فصلنامه مددکاری اجتماعی
سال:1397 | دوره:7 | شماره:3 (پیاپی 25) |تعداد مقالات:7

مقدمه: اضطراب اجتماعی و مهارت های ارتباطی ضعیف از زمره مشکلاتی است که دختران دانش آموز افسرده از آن رنج می برند. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی مثبت محورPDMT، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی M BCT و درمان شناختی رفتاری CBT بر اضطراب اجتماعی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان دختر افسرده اجرا شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح پژوهش، چهار گروهی با دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون بود. به منظور انجام پژوهش از میان سی صد دانش آموز دختر مقطع متوسطه اول در شهر نائین در سال 1396، شصت نفر به صورت هدفمند مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه آزمایش(15 نفربرای هر گروه) و یک گروه کنترل (پانزده نفر) گمارده شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش پرسشنامه اضطراب اجتماعی و پرسشنامه مهارت های ارتباطی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. گروه در مان ذهن آگاهی مثبت محور، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان شناختی و رفتاری هر یک به مدت دوازده جلسه، تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت ننمود. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیری مانکوا تحلیل شد. نتایج: نتایج نشان داد که بین در مان ذهن آگاهی مثبت محور، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان شناختی رفتاری با گروه کنترل در اضطراب اجتماعی و مهارت های ارتباطی در پس آزمون پس از کنترل پیش آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. (01/0>p) همچنین درمان ذهن آگاهی مثبت محور و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی نسبت به درمان شناختی و رفتاری در مهارت های ارتباطی دارای تفاوت معنادار بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که در مان ذهن آگاهی مثبت محور، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان شناختی و رفتاری در کاهش اضطراب اجتماعی و افزایش مهارت های ارتباطی دختران دانش آموز افسرده درمان های موثری هستند. با این حال درمان ذهن آگاهی مثبت محور را می توان برای کاهش اضطراب اجتماعی این دانش آموزان بیشتر از دیگر درمان ها استفاده نمود.

مقدمه: با افزایش میزان طلاق، ازدواج مجدد نیز به پدیده ای شایع تبدیل شده است که میزان رضایتمندی و ثبات آن کمتر از ازدواج اول است. با توجه به نقص دانش بافتی در این حیطه، پژوهش حاضر با هدف مطالعه کیفیت ازدواج مجدد و ارائه مدل مفهومی انجام شده است. روش: در این پژوهش از مطالعه کیفی داده بنیاد استفاده شده است. نمونه مطالعه از بین زوج های ساکن شهر تهران که حداقل یکی از همسران ازدواج دوم به بعدش بوده و ازدواج اول آن ها به علت طلاق خاتمه یافته بود، بیست نفر به شیوه هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. در این پژوهش از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. داده ها نیز از طریق فنون کدگذاری استراوس و کوربین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: بر طبق نتایج، “ ناهمخوانی اولویت ها” به عنوان مقوله محوری، تعیین کننده کیفیت ازدواج مجدد بود. شدت این ناهمخوانی تحت تاثیر عوامل فردی (نگرش و انتظارات، ناامنی عاطفی، میزان آمادگی برای ازدواج مجدد و اعتیاد)، عوامل بافتی (عوامل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی و ویژگی های جمعیت شناختی) و عوامل مداخله گر مربوط به ازدواج قبلی (همسر سابق، فرزندان ناتنی و طول مدت ازدواج قبلی) قرار داشت، و راهبردهای به کارگرفته شده در مقابله با تعارض ناشی از ناهمخوانی اولویت ها، میزان رضایت و کیفیت ازدواج مجدد را تعیین می کند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش بر اهمیت اقدامات پیشگیرانه و آموزشی در کیفیت ازدواج مجدد تاکید دارد. لذا طراحی برنامه های آماده سازی و غنی سازی روابط برای افرادی که پس از طلاق قصد ازدواج مجدد دارند، با هدف شناساندن چالش های بالقوه ازدواج مجدد به زوج ها، ارتقا مهارت های ارتباطی و اتخاذ راهبردهای کارآمد در مواجه با چالش ها، می تواند نقش موثری در افزایش کیفیت ازدواج مجدد داشته باشد.

