نوآوری های مدیریت آموزشی (اندیشه های تازه در علوم تربیتی)
سال:1389 | دوره:6 | شماره:1 (مسلسل 21) |تعداد مقالات:12

هدف اصلی از این پژوهش، «ارزیابی برنامه درسی دوره متوسطه حرفه ای دانش آموزان آهسته گام آموزش پذیر از حیث توجه به جایگاه مهارت توانمندسازی شغلی» می باشد. جهت دستیابی به این هدف، به بررسی میزان تاثیر عناصر برنامه درسی (هدف، محتوا، زمان و ارزشیابی) بر هر یک از مولفه های توانمندسازی شغلی (مهارت های عمومی و اجتماعی، خودمدیریتی، خودکفایی فردی، خودکفایی اقتصادی و توانبخشی حرفه ای) پرداخته می شود. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، زمینه ای است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارشناسان ستادی (45 نفر)، کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی (100 نفر)، کلیه دبیران مقطع متوسطه حرفه ای استان قزوین (120 نفر) و کلیه کارفرمایان (15 نفر) است. نمونه این مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد که تعداد 223 نفر در این پژوهش شرکت نمودند. اطلاعات این تحقیق از طریق دو پرسشنامه، 44 سوالی محقق ساخته با معیار نمره گذاری 10-1 جمع آوری شد و با استفاده از روش های آمار توصیفی (جداول، نمودارها، محاسبه فراوانی، درصد، انحراف معیار و ضریب تغییرات) و استنباطی t) تک نمونه ای، تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی (LSD مورد تحلیل قرار گرفت؛ ضریب روایی پرسشنامه با استفاده از روش امید ریاضی (سیگمای شمارشی) 0.91 به دست آمد. ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ، به میزان (0.95) تعیین گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیق، دو گروه متخصصان و کارشناسان ، برنامه درسی را دارای قابلیت بالایی برای افزایش مهارت های پنجگانه (عمومی و اجتماعی، خودمدیریتی، خودکفایی فردی، خودکفایی اقتصادی و توانبخشی حرفه ای) دانش آموزان آهسته گام در راستای رسیدن به توانمندسازی شغلی قلمداد کرده اند. ولی دو گروه دبیران و کارفرمایان این برنامه ها را دارای قابلیت اندکی برای توسعه مهارت های ذکر شده در بین دانش آموزان آهسته گام دانسته اند. بدین ترتیب با توجه به تفاوت نظر دو گروه متخصصان برنامه ریزی درسی و کارشناسان ستادی با دبیران و کارفرمایان، باید اذعان داشت با نظر به اینکه دبیران و کارفرمایان به عنوان مجریان برنامه درسی مقطع متوسطه حرفه ای هستند؛ لازم است کارشناسان ستادی و متخصصان برنامه ریزی درسی در تدوین برنامه درسی در راستای توانمندسازی شغلی دانش آموزان آهسته گام، تجدید نظر اساسی به عمل آورند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی و سلامت روان با فرسودگی شغلی در بین دبیران، پرستاران و کارمندان آب و برق و همچنین بررسی سازه مقیاس فرسودگی شغلی ماسلاچ اجرا شده است. 400 نفر از شاغلین این سه شغل به روش نمونه گیری تصادفی سهمیه ایی انتخاب شدند. پرسشنامه های هوش هیجانی بار-ان (1980)، سلامت عمومی گلدبرگ (28.GHQ) و فرسودگی شغلی ماسلاچ - جکسون (1981) اجرا گردید. در این پژوهش نتایج حاصل از هنجاریابی آزمون های فوق نشان دادند که این آزمون ها از حد مناسبی از اعتبار و روایی برخوردار هستند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون بیانگر رابطه منفی و معنی دار بین هوش هیجانی و سلامت روان با فرسودگی شغلی بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که هوش هیجانی و سلامت روان به گونه ای منفی و معنی دار می توانند فرسودگی شغلی را برای شاغلین هر سه شغل پیش بینی کنند. یافته های تحلیل واریانس دو راهه نشان دادند که تاثیر نوع شغل بر فرسودگی شغلی معنی دار می باشد، اما تاثیر جنسیت و همچنین تعامل آن با نوع شغل بر فرسودگی شغلی معنی دار نیست. یافته های آزمون های تعقیبی تو کی و شفه نشان داد که بین فرسودگی شغلی پرستاران و کارکنان آب و برق تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی نشان داد که مقیاس فرسودگی شغلی ماسلاچ - جکسون (1981) از پنج عامل خستگی هیجانی، تعارض شغلی، خشنودی عاطفی، مسخ شخصیت، احساس کفایت شخصی تشکیل شده است.

