مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
سال:1384 | دوره:11 | شماره:1 (پیاپی 40) |تعداد مقالات:12

هدف پژوهش حاضر مقایسه ی نگرش ارتباطی کودکان عادی و لکنتی بوده است. مواد و روش کار: بررسی حاضر از نوع توصیفی- مقطعی است. آزمودنی های عادی (312 نفر) به روش نمونه گیری خوشه ای- تصادفی از مدارس ابتدایی و راهنمایی دخترانه و پسرانه ی مناطق3 ، 4،9 و 16 آموزش و پرورش تهران انتخاب شدند. آزمودنی های لکنتی همه ی دانش آموزان لکنتی بودند (48 نفر) که در همان مدارس تحصیل می کردند. سن آزمودنی های پژوهش 15-8 سال بود. نگرش ارتباطی دانش آموزان به کمک آزمون نگرش ارتباطی (CAT) سنجیده شد. یافته ها: یافته ها نشان دادند که نمره های دو گروه ازنظر نگرش ارتباطی تفاوت معنی دار دارند و افراد لکنتی بیش از افراد عادی دارای نگرش ارتباطی منفی هستند. در هر گروه، گروه های سنی مختلف تفاوت معنی داری با یکدیگر نشان ندادند. نتیجه گیری: نگرش ارتباطی افراد لکنتی منفی تر از افراد عادی است.

این بررسی با هدف تعیین علل ارجاع بیماران بستری در بخش های مختلف یک بیمارستان عمومی آموزشی به واحد مشاوره روانپزشکی، ویژگی های جمعیت شناختی و تشخیص های عنوان شده از سوی روانپزشک مشاور انجام گردیده است. مواد و روش کار: آزمودنی های پژوهش را 300 بیمار (126 مرد، 174 زن) ارجاع شده از 12 بخش بستری بیمارستان آموزشی حضرت رسول اکرم (ص) واقع در شهر تهران تشکیل داده اند که به صورت پیاپی طی مدت سه سال به واحد مشاوره روانپزشکی این بیمارستان ارجاع شده بودند. این افراد به کمک یک پرسشنامه ی جمعیت شناختی و مصاحبه ی بالینی روانپزشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش به کمک روشهای آمار توصیفی تحلیل و ارایه گردیده است. یافته ها: 40.4% افراد مورد بررسی در گروه سنی 40-18 سال قرار داشتند. یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین درصد آزمودنی های پژوهش از بخشهای داخلی (44%) ارجاع شده اند و پزشکان بیشترین درصد بیماران ارجاع شده را به منظور ارزیابی روانی (13%) و پس از آن به دلیل مصرف داروهای روان گردان (11%) ارجاع داده اند. در ارزیابی روانپزشک از وضعیت روانی بیماران ارجاع شده، بیشترین درصد مبتلا به اختلال های عاطفی (24.4%) و تطابق به بیماری جسمی (13.7%) بوده اند. نتیجه گیری: مشکلات روانپزشکی در بخش های بستری این بیمارستان عمومی شایع است.

این پژوهش با هدف بررسی اثر داروی فلوکستین بر اختلال بیش فعالی- کم توجهی(ADHD)  در کودکان و نوجوانان انجام شده است. مواد و روش کار: به روش کارآزمایی بالینی باز و با نمونه گیری در دسترس، 22 کودک و نوجوان 16-6 ساله که در شش ماهه دوم سال 1379 به یک درمانگاه روانپزشکی کودک و نوجوان مراجعه کرده و برپایه معاینه روانپزشک کودک و مصاحبه تشخیصی کودکان و نوجوانان (DICA) با معیارهای چهارمین تجدید نظر کتابچه تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM-IV) مبتلا به ADHD بودند و بیماری های همراه، عقب افتادگی ذهنی و مصرف داروی همراه نداشتند، به مدت 7 هفته با 20 میلی گرم فلوکستین در روز تحت درمان قرار گرفتند و به کمک سه مقیاس کانرز والدین (CPRS)، کانرز آموزگار (CTRS) و ارزیابی کلی کودکان (CGAS) پیش از درمان و پس از آن ارزیابی شدند. عوارض دارویی به کمک پرسشنامه عوارض داروها بررسی شد. یافته ها: 65% افراد بهبودی متوسط به بالا (بیش از 50% کاهش علایم) نشان دادند و در 86% افراد عارضه ای دیده نشد، 14% افراد عوارض خفیف تا متوسط نشان دادند که با ادامه مصرف دارو کاهش یافت. نتیجه گیری: داروی فلوکستین در کودکان و نوجوانان به خوبی تحمل می شود و ممکن است در گروهی از مبتلایان به ADHD که نمی توانند داروی های دیگری را به کار برند، سودمند باشد.

