مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1391 | دوره:9 | شماره:4 |تعداد مقالات:21

اطلاع درمانی به معنای تجویز اطلاعات مناسب، در زمان مناسب و برای فرد مناسب است. منظور از فرد مناسب، بیمار یا خانواده وی و یا تیم درمان است که نیاز به اطلاعات صحیح و مناسب راجع به یک بیماری خاص دارند. این فعالیت از دیرباز در جوامع مختلف انجام می شده است، اما نام های متفاوتی برای آن به کار می رفته است، حتی گاهی هیچ نامی بر چنین فعالیتی اطلاق نمی شده است. امروزه اصطلاح اطلاع درمانی عام تر و در بر گیرنده اصطلاحات دیگری چون کتاب درمانی، وب درمانی، اینترنت درمانی، مجازدرمانی و ... است.

مقدمه: رضایت بیمار موضوعی است که امروزه در صنعت سلامت توجه فزاینده ای را به خود جلب نموده است. ترخیص با رضایت شخصی را می توان یکی از نشان گرهای عدم رضایت بیماران در نظر گرفت که بر درمان بیماری اثرات منفی دارد و موجب افزایش هزینه های بیمارستان می گردد، در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر ترخیص بر خلاف توصیه پزشک در بیمارستان نمازی شیراز انجام گرفت.روش بررسی: این پژوهش به روش گذشته نگر (مورد- شاهدی) انجام گرفت. پرونده 9463 بیمار ترخیص شده در سه ماه آخر سال 1388 به روش گذشته نگر در بیمارستان نمازی شیراز بررسی و بر اساس نوع ترخیص تفکیک شد و با استفاده از چک لیستی تدوین شده توسط پژوهش گران و به روش نمونه گیری منظم انتخاب و بررسی گردید. داده ها پس از ورود به نرم افزار آماری SPSS با استفاده از آزمون های t-test، Chi-square و Logistic regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میزان ترخیص با رضایت شخصی در دوره مورد مطالعه، 9 درصد برآورد گردید. بین متغیرهای وضعیت بیمه (P=0.001) و نوع بخش درمانی (P<0.050) با ترخیص با رضایت شخصی، رابطه معنی داری وجود داشت. بیماران بخش اورژانس و بیماران فاقد بیمه به طور معنی داری بیشتر از سایر بیماران با رضایت شخصی بیمارستان را ترک نمودند.نتیجه گیری: درصد بالای ترخیص با رضایت شخصی در بیمارستان مورد مطالعه، به خصوص در بخش اورژانس، بایستی از سوی مسوولین این بیمارستان مورد توجه قرار گیرد و پس از شناخت علل و عوامل امر، اقدامات موثر جهت کاستن میزان این ترخیص صورت گیرد.

مقدمه: در سال های اخیر مفاهیم شبکه های عصبی مصنوعی در کشف اولیه و طبقه بندی بیماری ها متحمل پیشرفت های فراوانی شده است. استفاده از شبکه های عصبی به دلیل توانایی های بالقوه آن درکاربردهای پزشکی و در پیدا کردن کنش بین متغیرها، تشخیص و مدل سازی بیماری ها به طور وسیعی مقبول واقع شده است. هدف از این پژوهش، طراحی و پیاده سازی سیستم تصمیم یار مبتنی بر شبکه های عصبی مصنوعی به منظور کشف اولیه سرطان پروستات بود.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و جامعه هدف آن متشکل از 360 بیمار مبتلا به ناهنجاری های پروستات بودند که در فواصل سال های 90-1388 به بخش اورولوژی بیمارستان امام خمینی (ره) شهر تهران مراجعه نمودند. در این پژوهش به منظور ارزیابی عملکرد سیستم طراحی شده، از شاخص های حساسیت، ویژگی و صحت در طبقه بندی استفاده گردید. در طراحی هسته محاسباتی سیستم تصمیم یار بالینی در کشف اولیه سرطان پروستات از بزرگی خوش خیم آن، از الگوریتم شبکه عصبی گرادیان توام مدرج (Scaled conjugate gradient) استفاده شد.یافته ها: شاخص های عملکردی این سیستم، ویژگی و حساسیت بودند و عملکرد سیستم تصمیم یار بالینی پیشنهاد شده بر اساس این شاخص ها به ترتیب عبارت از 97.06 و 92.11 درصد بود. نتایج سیستم تصمیم یار در تشخیص و طبقه بندی بیماری های نئوپلازی پروستات، حاکی از پتانسیل بالای سیستم های مبتنی بر شبکه های عصبی به عنوان ابزاری قوی در طبقه بندی ناهنجاری های پروستات بود.نتیجه گیری: در این پژوهش یک سیستم تصمیم یار پزشکی با هدف یاری رساندن به متخصصین در تشخیص و طبقه بندی بیماری های نئوپلازی پروستات طراحی گردید. سیستم های هوشمند پزشکی بر مبنای هوش مصنوعی و به خصوص شبکه های عصبی، می توانند به پزشکان در تشخیص دقیق سرطان پروستات و بزرگی خوش خیم آن کمک نمایند. با استفاده از این سیستم ها، بیوپسی های غیر ضروری و هزینه های تشخیصی کاهش می یابد. به علاوه، این سیستم ها می توانند در به حداقل رساندن زمان فرایندهای تشخیصی بیماری ها موثر واقع شوند.

