علوم باغبانی ایران
سال:1395 | دوره:47 | شماره:4 |تعداد مقالات:20

شاه تره گیاهی یک ساله و علفی است، از جمله مواد مؤثره ی آن آلکالوئیدهای مهمی مانند فومارین و سیناکتین، مواد رزینی و موسیلاژ است. قسمت مورد استفادة کل اندام هوایی آن است. ورمی کمپوست یک کود آلی شامل آنزیم ها، باکتری ها و بقایای گیاهی و کود حیوانی است. این آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار در گلدان های با وزن 4 کیلوگرم در گلخانه صورت گرفت. تیمارها شامل شاهد (بدون کود)، ورمی کمپوست 5 درصد، ورمی کمپوست 15 درصد، ورمی کمپوست 30 درصد، تیمار کود شیمیایی با غلظت N: P: K, 20: 20: 20)) درصد بودند، پس از به گل رفتن 50 درصد از گیاهان اندازه گیری آلکالوئید توسط دستگاه HPLC با استفاده از استاندارد داخلی نوسکاپین و استاندارد خارجی فوماریک اسید صورت گرفت و نتایج گویای تأثیر ورمی کمپوست بر میزان آلکالوئید گیاه شاه تره بود. که تیمار ورمی کمپوست 30 درصد بیشترین میزان و تیمار شاهد حاوی کمترین میزان آلکالوئید بود. عنصرهای غذایی اندازه گیری شده شامل عنصرهای پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم)، کم مصرف (آهن و روی) بودند، میزان همه ی عنصرهای غذایی گیاهی مورد آزمایش اختلاف معنی دار نسبت به تیمار شاهد داشتند و نتایج نشان دهنده ی تأثیر مثبت و بیشتر تیمار ورمی کمپوست نسبت به تیمار کود شیمیایی بر همه ی ویژگی های اندازه گیری شده در این آزمایش بود. استفاده از نهاده های کشاورزی به ویژه کودهای آلی و شیمیایی تأثیر مطلوبی بر عملکرد و متابولیت های ثانویه ی گیاه دارویی شاه تره داشت.

سرخارگل (Echinacea purpurea L. ) یکی از گیاهان دارویی با ارزش از خانواده ی کاسنی (Asteraceae) است که توانسته در دو دهة اخیر جایگاه مهمی در صنایع داروسازی پیدا کند. اندام های مختلف گیاه به ویژه ریشه-های آن حاوی ترکیب های دارویی ارزشمندی است که در تحریک سامانة ایمنی بدن برای مقابله با عامل های ویروسی و باکتریایی اثرگذاری های شگرفی دارد. با توجه به ارزش اقتصادی شایان توجه و اهمیت دارویی سرخارگل، اصلاح و گزینش ژنوتیپ های برتر از لحاظ ویژگی های ریخت شناختی (مورفولوژیک) و فیتوشیمیایی اهمیت بسزایی دارد. به منظور دستیابی به این هدف، این تحقیق بر پایه ی گزینش ژنوتیپ های برتر و ارزیابی نتاج آن ها در یک جمعیت دارای تنوع، طراحی و اجرا شد. بدین ترتیب پس از آماده سازی زمین، تیمار پیش رویشی بذرها و تولید نشاء گونه ی یادشده بر پایه ی طرح آزمایشی لاتیس ساده با دو تکرار کشت شده و مراحل فنولوژی و عملکرد زراعی آن ها شامل اندام های هوایی و یازده ویژگی دیگر بررسی شد. نتایج تجزیه ی واریانس داده ها نشان داد که خانواده های خواهر-برادر ناتنی (تیمار) تفاوت معنی داری بر پایه ی همه ی ویژگی های مورد بررسی مانند سطح برگ، آغاز گلدهی، شمار غنچه، شمار گل، ارتفاع، قطر گل، وزن تر و وزن خشک در سطح 1 درصد داشتند. با توجه به نتایج، خانواده های با شماره های 93، 72، 92 و 97 در ویژگی هایی مانند سطح برگ، شمار غنچه، شمار گل، ارتفاع، قطر گیاه، شمار انشعاب از قاعده و وزن خشک نسبت به دیگر خانواده ها برتر بودند که با توجه به ترکیب پذیری عمومی شایان توجه آن ها، ترکیب بذرهای والدینی آن ها برای تشکیل جمعیت بهبودیافته ی بعدی می تواند سودمند واقع شود.

