مجله دانشکده دندان پزشکی اصفهان
سال:1387 | دوره:4 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، تولید نانوپودر زیرکونیای پایدار شده با ایتریا به روش سل-ژل و مشخصه یابی و ارزیابی آن برای استفاده در تهیه ترمیم های دندانی بود.مواد و روش ها: برای تولید پودر، مقداری اکسی کلراید زیرکونیم و نیترات ایتریم به نسبت لازم جهت دست یابی به سه درصد مولی ایتریا در ترکیب نهایی در اتانول خالص حل و محلول اولیه تهیه شد. محلول اولیه بر روی همزن مغناطیسی در دمای 50°C به مدت 30 دقیقه همزده شد تا سل شفاف به دست آمد. با هم زدن سل حاصل، ژل تشکیل شد. ژل پس از چندین بار شستشو با آب بدون یون، در دمای 50°C به مدت 20 ساعت خشک گردید. سپس پودر حاصل ابتدا با نرخ 5/0 درجه بر دقیقه تا دمای 400°C و سپس با نرخ 5 درجه بر دقیقه در دمای 600°C به مدت زمان 1، 2 و 3 ساعت حرارت داده شد. از تکنیک های پراش پرتوی ایکس (XRD)، میکروسکپ الکترونی عبوری(TEM) ، میکروسکپ الکترونی روبشی (SEM) و طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) برای شناسایی ساختار و فازها، تعیین اندازه کریستالیت ها و اندازه دانه های پودر، بررسی مرفولوژی پودر و بنیان های موجود در محصول، استفاده شد.یافته ها: یافته ها تایید نمود که پودر نانومتری زیرکونیای پایدار شده با سه درصد مولی ایتریا با اندازه کریستالیت حدود 20 نانومتر و اندازه ذرات حدود 80 نانومتر تهیه شده است. دما و زمان کلسینه کردن بهینه برای تهیه محصول، به ترتیب 600°C درجه سانتیگراد و 3 ساعت می باشد.نتیجه گیری: نانوپودر زیرکونیای پایدار شده با ایتریا با خواص ویژه ای که ناشی از ساختار در مقیاس نانو می باشد با موفقیت تولید شد. با کاهش اندازه دانه سرامیک تولید شده از پودر نانومتری زیرکونیا، خواص مورد بهبود می یابد. بنابراین، استفاده از نانوپودر تولید شده برای تهیه ترمیم های مصرفی در دندان پزشکی مثل اینله، انله، پست و کور، کراون و بریج دندانی پیشنهاد می شود.

مقدمه: شایعترین ماده ای که طی دهه های اخیر برای پالپوتومی دندان های مولر شیری به کار رفته فرموکرزول است. اما با توجه به معایب آن، پژوهش های زیادی در جهت یافتن جایگزین مناسب برای آن انجام شده است. همچنین پژوهش هایی نیز در جهت رقیق سازی و کاهش اثرات منفی آن انجام شده است. هدف از این پژوهش، مقایسه اثر فیکس کنندگی فرموکرزول باکلی و 3 نوع فرموکرزول رقیق شده از همین نوع بود.مواد و روش ها: دندان مولر شیری که دارای معیارهای لازم برای پالپوتومی بودند انتخاب شده، به 4 گروه 20 تایی تقسیم شدند. پس از انجام عمل پالپوتومی در نمونه ها، قدرت فیکس کنندگی فرموکرزول باکلی با فرموکرزول های رقیق شده به نسبت یک پنجم، یک ششم و یک هفتم مورد بررسی قرار گرفت. در هر گروه پنبه آغشته به فرموکرزول به مدت 5 دقیقه روی نسج پالپ قرار گرفت و سپس فیکس شدن آن ارزیابی شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون chi- square در سطح اطمینان 05/0 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: در گروه اول که فرموکرزول باکلی به کار رفت، تمامی نمونه ها فیکس شدند. در گروه دوم که فرموکرزول یک پنجم استفاده شد، 90 درصد نمونه ها فیکس شدند. در گروه های سوم و چهارم که ترکیبات رقیق شده یک ششم و یک هفتم به کار رفت، به ترتیب 45 درصد و 35 درصد نمونه ها فیکس شدند. پس از انجام آزمون های آماری مشخص شد که تفاوت معنی داری بین گروه های 1 و 2 وجود نداشت (244/0=p value) ولی بین گروه های 1 و 2 با گروه های 3 و 4 اختلاف آماری معنی دار مشاهده شد (001/0>p value).نتیجه گیری: با توجه به این که فرموکرزول رقیق شده با نسبت یک پنجم دارای اثرات مضر کمتری نسبت به ترکیب اصلی است، بنابراین می توان از آن به جای ترکیب اصلی استفاده کرد. ترکیبات رقیق شده یک ششم و یک هفتم به دلیل عدم توانایی مناسب در فیکس کردن، قابل استفاده در پالپوتومی دندان های شیری نمی باشند. 