مقدمه: سازمان جهانی بهداشت با ایجاد تغییرات در ساختار سیستم طبقه بندی بین المللی بیماری ها سعی در روزآمدسازی آن متناسب با نیازهای اطلاعاتی جامعه علمی دارد. در این مطالعه تغییرات ICD-10 (International classification of diseases) در فرایند روزآمدسازی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: داده های این مطالعه توصیفی برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت بود که پس از دسته بندی در قالب تعیین نوع تغییرات، نوع دستورالعمل ها جهت ایجاد تغییر، منبع ایجاد تغییر و سال تایید و اعمال تغییرات بر اساس آمار توصیفی مورد تفسیر قرار گرفت.یافته ها: از تعداد 1914 تغییری که در 10-ICD در فاصله سال های 1995 تا 2009 رخ داده است، بیشترین تغییر در جلد سوم با 1249 مورد (65.53 درصد) بوده است. بیشترین تغییرات بزرگ در جلد اول با 264 مورد (50.19 درصد) و بیشترین تغییرات کوچک در جلد دوم با 69 مورد (49.64 درصد) اعمال شده است. بیشترین دستورالعمل تغییرات در هر سه جلد مربوط به اضافه کردن (Add) موردی به سیستم بوده است. در بین گروه های فعال ایجاد کننده تغییرات، MRG (Mortality reference group) با 107 مورد (20.34 درصد) و 116 مورد (83.45 درصد) به ترتیب در جلد اول و دوم و آلمان با 305 مورد (24.42 درصد) در جلد سوم بیشترین نقش را داشته اند.نتیجه گیری: حفظ سیالیت یک سیستم طبقه بندی در حوزه سلامت امری خطیر و ضروری است. این سیالیت در ICD-10 با ایجاد تغییرات چشم گیر به دلیل افزایش کشفیات جدید در زمینه پزشکی، تجهیزات تشخیصی و درمانی و به دنبال آن اطلاعات سلامت رخ داده است. در ایران نیز به دلیل سیاست دولت مبنی بر ایجاد پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان، نیاز به استفاده از سیستم طبقه بندی روزآمد بیشتر احساس می شود.

مقدمه: به دلیل این که بیمارستان ها ارایه دهندگان اصلی مراقبت سلامت هستند، برای به کار گرفتن سیستم های اطلاعاتی سلامت به عنوان موسسات هدف در نظر گرفته می شوند. بیمارستان ها برای مدیریت نیازمندی های رو به افزایش خود به سیستم اطلاعات بیمارستانی (Hospital information system یا HIS) اثربخش نیاز دارند. مطالعه حاضر اهمیت استفاده از HIS از دیدگاه کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان را شناسایی نمود.روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی- مقطعی که نمونه آماری آن کارکنان بخش مدارک پزشکی بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در بهار 1390 بودند، دیدگاه کارکنان با استفاده از یک پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی پرسش نامه از طریق روایی محتوی (بررسی منابع و گرفتن نظرات صاحب نظران) و پایایی آن با آزمون Cronbach’s alpha (0.94) سنجیده شد. حجم نمونه با حجم جامعه (71 نفر) مساوی بود. داده ها با مراجعه حضوری جمع آوری و بعد از ورود به نرم افزار SPSS نسخه 19 با استفاده از آمار توصیفی و آزمون X2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از دیدگاه کارکنان، اهمیت هر سه حیطه «معیارهای مختلف برای انتخاب HIS»، «اهمیت پیش نیازهای استقرار HIS» و «اهمیت استفاده از HIS» در حد زیاد تا خیلی زیاد (به ترتیب 91.4، 89.6 و 77.4 درصد) بود. بین افراد با تحصیلات بالاتر، استقرار پیش نیازهای HIS اهمیت بیشتری داشت. در بین افرادی که مدرک تحصیلی آن ها مرتبط با پست سازمانی بود، نیز اهمیت معیارهای انتخاب HIS بیشتر احساس می شد.نتیجه گیری: کارکنان بخش مدارک پزشکی دیدگاه بسیار مثبتی نسبت به استقرار HIS داشتند. مدیران در راه توسعه و ارتقای سیستم ها، باید توجه ویژه ای به نظرات و تجربیات کاربران داشته باشند.