سدیم نیتروپروساید (Sodium nitroprusside) به عنوان یک تنظیم کننده رشد مهم شناخته شده است و توجه زیادی را از چند رشته پزشکی، بیوشیمی، فیزیولوژی و ژنتیک دریافت کرده است. نیتریک اکساید (Nitric Oxide) در کشت درون-شیشه ای از طریق انتقال پیام سایتوکنین، اثر بخشی هورمونی را افزایش می دهد. اثر تحریک کنندگی سدیم نیتروپروساید (SNP) به واسطه آزاد کردن نیتریک اکساید (NO) در محیط کشت است. در این تحقیق اثر SNP در ریزازدیادی ژربرا در آزمایشی در پایه طرح کاملا تصادفی بررسی شد. در مرحله کالوس زایی ریز نمونه های برگ روی محیط کشت MS دارای 5/0 میلی گرم بر لیتر 2, 4-D و غلظت های مختلف SNP (0، 20، 40، 60 و μ M 80) کشت شدند. در مرحله پرآوری گیاهچه های کشت بافتی ژربرا به محیط کشت MS دارای غلظت های مختلف SNP (0، 20، 40 و μ M 60) منتقل شدند. در همه تیمارها غلظت 5/0 میلی گرم در لیتر BAP و 1/0 میلی گرم در لیترIAA ثابت بود. جهت ریشه زایی گیاهچه های پرآوری شده به محیط کشت دارای غلظت های SNP (0، 10، 20 و μ M 30) انتقال داده شدند. کاربرد سدیم نیتروپروساید در تحریک کالوس برگ مؤثر بود و در تیمار 60 میکرومولار سدیم نیتروپروساید بیشترین تحریک و وزن کالوس مشاهده شد. بین تیمارهای مختلف سدیم نیتروپروساید در میزان پرآوری ژربرا با شاهد اختلاف معنی داری وجود داشت و بالاترین تعداد پرآوری و وزن گیاهچه با استفاده از تیمار 20 میکرومولار به دست آمد. در بررسی استفاده از سدیم نیتروپروساید در ریشه زایی افزایش قطر ریشه ها که با افزایش وزن ریشه در محیط های دارای SNP همراه بود مشاهده شد.

در این پژوهش به بررسی تأثیر براسینواستروئید بر ویژگی های بیوشیمیایی و کیفی میوه ی پرتقال ’ واشنگتن ناول‘ در دوره ی انبارداری پرداخته شد. بدین منظور، میوه های پرتقال با غلظت های 0 (شاهد)، 75/0 و 5/1 میلی گرم بر لیتر براسینواستروئید تیمار و در دمای 3± 1 درجه ی سلسیوس و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت پنج ماه نگهداری شدند و ویژگی هایی مانند سرمازدگی، نشت یون، پراکسیداسیون لیپیدها، پراکسید هیدروژن، مواد جامد محلول، اسیدهای آلی، pH، اسید آسکوربیک و فعالیت آنزیم های پاداکسندگی (آنتی اکسیدانی) پراکسیداز و کاتالاز در دوره ی انبار داری ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، کاربرد براسینواستروئید نسبت به شاهد، به طور معنی داری آسیب سرمازدگی، نشت یون، پراکسیداسیون لیپیدها و پراکسید هیدروژن را کاهش داد. بنا بر این نتایج، مواد جامد محلول کل، pH و اسید آسکوربیک میوه های تیمارشده و شاهد در دوره ی انبارداری روند افزایشی و میزان اسیدهای آلی روند کاهشی داشتند، اما استفاده از تیمار براسینواستروئید، تغییرپذیری دو روند یادشده را نسبت به شاهد کمتر تغییر داد. همچنین فعالیت آنزیم های پاداکسندگی میوه های تیمارشده با براسینواستروئید نسبت به شاهد، بسیار افزایش یافت. بنابر نتایج به دست آمده از این پژوهش، میوه های تیمارشده با 5/1 میلی گرم بر لیتر براسینواستروئید، بالاترین کیفیت و بیشترین فعالیت آنزیم های پاداکسندگی با کمترین آسیب سرمازدگی را داشتند.

