مجله علوم پزشکی پارس
سال:1392 | دوره:11 | شماره:1 |تعداد مقالات:13

مقدمه: یکی از عوامل موثر در یادگیری عمیق دروس، به کارگیری روش های آموزشی فعال و استفاده از امکانات مناسب برای تمرین و تکرار دروس عملی می باشد. از آن جایی که یادگیری ساختارهای اعضای بدن در درس عملی آناتومی برای دانشجویان با مشکلاتی همراه است، برچسب دار کردن اعضای بدن می تواند فرصتی برای تکرار و تمرین بیشتر و در نهایت یادگیری فعال دانشجویان فراهم نماید.روش کار: دو گروه از دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم برای این مطالعه انتخاب شدند. گروه یک (گروه آزمایش)، دانشجویان ورودی سال 1389 بودند که درس آناتومی سر و گردن عملی را به روش ساختارهای برچسب دار شده گذرانده بودند و گروه دو (گروه شاهد)، دانشجویان ورودی سال 1388 بودند که این درس را بدون برچسب دار شدن ساختارهای آناتومی گذرانده بودند. شرایط هر دو گروه یکسان بود. در پایان دوره، میانگین نمرات هر دو گروه با استفاده از آزمون T مقایسه شد.یافته ها: میانگین نمرات آناتومی گروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد افزایش نشان داد و با p<0.001 اختلاف دو گروه معنادار بود. در نظرسنجی به عمل آمده، 50.5 درصد دانشجویان، میزان تاثیر تدریس عملی آناتومی به روش برچسب دار کردن را در مقایسه با روش بدون برچسب در یادگیری بسیار زیاد، 38.75 درصد آنها میزان تاثیر را زیاد، 10 درصد میزان را کم و 0.75 درصد آنها، بی تاثیر دانسته بودند.نتیجه گیری: با توجه به افزایش نمرات دانشجویان گروه آزمایش و نظرسنجی به عمل آمده، برچسب دار کردن ساختارهای آناتومی در یادگیری دانشجویان بسیار موثر است.

مقدمه: کلاس های درس به دلیل انتقال حجم زیادی از نگرش ها و تجربیات از سوی اساتید به دانشجویان دارای اهمیت به سزایی هستند. عملی شدن این انتقال مستلزم حضور فعال و مستمر دانشجو در کلاس درس های نظری است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل موثر بر حضور و عدم حضور دانشجویان در کلاس های درس نظری از دیدگاه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جهرم است.روش کار: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی، از سوی جمعیت 254 نفری دانشجویان پزشکی مقاطع علوم پایه، فیزیوپاتولوژی و بالینی دانشگاه علوم پزشکی جهرم، تعداد 181 پرسشنامه پژوهش تکمیل و عودت داده شد. داده ها با کمک نرم افزار  SPSS 15و با استفاده از شاخص های تمرکز، پراکندگی داده ها و آزمون تی مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه، تجزیه و تحلیل شدند. سطح معناداری کم تر از 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین سن (انحراف معیار±) 181 دانشجویی که به پرسشنامه پاسخ دادند 21.48±2.2 بود که %66.3 آنها زن بودند. از بین عوامل دوازده گانه موثر بر حضور در کلاس های درس نظری بیشترین میانگین نمره مربوط به کاربرد مطالب ارائه شده کلاس نظری در بیمارستان بود. از بین عوامل دوازده گانه موثر بر غیبت در کلاس های درس بیشترین میانگین نمره مربوط به نامناسب بودن روش تدریس بود.نتیجه گیری: تدریس بر بالین بیمار، تسلط استاد روی موضوع درسی، اهمیت و ضرورت موضوع از عوامل دخیل روی میزان و تداوم حضور موثر دانشجویان پزشکی در کلاس درس می باشد و عواملی مانند نامناسب بودن روش تدریس اساتید، کمی بازده کلاس ها، خستگی ناشی از کلاس های قبلی از عوامل موثر روی غیبت دانشجویان پزشکی است.