مقدمه: یکی از انواع سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی، سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم گیری (Decision support information system یا DSIS) است. این سیستم، از مدل های تصمیم گیری و پایگاه داده های خاص برای تهیه اطلاعات در جهت پشتیبانی از تصمیمات نیمه ساخت یافته یا ساخت نیافته استفاده می کند. هدف این پژوهش، طراحی مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیات امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد بود.روش بررسی: این مطالعه اکتشافی و مدل سازی در سال 1389 و در بیمارستان هیات امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد انجام شد. جامعه پژوهش، 30 نفر از اعضای هیات مدیره و سرپرستان بیمارستان بودند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه 42 سوالی محقق ساختی که روایی و پایایی آن (آزمون 85 درصد) مورد تایید استادان فن قرار گرفت و مصاحبه و مشاهده استفاده شد. داده ها با استفاده از اصول تحلیل سیستم ها و مدیریت، تحلیل ریاضی و با استفاده از فنون پژوهش عملیات تحلیل شد.یافته ها: طبق بررسی صورت گرفته، اطلاعات کامل در مورد شناخت سازمان و محیط سازمانی، نمودار معماری اطلاعات، الگوی تصمیم گیری هیات مدیره و مسوولین بیمارستان، تعیین مدل های ریاضی و سایر مدل های تصمیم گیری آنان به دست آمد و مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیات امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد طراحی گردید.نتیجه گیری: نمودار معماری اطلاعات بیمارستان در مقایسه با پژوهش های انجام شده تفاوت چندانی ندارد، اما استفاده از مدل DSIS و خروجی های آن با استفاده از فنون پژوهش عملیات، الگوهای ریاضی و سایر الگوهای مناسب به نتایجی تبدیل خواهند شد که هیات مدیره بیمارستان را در اتخاذ تصمیم خود حمایت و پشتیبانی می کند.

مقدمه: مدیران و ارایه دهندگان خدمات بیمارستانی جهت افزایش کارایی و اثربخشی سازمان و پیشبرد اهداف آن باید به سیستم اطلاعات بیمارستانی مناسب دسترسی داشته باشند. به منظور پاسخگویی به این نیاز، در این مقاله به ارزیابی میزان رعایت اصول استاندارد ایزو 9241.10 در ماژول مدارک پزشکی نرم افزار سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان پرداخته شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه توصیفی- مقطعی بوده است که طی آن بر اساس اصول استاندارد ایزو 9241.10 ماژول مدارک پزشکی سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در هفت بیمارستانی که در آن ها پیاده سازی گردیده است، از طریق سیاهه استاندارد ایزو 9241.10 متشکل از 74 مولفه درجه بندی شده در مقیاس لیکرت 5 گزینه ای، با استفاده از تجربیات کاربران سیستم در سال 1388 مورد سنجش قرار گرفت. این سیاهه، استاندارد سازمان جهانی استاندارد سازی بوده است و امکان تغییر در مولفه های آن وجود نداشت. با این حال برای اطمینان از بومی سازی سیاهه و تناسب آن با محیط پژوهش، روایی آن با نظر استادان رشته های نرم افزار و پایایی آن از طریق بازآزمایی Cronbach’s Alpha برابر با 95 درصد به تایید رسید. داده ها با مراجعه مستقیم پژوهشگر به مراکز و تکمیل سیاهه جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی (شاخص های تمایل مرکزی و پراکندگی) تحلیل گردید.یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که تناسب نرم افزار با وظایف کاربران 68 درصد، خود- توصیف کنندگی نرم افزار 67 درصد، قابلیت کنترل کاربر 70 درصد، انطباق با نیازهای کاربر 74 درصد، خطا پذیری 69 درصد، امکان خصوصی سازی 53 درصد، امکان آموزش مطلوب کاربر 68 درصد و میزان مقبولیت کلی نرم افزار 67 درصد بود.نتیجه گیری: پایه و اساس تصمیم گیری، سیاست گذاری، و برنامه ریزی در سطوح مدیریت اجرایی و بالینی بیمارستان، اطلاعات دقیق، صحیح، به هنگام و معتبر و تفسیر درست این اطلاعات است. به نظر می رسد توسعه دهندگان نرم افزار باید در طراحی و پیاده سازی نرم افزار تجدید نظر نموده و ضمن کاهش خطاهای سیستم اطلاعات بیمارستانی منتخب، تناسب آن با وظایف کاربران، خود- توصیف کنندگی، قابلیت کنترل، سازگاری با انتظارات کاربران، خطا پذیری، مناسب بودن برای خصوصی سازی و امکان آموزش مطلوب کاربر را افزایش دهند.