نعناع فلفلی با نام علمیL. Mentha piperita از خانواده ی Lamiaceae از جمله گیاهان دارویی و معطری است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی استفاده می شود. به منظور ارزیابی برخی شاخص های فیزیولوژیکی و اسانس نعناع فلفلی آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از تیمارهای اسید سالیسیلیک (0، 1/0، 1 میلی مولار) و پوتریسین (0، 1/0، 1 میلی-مولار) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. همه ی صفات در دو چین ارزیابی شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که میانگین همه ی صفات (به جز نسبت سبزینه ی (کلروفیل) a/b، کاروتنوئید، آنتوسیانین و مواد جامد محلول) در چین اول به طور معنی داری بیشتر از چین دوم بودند. کاربرد غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک منجر به کاهش میزان سبزینه ی کل و a، کارتنوئید و آنتوسیانین شد. همچنین تیمارهای 1/0 و 1 میلی مولار اسید سالیسیلیک درصد اسانس شاخساره ی نعناع فلفلی را در مقایسه با مصرف نکردن آن، 02/16و 91/32 درصد و نیز درصد اسانس برگ گیاه را نسبت به شاهد، 54/2 و 66/29 درصد افزایش داد. با افزایش مقادیر پوتریسین، عملکرد تر و خشک در واحد سطح، سبزینه یa، سبزینه ی کل، کاروتنوئید و درصد اسانس برگ افزایش یافت. با به کارگیری 1 میلی مولار پوتریسین میزان آنتوسیانین و درصد اسانس برگ در مقایسه با شاهد به ترتیب 91/33 و 36/21 درصد افزایش یافت. افزون بر آن اثر متقابل دو عامل مورد بررسی روی عملکرد تر در واحد سطح، سبزینه ی a وb، سبزینه ی کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، مواد جامد محلول و اثر متقابل سه عامل بر عملکرد خشک در واحد سطح، کاروتنوئید و مواد جامد محلول معنی دار بودند.

در این پژوهش، تأثیر سطوح مختلف شوری و کاربرد پلی آمین پوترسین در غلظت های مختلف برای کاهش تأثیر زیانبار کلرید سدیم بر ویژگی های ریخت شناختی (مورفولوژیک) و فیزیولوژیک کنار بومی جنوب ایران بررسی شد. آزمایش فاکتوریل با سه سطح پوترسین 0، 01/0 و 1/0 میلی مولار و چهار سطح کلرید سدیم 0، 2/3، 4/6، 8/12 گرم نمک در لیتر با چهار تکرار در یک طرح کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری همه ی شاخص های رشد مانند شمار برگ، طول ساقه و ریشه همچنین وزن تازه و خشک برگ و ریشه کاهش یافت و محلول پاشی با پوترسین به ویژه در غلظت 1/0 میلی مولار سبب بهبود وضعیت رشدی گیاه در شرایط شوری شد. شوری سبب افزایش جذب یون سدیم و کلر و کاهش جذب یون پتاسیم شد. کاربرد پوترسین سبب تعدیل جذب سدیم و افزایش جذب پتاسیم شد. شوری همچنین سبب کاهش سبزینه (کلروفیل) و میزان نشاسته و افزایش پرولین و قندهای محلول شد. کاربرد پوترسین سبب کاهش تأثیر زیانبار شوری بر تجزیه ی سبزینه و همچنین سبب افزایش میزان پرولین قند و نشاسته شد.

بررسی های زیست محیطی و خرد اقلیمی انواع بام های سبز در مناطق خشک ایران، به منظور ارزیابی اثرگذاری احتمالی آن بر محیط پیرامون و شهروندان، پیش از توسعه و گسترش آن ها لازم به نظر می رسد. در همین زمینه پژوهشی در یکی از مناطق مسکونی شهر یزد با استفاده از داده های اقلیمی سال 1393 انجام شد. در این بررسی، شبیه سازی نرم افزاری منطقه ی مورد بررسی در زمان و مکان همسان، شامل بام سبز فشرده، بام سبز گسترده و بام بدون پوشش گیاهی با مدل ان وی مت صورت گرفت. خروجی های این مدل نشان داد که تأثیر دما، رطوبت نسبی و همچنین شاخص آسایش دمایی مورد بررسی در بام های سبز شبیه سازی شده در مقایسه با بام بدون پوشش گیاهی در بازه ی گرم سال، ناچیز و شایان توجه نبود. همچنین هر سه سایت شبیه سازی شده در محدوده ی تنش گرمای بسیار شدید قرار داشتند.

