات وارد شدند. برای حل عددی، معادلات به دست آمده، با روش حجم محدود گسسته سازی شدند. در ادامه جهت تعیین صحت پیش بینی های مدل، آزمایش های بیوفیلتراسیون با دبی 0.7 L/min و غلظت ورودی 2g/m3 انجام گرفت.یافته ها: مدل توانست الگویی از افت محتوی رطوبت بستر بعد از قطع آبدهی بستر را ارائه کند. همچنین داده های آزمایشگاهی افزایش غلظت خروجی آلاینده به دلیل کاهش رطوبت بستر به خوبی توسط مدل پیش بینی شدند (خطای استاندارد= 0.45%) و تخمینی از زمان نهایی ازکارافتادن سیستم ارائه شد.نتیجه گیری: نتایج مدل سازی نشان داد در نظر گرفتن ترم رطوبت در شرایط نا پایا می تواند حیطه عملکرد مدل را توسعه دهد و فرایند بیوفیلتراسیون را با تمام پیچیدگی های آن توصیف نماید.

مقدمه: صمیمیت زناشویی یکی از عوامل موثر بر ثبات خانواده است. همچنین امید به زندگی می تواند این صمیمت را در زنان پررنگ کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی زوج درمانی مثبت نگر بر افزایش صمیمیت زناشویی و امید به زندگی زنان بود. روش بررسی: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. 30 زن با روش نمونه گیری هدفمندانتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های امید به زندگی اسنایدر و صمیمیت زناشویی واکر استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون آماری تحلیل کواریانس استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد نمرات آزمودنی ها در نمره امید به زندگی و صمیمیت در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تغییر قابل ملاحظه ای داشته است.نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است، زوج درمانی مثبت نگر می تواند برافزایش امید به زندگی و صمیمیت زناشویی تاثیر بگذارد.

مقدمه: رفتار های تغذیه ای نقش مهمی در پیشگیری ابتلا به دیابت دارند. این مقاله با نگاهی تخصصی به ساختار داده های رتبه ای در مبحث روایی سازه، به معرفی روش بیزی در بررسی روایی سازه های موازنه تصمیم گیری و خودکارآمدی مدل فرانظریه ای جهت بهبود رفتارهای تغذیه ای افراد پیش دیابتی می پردازد.روش بررسی: این تحقیق یک کارآزمایی تجربی با گروه شاهد است و جامعه پژوهش شامل 220 نفر از افراد پیش دیابتی که در طرح غربالگری شهر یزد شناسایی شده و بالای30 سال داشته، قند خون آنان بین 125 -100 و حداقل پنج کلاس سواد داشتند می باشد.از نرم افزار 3.2.3 Open Bugs جهت برازش مدل تحلیل عاملی بیزی ترتیبی برای سنجش روایی سازه های خودکارآمدی و موازنه تصمیم گیری مدل فرانظریه ای پروچسکا استفاده گردید.یافته ها: تمامی بارهای عاملی سازه های مذکور در سطح معناداری 05/0 معنادار شدند، که این امر روایی سازه ها را تایید می کند. ضریب همبستگی بین سازه های منافع و موانع درک شده معنادر نشد (0.007، -0.0763).به علاوه مدل آماری جهت تحلیل عاملی با داده های رتبه ای ساخته شدکه نسبت شانس و احتمالات حاشیه ای را برای پاسخ به هر گزینه از سوالات مربوط به سازه های ذکر شده برآورد می کند.نتیجه گیری: روش بیزی با بهره گیری از اطلاعات پیشین مانند: متاآنالیزها و سایر منابع، نسبت به مطالعات انجام شده که از تحلیل عاملی استاندارد و یا سایر روش های تحلیل عاملی داده های رتبه ای استفاده کرده اند حتی با حجم نمونه کمتر، دقت مناسب (از نظرخطای براورد) را دارا می باشد.بنابراین نتایج را می توان در تحقیقات بعدی مورد استفاده قرار داد.