شنوایی شناسی (Auditory and Vestibular Research)
سال:1393 | دوره:23 | شماره:5 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: مطالعات بسیاری نشانگر ارتباط تنگاتنگ حافظه کاری و زبان در جمعیت کودکان عادی و جمعیت های دچار اختلالات رشد زبان از جمله کودکان کاشت حلزون شده است. مروری بر این مطالعات از آن رو ضروری است که نه تنها روشنگر چگونگی چنین ارتباطی است، بلکه می تواند دیدگاه جامع تری در زمینه آموزش و درمان این افراد فراهم آورد. این مطالعه با هدف بررسی ویژگی های حافظه کاری واجی و ارتباط آن با زبان در کودکان کاشت حلزون شده انجام شد.یافته های اخیر: در این مقاله، پژوهش هایی که به بررسی ویژگی های حافظه کاری واجی و ارتباط آن با توانمندی های زبان کودکان کاشت حلزون شده پرداخته بودند، مرور شدند. پژوهش ها نشان داده است که علاوه بر متغیرهای جمعیت شناختی، حافظه کاری واجی عامل دیگری است که بر پیامدهای زبانی کودکان کاشت حلزون شده تاثیر می گذارد. کودکان کاشت حلزون شده در مقایسه با کودکان طبیعی، فراخنای حافظه کوتاه تری دارند.نتیجه گیری: تصور می شود که ضعف در درون داد حسی شنیداری اولیه و تحریکات زبانی که منجر به مشکلاتی در پردازش و مرور ذهنی اطلاعات شنیداری در حافظه کاری واجی می شود، عامل اصلی فراخنای حافظه کوتاه در این کودکان باشد. از طرفی مشکلات حافظه کاری واجی می تواند تاثیرات نامطلوبی بر توانمندی های زبانی کودکان کاشت حلزون شده داشته باشد. بنابراین به منظور ارائه روش های درمانی جامع و مناسب به کودکان مبتلا به افت شنوایی، باید به وجود چنین ارتباط دوسویه ای بین زبان و حافظه توجه کرد.

زمینه و هدف: مطالعات نشان می دهد افراد کم شنوا بیشتر از افراد شنوا به مشکلات روان پزشکی از جمله مشکلات رفتاری مبتلا هستند. هدف مطالعه حاضر، مروری بر پژوهش های انجام گرفته در زمینه مشکلات رفتاری افراد کم شنوا و بررسی میزان شیوع، علل بروز و رویکردهای مداخله ای برای پیشگیری و کاهش مشکلات رفتاری در این گروه بود.یافته های اخیر: مرور بر مطالعات انجام شده در سال های 1991 تا 2013 نشان داد شیوع مشکلات رفتاری در گروه کم شنوایان بیش از گروه شنوا برآورد شده است. چهار عامل نقص زبانی، مشکلات ارتباطی، نقش والدینی، و طرز نگرش و باورهای فرد و جامعه نسبت به مساله کم شنوایی در بروز مشکلات رفتاری این گروه دخیل بودند.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای مشکلات رفتاری در گروه کم شنوایان باید برای پیشگیری مشکلات رفتاری به راهکارهای ضروری توجه شود؛ به این منظور می توان به تشخیص زودهنگام نقص شنوایی، افزایش قابلیت دسترسی افراد کم شنوا به خدمات سلامت و بهداشت، بالا بردن سطح آگاهی فرد کم شنوا در مورد توانمندی های خود، افزایش آگاهی و مهارت لازم در مربیان، کارکنان و متخصصان، و اجرای برنامه های تغییر رفتار اشاره کرد.