مقدمه: امروزه موضوع اعتباربخشی با هدف ایجاد و ارتقای فرهنگ ایمنی و کیفیت مراقبت از بیمار جایگاه ویژه ای یافته است. در چند سال اخیر، اقداماتی نیز در جهت استقرار استاندارد اعتباربخشی در کشورمان در جریان بوده است که در سال 1390 جایگزین استانداردهای ارزشیابی بیمارستان گردید. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان آمادگی بیمارستان های منتخب استان اصفهان بر اساس مدل عملکردی استاندارد اعتباربخشی کمیسیون مشترک بین الملل بود.روش بررسی: مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر در سال 1390 بر روی چهار بیمارستان دکتر غرضی، دکتر شریعتی، فاطمه الزهرا (س) نجف آباد و شهید بهشتی صورت گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، 13 چک لیست مدل عملکردی کمیسیون اعتباربخشی بین المللی با 323 گزاره مورد تایید مرکز نظارت و اعتباربخشی معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود. پژوهشگر از طریق مشاهده مستندات و پرسش از نمایندگان مدیریت کیفیت بیمارستان، داده ها را جمع آوری و بر اساس اهداف پژوهش در سطح آمار توصیفی و در نهایت از طریق نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار داد.یافته ها: میزان آمادگی بیمارستان های منتخب در استانداردهای بیمار محور حدود 64 درصد و در استانداردهای سازمان محور حدود 66 درصد بود. بیمارستان های مورد بررسی در راستای استقرار استانداردهای اعتباربخشی با میانگین حدود 65 درصد دارای آمادگی نسبی بودند.نتیجه گیری: با توجه به این که بیمارستان های مورد مطالعه دارای نظام مدیریت کیفیت (9000 ISO یا 9000 International Organization for Standardization) بود، امکان استقرار استانداردهای نوین ارزیابی فرایند، پیامد و ساختاری به جای استانداردهای سنتی در این بیمارستان ها وجود دارد. در این راستا، برخی از محورهای مورد بررسی، از جمله حقوق بیمار باید به طور جدی مورد توجه متولیان نظام سلامت قرار گیرد.

مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری ها نیز به کار می رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه علمی پژوهشگران ایرانی حوزه طب سنتی طی سال های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.روش بررسی: این پژوهش، به شیوه پیمایشی و با روش علم سنجی، 288 مدرک نمایه شده پژوهشگران ایرانی در حوزه طب سنتی پایگاه Web of science طی سال های 1990 تا 2011 را مورد بررسی قرار داد، سپس با استفاده از نرم افزار HistCiteTM به بررسی تحلیلی و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی تولیدات علمی این حوزه و میزان رشد و توسعه آن آثار در بازه زمانی 21 ساله پرداخته شد.یافته ها: حوزه طب سنتی ایران با 288 رکورد توانسته است رتبه 26 جهان در این علم را کسب نماید. متوسط نرخ رشد تولیدات علمی این حوزه طی این سال ها 53.32 درصد بود. عبدالهی با 13 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی تهران با 60 مدرک، بیشترین سهم را در تولیدات علمی این حوزه داشتند. در بررسی نوع منابع مشخص شد که محققان تمایل دارند پژوهش های خود را در قالب مقاله ارایه دهند. نشریه Journal of ethnopharmacology نیز بیشترین مدارک تولید شده محققان ایرانی را منتشر کرده بود. همچنین هیچ خوشه ای از 50 مدرک برتر شکل نگرفت.نتیجه گیری: روند رشد تولیدات علمی ایران در حوزه طب سنتی به لحاظ کمی از شیب قابل قبولی برخوردار است، اما تولیدات علمی این حوزه از لحاظ دریافت میزان استنادات جهانی و محلی بسیار ضعیف بوده و این امر نشان دهنده عدم تاثیرگذاری این پژوهش ها می باشد.