مقدمه: تاثیر آموزش های مقابله با استرس از طریق تمرینات تن آرامی در بررسی های مختلف نشان داده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش های تن آرامی به مادران باردار روی شاخص های فیزیولوژیک نوزادان آنها از جمله ضریب آپگار، وزن، قد، دور سر و رفلکس های نوزادی بعد از تولد می باشد.روش کار: این مطالعه یک پژوهش کارآزمایی بالینی روی تعداد 84 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان های حافظ و شوشتری شهر شیراز طی سال 1389 است. زنان شرکت کننده در مطالعه به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. به گروه آزمایش، علاوه بر مراقبت های معمول، آموزش تن آرامی نیز داده شد، ولی گروه کنترل فقط تحت مراقبت های معمول بودند. در نهایت بعد از زایمان، شاخص های فیزیولوژیک نوزادان هر دو گروه از جمله ضریب آپگار، وزن، قد، دور سر و رفلکس نوزادی اندازه گیری شد.یافته ها: دو گروه مورد مطالعه از لحاظ سن، میزان تحصیلات، درآمد، وضعیت اشتغال، رضایت از همسر مادران همگن بودند. نتایج نشان داد که در شاخص های قد، دفعات گریه شدید و رفلکس نوزادی بین دو گروه تفاوت آماری معناداری وجود دارد. میانگین قد و رفلکس نوزادی در گروه آزمایش و دفعات گریه شدید در گروه کنترل بیشتر بود، ولی بین نوع زایمان مادر، وزن تولد، دور سر، دفع مکونیوم، زردی و ضریب آپگار دقیقه اول و پنجم نوزاد تفاوت آماری معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، آموزش تن آرامی در مادران باردار موجب ارتقاء برخی شاخص های فیزیولوژیک نوزادان می شود. از این رو، برگزاری کلاس های یاد شده برای کلیه مادران باردار توصیه می شود. استفاده از روش های حمایتی مختلف مانند تن آرامی برای مادران که در طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است، اثرات مثبتی بر نوزادان دارد.

مقدمه: تمرین تناوبی با شدت بالا ظرفیت اکسایش چربی و فعالیت آنزیم های میتوکندریایی را افزایش می دهد، ولی تاثیر آن بر مقادیر آدیپونکتین پلاسما هنوز آشکار نیست. هدف از این مطالعه، تعیین تاثیر شش هفته تمرین تناوبی با شدت بالا بر مقادیر پلاسمایی آدیپونکتین استراحتی، مقاومت و حساسیت انسولینی و کاهش چربی در زنان جوان غیر فعال بود.روش کار: 22 نفر از دانشجویان داوطلب شرکت کننده در این پژوهش به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی سه جلسه در هفته به مدت شش هفته پروتکل تمرینی را اجرا کردند. هر جلسه تمرین شامل چهار تا شش تکرار دویدن با حداکثر سرعت در یک ناحیه 20 متری با 20 تا 30 ثانیه استراحت بود. نمونه های خونی افراد یک روز قبل و بعد از اجرای پروتکل تمرینی، به صورت ناشتا جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری t مستقل و همبسته انجام گرفت.یافته ها: بررسی آماری داده ها نشان داد مقادیر استراحتی آدیپونکتین پس از مداخله تمرینی در گروه تجربی افزایش معناداری دارد (P=0.047). همچنین بهبود معناداری (P<0.05) در درصد چربی بدن، شاخص توده بدنی و نسبت دور کمر به دور باسن پس از مداخله تمرینی مشاهده شد.نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد تمرین تناوبی با شدت بالا یک شیوه تمرینی مناسب برای کاهش درصد چربی بدن و بهبود شاخص های آنتروپومتریکی در زنان جوان غیر فعال است. همچنین شدت فعالیت ورزشی به عنوان یک عامل بسیار مهم در افزایش غلظت آدیپونکتین مطرح است.