زمینه و هدف: موسیقی در تمامی فرهنگ ها وجود دارد و اکثر محققان به دنبال این موضوع هستند که چگونه موسیقی بر جنبه های مختلف رشد شناختی از جمله درک، حافظه و مهارت های زبانی تاثیر می گذارد. تحقیقات انجام شده در حیطه علوم اعصاب در زمینه موسیقی طی سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در مطالعه حاضر تاثیر موسیقی زمینه خنثی و موسیقی زمینه مثبت در قیاس با وضعیت سکوت، بر عملکرد حافظه شنوایی- کلامی افراد هنجار مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: این مطالعه تحلیلی- مقایسه ای روی 40 دانشجوی دختر و پسر با شنوایی و گفتار هنجار در محدوده سنی 18 تا 26 سال از بین نمونه های در دسترس انجام شد. پس از انجام ارزیابی های شنوایی و گفتاری، به منظور بررسی تاثیر موسیقی زمینه بر حافظه کاری، آزمون حافظه شنوایی- کلامی ری در سه موقعیت سکوت، موسیقی برانگیزاننده احساس مثبت و موسیقی خنثی اجرا شد.یافته ها: میانگین امتیاز آزمون حافظه شنوایی- کلامی در موقعیت سکوت نسبت به دو موقعیت همراه با موسیقی برانگیزاننده احساس مثبت(p= 0.003)  و موسیقی خنثی (p= 0.01)، به میزان معنی داری بالاتر بود. جنس بر نتایج آزمون تاثیری نداشت.نتیجه گیری: به نظر می رسد همراهی موسیقی رقابتی (موسیقی مثبت و خنثی) و سوگیری بخشی از توجه شنوایی به آن، بر عملکرد حافظه کاری کلامی تاثیر منفی دارد که احتمالا به دلیل تداخل موسیقی با پردازش اطلاعات کلامی در مغز است.

زمینه و هدف: رشد آگاهی واج شناختی در برخی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با مشکل همراه است، از این رو هدف این مطالعه بررسی ارتباط آگاهی واج شناختی و فرآیندهای واجی در کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار بود.روش بررسی: این مطالعه مقطعی روی 21 کودک پنج ساله مبتلا به اختلال صدای گفتار انجام شد. کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار از کلینیک های دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مهارت های زبانی، تولیدی، عملکرد حرکتی- دهانی و آگاهی واج شناختی این کودکان به ترتیب با استفاده از آزمون رشد زبان-3، آزمون تشخیصی آوایی و واجی برای کودکان سه تا شش ساله فارسی زبان و آگاهی واج شناختی ارزیابی شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: ضریب همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی با خرده آزمون های تجانس (p= 0.005)، قافیه (p= 0.009)، ترکیب (p= 0.006)، شناسایی واج آغازین یکسان (p= 0.007) و شناسایی واج پایانی یکسان (p= 0.007) معنی دار بود. همچنین ارتباط معنی داری بین همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج با خرده آزمون های تجانس (p= 0.001)، قافیه (p= 0.008)، ترکیب (p= 0.029)، شناسایی واج آغازین یکسان (p= 0.007) و شناسایی واج پایانی یکسان (p= 0.003) وجود داشت. سطح معنی داری کمتر از 0.05 در نظر گرفته شده است.نتیجه گیری: بین مهارت های آگاهی واج شناختی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با فرآیندهای واجی ارتباط وجود دارد به ویژه در کودکانی که از فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج در گفتار خود بیشتر استفاده می کنند.

زمینه و هدف: همدلی، ظرفیت بنیادین انسان ها در برقراری ارتباط است که برای زندگی اجتماعی روزمره مهم است. با توجه به تاثیر نظریه ذهن بر همدلی، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سازه شناختی نظریه ذهن در پیش بینی همدلی صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه، که به روش تحلیلی- مقایسه ای انجام شد، 40 دانش آموز با آسیب شنوایی عمیق و 40 دانش آموز بهنجار در محدوده سنی 14-8 سال انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها از طریق انجام آزمون روی دانش آموزان و ابزار آن تکالیف باور کاذب و پرسش نامه همدلی بهر بود که پرسش نامه توسط والدین تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیره، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که بین نمره کلی تکالیف باور کاذب و نمره همدلی دانش آموزان دچار آسیب شنوایی و بهنجار تفاوت معنی داری وجود دارد (p= 0.001). رابطه معنی داری بین نظریه ذهن و همدلی در دو گروه وجود داشت (p= 0.01). همچنین نظریه ذهن قادر به پیش بینی همدلی بود (p= 0.001).نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، عملکرد دانش آموزان با آسیب شنوایی در تکالیف نظریه ذهن و نیز نمرات همدلی به میزان قابل توجهی پایین تر از نمره دانش آموزان بهنجار بود. بنابراین، لازم است در آموزش مهارت هایی از قبیل مهارت های اجتماعی به دانش آموزان با مشکلات شنوایی این مساله را در نظر گرفت و مواد آموزشی را متناسب با درک شناختی آنان تنظیم کرد.