مقدمه: امروزه سازمان ها برای بیشینه کردن سود و کمینه کردن هزینه، مشتریان را بخش بندی می کنند، اما برای سرمایه گذاری بر روی توسعه کالاها و خدمات نیاز است تا علاوه بر بخش بندی، ترکیب بهینه آن ها و یا به عبارت دیگر، تعداد یا درصد مشتریان در هر بخش مشخص شود. بنابراین هدف این مقاله، ارایه روشی برای تعیین ترکیب بهینه مشتریان بر مبنای الگوی Kano و با استفاده از برنامه ریزی آرمانی بوده است. بنابراین به منظور به دست آوردن ترکیب بهینه مشتریان، از معیار حداکثر سازی رضایتمندی مشتریان استفاده شد.روش بررسی: این مطالعه، از نظر هدف، توسعه ای- کاربردی، از نظر زمان گردآوری از نوع پیمایشی- مقطعی، از نظر ماهیت داده ها از نوع کمی و همچنین از نظر مساله پژوهش از نوع توصیفی بود. پس از بررسی مطالعات مربوط به رضایتمندی مشتری، ابعاد کیفیت خدمات، الگوی Kano و برنامه ریزی آرمانی، چارچوبی ارایه شده است که مشخص کننده ترکیب بهینه مشتریان بر مبنای الگوی Kano و با استفاده از برنامه ریزی آرمانی است. داده های مورد نظر از طریق تکمیل پرسش نامه توسط بیماران در فاصله زمانی مرداد تا آذر 1389 در کلینیک تخصصی قلب بیمارستان الزهرای (س) اصفهان جمع آوری شده است. جامعه آماری در این مطالعه 196 تن از بیمارانی است که در محدوده زمانی بیان شده، به کلینیک تخصصی قلب بیمارستان الزهرای (س) اصفهان مراجعه کردند. جهت تعیین روایی پرسش نامه ها از روایی صوری (به دلیل استاندارد بودن سوال ها) و جهت محاسبه قابلیت پایایی، از ضریب Cronbach’s alpha استفاده شد. روش نمونه برداری در این مطالعه از نوع احتمالی و به روش تصادفی ساده است، الگوی پیشنهادی با استفاده از نرم افزار (Win quantitative system for business) WINQSB مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بعد از حل و تحلیل الگوی پیشنهادی یافته های مطالعه، نشان دهنده آن است که روش پیشنهادی قادر به تعیین ترکیب بهینه بیماران بیمارستان است، به گونه ای که مدیریت در برنامه ریزی امکانات خود باید 34 درصد بیماران را از بیماران مبتلا به بیماری حمله قلبی (انفارکتوس عضله قلب) و 66 درصد بیماران را از بیماران مبتلا به بیماری دریچه ای قلب انتخاب نماید.نتیجه گیری: به طور کلی می توان از نتایج این مطالعه به منظور موثر بودن در بخش بندی مشتریان (بیماران)، برنامه ریزی برای فراهم کردن خدمات متناسب با نیازهای مشتریان مختلف و افزایش نتایج مثبت کسب شده از طرف بیمارستان اشاره کرد.