به منظور بررسی تأثیر مدت کمپوست سازی بر افزایش بازده ی زیست توده (بیوماس) و بهبود برخی خواص کیفی قارچ دکمه ای (Agaricus bisporus) در بستر های مختلف ناشی از ضایعات کشاورزی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با دوازده ترکیب تیماری (شش نوع بستر و دو تیمار مدت کمپوست سازی) در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای مورد استفاده در این آزمایش شامل بسترهای حاوی کلش گندم و کلش برنج به عنوان ماده ی اصلی و مکمل های کود مرغی، تفاله ی زیتون و کود اسبی و دو مدت کمپوست سازی (کوتاه مدت (16 روزه) و بلندمدت (22روزه)) بودند. بستر حاوی کلش برنج و کود مرغی بیشترین میانگین (18/67 درصد) را ازنظر بازده ی زیست توده داشتند. قارچ های ناشی از بستر کلش برنج و تفاله ی زیتون بیشترین ماده ی خشک (73/8 درصد) را داشتند، درحالی که قارچ های مربوط به بستر کلش گندم و تفاله ی زیتون بیشترین نیتروژن (63/6 درصد)، پروتئین (46/41 درصد) و ظرفیت پاداکسندگی (آنتی اکسیدانی) (4/54 درصد) را تولید کردند. قارچ های تولیدشده در بستر کلش برنج و کود اسبی بیشترین خاکستر (83/9 درصد) را داشتند. قارچ های رشد یافته در روش کوتاه-مدت ازنظر بازده ی زیست توده بیشترین میانگین (41/42 درصد) را نشان دادند. بر پایه ی نتایج این آزمایش از لحاظ اقتصادی توصیه می شود در استان های شمالی کشور به ویژه گیلان، بستر کلش برنج و کود مرغی برای تولید قارچ دکمه ای استفاده شود.

با توجه به افزایش نیاز و تقاضا به مواد غذایی بیشتر و کاهش منابع آب وخاک، حفظ اراضی و ارتقا کمی و کیفی عملکرد گیاهان در واحد سطح با تأمین مواد موردنیاز خاک و گیاه تحقق می یابد. شناسایی وضعیت عنصرهای غذایی در گیاهان، راه کاری مؤثر در تعیین الگوی مصرفی عنصرهای غذایی و افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. ازاین رو در این پژوهش با استفاده از نتایج شاخص های DOP، DRIS و CND به تجزیه وتحلیل وضعیت عنصرهای غذایی در نمونه های برگ تاکستان های شهرستان خدابنده در استان زنجان پرداخته شد. نمونه-های برگ از 75 تاکستان گردآوری و تجزیه های شیمیایی عنصرهای نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منگنز، مس، روی و بُر و ویژگی های مربوط به عملکرد انجام شد. معیار های بهینه با تقسیم تاکستان ها به دو گروه با عملکرد بالا و پایین تعیین شد. نتایج نشان داد بیشتر تاکستان های شهرستان خدابنده به طور میانگین از لحاظ میزان عنصر پتاسیم، روی و مس با کمبود روبه رو هستند. بااین حال عنصرهای نیتروژن، فسفر، بُر و منگنز در منطقه بیش بود داشتند. همچنین نتایج هر یک از شاخص های DOP، DRIS و CND با هم مقایسه شد. بنابراین نتایج میزان شاخص ها در برخی از عنصرها تفاوت داشتند. هر سه شاخص DOP، DRIS و CND کمبود عنصر روی را در بیشتر تاکستان ها تشخیص دادند. به طورکلی شاخص های DRIS و CND روند تغییرپذیری عنصرهای غذایی را نسبت به شاخص DOP بهتر نشان دادند.

بهبود رشد و گلدهی با کاربرد پلی آمین ها در گیاهان مختلفی گزارش شده-است. بنابراین در این پژوهش کاربرد برگی پلی آمین های برون زاد بر ویژگی های کمی، عمر گل جایی (Vase life)، میزان تنظیم کننده های رشد درونی و پلی-آمین های درونی گل رز بررسی شد. بدین منظور، آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با ده تیمار، سه تکرار و دو بوته در هر تکرار در یک گلخانة آبکشتی (هیدروپونیک) تجاری در شهر یاسوج انجام گرفت. تیمارها شامل محلول پاشی بوته ها با پوتریسین در غلظت های 1، 2 و 3 میلی مولار، اسپرمیدین در غلظت های 5/0، 1و 5/1 میلی مولار و اسپرمین در غلظت های 1، 2و 4 میلی مولار و شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد، بیشترین و کمترین میزان ارتفاع و وزن شاخه به ترتیب در تیمارهای اسپرمیدین 5/1 میلی-مولار و شاهد به دست آمد. کاربرد پلی آمین ها باعث افزایش عمر گل جایی شد به طوری که بیشترین عمر گل جایی به میزان شانزده روز در گیاهان تیمارشده با اسپرمین 1 میلی مولار مشاهده شد. بیشترین میزان غلظت ایندول استیک اسید، اسیدجیبرلیک و زاتین در برگ گیاهان محلول پاشی شده با غلظت 4میلی مولار اسپرمین مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان اسیدآبسایزیک در برگ گیاهان محلول پاشی شده با اسپرمیدین 5/1 میلی-مولار به دست آمد. کاربرد پلی آمین های برون زاد باعث افزایش میزان پوتریسین و اسپرمیدین درونی برگ شد. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که کاربرد اسپرمیدین در غلظت 5/1 میلی مولار و اسپرمین 4 میلی مولار برون زاد به دلیل افزایش غلظت مواد تنظیم کننده ی رشد و پلی آمین های درونی، باعث بهبود ویژگی های رویشی و افزایش عمر گل جایی گل رز رقم دولس ویتا شد.