این پژوهش با هدف بررسی نیازهای مشاوره ای و روان شناختی مراکز صنعتی اجرا گردید. جامعه پژوهش شامل تمامی مراکز فعال صنعتی استان سمنان به تعداد 85 مرکز بود که کل جامعه پژوهش به عنوان نمونه انتخاب شده و برای تمامی جامعه پژوهش پرسشنامه ارسال گردید. ابزار پژوهش شامل یک پرسشنامه 31 سوالی محقق ساخته بود که ضریب پایایی 0.90 برای آن برآورد گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، آزمون بی پارامتری فریدمن و آزمون گرایش ال پیچ استفاده شد. نتایج روش گرایش ال پیچ نشان داد که مراکز صنعتی استان سمنان به خدمات مشاوره ای و روان شناختی هر دو حیطه صنعتی و سازمانی نیاز دارند. نتایج روش فریدمن نیز نشان داد که از بین حیطه های 6 گانه روانشناسی صنعتی سازمانی حیطه انگیزش و رفتار شغلی در رتبه اول، انتخاب و گزینش در رتبه دوم، بهداشت محیط و ایمنی کار در رتبه سوم، تجزیه و تحلیل شغلی در رتبه چهارم، عملکردسنجی در رتبه پنجم و حیطه آموزش و توسعه در رتبه ششم قرار دارند.

این پژوهش با هدف آگاهی از وضعیت فرسودگی شغلی در میان کتابداران انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 133 کتابدار کتابخانه های عمومی استان مازندران است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلاچ و جکسون است که سه بعد فرسودگی شغلی شامل خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عملکرد فردی را مورد سنجش قرار می دهد. بالا بودن میزان فرسودگی شغلی در بالا بودن مقیاس خستگی عاطفی و مسخ شخصیت و پایین بودن مقیاس عملکرد فردی منعکس می گردد. بر اساس یافته ها، گروه مورد مطالعه دارای خستگی عاطفی پایین (میانگین 6.82) و مسخ شخصیت پایین (میانگین 1.5) و عملکرد فردی در حد متوسط و نزدیک به حد بالا (میانگین 39.87) می باشد. با توجه به عملکرد فردی متوسط و بالا در جامعه پژوهش، فرسودگی شغلی از این بعد نیز در حد پایین محسوب می شود. آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که بین میانگین فرسودگی شغلی کتابداران مرد و زن (در بعد خستگی عاطفی) تفاوت معنی داری وجود دارد و میانگین فرسودگی شغلی کتابداران بر حسب گروه های سنی، سطح تحصیلات، سابقه اشتغال به کار در کتابخانه و سابقه کار در محل کار فعلی نیز دارای تفاوت معنی داری است، اما فرسودگی شغلی کتابداران بر حسب وضعیت تاهل و درآمد، تفاوت معنی داری ندارد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه مدیریت زمان و میزان فرسودگی شغلی در بین کارکنان مشغول به خدمت در واحدهای دانشگاهی منطقه 12 دانشگاه آزاد اسلامی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان شاغل دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 12 است که شامل 4385 نفر تعداد 578 نفر با بهره گیری از فرمول کو کران انتخاب شدند. جهت دسترسی به واحدهای نمونه (کارکنان دانشگاه) از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و نمونه گیری تصادفی بهره گرفته شده است. ابزار جمع آوری داده های پژوهش، پرسشنامه بود. بدین منظور از روش توصیفی - همبستگی و همچنین از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره گرفته شده است. در پژوهش توصیفی، برای گردآوری اطلاعات و داده های اولیه از پرسشنامه استاندارد شده؛ و در بخش اسنادی به مطالعه و بررسی پژوهش های پیشین و جمع آوری مطالب مرتبط با مطالعه پرداخته شده است. اطلاعات توسط نرم افزار آماری SPSS 15 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با توجه به سطح سنجش متغیرهای مورد بررسی در آمار توصیفی از جداول، درصد فراوانی نسبی، میانگین و انحراف معیار و در آمار استنباطی از آزمون های آماری رگرسیون ساده، چند متغیره بهره گرفته شده است. مهم ترین نتایج پژوهش به شرح زیر است: نقطه نظرات نمونه مورد بررسی نسبت به وجود فرسودگی شغلی در بین کارکنان دانشگاه آزاد تقریبا در سطح متوسط بوده است. نسبت به وجود مدیریت زمان کمی بیش از سطح متوسط بوده است. به علاوه بین مدیریت زمان و فرسوگی شغلی رابطه وجود دارد. بین ابعاد مدیریت زمان و فرسودگی شغلی رابطه وجود دارد و همچنین بین ابعاد فرسودگی شغلی و مدیریت زمان رابطه مشاهده شده است.