مقدمه: سازمان های پیش رو در دنیای امروز در تلاش برای کسب نتایج و مزایای رقابتی هستند. امروزه، استفاده از شیوه های نوین مدیریتی و به کارگیری ابزارهای نوین مدیریت در حصول نتایج سازمانی مطلوب تاثیرگذار هستند. مدل سرآمدی یا مدل تعالی سازمانی، یکی از کاربردی ترین مدل های ارزیابی است که معیارهای ارزیابی خطوط راهنمایی برای سازمان ها را ایجاد می کند تا پیشرفت عملکرد خود را در زمینه مدیریت کیفیت و سرآمدی سازمانی اندازه گیری کند. هدف این مطالعه، شناخت نقاط قابل بهبود در بیمارستان الزهرا (س) با استفاده از مدل (European foundation for quality management) EFQM بود.روش بررسی: این مطالعه، یک مطالعه کاربردی، از نوع مقطعی- توصیفی است. جامعه پژوهش شامل کلیه مدیران بالینی و پشتیبانی بیمارستان الزهرا (س)، در رده های مختلف (میانی، ارشد و عملیاتی) در سال 1389 بود. این پژوهش با استفاده از رویکرد پرسش نامه از مدل های سرآمدی اجرا شد. روایی ابزار، پس از متناسب سازی سوالات پرسش نامه بر اساس شرایط بیمارستانی با استفاده از نظرات خبرگان سنجیده شد و پایایی آن با محاسبه 0.88 Cronbach’s alpha تایید شد که به صورت سرشماری، پرسش نامه ها را تکمیل کردند. تحلیل داده ها بر حسب نوع آن ها و با استفاده از آزمون های t و (Analysis of variance) ANOVA در نرم افزار SPSS نسخه 13 تحلیل شد.یافته ها: بیمارستان مورد مطالعه در کل، 502.78 امتیاز کسب نمود. در حوزه توانمندسازها (259.60) و در حوزه نتایج (243.08) حاصل گردید. امتیاز و درصد هر کدام از معیارهای نه گانه این مدل به شرح زیر به دست آمد: رهبری 52 امتیاز (52 درصد)، خط مشی و استراتژی 43 امتیاز (54 درصد)، منابع انسانی 42 امتیاز (47 درصد)، منابع و شراکت ها 50 امتیاز (56 درصد)، فرایندها 70 امتیاز (50.6 درصد)، نتایج مشتری 97 امتیاز (48.8 درصد)، نتایج کارکنان 31.5 امتیاز (35 درصد)، نتایج جامعه 30.7 امتیاز (51 درصد) و نتایج کلیدی عملکرد 83.6 (55.7 درصد).نتیجه گیری: اجرای مدل خودارزیابی در این بیمارستان منجر به شناخت نقاط قوت و نقاط نیازمند بهبود شد. از معیارهای توانمند ساز، معیار کارکنان و از معیارهای نتایج، معیار نتایج کارکنان و معیار نتایج مشتری کمترین امتیازات را حاصل نمودند که به عنوان نقاط نیازمند بهبود اولویت بندی می شوند. بنابراین بیشتر باید مورد توجه قرار گیرند و بیمارستان برای بهبود این معیارها برنامه اصلاحی تنظیم کند.

مقدمه: عدالت در سلامت به معنای عدالت در توزیع تندرستی جامعه است. منظور از رعایت عدالت در سلامت، توجه به نیازهای سلامت همه افراد و اقشار جامعه بدون توجه به موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن ها است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه برآورد توزیع نیروی انسانی پزشک متخصص به تفکیک رشته های تخصصی بر حسب جمعیت (100.000 نفر) در بیمارستان های دولتی استان های کشور بود.روش بررسی: این پژوهش مقطعی- توصیفی بود که بر روی اطلاعات جمع آوری شده پزشکان متخصص در سال 1389 انجام گرفت. در این مطالعه، تعداد متخصصان پزشک کشور بر اساس فرم هایی که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به معاونت درمان کلیه دانشگاه های علوم پزشکی کشور ارسال شده بود، جمع آوری گردید. همچنین جمعیت کشور از وب سایت مرکز آمار ایران استخراج گردید و روایی و پایایی همه اطلاعات تایید شده بود. شاخص های مرکزی، شامل بیشترین و کمترین انحراف معیار و میانگین تعداد متخصصان در بین استان های کشور محاسبه گردیدند. نرخ داده ها بر حسب نوع تخصص به ازای 000، 100 نفر جمعیت نیز محاسبه شد. برای نمایش ارتباط تعداد نیروهای متخصص با جمعیت، از نمایش ضریب همبستگی میان آن ها استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بیشترین و کمترین شاخص متخصص به 000، 100 نفر جمعیت در رشته های تخصصی در رشته اطفال با شاخص 1.72 و جراحی مغز و اعصاب با 0.31 مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان همبستگی میان رشته های تخصصی و جمعیت در رشته پاتولوژی به میزان 0.96 و کمترین میزان در رشته روانپزشکی به میزان 0.47 بود. همچنین در کل، بیشترین و کمترین شاخص پزشک در رشته های تخصصی در استان های کشور به ترتیب استان یزد با شاخص 19.22 و استان سیستان و بلوچستان با شاخص 8.8 بود.نتیجه گیری: همبستگی بالایی میان تعداد پزشک متخصص به تفکیک رشته و جمعیت (100.0000 نفر) در بیمارستان های دولتی کشور وجود داشت. همچنین کاهش میزان انحراف معیارها، بیانگر همگن تر شدن پراکندگی متخصصین نسبت به 5 سال گذشته است که با اعمال و تداوم مدیریت صحیح می توان آن را بهبود بخشید.

