گیاهان دارویی
سال:1397 | دوره:17 (دوره چهارم) | شماره:68 |تعداد مقالات:18

تاکسول داروی ضد سرطانی بسیار مهمی است که برای اولین بار از گیاه سرخدار (Taxus spp.) به دست آمد. با این وجود، تهیه دارو از طریق استخراج از منابع طبیعی دارای محدودیت های بسیاری است و نمی تواند پاسخگوی نیاز کنونی بازار باشد. بنابراین استفاده از روش های تولیدی جایگزین ضروری به نظر می رسد. تولید تاکسول از طریق فناوری های زیستی یکی از گزینه های اصلی مورد استفاده است و دارای مزایایی از قبیل مستقل بودن تولید از شرایط جغرافیایی و محیطی، سرعت تولید بیشتر و سهولت استخراج می باشد. مقاله حاضر مروری دارد بر تعدادی از مهم ترین روش های مورد استفاده در تولید بیوتکنولوژیک تاکسول. مطالب اصلی مقاله در پنج بخش طبقه بندی شده اند: (1) بیوسنتز تاکسول و ژن های مربوط به آن، (2) فاکتورها و راهبردهای موثر بر تولید تاکسول از طریق کشت های سلولی گیاهی سرخدار، (3) استراتژی های مبتنی بر دست ورزی ژنتیکی گیاه سرخدار به منظور تولید تاکسول، (4) استفاده از سیستم های هترولوگ در تولید تاکسان ها، و (5) اندوفیت های مولد تاکسول و تحقیقات مربوط به آن. همچنین در مورد وضعیت کنونی کاربرد فناوری های زیستی و چشم اندازهای آینده آن در تولید تاکسول توضیحاتی ارائه شده است.

مرزنجوش با نام علمی .Origanum vulgare L یکی از گیاهان خانواده نعناییان می باشد که به عنوان یکی از مهمترین و پرفروش ترین گیاهان ادویه ای و دارویی در جهان به شمار می رود. بخش های هوایی و بخصوص برگ های گونه های مختلف مرزنجوش همواره به عنوان یکی از پرطرفدارترین ادویه ها و طعم دهنده ها در صنایع غذایی، عطرسازی و آرایشی- بهداشتی مورد استفاده قرار گرفته است. تاکنون طیف وسیعی از ترکیبات فعال دارویی از این گیاه شناسایی و استخراج شده اند که از آن جمله می توان به فلاونوئیدها، تانن ها، گلیکوزیدها، استرول ها، ویتامین ها و ترکیبات ترپنوئیدی موجود در اسانس اشاره کرد. یافته های اخیر نشان می دهد که مواد موثره مرزنجوش علاوه بر داشتن خواص ضد باکتریایی، ضد قارچی، ضد ویروسی و ضدسرطانی می تواند در بهبود رینوسینوزیت مزمن، کنترل دیابت، جلوگیری از التهاب و بیماری های قلبی - عروقی نیز موثر واقع شود. مطالعات فارماکولوژیکی نشان داده اند که پتانسیل بالای آنتی اکسیدانی مرزنجوش به دلیل وجود مونوترپن های فنولی نظیر تیمول، کارواکرول و برخی دیگر از ترکیبات فنولی مانند اریگانوزاید و رزمارینیک اسید می باشد. لازم به ذکر است که دو ترکیب اخیر پتانسیل بالایی را در جلوگیری از آسیب های اکسیداتیو پوست (ملانیزه شدن) و پیری پوست از خود نشان داده اند.