زمینه و هدف: رشد و ارتقای سطح مهارت های دستوری کودکان کم شنوای کاربر سمعک مستلزم به کارگیری برنامه های آموزشی و توانبخشی مناسب است. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بازی های زبان شناختی بر رشد مهارت های دستوری کودکان کم شنوای استفاده کننده از سمعک انجام شد.روش بررسی: ده کودک کم شنوای پنج تا هفت ساله که همگی از سمعک استفاده می کردند به صورت تصادفی به دو گروه پنج نفره شاهد و مورد تقسیم شدند. پژوهش از نوع مداخله ای، به صورت پیش آزمون- پس آزمون انجام شد و مداخله در 12 جلسه با استفاده از بازی های زبان شناختی اجرا شد. به منظور بررسی میزان هوش این کودکان از آزمون هوش Raven و برای بررسی میزان مهارت های دستوری این کودکان در پیش و پس از مداخله از آزمون رشد زبان-3 استفاده شد.یافته ها: با مقایسه میانگین مهارت های نحوی در گروه شاهد و مورد مشخص شد تفاوت میانگین گروهی که بازی های زبان شناختی را دریافت کرده اند در مهارت های نحوی (p= 0.001) و در هر سه خرده مهارت درک دستوری (p= 0.013)، تقلید جمله (p= 0.006) و تکمیل دستوری (p<0.001) به لحاظ آماری معنی دار است. به این معنی که آموزش بازی های زبان شناختی بر بهبود مهارت های نحوی و در خرده مهارت های درک دستوری، تقلید جمله و تکمیل دستوری کودکان کم شنوا که مداخله را دریافت کرده بودند، اثربخش بود.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارت های دستوری به روش بازی درمانی با رویکرد بازی های زبان شناختی می تواند مشکلات نحوی شامل درک و فهم جملات و ساختارهای نحوی و همچنین فهمیدن و به کارگیری اشکال تکواژشناختی را در کودکان کم شنوای کاربر سمعک بهبود بخشد.

زمینه و هدف: کم شنوایی پراسترس ترین معلولیت است و مراقبت از کودکان کم شنوا، والدین را در معرض خطر سلامت روانی قرار می دهد. از این رو حمایت و مداخله های تخصصی برای این خانواده ها بسیار ارزشمند است و آن ها را در پرورش فرزندشان بسیار کمک می کند. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر مددکاری اجتماعی بر سازگاری اجتماعی در والدین کودکان کم شنوای شهر اراک بود.روش بررسی: در این پژوهش، تعداد 37 خانواده کودکان کم شنوا 4 تا 16 سال شهر اراک، به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف از جامعه انتخاب شدند. برای تعیین دریافت یا عدم دریافت خدمات مددکاری از مصاحبه و بررسی پرونده و به منظور تعیین سازگاری اجتماعی از پرسش نامه 54 پرسشی سازگاری اجتماعی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات به دست آمده از والدین، از تحلیل واریانس استفاده شد.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد بین والدین افراد کم شنوایی که خدمات مددکاری اجتماعی دریافت کرده بودند و والدینی که این خدمات را دریافت نکرده بودند از نظر سازگاری اجتماعی و مقیاس های آن تفاوت معنی داری وجود دارد (p<0.001).نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت والدین افراد کم شنوایی که خدمات مددکاری اجتماعی دریافت کرده بودند سازگاری اجتماعی کلی بالاتری داشتند. بنابراین ارائه خدمات مددکاری به والدین افراد کم شنوا باعث ارتقای سازگاری اجتماعی آنان می شود.

زمینه و هدف: اگرچه آزمون اعداد دایکوتیک دوتایی برای بررسی سیستم پردازش شنوایی مرکزی افراد بزرگسال مناسب است اما آزمون اعداد دایکوتیک منفرد به دلیل سادگی برای کودکان مناسب تر است. این پژوهش با هدف ساخت آزمون حاضر به زبان فارسی و یافتن مقادیر هنجار مقدماتی آن در کودکان انجام شد.روش بررسی: نسخه فارسی آزمون حاضر از 3 لیست 25 عددی مختلف برای ارزیابی در هر یک از مراحل یادآوری آزاد، پاسخ دهی هدایت شده به گوش راست و پاسخ دهی هدایت شده به گوش چپ تشکیل شده است. اعداد هر لیست به صورت دایکوتیک روی لوح فشرده ضبط شدند. مطالعه مقطعی حاضر روی 126 پسر 7 تا 9 سال انجام شد. پایایی آزمون با تکرار ارزیابی ها در 29 نفر از نمونه ها، دو تا چهار هفته پس از انجام آزمون اولیه مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: میانگین امتیازهای گوش راست و گوش چپ به ترتیب از حدود 95.79 و 89.69 درصد در هفت سالگی به حدود 98.59 و 96.29 درصد در هشت سالگی افزایش یافت و میانگین میزان برتری گوش راست از حدود 6.13 درصد در هفت سالگی به حدود دو درصد در هشت سالگی کاهش یافت (p= 0.001). تفاوت محسوسی بین امتیازهای حاصل از دو مرحله یادآوری آزاد و پاسخ دهی هدایت شده مشاهده نشد (p> 0.05). ثبات بالایی بین نتایج حاصل از آزمون اولیه و آزمون مجدد دیده شد (p> 0.05).نتیجه گیری: نسخه فارسی آزمون حاضر از پایایی مطلوبی برای ارزیابی پسران 7 تا 9 ساله برخوردار است و می تواند برای بررسی تلفیق دو گوشی در دانش آموزان پسری که در این محدوده سنی قرار می گیرند استفاده شود.