جنس آنتمیس متعلق به تیره ی کاسنی و 23 گونه ی بومی در ایران دارد که اندام هوایی گونه های آن حاوی اسانس و دارای ارزش دارویی می باشند. برای بررسی ترکیب ها اسانس Anthemis pseudocotula بذر نه جمعیت از مناطق مختلف گرد آوری و در ایستگاه تحقیقات البرز کشت شد. در مرحله ی گلدهی از سرشاخه های گلدار نمونه تهیه و با استفاده از روش تقطیر با آب اسانس گیری شدند. برای شناسایی ترکیب اسانس ها از دستگاه فام نگار گازی استفاده شد. نتایج نشان داد که بازده ی اسانس بین جمعیت ها بین 2/0 در زنجان تا 03/0 درصد در گلستان1 متغیر است. 32 ترکیب در هشت جمعیت شناسایی شد که در جمعیت ها متفاوت بودند. از مهم ترین ترکیب ها می توان به بتا-توجون (به ترتیب گلستان2، گلستان3، تهران، یزد، بوشهر و گلستان1 برابر 9/62، 36، 1/33، 1/26، 4/20 و 9/13 درصد)، سیس-بتا-فارنزن (به ترتیب بوشهر، جمعیت 29717، یزد، گلستان3، زنجان، تهران و گلستان1 برابر 1/38، 9/21، 16، 7/15، 4/14، 3/13 و 2/12 درصد) و کاریوفیلن اکسید (به ترتیب یزد، گلستان1 و 29717 برابر 4/20، 1/20 و 7/17درصد) نام برد. شماری از ترکیب های خاص یک جمعیت بوده به طوری که ترکیب های میرسن، سیس-بتا-اسیمن، دی هیدرو کاروئول، میرتنول و هومولن اپوکساید در جمعیت زنجان، کامفور در گلستان، (ای-ای) آلفا-فارنزن در بوشهر و 1, 8 – سینئول در جمعیت های گلستان 2 و زنجان دیده شد. نتایج تجزیه ی خوشه ای هشت جمعیت را به سه دستة تقسیم کرد. جمعیت زنجان با درصد بالای آلفا-ترپینئول و میرسن در یک دستة و دیگر جمعیت ها به دلیل مقادیر متفاوت بتا-توجون، سیس-بتا-فارنزن، کاریوفیلن اکساید و بتا-پینن در گروه های دیگری قرار گرفتند.

به منظور بررسی تأثیر تیمارهای سیلیکات پتاسیم و سولفات پتاسیم بر ویژگی های رشدی دانهال های پسته ی رقم بادامی ریز زرند کرمان در شرایط تنش شوری، پژوهشی به صورت فاکتوریل با سه عامل شامل دو سطح شوری از منبع NaCl (0 و 90 میلی-مولار)، سه سطح سیلیسیم از منبع سیلیکات پتاسیم (0، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر) و سه سطح پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم (0، 1 و 2 درصد)، در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. 45 روز پس از سبز شدن بذرها تنش شوری اعمال شد. محلول پاشی با سیلیکات پتاسیم و سولفات پتاسیم یک هفته پیش از آغاز تنش شوری و یک هفته پس از آغاز تنش شوری بود. نتایج نشان داد که شوری آب موجب کاهش محتوای آب نسبی برگ، کارایی استفاده از آب، مجموع پروتئین های محلول برگ و افزایش میزان نشت الکترولیت ها، پرولین، قندهای محلول و ترکیب های فنلی برگ و گلایسین بتائین برگ و ریشه شد. کاربرد سیلیکات پتاسیم و سولفات پتاسیم باعث افزایش معنی دار محتوای آب نسبی برگ، کارایی استفاده از آب، مجموع پروتئین های محلول، پرولین، قندهای محلول و ترکیب های فنلی برگ و گلایسین بتائین برگ و ریشه و کاهش میزان نشت الکترولیت های برگ در شرایط تنش شوری شدند. تیمار شوری در مقایسه با شاهد محتوای آب نسبی برگ را 52/31 در صد کاهش داده و نشت الکترولیت ها را 28/91 درصد افزایش داد درحالی که تیمار 50 میلی گرم بر لیتر سیلیکات پتاسیم و 2 درصد سولفات پتاسیم در شرایط شوری محتوای آب نسبی برگ را 67/51 درصد افزایش و نشت الکترولیت ها را 62/67 درصد کاهش داد.