مقدمه: بیماری های قلبی از عوارض سرطان پستان می باشند. فعالیت بدنی و گیاهان دارویی در کاهش فاکتورهای التهابی بافت قلب موثر می باشند.هدف: هدف این تحقیق بررسی اثر 6 هفته شنا و زنجبیل بر برخی از فاکتورهای التهابی بافت قلب موش های القاء شده به سرطان پستان بود.روش بررسی: 60 سر موش ماده نژاد بالب C، (سن 6- 8 هفته) و (وزن 150 - 200 گرم) پس از القای سرطان پستان (روش جراحی) و آشنایی با محیط به روش تصادفی به 6 گروه: کنترل سالم، کنترل سرطان، سرطان-شنا، سرطان- مکمل، سرطان- شنا- مکمل و سرطان- سالین تقسیم شدند. گروه های شنا و شنا- مکمل 6 هفته، پنج روز در هفته و روزانه 60 دقیقه شنا کردند. به گروه های مکمل و مکمل- شنا هم 6 هفته روزانه عصاره زنجبیل (20 میلی گرم بر کیلوگرم) و گروه سالین نیز (سدیم کلراید %0.9) تزریق شد. بعد از مدت مداخله سطوح نکروز تومور آلفا (TNFa) واینتر لوکین 10 (IL10) بافت قلب با روش الایزا و کیت هایی تخصصی مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برای تحلیل داده ها استفاده شد (p<0.05).نتایج: نتایج نشان داد القا سرطان با افزایش TNFa و کاهش IL10 همراه است. 6 هفته شنا، مصرف مکمل و مداخله ترکیبی این تغییرات را معکوس نمود. ولی بین این سه متغیر مستقل تفاوت معنی داری وجود ندارد.نتیجه گیری: شنا، مکمل زنجبیل و ترکیب این دو ممکن است در تعدیل فاکتورهای التهابی و ضد التهابی بافت قلب بیماران مبتلا به سرطان پستان موثر باشند.

مقدمه: اثر عصاره شوید بر کیندلینگ شیمیایی ناشی از پنتیلن تترازول اثر ضدتشنجی بر رفتار تشنجی حیوانات داشته، اما بر تشنجات صرعی ناشی از کیندلینگ آمیگدال در موش صحرایی تاکنون بررسی نشده است.هدف: در این تحقیق اثرات مزمن عصاره هیدروالکلی گیاه شوید بر کمیت های تشنجی ناشی از مدل کیندلینگ الکتریکی آمیگدال مورد ارزیابی قرار گرفت.روش بررسی: موش های صحرایی نر به 6 گروه تقسیم شدند. حیوانات با تحریکات متوالی روزانه آمیگدال کیندل شدند سپس با دوزهای مختلف عصاره هیدروالکلی گیاه شوید (دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم به ازای کیلوگرم) به صورت داخل صفاقی تحت درمان قرار گرفته و کمیت های تشنجی شامل مدت زمان تخلیه های متعاقب (ADD)، تاخیر تا شروع مرحله 4 تشنج (S4L)، و مدت زمان مرحله 5 تشنج (S5D) ثبت شدند.نتایج: آنالیز آماری داده ها نشان داد که تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه شوید (200 و 400 میلی گرم به ازای کیلوگرم) بر S4L تغییر معنی داری نسبت به گروه کنترل داشت. تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه شوید (400 میلی گرم به ازای کیلوگرم) بر S5D تغییر معنی داری نسبت به گروه کنترل داشت و همچنین تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه شوید (100، 200 و 400 میلی گرم به ازای کیلوگرم) بر ADD اثر کاهشی نسبت به گروه کنترل ایجاد کرد.نتیجه گیری: داده ها نشان داد که تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه شوید اثر ضدصرعی بر شاخص های تشنج از جمله مدت زمان تاخیر تشنج تا مرحله 4، مدت زمان تشنج ها در مرحله 5 و همچنین ADD دارد.