مقدمه: سفید کردن دندان های بد رنگ با بلیچینگ، کاربرد آسان و توانایی آن برای ایجاد نتایج فوری بسیار رواج یافته است. هدف از این پژوهش، تعیین اثر بلیچینگ در مطب، منزل و ترکیب آنها بر ساختار میکروشیمیایی مینای دندان انسان با استفاده از اسپکتروسکوپی مادون قرمز بود.مواد و روش ها: 15 دندان مولر غیر پوسیده انسان پس از شستشو با پودر پامیس و آب با برش باکولینگوالی به دو نیمه تقسیم گردید. یک نیمه به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد و نیمه دیگر به قرار زیر مورد درمان بلیچینگ قرار گرفت. گروه اول: مشابه روش بلیچینگ در مطب؛ گروه دوم: مشابه روش بلیچینگ در منزل؛ گروه سوم: ترکیبی از روش های فوق. همه نمونه ها تا هنگام پودر کردن مینا در آب مقطر نگهداری شدند. طیف مینای پودر شده با اسپکتروسکوپی مادون قرمز به دست آمد و اطلاعات به دست آمده با آزمون های آماری Kruskal- wallis و Paired t-test در سطح اطمینان 05/0 مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در مقایسه طیف های حاصل از نمونه های شاهد و بلیچ شده، هیچ تغییر ساختمانی در مینا مشاهده نگردید، اما اختلاف در شدت پیوندهای فسفات در روش بلیچینگ در مطب در بین نمونه های شاهد و بلیچ شده معنی دار بود (004/p value=0) در روش بلیچینگ در منزل و ترکیب بلیچنگ در منزل و مطب، اختلاف شدت بین نمونه های شاهد و بلیچ شده در پیوندهای فسفات و کربنات از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین اختلاف شدت فسفات و کربنات در سه گروه در نمونه های بلیچ شده از نظر آماری معنی دار نبود.نتیجه گیری: ماده بلیچینگ در مطب قادر است محتوای معدنی مینا را کاهش دهد که ممکن است به دلیل غلظت زیاد کاربامید پراکساید باشد. اما در روش بلیچینگ در منزل و روش توام بلیچینگ در مطب و در منزل، تغییری در محتوای معدنی مینا مشاهده نگردید؛ علت این یافته ممکن است وجود فلوراید در ترکیب ماده بلیچینگ باشد. 

مقدمه: ترمیم نامناسب تاج دندان بعد از درمان ریشه، به نفوذ میکروارگانیسم ها در طول کانال ریشه یا در میان فضاهای خالی پرکردگی ریشه و سپس به داخل بافت های پری اپیکال منجر شده، باعث شکست درمان می شود. هدف از این پژوهش، بررسی توانایی سیل کنندگی دو ماده C&B Metabond و آمالگام در مقابل ریزنشت تاجی انتروکوک فکالیس بود.مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی-آزمایشگاهی، 54 دندان پرمولر به طور اتفاقی به دو گروه 24 تایی تقسیم و حفره دسترسی در آنها تهیه شد. کف پالپ شامبر در دو گروه به ترتیب با آمالگام و C&B Metabond پر شد. دو گروه سه تایی دیگر هم به عنوان کنترل مثبت و منفی در نظر گرفته شدند. سطح خارجی ریشه به جز در ناحیه قطع شده اپیکال با دو لایه لاک ناخن پوشانده شد. در گروه کنترل منفی، تمام سطح ریشه توسط دو لایه لاک ناخن پوشانده شد. دندان ها در تیوب های پلاستیکی Eppendorf و سپس در ویال های شیشه ای حاوی محیط BHI قرار گرفتند، به طوری که 3-2 میلی متر انتهای ریشه داخل محیط کشت باشد. باکتری انتروکک فکالیس به صورت هفتگی داخل محفظه فوقانی سیستم تلقیح و محیط کشت محفظه تحتانی دو بار در هفته جهت بررسی تیرگی محیط کشت ارزیابی می شد. پژوهش سه ماه به طول انجامید و یافته ها با fissure exact test و ANOVA در سطح اطمینان 05/0 تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در پایان ماه سوم، 13 مورد از 20 مورد نمونه های گروه آمالگام و 4 مورد از 21 مورد نمونه های گروه C&B Metabond نشت داشتند که این اختلاف معنی دار بود (p value<0.05). قابلیت سیل هر دو ماده با گذشت زمان افزایش می یافت (p value<0.05).نتیجه گیری: C&B Metabond قابلیت سیل بهتری نسبت به آمالگام در برابر ریزنشت تاجی انتروکوک فکالیس در طول مدت سه ماه داشت. استفاده از این رزین برای ایجاد سیل داخل تاجی قبل از قرار دادن ترمیم نهایی توصیه می شود.