مقدمه: مهارت، دانش و بهره وری انسان ها از جمله عوامل مهمی هستند که در موفقیت سازمان ها و مراکز بهداشت و درمان نقش اساسی دارند و مدیریت کیفیت فراگیر نیز به عنوان نوعی سیستم مدیریتی توجه ویژه ای به آن دارد. از طرفی دانش به عنوان منبعی برای بقای سازمان ها ضروری است و برای اجرای مدیریت دانش به یک بازه زمانی به نسبت طولانی، فراهم سازی بسترهای فکری و فرهنگی، مهارتی و آموزشی، کانون های دانشی و تکنولوژیکی نیاز است. مقاله حاضر درصدد تعیین رابطه مدیریت کیفیت فراگیر و مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان بود.روش بررسی: پژوهش توصیفی، همبستگی حاضر بر روی کل اعضای هیات علمی دانشگاه های اصفهان (491 نفر) و علوم پزشکی اصفهان (594 نفر) در سال تحصیلی 91-1390 انجام شد. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای- تصادفی متناسب با حجم (300 نفر) بود. ابزار تحقیق شامل پرسش نامه استاندارد مدیریت کیفیت فراگیر بر اساس مدل Baldrige و پرسش نامه استاندارد مولفه های مدیریت دانش بر اساس مدل Pastor بودند که روایی آن ها با استفاده از روایی محتوایی و صوری و پایایی آن ها با استفاده از محاسبه ضریب Cronbach’s alpha (r1=0.87) و (r2=0.91) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS18 و آزمون t، ANOVA و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت.یافته ها: در دانشگاه اصفهان به جز رهبری، برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت منابع انسانی و در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به جز تمرکز بر مشتری، تحلیل اطلاعات، برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت فرایند، میانگین کلیه معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر بیشتر از سطح متوسط بود. همچنین در دانشگاه اصفهان میانگین همه مولفه های مدیریت دانش به جز پالایش دانش و در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان کلیه مولفه ها بیشتر از سطح متوسط بود. ضریب همبستگی بین نمرات معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر و مولفه های مدیریت دانش در سطح P£0.05 در دو دانشگاه معنی دار بوده و نتایج رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که رابطه بین معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر با مدیریت دانش معنی دار بود.نتیجه گیری: معیارهای مدیریت کیفیت فراگیر می تواند در راستای عملکرد صحیح سازمان موثر باشد و همچنین تاثیر آن بر مدیریت دانش نیز موجب افزایش کارایی سازمان می گردد.

هدف از مطالعه حاضر، بیان مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون (Wilson) به عنوان پراستنادترین الگو در بحث رفتار اطلاع یابی بوده و فرایند تکمیل، بسط و گسترش آن با مرور متون مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان داد که مدل اطلاع یابی ویلسون پایه و بنیان الگوهای اطلاع یابی بعد از خود بوده و یکی از پراستنادترین الگوها در بین انواع الگوهای اطلاع یابی مطرح شده در جهان می باشد. این الگو از سال 1981 تاکنون 4 بار مورد بازنگری قرار گرفته و اکثر صاحب نظران معتقد هستند که الگوی کلی ویلسون بیشتر یک نظریه است تا یک چارچوب نظری. به عبارت دیگر، اگر چه در شکل نهایی این الگو نظریه ایفای نقش می کند، اما هدف از الگوی مذکور، پیوند دادن نظریه به عمل می باشد. درک این نکته مهم است که الگوی عام ویلسون در طول زمان شکل گرفته و تکامل تدریجی داشته است و فهم ارتباط میان نمودارهای مختلفی که او به منظور تشریح این الگو ارایه نموده ضروری است. از این رو باید درک شود که هیچ الگویی مستقل و کامل نیست و در استفاده از این الگو برای نشان دادن روند رشد ایده های پژوهشی، لازم است که تمام نمودارهای موجود در الگوی سال 1981 و همچنین الگوی سال 1996 بازنگری و بر اساس آن ها عمل گردد. در این پژوهش ابتدا مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون بیان شده و ضمن مروری کوتاه بر نظریه های رفتار اطلاع یابی، الگوهای اطلاع یابی ویلسون مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.