مقدمه: عملیات پس از برداشت نظیر عملیات خشک کردن و شرایط انبارداری تاثیر زیادی بر کمیت و کیفیت مواد موثره گیاهان دارویی دارد.هدف: بررسی اثر پیش خشک کردن و شرایط و زمان انبارداری بر میزان و اجزای اسانس گیاه دارویی آویشن دنایی از اهداف این تحقیق می باشد.روش بررسی: این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل عملیات پیش خشک کردن (شامل پیش خشک کردن و عدم پیش خشک کردن)، فاکتور دوم شامل دو روش انبارداری (نگهداری در سایه و نگهداری در یخچال با دمای 4 درجه سانتی گراد) و فاکتور سوم شامل مدت زمان انبارداری (نگهداری اندام خشک گیاه به مدت 60، 120 و 180 روز) می باشد. جهت استخراج اسانس، از دستگاه کلونجر و برای شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس از دستگاه GC/Mass و دستگاه GC استفاده شد.نتایج: بیشترین مقادیر اسانس و مواد موثره لینالول، بورنئول، ترپینن-4 ال، تیمول متیل اتر، ای- انتول، تیمول و کارواکرول در زمان نگهداری 60 روز مشاهده شد. همچنین بیشترین مقادیر آلفا- پینن، کامفن، بتا- پینن، میرسن، آلفا فلاندرن، آلفا-ترپینن، لیمونن، سیس- سابینن هیدرات و ترانس سابینن هیدرات در گیاهان خشک شده در سایه بعد از عملیات پیش خشک و نگهداری در یخچال به مدت 120 روز مشاهده شد.نتیجه گیری: خشک کردن گیاه آویشن دنایی در سایه بدون اعمال پیش خشک و نگهداری آنها در دمای 4 درجه سانتی گراد بهترین روش برای حصول حداکثر میزان اسانس و ترکیبات اصلی آن (تیمول و کارواکرول) بود.

مقدمه: یکی از مهم ترین جنبه های مراقبت از بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه، حمایت تغذیه ای می باشد. یکی از شاخص های پایش برای بررسی تحمل تغذیه در این بیماران، اندازه گیری حجم باقیمانده معده می باشد.هدف: این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قطره خوارکی گاسترولیت (آویشن شیرازی)، بر حجم باقیمانده معده در بیماران تحت تهویه مکانیکی که در بخش مراقبت ویژه بستری می باشند، انجام گرفت.روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی 50 بیمار تحت تهویه مکانیکی با نمونه گیری هدفمند در مطالعه وارد شده و با تخصیص تصادفی به دو گروه مداخله (گاسترولیت)، و کنترل (پلاسبو یا آب) تقسیم شدند. به بیماران گروه مداخله روزانه سه نوبت قطره گاسترولیت (20 قطره) داده می شد. قبل از گاواژ حجم باقیمانده اندازه گیری می شد. میانگین حجم باقیمانده بیماران در مدت 4 روز با استفاده از تست های آماری من ویتنی و فریدمن مقایسه شد.نتایج: نتایج نشان داد اکثر بیماران مذکر (60 درصد)، دارای میانگین و انحراف معیار سنی 19.6±63.06 می باشند. حجم باقیمانده در گروه مداخله روند کاهشی داشته اما در گروه کنترل روند افزایشی داشته است. همچنین میانگین حجم باقیمانده در گروه مداخله در روزهای دوم، سوم، و چهارم به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود (p<0.0001). میزان مایع گاواژ شده در دو گروه از روز اول تا چهارم افزایش داشت، اما در گروه مداخله افزایش آن بیشتر بود.نتیجه گیری: مصرف قطره گاسترولیت می تواند باعث کاهش حجم باقیمانده معده در بیماران تحت تهویه مکانیکی بستری در بخش های مراقبت ویژه می شود.

مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary syndrome (PCOS یک بیماری غدد جنسی در زنان و به عنوان یکی از عوامل اصلی نازایی در سنین باروری می باشد. با این وجود درمان این بیماری قطعی نیست و همواره بحث برانگیز است.هدف: در این تحقیق اثرات بتانین به عنوان یک رنگدانه قرمز در چغندر قرمز در رت های با سندرم تخمدان پلی کیستیک القا شده مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: سدیم - والرات جهت القا سندرم تخمدان پلی کیستیک به صورت داخل صفاقی به مدت 25 روز به رت های ماده از نژاد ویستار تزریق شد. رت ها به صورت تصادفی در 5 گروه تقسیم شدند که عبارتند از: یک گروه کنترل سالم، گروه شم (سندرم تخمدان پلی کیستیک القا شده) با دریافت روزانه 0.5 ml آب مقطر، گروه متفورمین و دو گروه که بعد از تزریق سدیم-والرات، بتانین با دوزهای 8 mg/kg و 16 در روز به مدت 30 روز دریافت کردند. گلوکز، پروفایل لیپیدی و هورمون های گنادوتروپین با روش کالریمتریک اندازه گیری شد. مطالعات هیستولوژیک روی برش عرضی بافت تخمدان رنگ آمیزی شده با هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد.نتایج: در مقایسه با گروه شم بتانین تعداد کیست های تخمدان را کاهش داده و فولیکول های اولیه، در حال رشد، گراف و جسم زرد را افزایش داد. همچنین بتانین میزان گلوکز، کلسترول، LDL و LH پلاسما را در موش های با سندرم تخمدان پلی کیستیک القا شده کاهش و سطح HDL و FSH را افزایش داد.نتیجه گیری: بتانین در رت های با سندرم تخمدان پلی کیستیک القا شده توانست وضعیت رت ها را از نظر تعداد کیست ها و فولیکول ها بهبود بخشد.

مقدمه: محرک های زیستی و غیرزیستی از طریق تاثیر بر برخی مکانیسم های درون گیاه باعث تولید متابولیت های ثانویه و تغییر در صفات فیزیولوژیکی گیاه می شوند.هدف: این مطالعه با هدف بررسی اثر غلظت های مختلف نانو کربن کروی و اسید سالیسلیک بر تغییرات فیزیولوژیکی و محتوای پارتنولید دو رقم بابونه کبیر انجام گرفت.روش بررسی: این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه ای انجام شد. فاکتور اول دو رقم بابونه کبیر (T. parthenium Linn. cv. Jelitto و T. parthenium Linn. cv. Pharmasaat)، فاکتور دوم محلول پاشی با نانو کربن کروی در 5 سطح (0، 125، 250، 500 و 1000 میلی گرم بر لیتر) و فاکتور سوم محلول پاشی با اسید سالیسلیک در دو سطح (0 و 0.2 میلی مولار) بود.نتایج: نتایج نشان داد که رقم، غلظت های مختلف نانو کربن کروی، غلظت های اسید سالیسلیک و اثر متقابل آنها تاث ر معنی داری بر برخی صفات مورد مطالعه داشتند. به طوری که دو رقم در میزان کلروفیل a و b و میزان پارتنولید، از نظر آماری در سطح 1% اختلاف معنی داری داشتند. همچنین، اثر غلظت های نانو کربن کروی و اسید سالیسلیک در میزان پارتنولید عصاره معنی دار شد (p<0.01). لیکن، بیشترین میزان پارتنولید مربوط به رقم فارماست (Pharmasaat) و غلظت 500 میلی گرم بر لیتر بدون اسید سالیسلیک به میزان 290.32 میکروگرم بر 0.1 گرم ماده خشک بود.نتیجه گیری: محلول پاشی غلظت 500 میلی گرم بر لیتر نانو کربن کروی و 0.2 میلی مولار اسید سالیسلیک سبب بهبود صفات فیزیولوژیکی و فیتوشیمایی هر دو رقم بابونه کبیر شد.