مقدمه: لنفوسیت های B1 با دارا بودن عرضه بالایی از مارکر CD5، توانایی تمایز و تغییر شکل به سلول های شبه ماکروفاژی تحت عنوان سلول هایB-1  را دارند. هدف از انجام این مطالعه، امکان جداسازی و تخلیص این رده منحصر به فرد از تشکیلات سلولی خون بند ناف می باشد.روش کار: 14 نمونه بند ناف نوزادان سالم از زایمان طبیعی یا سزارین انتخابی مورد استفاده قرار گرفتند. با استفاده از هیدروکسی اتیل استارچ و یا ژلاتین 3% گلبول های سفید از گلبول های قرمز تفکیک شدند. کشت سلولی برای جداسازی سلول های چسبنده از غیر چسبنده انجام شد. رده های سلولی لنفوسیتی خون بند ناف از محتویات باقی مانده لکوسیتی با استفاده از گرادیان غلظتی ماده فایکول و سانتریفوژ جداسازی شدند. به منظور ارزیابی مرحله تخلیص از آزمایش روزت لنفوسیتی استفاده شد.یافته ها: با وجود عدم تفاوت بین شمارش سلولی در دو ماده رقیق سازی خون، میزان حیات سلول ها در روش هیدروکسی اتیل استارچ پایین تر از 87% است، در حالی که در روش رقیق سازی به کمک ژلاتین 3% فعالیت حیاتی سلول ها بین 90-95% محاسبه شد. نتایج آزمایش روزت لنفوسیتی نشان می دهد که میزان خالص سازی سلول های B-1 با روش فوق به میزان تقریبی 99% است.نتیجه گیری: این فرایند نشان می دهد بیشتر سلول های B استخراج شده از خون بند ناف انسان از نوع سلول های B-1 می باشند و فرآیند ژلاتین 3% بهترین و مناسب ترین روش با در نظر گرفتن تعداد و میزان حیات سلول ها است.

مقدمه: چاقی و اضافه وزن نقش مهمی در گسترش دیابت نوع 2 بازی می کنند. این مطالعه با هدف مقایسه مقادیر پایه حساسیت انسولین و آدیپونکتین سرم بین مردان سالم و دیابتی نوع 2 و همچنین تعیین اثر کاهش وزن ناشی از تمرینات هوازی طولانی مدت روی این متغیرها در بیماران دیابتی نوع 2 انجام گرفت.روش کار: در این مطالعه، 30 مرد بزرگسال دیابتی نوع 2 به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند و شاخص های آنتروپومتریکی، گلوکز ناشتا، آدیپونکتین و انسولین سرم و حساسیت انسولین در زمان های قبل و بعد از دوره سه ماهه در آن ها اندازه گیری شد. از آزمون آماری تی در محیط نرم افزار SPSS برای مقایسه مقادیر پایه و همچنین تعیین تاثیر تمرین هوازی بر متغیرها استفاده شد.یافته ها: در شرایط پایه، گروه سالم دارای گلوکز ناشتا و انسولین سرم پایین تر و آدیپونکتین سرم و حساسیت انسولین بالاتری نسبت به بیماران دیابتی بودند. مقادیر آدیپونکتین سرم و حساسیت انسولین متعاقب تمرینات هوازی در گروه تجربی به میزان معناداری افزایش یافت. همچنین مقدار انسولین بدون تغییر ماند و غلظت گلوکز ناشتا و همه شاخص های آنتروپومتریکی به میزان معناداری کاهش یافتند. همه متغیرها در گروه کنترل بدون تغییر ماندند.نتیجه گیری: بر پایه این یافته ها، نتیجه گیری می شود که برنامه تمرینات هوازی به افزایش حساسیت انسولین و مقدار آدیپونکتین سرم در بیماران دیابتی نوع 2 منجر می شود.