از موسسات مهم شهر که با جان شهروندان ارتباط مستقیم دارد، بیمارستان ها هستند. این مقاله مروری بر چگونگی تاسیس و برپایی بیمارستان های جدید شهر اصفهان است که داستان را از اواخر عصر قاجار آغاز کرده، در دوره مشروطه مکثی نموده و در عصر رضا شاه به طور مفصل، پایه گذاری بیمارستان های مهم شهر را به تصویر می کشد. منابع این مقاله بر مبنای اخبار و مطالب روزنامه ها می باشد. آشکار است مراجعه به این نوع منابع برای نشان دادن فضای واقعی حاکم بر وضعیت بهداشتی- درمانی شهر و نیز انعکاس سخن روزنامه نگاران، یعنی شهرنشینان که مخاطبین و نیاز مندان این موسسات هستند، برای تبیین تصویر واضح تری از اوضاع مفید تر به نظر می رسد، تا مراجعه به اسناد و گزارش های خشک اداری که ماجرا را فقط از دید اولیای امور دیده اند. تا سال 1320 هجری شمسی تعداد شش بیمارستان در اصفهان راه اندازی شد که تعدادی به وسیله بخش خصوصی و تعدادی دیگر به وسیله بخش نیمه خصوصی (شهرداری ها و هیات های مذهبی) بر پا گردیدند. میزان مشارکت بخش دولتی نیز در حد حمایت و تشویق بود. نظام نوسازی شهری، بالا رفتن سطح سلامت جامعه در عصر رضا شاه و مشارکت بخش های مختلف خصوصی، نیمه خصوصی و دولتی در این دوره موجب گردید تا نیازهای بیمارستانی شهر اصفهان در عصر رضا شاه تا حدودی مرتفع گردد.

مقدمه: دستیابی مستقیم و سریع به اطلاعات از جمله نیازمندی های اصلی کاربران اطلاعات در دنیای فن آورانه جدید است. امروزه، دیگر کاربران اطلاعات، به ویژه اطلاعات روز پزشکی و سلامت که روزامدی و دسترسی سریع به محتوای آن جزء ضروریات است، فرصت کافی برای جست وجو و دستیابی به اطلاعات را ندارند. از این رو، پژوهش حاضر اقدام به تعیین راه کارهایی به منظور دستیابی به اطلاعات دقیق و مناسب در سریع ترین زمان نمود.روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوا اقدام به ارایه راه کاری برای یکپارچه سازی محتوا و خدمات در نرم افزارهای کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی ایران نمود. با توجه به وجود حداقل یک کتابخانه مرکزی در هر یک از دانشگاه ها، تمامی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی ایران زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (http://www.behdasht.gov.ir/index.aspx?siteid=1&siteid=1&pageid=28359)، که بر اساس فهرست ارایه شده در وبگاه این وزارت 46 دانشگاه می باشد، جامعه پژوهش حاضر را تشکیل می دهند. برای بررسی، توصیف و تحلیل یافته ها از آمار توصیفی و نرم افزار Excel استفاده گردید. یافته ها: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد مطالعه و نیز نرم افزارهای مورد استفاده برای ذخیره و بازیابی اطلاعات کتابشناختی و هم چنین برخی از نرم افزارهای اطلاعاتی، توجهی به مبادله اطلاعات و در نتیجه یکپارچه سازی اطلاعات و خدمات خود با سایر کتابخانه های مرکزی ندارند. کتابخانه های مورد بررسی در 71.4 درصد موارد از نرم افزار کتابخانه ای پارس آذرخش استفاده می کردند. این نرم افزار از قالب ابرداده ای مارک برای اطلاعات کتابشناختی خود استفاده می کند. هم چنین در 86 درصد موارد، نرم افزارهای مورد بررسی امکان ارایه خروجی های ابرداده ای استاندارد را داشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان از راه کارهای یکپارچه سازی در کتابخانه های مورد بررسی جهت بهره برداری اقتصادی از اطلاعات موجود استفاده کرد. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان اذعان داشت که جهت بهره برداری اقتصادی از قابلیت های دانشی موجود در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید محتواهای ابرداده ای این مراکز یکپارچه گردد. در این راستا، پیشنهاد می شود که از مدل جست وجوی هم زمان، تفاهم نامه Z39.50 و استاندارد ایزو 2709 استفاده کرد.