زمینه و هدف: آگاهی واج شناختی متشکل از سه مولفه آگاهی از هجا، آگاهی از واحدهای درون هجایی و آگاهی از واج بخش مهمی از زبان دریافتی و بیانی و از جمله پیش نیازهای مهمی است که روند رشد و فراگیری مهارت های خواندن و نوشتن را از طریق رمزگذاری های دوباره واج شناختی تسهیل می کند. تعدادی از پژوهش های انجام شده در زبان های مختلف ارتباط بین آگاهی واج شناختی و دیکته را نشان داده اند. هدف از این پژوهش بررسی این ارتباط در دانش آموزان پایه اول ابتدایی در زبان فارسی بود.روش بررسی: مطالعه مقطعی حاضر روی 400 نفر از دانش آموزان پایه اول ابتدایی (209 دختر و 191 پسر) انجام شد. ابتدا در هر کلاس آزمون اگاهی واج شناختی به صورت انفرادی از هر دانش آموز به عمل آمد، سپس آزمون دیکته به صورت گروهی برای آن کلاس اجرا شد. همبستگی بین آزمون آگاهی واج شناختی و زیرآزمون های آن با دیکته با استفاده از مدل رگرسیون ساده و تعیین تفاوت بین دو جنس با استفاده از آزمون t مستقل مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بین آزمون آگاهی واج شناختی و آزمون دیکته با ضریب همبستگی 0.82 ارتباط معنی دار وجود داشت (p<0.001) و از بین زیرآزمون ها، آگاهی از واج بیشترین (r=0.34) و آگاهی از قافیه کمترین همبستگی (r=0.12) را با آزمون دیکته داشتند. بین گروه دختران و پسران در آزمون های انجام شده تفاوت وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به ارتباط نزدیک اگاهی واج شناختی با نمره دیکته، افزایش توانمندی کودکان در زمینه آگاهی واج شناختی، می تواند به افزایش توانایی کودک در دیکته کمک کند.

زمینه و هدف: دانش آموزان کم شنوا نسبت به دانش آموزان عادی در رسیدن به نظریه ذهن دچار تاخیر دارند. یکی از عوامل تاثیرگذار در رشد توانایی نظریه ذهن تعامل والد- کودک است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی مادر بر توانایی دانش آموزان کم شنوا در توانایی نظریه ذهن بود.روش بررسی: در این مطالعه که به روش همبستگی انجام شد، 40 دانش آموز کم شنوای عمیق با محدوده سنی 14-8 سال انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها از طریق انجام آزمون روی دانش آموزان با استفاده از تکالیف باور غلط و پرسش نامه هوش هیجانی بود. پرسش نامه هوش هیجانی توسط مادران تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که بین نمره کلی تکالیف باور غلط دانش آموزان کم شنوا و نمرات مادران آنان در هوش هیجانی و مولفه های آن همبستگی معنی داری وجود ندارد (p>0.01). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که نمرات مادران در هوش هیجانی و مولفه های آن قادر به پیش بینی نمرات دانش آموزان در تکالیف باور غلط نیست (p>0.01).نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که بین هوش هیجانی مادران دانش آموزان کم شنوا و توانایی نظریه ذهن فرزندانشان رابطه معنی داری از نظر آماری وجود ندارد و هوش هیجانی مادران نمی تواند نمرات دانش آموزان را در تکالیف باور غلط پیش بینی کند.