مقدمه: با توجه به کارکرد، اهداف و ضرورت وجود مدارس، یکی از مسائلی که می تواند در کارکرد این نهادهای آموزشی اختلال ایجاد کند و مانع رسیدن آن ها به اهدافشان باشد تقلب تحصیلی است. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن اهمیت موضوع به ارائه مدل علی ادراک از جو عاطفی و انعطاف پذیری خانواده با تقلب تحصیلی از طریق نقش میانجیگری خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر خرم آباد می پرداخته است. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر خرم آباد به تعداد 9981 نفر بود که از طریق قاعده سرانگشتی کلاین حجم نمونه دویست و چهل نفر تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه های جو عاطفی خانواده هیل برن1964، انعطاف پذیری خانواده شاکری1382، خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینکز1999 و تقلب تحصیلی علیوردی نیا، جانعلی زاده و عمرانی1394 استفاده شد. ماتریس همبستگی، مدل ساختاری و شاخص های نکویی برازش با نرم افزار Lisrel8. 5 جهت تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج: نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که ادراک از جو عاطفی خانواده بر خودکارآمدی و تقلب تحصیلی اثر مستقیم و با میانجیگری خودکارآمدی اثر غیرمستقیم بر تقلب دارد. انعطاف پذیری خانواده بر خودکارآمدی تحصیلی اثر مستقیم دارد و با میانجیگری خودکارآمدی اثر غیرمستقیم بر تقلب تحصیلی دارد. همچنین خودکارآمدی تحصیلی اثر مستقیم بر تقلب تحصیلی دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش از اثر مستقیم ادراک از جو عاطفی خانواده بر خودکارآمدی و تقلب تحصیلی و نقش میانجیگری خودکارآمدی در رابطه ادراک از جو عاطفی و انعطاف پذیری خانواده با تقلب تحصیلی دانش آموزان حمایت می کند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مولفه های شخصیت و سرمایه روان شناختی با میانجیگری زبان بدن انجام شده است. روش: در این پژوهش از روش توصیفی، از نوع همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان به تعداد هجده هزار نفر بود، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد سی صد و هشتاد نفر انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه شصت سوالی ویژگی های شخصیتی مک کری و کاستا1990، پرسشنامه بیست و چهار سوالی سرمایه روان شناختی لوتانز2007 و پرسشنامه محقق ساخته ده سوالی زبان بدن بودند. روایی پرسشنامه ها از نوع محتوایی و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی شده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی نظیر آزمون تحلیل رگرسیون و آزمون تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج: نتایج آزمون تحلیل مسیر نشان داد که زبان بدن توانسته است در رابطه بین ویژگی های شخصیتی دانشجویان با سرمایه روان شناختی نقش واسطه ای ایفا نماید. در تحلیل مسیر روابط مستقیم در سطح یک هزارم و غیرمستقیم با پی ولیو پنج صدم معنادار بودند. میزان برازش براساس شاخص CFI نیز مقدار نود و شش صدم بود که نشان دهنده برازش خوب مدل است. بحث و نتیجه گیری: در کنار عوامل روان شناختی و همسو با ویژگی های شخصیتی در شکل گیری و تداوم روابط بین فردی، می توان به پیام های غیرکلامی اشاره کرد که فرد از طریق زبان بدن در ارتباطات خود به کار می گیرد و نقش مهمی در تعاملات اجتماعی او ایفا می کنند. بدیهی است بررسی چنین مفاهیمی می تواند به رشد یکپارچه افراد، پویایی و سازماندهی شخصیت آن ها کمک نماید. شخصیتی که زمینه ساز تعامل و سازگاری فرد با دیگران و محیط اجتماعی است.

مقدمه: تاب آوری به عنوان یکی از سازه های روانشناسی مثبت، در گستره پژوهش های روانشناسی جایگاه ویژهای یافته است. هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی نقش ویژگی های فردی و بافتی در پیش بینی تاب آوری کودکان و نوجوانان مقیم در مراکز شبه خانواده بود. روش: پژوهش حاضر مقطعی-توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دختران و پسران سنین نه تا هجده سال(صد و چهل نفر)، مقیم در مراکز شبه خانواده استان اصفهان در سال 1395تشکیل داده اند. نمونه مورد مطالعه صد نفر از کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده بودندکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس های تاب آوری کودکان و نوجوانان، پرسشنامه دلبستگی به همسالان مقیاس عزت نفس حیطه های خاص(فرم کوتاه)، آزمون ماتریس های پیش رونده ریون و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد، متغیرهای دلبستگی به همسالان و عزت نفس پیش بینی کننده های مثبت تاب آوری و مدت زندگی قبلی با مادر، سن پیش بینی کننده منفی تاب آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده بودند. متغیر های سن و مدت زندگی قبلی با مادر پیش بینی کننده های مثبت در آسیب پذیری و دلبستگی به همسالان، عزت نفس پیش بینی کننده های منفی آسیب پذیری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده بودند. بحث و نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر، علاوه بر کمک به غنای مباحث نظری حوزه تاب آوری، با شناسایی عوامل فردی و بافتی پیش بینی کننده تاب آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده می تواند برای مراکز و سازمان های حمایتی-درمانی و خدماتی-پذیرای کودکان و نوجوانان بی سرپرست یا بدسرپرست، تاثیر کاربردی قابل توجهی داشته باشد.

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی میزان آشنایی دانش آموزان با تغییر و تحولات بلوغ و رابطه آن با نگرش به آسیب های اجتماعی است. روش: در این تحقیق از روش توصیفی از نوع همبستگی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل دانش آموزان پسر متوسطه اول شهر داران بود که یک نمونه صد و پنجاه و دو نفری از بین آنان به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب گردید. آشنایی با تحولات بلوغ پسران به کمک پرسشنامه محقق ساخته، آشنایی با تحولات بلوغ و نگرش به آسیب اجتماعی نیز به کمک پرسشنامه آقایی و تیمور تاش اندازه گیری شد. روایی و پایایی دو پرسشنامه بوسیله محققان مورد بررسی قرار گرفت و ضریب پایایی پرسشنامه آشنایی با تحولات بلوغ و پرسشنامه نگرش به آسیب اجتماعی به ترتیب هشتاد و پنج صدم و هشتاد صدم گزارش گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t، تجزیه و تحلیل واریانس، خی دو و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج: بین میزان آگاهی دانش آموزان بر حسب سن پدر، سن مادر، شغل پدر، شغل مادر، سواد پدر، وضعیت اقتصادی خانواده و نوع زندگی تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان داد که همه خرده مقیاس های آشنایی با تحولات بلوغ، همبستگی معناداری با نگرش به آسیب اجتماعی دارند، به این معنی که هر چه افراد، بیشتر با تحولات بلوغ آشنا شوند، نگرش به آسیب های اجتماعی در آنان کمتر می شود. بحث و نتیجه گیری: لازم است دانش آموزان آموزش های لازم را در رابطه با تغییر و تحولات دوره بلوغ دریافت کنند زیرا آگاهی دانش آموزان از تحولات دوره بلوغ علاوه بر ارتقا سلامت جسمی آنان، باعث جلوگیری از آسیب های اجتماعی(با توجه به رابطه به دست آمده بین آگاهی از تحولات بلوغ و نگرش به آسیب اجتماعی) نیز می شود.