رنگ پوست و بذر پوشینة (آریل) انار (بخش خوراکی) از شاخص هایی است که کیفیت میوه و انتخاب مصرف کننده را تحت تأثیر قرار می دهد. در این پژوهش تأثیر سه نوع پوشش (کیتوزان 1 و 2 درصد، واکس ژداسول و واکس بریتکس) بر شاخص های رنگ آریل و آنتوسیانین های موجود در آب انار رقم ملس ساوه در دورة 120 روز انبارداری در دمای 5/4 درجه ی سلسیوس بررسی شد. شاخص های یادشده پیش از تیمار، در 40، 80 و 120 روز پس از آغاز انبارداری نیز اندازه گیری شدند. نتایج وجود مشتقات مونو و دی گلوکوزیدی دلفینیدین، سیانیدین و پلارگونیدین را در هنگام برداشت میوه نشان داد. بنابراین نتایج، نوع آنتوسیانین تحت تأثیر نوع تیمار و زمان انبارداری قرار نگرفت. همچنین در چهل روز نخست انبارداری شاخص روشنایی (L*) و خلوص رنگ (کروما) کاهش یافت، درحالی که شاخص زاویه ی هیو و آنتوسیانین کل در این مدت افزایش یافت که نشان دهنده ی ادامه ی ساخت (سنتز) آنتوسیانین در فرآیند دوران پس از برداشت میوه است. پس از آن تا پایان دوره ی انبارداری به تدریج شاخص L* و خلوص رنگ افزایش و زاویه ی هیو و میزان آنتوسیانین کل کاهش یافت، به طوری که میزان کاهش در میوه های تیمارشده کمتر از شاهد بود. نتایج نشان داد آنتوسیانین های دی گلوکوزیدی پایدارتر از انواع مونو گلوکوزیدی است. بنابر نتایج به دست آمده از این پژوهش در مقایسه بین پوشش های مورد استفاده، تیمار واکس ژداسول و کیتوزان 2 درصد در حفظ شاخص های رنگ بذر پوشینه و میزان آنتوسیانین میوه ی انار مؤثرتر بودند.

به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم آبی برخی از توده های خربزه ی ایرانی، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد نیاز آبی گیاه) و هفت توده ی خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ازمیر و ایوانکی بود. بر پایه ی نتایج به دست آمده در این پژوهش تنش کم آبی به طور معنی داری میزان پرولین، فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داده و محتوای نسبی آب برگ، عملکرد و میزان ویتامین ث را کاهش داد. بالاترین میزان کارایی مصرف آب در آبیاری 66 درصد مشاهده شد. بین توده ها نیز از نظر شاخص های فیزیولوژیکی تفاوت معنی داری مشاهده شد. بیشترین میزان پرولین، ویتامین ث و درصد محتوای نسبی آب برگ در توده های کالی و موری، بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در توده ی ازمیر و بیشترین کارایی مصرف آب و عملکرد در توده ی موزی به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش، توده ی ایوانکی با بیشترین کاهش در عملکرد و توده ی موزی با کمترین کاهش در عملکرد در اثر افزایش تنش کم آبی به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین توده نسبت به تنش کم آبی بودند.

گل محمدی یکی از مهم ترین گیاهان معطر در ایران و جهان است. اسانس استخراج شده از گلبرگ این گل در داروسازی، صنایع آرایشی و بهداشتی و همچنین غذایی استفاده می شود. استفاده از روش های معمول برای افزایش این گیاه با دشواری هایی چون انتقال عامل های آلودگی و محدود بودن گیاه مادری همراه است. با توجه به برتری های روش های افزایش درون شیشه ای نسبت به روش های رایج، این تحقیق به منظور بررسی تأثیر انواع مختلف محیط کشت با سطوح هورمونی متفاوت برای بهبود افزایش درون شیشه ای و کنترل سبزردی (کلروز) نوساقه ها انجام شد. محیط کشت های MS و MS تغییریافته (mMS0، mMS1، mMS2، mMS3، mMS4و mMS5) در این پژوهش استفاده شد. قطعه های گره ای حاوی 1 تا 2 جوانه ی جانبی در محیط کشت MS با سطوح مختلف هورمونی برای استقرار کشت شدند. برای نوساقه زایی به محیط کشت های حاوی غلظت های 1 و 2 میلی گرم بر لیتر BAP و 2/0 میلی گرم بر لیتر IBA منتقل شده و آنگاه برای ریشه زایی در محیط کشت های 1/2 MS و LS با سطوح 1 و 2 میلی گرم بر لیتر IBA کشت شدند. بهترین تیمار برای افزایش شمار نوساقه های گل محمدی محیط کشت مایع mMS0 حاوی 5/1 میلی گرم بر لیتر BAP به همراه 2/0 میلی گرم بر لیتر IBA بود. بیشترین میزان سبزینه ی (کلروفیل) برگ ها نیز در محیط کشت mMS0 مشاهده شد. همچنین بیشترین درصد ریشه زایی مربوط به ژنوتیپ گالیکا در محیط کشت 1/2MS دارای 2 میلی گرم بر لیتر IBA بود.