مقدمه: تحلیل خارجی ریشه به از دست رفتن سمان یا عاج دندان که گاهی به سمت پالپ گسترش می یابد اشاره می کند. هدف از مطالعه  حاضر بررسی دقت رادیوگرافی دیجیتال تفریقی در تشخیص ضایعات خارجی ایجاد شده روی ریشه دندان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی از ده دندان پره مولر با ریشه سالم استفاده شد. دندان ها بین منبع اشعه X و گیرنده  دیجیتالی CCD ثابت گردید. قبل و بعد از ایجاد ضایعات مصنوعی روی ریشه با فرزهای روند 5/0، 1، 2، 4 و 6 در دو مکان مجزا (فاسیال و یکی ازسطوح پروگزیمال) تصاویر دیجیتال مستقیم گرفته شد و با ساب ترکشن به وسیله فتوشاپ، تصاویر دیجیتال تفریقی به دست آمد. بررسی تصاویر توسط مشاهده گرها انجام شد. سپس دقت، حساسیت و ویژگی دو روش محاسبه  و با تست آماری   Chi-square تفاوت های آماری در سطح اطمینان 05/0  بررسی شد.یافته ها: حساسیت روش دیجیتال تفریقی در سطوح پروگزیمال 34/97% و در روش دیجیتال مستقیم 92/93% بود  (16/pvalue=0) شاخص حساسیت در سطوح فاسیال در روش دیجیتال تفریقی 98% و در روش دیجیتال مستقیم 6/92% به دست آمد  (03/0=p value). شاخص ویژگی روش دیجیتال مستقیم برای سطح پروگزیمال 92/91% و در روش دیجیتال تفریقی 52/96% بود  (08/0=p value)؛ ولی در سطح فاسیال شاخص ویژگی در روش دیجیتال مستقیم و دیجیتال تفریقی به ترتیب 92/91% و 26/99% محاسبه گردید  (002/0= pvalue). در بررسی دقت، رادیوگرافی دیجیتال تفریقی از دقت بیشتری برای تشخیص ضایعات سطح فاسیال نسبت به روش دیجیتال مستقیم برخوردار بود  (006/0= pvalue).نتیجه گیری: رادیوگرافی دیجیتال تفریقی در تشخیص ضایعات کوچک تحلیلی روی سطوح پروگزیمال و فاسیال دارای حساسیتی بالاتر از روش دیجیتال مستقیم می باشد ولی در مورد ضایعات بزرگ دارای حساسیتی مشابه می باشند.

مقدمه: طرح درمان بر پایه دو عامل مهم برنامه ریزی می شود: تشخیص و شناسایی فاکتورهای اتیولوژیک. درگیری فورکیشن ناحیه انشعاب ریشه ها، نکته ای بحرانی در تشخیص و پیش آگهی می باشد. چنین بیان شده که ممکن است یافته های بالینی و جراحی درگیری فورکا متفاوت باشند. این پژوهش با هدف تعیین و مقایسه درگیری محل انشعاب ریشه های دندان های مولر به صورت بالینی و حین جراحی انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش مشاهده ای-مقطعی در بخش پریودنتیکس دانشکده دندان پزشکی شهید بهشتی انجام شد. در 54 دندان که نیاز به جراحی پریودنتال داشتند، درگیری فورکیشن در معاینه بالینی و حین جراحی اندازه گیری و درجه درگیری فورکا بر اساس طبقه بندی Glickman در نواحی مختلف هر دندان مولر ثبت شد. برای آزمون آماری از ضریب توافق kappa استفاده گردید.یافته ها: در این پژوهش 54 دندان (29 مولر فک بالا و 25 مولر فک پایین) مورد بررسی قرار گرفت. در تمامی نواحی، همه اندازه گیری ها تفاوت معنی داری با اندازه گیری های حین جراحی داشتند.نتیجه گیری: از آن جا که طرح درمان بر اساس شواهد و بررسی های بالینی صورت می پذیرد، لذا داشتن شناخت صحیح از آناتومی فورکیشن و اندازه گیری دقیق آن برای تشخیص صحیح و درمان مناسب ضروری است.