مقدمه: ترکیب بستر کشت و ریزسازواره های موجود در آن تاثیر بسیار مهمی در استقرار، عملکرد رشدی و فیتوشیمیایی گیاهان دارویی دارد.هدف: تعیین تاثیر بسترهای مختلف کشت و تلقیح قارچ مایکوریزا بر تغییرات محتوای استویوزید، ریبادیوزیدها و خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی در گیاه دارویی استویا بود.روش بررسی: این تحقیق به صورت آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمارهای تلقیح و عدم تلقیح قارچ مایکوریزا (Glomus intraradices) و فاکتور دوم شامل ترکیب تیمارهای مختلف از پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت و خاک به عنوان بسترهای کاشت بود.نتایج: تلقیح قارچ مایکوریزا به طور معنی داری موجب افزایش ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه، قطر ریشه، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه و میزان استویوزید، ریبادیوزید A و C شد. بسترهای مختلف کشت نیز تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر برگ، وزن تر و خشک ریشه و میزان استویوزید، ریبادیوزید A و C داشت.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد ترکیب بستر کشت پیت ماس + کوکوپیت + خاک (2:1:1) همراه با تلقیح قارچ مایکوریزا بیشترین تاثیر مثبت را در میان تیمارهای اعمال شده بر وزن خشک برگ و قندهای گلوکوزیدی در گیاه استویا داشته است.

مقدمه: سندرم روده تحریک پذیر یکی از شایع ترین اختلالات عملکردی دستگاه گوارش است که مشکلات بسیاری را برای مبتلایان ایجاد می کند. گیاهان دارویی می توانند بر کاهش علائم و بهبود شرایط زندگی بیماران موثر باشند.هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی زنجبیل بر علائم بیماری سندرم روده تحریک پذیر می باشد.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی سه سو کور، 64 بیمار مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به کلینیک کوثر شهر اراک به صورت مبتنی بر هدف انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابتدا معیار درجه بندی علائم گوارشی توسط کلیه بیماران تکمیل شد. سپس به بیماران گروه مداخله به مدت 4 هفته، روزی یک گرم زنجبیل و به بیماران گروه کنترل، پلاسبو داده شد. سپس پرسشنامه مجددا توسط بیماران دو گروه تکمیل شد و داده ها با هم مقایسه شد.نتایج: نتایج نشان داد میانگین کل نمره علائم گوارشی قبل از مداخله در دو گروه با یکدیگر اختلاف معنی دار آماری داشت (p=0.026). بنابراین برای مقایسه میانگین نمره پرسشنامه بعد از مداخله در دو گروه از آزمون آنالیز کوواریانس با کنترل اثر مخدوش کنندگی میانگین نمره پرسشنامه قبل از درمان استفاده شد که نشان داد میانگین نمره پرسشنامه بعد از درمان در دو گروه با یکدیگر اختلاف معنی دار آماری دارد (p=0.0001).نتیجه گیری: با توجه به تاثیر زنجبیل در بهبود علائم سندرم روده تحریک پذیر، مصرف آن جهت کاهش علائم بیماری توصیه می شود.

مقدمه: لاله واژگون (Fritillaria imperialis) گیاهی در معرض انقراض است که حاوی آلکالوییدهای دارویی است که در کاهش فشار خون و کاهش تپش قلب موثر است.هدف: مقایسه روش های میکرو استخراج فاز جامد فضای فوقانی (HS-SPME) و تقطیر آب (HD) بر ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه لاله واژگون (Fritillaria imperialis).روش بررسی: بررسی کیفی و کمی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس های استخراج شده از بخش های هوایی گیاه لاله واژگون (Fritillaria imperialis) به روش های میکرو استخراج فاز جامد فضای فوقانی و تقطیر آب با استفاده از کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی (GC-MS).نتایج: 24 ترکیب با تکنیک تقطیر با آب در اسانس شناسایی شد که %86.61 اسانس این گیاه را تشکیل می دادند و مهم ترین آنها شامل آلفا- بیزابولول اکسید (%28.2) A، کامفور (%12.86)، کامازولن (%11.8)، ترانس-توجون (%10.9)، آلفا- بیزابولون اکسید (%10.3) A، دلتا-3-کارن (%6.9) و آلفا-پینن (%5.65) بودند. 21 ترکیب با تکنیک HS-SPME، در اسانس شناسایی شد که %94.93 اسانس را تشکیل می دادند و عمده ترین آنها شامل آلفا- بیزابولول اکسید (%35.2) A، کامفور (%9.54)، کامازولن (%18.3)، ترانس-توجون (%7.89)، آلفا- بیزابولون اکسید (%11.8) A، دلتا-3-کارن (%6.5) و آلفا-پینن (%5.7) بودند.نتیجه گیری: در هر دو روش، عمده ترین ترکیبات شناسایی شده سزکوئی ترپن های اکسیژن دار بودند، در حالی که اثری از سزکوئی ترپن های هیدروکربنی مشاهده نشد.