هدف پژوهش حاضر گردآوری و تحلیل پرسش های شفاهی معلمان دوره ابتدایی مدارس سما در منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی است. فرایند روزمره کلاس های 32 نفر معلم (20 زن و 12 مرد) چهار پایه تحصیلی (دوم، سوم، چهارم و پنجم) در پنج شهر، در درس های فارسی، ریاضی و علوم هر کدام به مدت 10 جلسه با استفاده از MP3 Player مورد ثبت و ضبط قرار گرفت. برای استخراج اطلاعات گردآوری شده از پرسشنامه معکوس استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل فرایند 960 جلسه کلاس و 29520 سوال مطرح شده، نشان می دهد که:1- معلمان به طور متوسط در هر جلسه 30.75 سوال پرسیده اند. 2- از مدت زمان هر جلسه، حدود 20 درصد آن به سوال کردن اختصاص داشته است. 3- اغلب سوال ها برای وارسی میزان فهم دانش آموزان و یادآوری حقایق مطرح شده اند. 4- تعداد اندکی از سوال ها بر تشویق دانش آموزان به تفکر تاکید داشته اند. 5- پرسش کردن در طرح درس معلمان جایگاهی نداشته است. 6- بین ابعاد سوال ها و پایه تدریس، نوع درس و جنسیت معلمان ارتباط معنادار وجود دارد. 7- معلمان در سوال کردن خود خطاهایی را مرتکب می شوند، از جمله: فقط از باهوش ترین دانش آموزان سوال کردن، طرح سوال و پاسخ دادن به آن توسط خود معلم، و همیشه یک نوع سوال مطرح کردن. با توجه به اهمیت پرسش کردن، این مقوله بایستی در واحدهای درسی و دوره های آموزشی بدو خدمت و حین خدمت معلمان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سبک رفتار رهبری معلم بر خلاقیت دانش آموزان دبستانی (کلاس چهارم و پنجم) شهرستان کازرون انجام شده است. در این تحقیق که به روش همبستگی می باشد، تعداد 40 معلم و 120 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از مدارس شهرستان کازرون انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه سبک رفتار رهبری الوانی و پرسشنامه خلاقیت عابدی استفاده شد که هر دو پرسشنامه دارای روایی صوری قابل قبول بودند و ضریب آلفای آنها به ترتیب 0.79 و 0.83 بود، که قابل قبول و معنی دار می باشد. یافته های تحقیق نیز نشان می داد که:(%37.5) -1 درصد معلمان دارای سبک رفتار رهبری وظیفه مدار، (20%) درصد دارای سبک رفتار رهبری رابطه مدار، (42.5%) درصد هم سبکی تلفیقی داشتند. -2 دانش آموزان معلمان دارای سبک تلفیقی نسبت به دانش آموزان معلمان با سبک رفتار رهبری وظیفه مدار یا رابطه مدار، خلاقیت بالاتری دارند (F=5.19 ،p<.01). -3 جنسیت معلم به تنهایی با خلاقیت دانش آموزان رابطه ای ندارد. (p<.93 F=0.006) اما تعامل جنسیت با سبک رهبری تاثیری معنی دار بر خلاقیت دانش آموزان دارد .(p<.05 F=3.23)-4 بین دختران و پسران از نظر میزان خلاقیت تفاوت معن یداری وجود دارد .(t=2.15 ،p<.03)

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر چند رسانه ای آموزشی در درمان اختلال املا دانش آموزان ویژه یادگیری می باشد. نمونه پژوهش کلیه دانش آموزان (دختر و پسر) ویژه یادگیری پایه سوم دبستان در شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 86-87 می باشد. تعداد نمونه 16 دختر و 14 پسر شناسایی شده با اختلال املا در مراکز ویژه یادگیری شهر کرمانشاه مشغول آموزش بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و متغیرهای تاثیرگذار احتمالی از جمله بهره هوشی، پایه تحصیلی، جنسیت، سلامت روانی، سلامت جسمانی، در دو گروه کنترل شد.در این پژوهش از طرح شبه آزمایشی با اجرای پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. ابزار این پژوهش شامل مقیاس تجدید نظر شده هوش و کسلر و چک لیست تشخیصی مشکلات املا و آزمون محقق ساخته املا و چند رسانه ای آموزشی املا می باشد. گروه آزمایش 10 جلسه 75 دقیقه ای با چند رسانه ای املا آموزش دیدند، اما گروه کنترل بدون دریافت آموزش با چند رسانه ای به طور معمول آموزش خود را دریافت کردند. داده ها با استفاده از t مستقل تحلیل شدند و نتایج نشان داد بین میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در سطح 0.01 تفاوت معنی داری جود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از چند رسانه ای آموزشی در درمان اختلال املا دانش آموزان ویژه یادگیری موثر است.