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت خارش پوست و ارتباط آن با فاکتورهای خونی و کفایت دیالیز در بیماران همودیالیزی در مراکز دیالیز بیمارستان های شیراز انجام گرفت تا با آگاهی از وضعیت موجود بتوان در راستای افزایش سطح کیفیت زندگی این بیماران در آینده مداخلاتی انجام داد.روش کار: در یک مطالعه مقطعی، 141 بیمار همودیالیزی به روش نمونه گیری آسان انتخاب و اطلاعات از طریق بررسی پرونده، انجام مصاحبه و آزمایش خون جمع آوری شد. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و آزمون های آماری در سطح 5 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین سنی بیماران مورد مطالعه 16±53 سال، بیش تر آنان (82.3 درصد) متاهل و 53.2 درصد مرد بودند. 39.7 درصد از کل افراد خارش پوست داشتند که بیشتر آنها (48.1 درصد) زمان این مشکل را متغیر در طول شبانه روز عنوان کردند. رابطه معناداری بین خارش پوست و کفایت دیالیز پایین مشاهده شد (p=0.029). همچنین این بیماران دچار خارش پوست سطح خونی بالاتری از پروتئین التهابی - c (high sensitive - C-reactive protein (hs-CRP)) داشتند (p=0.009).نتیجه گیری: خارش پوست یکی از مشکلات شایع بیماران همودیالیزی است که با کفایت دیالیز و یکی از فاکتورهای التهابی (CRP) ارتباط معناداری دارد. بنابراین با انجام مداخلاتی در این راستا می توان کیفیت زندگی این بیماران را ارتقا داد.

مقدمه: شیوع دیابت در جهان در حال افزایش است. هموگلوبین گلیکوزیله یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی کنترل و درمان دیابت است. هدف این تحقیق بررسی اثرات حمایتی اسانس روغنی مرزه خوزستانی بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله، اوره و کراتینین سرم در موش های صحرایی نر دیابتی است.روش کار: تعداد 30 سر موش صحرایی به طور تصادفی به سه گروه، کنترل (گروه اول)، دیابتی درمان نشده (گروه دوم) و دیابتی درمان شده با اسانس روغنی مرزه خوزستانی به روش خوراکی از طریق مصرف آب حاوی 500 ppm اسانس روغنی مرزه خوزستانی (گروه سوم) تقسیم شدند. گروه های دوم و سوم از طریق تزریق آلوکسان (120 mg/kg) دیابتی شدند. بعد از هشت هفته درمان، میزان گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله خون، اوره و کراتینین سرم اندازه گیری شد. همچنین توان حذف رادیکال آزاد اسانس روغنی مرزه خوزستانی اندازه گیری شد.یافته ها: میزان گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، اوره و کراتینین سرم در گروه دیابتی درمان شده به طور معناداری کاهش یافت. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که اسانس روغنی مرزه خوزستانی و بوتیلید هیدروکسی تولوئن به عنوان کنترل مثبت به ترتیب با قدرت IC50 برابر با 5.30±0.11 و 3.88±0.12 نانوگرم بر میلی لیتر باعث مهار رادیکال پایدار 2 و 2 دی فنیل - پیکریل هیدرازیل می شوند.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان داد که اسانس روغنی مرزه خوزستانی اثرات مفیدی بر میزان گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، اوره و کراتینین سرم موش های صحرایی دیابتی نوع یک دارد.