مقدمه: امروزه کنترل و درمان درد هنوز یکی از موارد مشکل زا در امر درمان است و داروهای ضددردی سنتزی دارای عوارض جانبی متعددی می باشند.هدف: پژوهش حاضر با توجه به عوارض داروهای شیمیایی به بررسی اثر ضددردی و فیتوشیمیایی Ferula persica پرداخته است.روش بررسی: عصاره گل آذین گیاه به روش پرکولاسیون تهیه شد. جهت انجام بررسی های فیتوشیمیایی از HPLC استفاده شد. به منظور تست های درد از موش های کوچک نر در تست اسید استیک، تست غوطه وری دم و تست فرمالین استفاده شد. موش ها در هر تست به گروه های تجربی، کنترل و کنترل مثبت (دریافت کننده مورفین) تقسیم شدند.نتایج: در بررسی فیتوشیمیایی چهار ترکیب فلاوونوئیدی Quercetin، Luteolin، Apigenin و Rutin شناسایی شد. در هر سه تست درد گروه تجربی با گروه کنترل تفاوت معنی داری داشت (p<0.05) اما با گروه دریافت کننده مورفین تفاوت معنی داری نداشت (p>0.05).نتیجه گیری: عصاره متانولی گل آذین Ferula persica دارای اثرات ضددردی می باشد که احتمالا مربوط به سزکویی ترپن ها و فلاوونوئیدهای موثره موجود در آن می باشد.

مقدمه: ویسفاتین پروتئینی با عملکرد شبه انسولینی است که به میزان زیادی در بافت چربی احشایی بیان می شود و سطوح گردش خونی آن با چاقی و دیابت نوع دو ارتباط دارد.هدف: هدف این تحقیق بررسی تاثیر 10 هفته تمرین هوازی موزون و مصرف مکمل چای سبز بر سطوح ویسفاتین و مقاومت به انسولین زنان چاق دیابتی نوع دو بود.روش بررسی: 46 زن چاق دیابتی نوع دو (BMI³30) با دامنه سنی 45-60 سال انتخاب و به طور تصادفی به چهار گروه چای سبز (12 نفر)، تمرینات هوازی + چای سبز (12 نفر)، تمرینات هوازی (12 نفر) و دارونما (10 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه های مکمل چای سبز به مدت 10 هفته روزانه 1500 میلی گرم کپسول حاوی عصاره چای سبز دریافت نمودند. تمرینات نیز به مدت 10 هفته و سه جلسه در هفته اجرا شد. برای آنالیز مقایسه های درون گروهی از آزمون t همبسته و جهت مقایسه های بین گروهی از آزمون آنالیز واریانس دو طرفه استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد اگرچه ویسفاتین تفاوت معنی داری در بین گروه ها داشت (p=0.001). با این حال، تفاوت معنی داری بین مداخله های مختلف وجود نداشت. همچنین، در مورد مقاومت به انسولین، گلوکز و انسولین هم تفاوت معنی داری بین مداخله های مختلف مشاهده نشد.نتیجه گیری: اگرچه بین مداخله های مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد، کاهش معنی دار ویسفاتین به دنبال مداخله های تمرین هوازی و مصرف چای سبز می تواند ناشی از بهبود شاخص های گلیسمی و کاهش وزن و کاهش شاخص HOMA باشد. بنابراین، به نظر می رسد مصرف مکمل چای سبز به همراه تمرین هوازی در کنترل وزن و بهبود شاخص های گلیسمی بیماران دیابتی نوع دو موثر باشد.