مقدمه: اغلب دندان های اندو شده برای داشتن عملکردی در حد قابل قبول، به ترمیم با پست و کور نیاز دارند. ولی انتخاب نوع مناسب پست و کور ممکن است مشکل باشد. این پژوهش با هدف مقایسه مقاومت به شکست بین ترمیم با پست و کور ریختگی و پست فایبرگلاس با کور کامپوزیتی در درمان ریشه شده، انجام شد.مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی-آزمایشگاهی، تعداد 30 دندان کانین به طور تصادفی به دو گروه 15 تایی تقسیم و به روش step back درمان ریشه شدند. دندان های گروه اول با پست و کور ریختگی و گروه دوم با پست های فایبرگلاس با کور کامپوزیتی ترمیم شدند. برای هر دو گروه روکش کامل نیکل-کروم تهیه شد و دندان ها در آکریل فوری مانت گردیدند و در دستگاه اینسترون به گونه ای قرار داده شدند که نیرویی با زاویه 45 درجه با سرعت 1 میلی متر در دقیقه به سطح پالاتال دندان ها وارد شد. میانگین نیروی لازم جهت شکست نمونه ها در هر گروه محاسبه شد. اطلاعات به دست آمده به وسیله آزمون t مستقل در سطح اطمینان 05/0 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: میانگین مقاومت به شکست در دندان های ترمیم شده با پست ریختگی 1045.34±1489.33 نیوتن و در دندان های ترمیم شده با پست فایبرگلاس و کور کامپوزیتی 624.12± 1195.93نیوتن بود و بین این دو گروه از لحاظ آماری تفاوت معنی داری وجود نداشت (359/ (p value=0در گروه دندان های ترمیم شده با پست فایبرگلاس، شکست اغلب در ناحیه اتصال آن به کور و بروز شکستگی در دندان ها کم بود؛ اما در 80 درصد دندان های ترمیم شده با پست و کور ریختگی شکستگی در خود دندان ها مشاهده گردید.نتیجه گیری: هر چند مقاومت به شکست دندان ها در دو گروه مورد بررسی در این پژوهش تفاوت معنی داری نشان نداد، ولی چون شکستگی دندان ها در پست های فایبرگلاس بیشتر از محل قابل ترمیم صورت گرفت، انتخاب پست فایبرگلاس در موارد مناسب منطقی به نظر می رسد.

مقدمه: بیماری های پریودونتال از رایج ترین بیماری های دهان و دندان محسوب می شوند. در این میان دندان پرمولر اول فک بالا به دلیل آناتومی خاص و موقعیت مزیو دیستالی ناحیه انشعاب ریشه ها، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش، تعیین خصوصیات آناتومیک و مورفولوژیک ریشه دندان های پرمولر اول فک بالا بود.مواد و روش ها: مورفولوژی ریشه 162 دندان پر مولر اول فک بالا که به روش تصادفی جمع آوری شده بودند، ابتدا از نظر خصوصیات کلی مانند تعداد ریشه ها، طول ریشه در دو نمای مزیال و دیستال، طول تنه ریشه ای در دو نمای مزیال و دیستال، موقعیت ناحیه انشعاب در دندان های دو ریشه ای و جهت انحنای انتهای ریشه، بررسی شد. سپس ریشه دندان ها از مقاطع مختلف برش داده شد و میانگین عمق تقعر سطوح مختلف ریشه در دو سطح مزیال و دیستال دندان ها محاسبه شد. خصوصیات ناحیه انشعاب ریشه ها نیز در برشی که در فاصله دو میلی متری از سقف ناحیه انشعاب تهیه شده بود. داده ا با استفاده از آزمون های t-test، paired t-test، Chi square و واریانس یک طرفه برای در سطح اطمینان 05/0 آنالیز آماری شد.یافته ها: 6/66 درصد دندان ها تک ریشه ای، 48/31 درصد دو ریشه ای و 85/1 درصد سه ریشه ای بودند. در بیشتر دندان های دو ریشه ای، ناحیه انشعاب در یک سوم میانی ریشه قرار داشت. اغلب دندان های تک ریشه ای دو کاناله بودند. تقعر پالاتالی ریشه باکال در بیشتر دندان های دو ریشه ای وجود داشت و رابطه معنی داری بین وجود این تقعر و عمق آن با موقعیت ناحیه انشعاب ریشه دندان های دو ریشه ای وجود داشت. در مقایسه تقعرهای سطوح با یکدیگر مشخص شد که به طور کلی، عمق تقعرهای سطح مزیال دندان ها بیشتر از عمق تقعرهای سطح دیستال است. در دندان های تک ریشه ای، عمق تقعر سطوح در ناحیه میانی ریشه نسبت به ناحیه سرویکالی ریشه کمتر بود. در 64/17 درصد دندان های دو ریشه ای، عرض ناحیه انشعاب ریشه ها کمتر از عرض تیغه کورت های گریسی استاندارد بود.نتیجه گیری: خصوصیات مورفولوژیک دندان ها در جمعیت های مختلف لزوما یکسان نیست و در برخی از موارد تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. از این رو لازم است در درمان های دندان پزشکی و به ویژه پریودونتال، این تفاوت ها مد نظر قرار گرفته، تاثیرشان در ایجاد و تشدید مشکلات و نتایج درمان های انجام شده مورد توجه قرار گیرد.