میخک یکی از پرطرفدارترین گل های تولیدی در سطح جهان است. انسداد آوندهای چوبی و تنش آبی از مهم ترین دلایل کاهش ماندگاری پس از برداشت این گل شاخه بریده است. این پژوهش با هدف تأثیر عصاره ی گیاهی مورخوش با غلظت های (0، 10، 20 و 30 درصد) و 8-هیدروکسی کینولین سولفات با غلظت های (0، 200، 400 و 600 میلی گرم در لیتر) روی عمر گلجایی (Vase life) میخک های بریده ی رقم ’ وایت لایبرتی‘ در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه ی طرح کامل تصادفی انجام شد و ویژگی هایی همچون عمر گلجایی، درصد وزن خشک، کاهش وزن تر، جذب محلول، شمارش باکتری در محلول و انتهای ساقه، رنگیزه ی کاروتنوئید گلبرگ، میزان اتیلن و پروتئین گلبرگ ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجایی مربوط به اثر دوجانبه 30 درصد عصاره ی مورخوش + 200 میلی گرم در لیتر 8-هیدروکسی کینولین سولفات بود که عمر گل های شاخه بریده ی میخک را 87/7 روز نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. همچنین نتایج نشان داد، عصاره ی مورخوش در غلظت های 20 و 30 درصد بیشترین تأثیر را در افزایش طول عمر گلجایی نسبت به گل های تیمارشده با 8-هیدروکسی کینولین سولفات دارد.

به منظوربررسیتأثیر تنش شوری بربرخی ازویژگی های فیزیولوژیک انگورو تأثیرمحلول پاشی سیلیکات پتاسیم و سولفات روی در تعدیل اثرگذاریهای شوری، یک آزمایش گلدانی در شرایط گلخانه انجام گرفت. برای این منظور نهال های ریشه دار رقم های انگور رشه (متحمل به شوری) و بی دانه ی قرمز (نیمه حساس به شوری) تحتتیمارهای شوری(0، 50 و 100 میلی مولار کلرور سدیم)، محلول پاشی سیلیکات پتاسیم(0، 150 و 300 میلی گرم در لیتر) و سولفات روی (0، 2 و 4 گرم در لیتر) در شرایط آبکشتی (هیدروپونیک)قرار گرفتند. این پژوهش به صورت یک آزمایش فاکتوریل (رقم، سطوح شوری و تیمار محلول پاشی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی ودر سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت تنش شوری، محتوای نسبی آب برگ، نورساخت)فتوسنتز)، تعرق، هدایت روزنه ای و میزان سبزینه (کلروفیل) کاهش پیدا کرد و میزان کاهش این فراسنجه ها در رقم رشه کمتر از رقم بی دانه ی قرمز بود. اما محلول پاشی با سطوح مختلف سیلیکات پتاسیم و سولفات روی موجب افزایش محتوی نسبی آب برگ، نورساخت، تعرق، هدایت روزنه ای و میزان سبزینهدر هر دو رقم شد. مؤثرترین تیمار محلول پاشی از بین تیمارهای مورد استفاده، تیمار سیلیکات پتاسیم 300 میلی گرم در لیتر به همراه سولفات روی 2 گرم در لیتر بود به طوری که در بالاترین سطح شوری (100 میلی مولار)، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنه ای و نورساخت در این تیمار به ترتیب 75/13، 14/91 و 56/47 درصد بیشتر از تیمار بدون محلول پاشی بود. بنابر نتایج این پژوهش می توان از محلول پاشی همزمان سیلیکات پتاسیم و سولفات روی برای کاهش اثرگذاریهای شوری در انگور استفاده کرد.