مقدمه: درد در اثر آسیب بافتی حاد یا بالقوه ایجاد می شود. اختلالات اضطرابی از اختلالات روانی رایج در انسان است که در موقعیت های تهدید کننده تجربه می شود.هدف: بررسی اثر عصاره آبی- الکلی گیاه ناترک بر درد و اضطراب در موش صحرایی نر بود.روش بررسی: در این تحقیق از 35 سر موش های صحرایی نر نژاد ویستار (با میانگین وزنی 230±20 گرم) به طور تصادفی در 5 گروه آزمایشی (7 سر در هر گروه) استفاده شد. گروه کنترل منفی، گروه شاهد دریافت کننده سالین نرمال، گروه سوم تا پنجم شامل حیوانات دریافت کننده دوزهای عصاره هیدروالکلی ناترک (100، 200، 400 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) به مدت 10 روز از طریق گاواژ. برای سنجش درد از فرمالین تست و سنجش اضطراب از آزمون میدان باز استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد که عصاره ناترک اثر تسکینی معنی داری بر مرحله درد مزمن القا شده با روش فرمالین داشت (p<0.001). اما بر روی درد حاد تاثیری نداشت. در بررسی اثرات ضد اضطرابی در آزمون میدان باز، دوزهای 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره (دوز موثر) در تعداد گذشتن از خطوط مرکزی (p<0.01)، (p<0.001)، زمان سپری شده در مربع مرکزی (p<0.001)، تعداد دفعات کشش بدن (p<0.001)، تعداد دفعات تیمار کردن (p<0.01)، (p<0.05)، اختلاف معنی داری را با گروه شاهد نشان دادند ولی دوز 400 اثری نداشت.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد عصاره هیدروالکلی ناترک به عنوان آنتی اکسیدان و ضدالتهاب قوی در درمان بیماری های التهابی و تسکین دردهای طولانی مدت مثل داروهای اپیوئیدی موثر می باشد.

مقدمه: دانه شنبلیله و رازیانه به علت ساختار فیتواستروژنی دارای خواص شیرافزایی بوده و سبب افزایش حجم شیر می شوند.هدف: هدف مقایسه تاثیر دمنوش دانه شنبلیله و دمنوش دانه رازیانه بر نشانه های کافی بودن شیر مادر در شیرخواران 4-0 ماهه دختر می باشد.روش بررسی: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی سه سو کور با گروه دارونما بود. 117 مادر دارای شیرخوار 4-0 ماهه دختر به صورت تصادفی در یکی از سه گروه دریافت کننده دمنوش پودر دانه شنبلیله، دمنوش پودر دانه رازیانه و گروه دارونما قرار گرفتند. ابتدای مداخله و طی 4 هفته، نشانه های کافی بودن شیر مادر با استفاده از سنجش وزن، قد و دورسر و فرم های پیگیری جهت سنجش تعداد پوشک های خیس روزانه، دفعات دفع مدفوع و شیرخوردن شیرخوار مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: بین دو گروه شنبلیله و رازیانه، قبل و بعد از مداخله تفاوت معنی داری در نشانه های کافی بودن شیر مادر مشاهده نشد. در مقایسه بین سه گروه، قبل از مداخله نشانه های کافی بودن شیرمادر، دارای اختلاف معنی داری نبوده (p>0.05) و تنها تعداد دفعات شیرخوردن گروه دارونما بیشتراز گروه های مداخله بود (p<0.001). اما بعد از مداخله، آزمون اندازه های تکراری بین گروه های مداخله و دارونما نشان داد، شنبلیله و رازیانه در مقایسه با گروه دارونما، به طور معنی داری سبب بهبود نشانه های کافی بودن شیر مادر شدند (p<0.001) ولی بر متغیر قد تاثیری نداشتند (p=0.094).نتیجه گیری: دمنوش دانه شنبلیله و دمنوش رازیانه در مقایسه با گروه دارونما سبب بهبود نشانه های کافی بودن شیر مادر می شوند.