مقدمه: مهمترین عارضه مصرف داروهای اعتیادآور، برهمکنش آنها با سیستم عصبی است که منجر به دریافت طولانی مدت و مکرر دارو می شود. هدف این مطالعه بررسی اثر تقویت حافظه با استفاده از آگونیست کولینرژیک و موسیقی در پیدایش وابستگی به مورفین می باشد.روش کار: در این پژوهش 110 سر موش سوری نر بالغ با وزن تقریبی 35-30 گرم در گروه های کنترل، شاهد و آزمایش مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه های تجربی، شامل تیمار با مورفین، دونپزیل، مورفین + دونپزیل، موسیقی تند، موسیقی آرام بخش 1، موسیقی آرام بخش 2، مورفین + موسیقی تند، مورفین + موسیقی آرام بخش 1، مورفین + موسیقی آرام بخش 2 بودند. از مورفین به عنوان یک فاکتور ایجاد کننده وابستگی و دونپزیل به عنوان یک فاکتور کولینرژیک تقویت کننده حافظه، برای مقایسه با موسیقی استفاده شد. به منظور تشخیص ایجاد وابستگی از روش ترجیح مکان شرطی (CPP= Conditioned Place Preference) استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد بین گروه کنترل با گروه مورفین در ترجیح مکان شرطی تفاوت معنادار (P£0.05) بود ولی با گروه های شاهد، دونپزیل و تیمار با موسیقی تفاوت معنادار نبود. همچنین بین گروه مورفین با گروه های مورفین + دونپزیل، مورفین + موسیقی تند، مورفین + موسیقی آرام بخش 1 و مورفین + موسیقی آرام بخش 2 در ترجیح مکان شرطی تفاوت معنادار (P£0.05) مشاهده شد.نتیجه گیری: احتمالا دونپزیل و موسیقی تند و موسیقی آرام بخش 1، با مهار نورون های دوپامینرژیک، CPP القا شده با مورفین را کاهش می دهند و موسیقی آرام بخش 2 با تحریک نورون های دوپامینرژیک باعث افزایش CPP وابسته به مورفین می شود.

مقدمه: استفاده از گیاه ثعلب به عنوان یک داروی انرژی زا و تقویت کننده قوای جنسی در طب سنتی رایج است. با توجه به در دسترس نبودن شواهد علمی کافی در خصوص میزان تاثیر این ماده بر روی بافت بیضه و هورمون های جنسی این تحقیق طراحی و اجرا گردید.روش کار: در این تحقیق تجربی 18 سر موش نر بالغc  (میانگین سن 4 هفته) انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه: کنترل (بدون دریافت هیچ ماده ای)، پلاسبو (دریافت کننده 200 میکرولیتر آب مقطر) و تجربی (دریافت کننده 200 میکرولیتر آب مقطر حاوی 40 میلی گرم عصاره آبی گیاه ثعلب) تقسیم شدند. در گروه تجربی عصاره به مدت یک هفته روزانه و به صورت داخل صفاقی تزریق شد. دو هفته بعد از آخرین تزریق، خونگیری از موش ها جهت بررسی هورمون های جنسی تحریک کننده فولیکول (FSH) و لوتئینه کننده (LH) و تستوسترون به عمل آمد و بیضه آنها نیز برای مطالعات بافت شناسی برداشته شد.یافته ها: تزریق عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب به طور معنی داری باعث افزایش میانگین میزان هورمون لوتئینه کننده بر حسب نانوگرم / میلی لیتر در گروه تجربی (0.6±0.09) نسبت به گروه پلاسبو (0.39±0.006) و کنترل (0.38±0.007) گردید (P<0.05). همچنین مقایسه میانگین میزان هورمون تستوسترون بر حسب نانوگرم / میلی لیتر در گروه تجربی (1.25±0.52) نسبت به گروه پلاسبو (0.37±0.03) و کنترل (0.36±0.02) افزایش معنی داری مشاهده گردید (P<0.05). تعداد سلول های جرم و لیدیگ نیز در گروه تجربی نسبت به دو گروه پلاسبو و کنترل افزایش معنی داری نشان داد (P<0.01). ولی تغییر معنی داری در پارامترهای دیگر مشاهده نگردید.نتیجه گیری: تزریق عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب باعث افزایش معنی داری در روند اسپرماتوژنز و هورمونهای جنسیLH  و تستوسترون می شود.