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی کلسیم و بُر بر برخی ویژگی های کمی و کیفی میوه ی سیب رقم گلاب کهنز، آزمایشی در دو سال در قالب بلوک های کامل تصادفی با ده تیمار و چهار تکرار (درمجموع شامل چهل درخت) انجام گرفت. تیمارهای محلول پاشی شامل سه غلظت 5/0، 75/0، 1 درصد، کلرید کلسیم و همچنین سه غلظت یادشده در ترکیب با اسید بوریک 05/0 درصد، سه ترکیب تجاری کلبرون (کلسیم 34درصد و بُر 1درصد)، کلسیوگرین (کلسیم 34درصد) و ست (کلسیم 8درصد و بُر 5/0درصد) و تیمار شاهد بود. میزان ریزش میوه پیش از برداشت، برخی از ویژگی های کمی و کیفی میوه، عنصرهای کانی پتاسیم، کلسیم و بُر و همچنین فعالیت آنزیم های پاداکسندگی (آنتی اکسیدانی) سوپر اکسید دیسموتاز، اسکوربیک پراکسیداز و کاتالاز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد، همه ی تیمارهای کلرید کلسیم به تنهایی، کلرید کلسیم در ترکیب با بُر و ترکیب های تجاری در مقایسه با تیمار شاهد، میزان ریزش میوه، میزان لک، میزان زنگار و همچنین رنگ میوه را کاهش و میزان سفتی، pH، ویتامین ث، محتوای کلسیم و بُر میوه و همچنین فعالیت هر سه آنزیم پاداکسندگی را افزایش داد. تیمارهای ترکیبی کلسیم و بُر نسبت به تیمارهای کلسیم به تنهایی، در بیشتر ویژگی ها برتر بودند و یا اختلاف معنی داری نداشتند. اگرچه بین غلظت های مختلف کلرید کلسیم و همچنین بین ترکیب های تجاری و کلرید کلسیم در بیشتر ویژگی ها اختلاف معنی داری وجود نداشت، ولی به طورکلی در بین تیمارها، کلرید کلسیم 75/0 درصد در ترکیب با اسید بوریک 05/0 درصد بهترین تیمار بود.

با توجه به روند روبه رشد استفاده از مادة کانی زئولیت، اهمیت استفاده از بسپار (پلیمر)های سوپر جاذب در کشاورزی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک و کاربرد ورمی کمپوست در تولید محصولات سالم، آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل زئولیت در سه سطح (0، 3 و 6 درصد وزنی) به عنوان عامل اول، ورمی کمپوست در سه سطح (0، 3 و 6 درصد وزنی) به عنوان عامل دوم و هیدروژل در سه سطح (0، 2/0 و 4/0 درصد وزنی) به عنوان عامل سوم بررسی شد. صفات ارتفاع بوته، شمار برگ، گل و دانه در بوته، وزن تر و خشک بوته ی کامل، عملکرد گل و دانه در بوته اندازه گیری شد. نتایج تجزیه ی داده ها نشان داد که اثر متقابل سه گانه زئولیت، هیدروژل و ورمی کمپوست بر همه ی ویژگی ها به جز شمار گل در بوته و عملکرد گل معنی-دار بود. و در بیشتر این ویژگی ها با افزایش سطوح ورمی کمپوست و زئولیت همگام با افزایش سطح هیدروژل تا 2/0 درصد افزایش پیدا کردند. اما در مورد شمار گل در بوته و عملکرد گل اثر متقابل دوگانه تیمارها بر آن ها معنی دار بود.

به منظور بررسی تأثیر نانوچندسازة (کامپوزیت) حاوی نانوذرات زئولیت و برخی عنصرهای غذایی بر ویژگی های رشدی گل بنفشه ی آفریقایی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه اراک در سال 1394 انجام گرفت. بنفشه ی آفریقایی (Saintpaulia inonatha Wendl) در کنار محبوبیتی که به عنوان گیاه گلدانی در جهان دارد، به نوع آبیاری حساسیت بالایی دارد. تماس مداوم آب با اندام های گیاه باعث پوسیدگی و پدیدار شدن لکه-های سفید و زرد روی برگ ها می شود. در این تحقیق تأثیر کاربرد نانوچندسازة حاوی نانوذرات زئولیت و برخی عنصرهای غذایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) در چهار سطح (0، 1، 2 و 3 گرم در هر گلدان) و سه دور آبیاری (5، 10 و 15 روزه) بر برخی شاخص های ریخت شناختی (مورفولوژیکی) و فیزیولوژیکی بنفشه ی آفریقایی بررسی شد. نتایج نشان داد که نانوچندسازة مورد استفاده به ویژه در بیشترین میزان به کاررفته (3 گرم در هر گلدان) افزون بر کاهش تأثیر منفی کم آبیاری، باعث افزایش چند برابری جذب عنصرهای فسفر و پتاسیم در تیمارهای حاوی آن ها شد. همچنین افزایش معنی دار ویژگی های ریخت شناختی (مانند طول و عرض برگ ها، تاج پوشش (کانوپی) و وزن تر) و کاهش برخی ویژگی های فیزیولوژیکی مانند نشت یونی مشاهده شد.