این بررسی با هدف مقایسه ی بازداری نهفته در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای حاد و بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا که علایم بیماری آنها با مصرف داروهای ضد پسیکوز کنترل گردیده، انجام شده است.مواد و روش کار: بازداری نهفته از راه محرک های بینایی و شنوایی در سه گروه سنجیده شد؛ گروه اول (30 نفر) بیمارانی که در دوره ی حاد پسیکوز بودند و هنوز داروی ضد پسیکوز دریافت نکرده بودند، گروه دوم (35 نفر) بیمارانی که با مصرف این داروها علایمشان کنترل شده بود و گروه سوم (31 نفر) افراد بهنجاری که سابقه ی اسکیزوفرنیا نداشتند. در این بررسی شمار خطا در یادگیری به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد.یافته ها: یافته ها نشان دادند که شمار خطا در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا (چه آنهایی که در فاز حاد پسیکوز بودند و چه بیماران کنترل شده توسط دارو) به طور معنی داری بیشتر از گروه گواه بود. از سوی دیگر، تاثیر مورد انتظار بازداری نهفته در گروه بیماران کنترل شده دیده نشد.نتیجه گیری: این پژوهش ارتباط پدیده ی بازداری نهفته با اسکیزوفرنیا را تایید نکرد. به نظر میرسد که آشنا نبودن بیماران با روشهای آزمایش، نقش مهمی در این امر داشته باشد. 

این پژوهش با هدف تعیین میزان شیوع افسردگی پس از زایمان و برخی عوامل مرتبط با آن در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ساری انجام شده است.مواد و روش کار: این بررسی به روش توصیفی- تحلیلی با 422 نفر از زنان باردار در سه ماهه ی سوم، مراجعه کننده به واحدهای مراقبت های مادر و کودک 10 مرکز بهداشتی- درمانی شهر ساری از اسفند 1380 تا شهریور 1381 انجام شد. آزمودنی ها در مدت 8-6 هفته پس از زایمان نیز پی گیری شدند. برای گردآوری داده ها پرسش نامه ای دارای چند بخش شامل مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ، فرم کوتاه شده ی اضطراب موقعیتی اشپیل برگر، پرسش نامه ی سلامت عمومی و پرسش نامه ی ویژگی های جمعیت شناسی و اطلاعات مربوط به دوران بارداری به کار برده شد.یافته ها: مقیاس ادینبورگ 22% (92 نفر) از زنان مورد بررسی را، 8-6 هفته پس از زایمان افسرده نشان داد. 30% زنان مورد بررسی در سه ماهه ی سوم بارداری افسرده بودند. پرسش نامه ی سلامت عمومی 37.2%(157 نفر) از زنان مورد پژوهش را در سه ماهه ی سوم بارداری و 31% (132 نفر) را 8-6 هفته پس از زایمان مشکوک به داشتن اختلال نشان داد. ارتباط معنی داری بین افسردگی پس از زایمان و رویدادهای فشارزای زندگی در طی یک سال اخیر، حمایت خانوادگی، وضعیت سلامت کودک، احساس توانایی مراقبت از کودک و وجود بیماری در زایمان کنونی دیده شد.نتیجه گیری: شیوع افسردگی و اختلال های روانی در دوران بارداری، بالا است و پس از زایمان کاهش می یابد.

هدف این پژوهش، بررسی ارتباط میان کلی گرایی در بازخوانی از حافظه ی سرگذشتی در افراد افسرده و کارایی اندک در راهبردهای مساله گشایی، بوده است. مواد و روش کار: این بررسی، کاوشی است در یافته های چند بررسی پیشین که موضوع بازخوانی از حافظه ی سرگذشتی و فرآیند مساله گشایی را در گروه های سالم (n=20)، افسرده ی بدون افکار خودکشی (انگاره ناپرداز خودکشی، n=20)، افسرده دارای افکار خودکشی (انگاره پرداز خودکشی، n=20) و افسرده اقدام کننده به خودکشی (n=20)، ارزیابی نموده اند. پی گیری روند تغییرات این جنبه های شناختی در پیوستار سالم- افسرده – انگاره پرداز خودکشی- اقدام کننده به خودکشی، و ارتباط احتمالی آنها، می تواند تصویر روشن تری در این زمینه ارایه دهد.یافته ها: یافته ها نشان دادند که هر چند بین گروه های سالم و انگاره ناپرداز از یک سو و گروه های انگاره پرداز و اقدام کننده ی خود کشی از سوی دیگر، تفاوت معنی داری وجود دارد، لیکن تفاوت میان عملکرد انگاره پردازان و اقدام کنندگان خودکشی در آزمایه های بازخوانی سرگذشتی و راهبردهای مساله گشایی ناچیز است.نتیجه گیری: فزونی گرفتن میزان ناامیدی، با افزایش بیش – کلی گرایی در بازخوانی از حافظه ی سرگذشتی در پاسخ به محرک- واژه های خوشایند، همراه است.

 پژوهش حاضر با هدف ساخت واعتباریابی مقیاس مطلوبیت اجتماعی (مقیاس دروغ سنجی) برای آزمون NEO PI-R اجرا گردید. مواد و روش کار: 22 عبارت برای سنجش مطلوبیت اجتماعی انتخاب گردید و در میان عبارات آزمون NEO PI-R قرار داده شد و بر روی 285 نفر جوینده ی کار اجرا گردید. با روش تحلیل عاملی 15 پرسش برگزیده شدند. برپایه ی میانگین و انحراف معیار نمره های این مقیاس ها، آزمودنی ها در سه گروه جای داده شدند و نمره های آنها در شاخص ها و مقیاس های آزمون NEO PI-R با نمره های 79 آزمودنی غیر جویای کار مقایسه گردید. یافته ها: کمترین تفاوت بین گروه ها مربوط به شاخص بازبودن و بیشترین تفاوت مربوط به شاخص وجدانی بودن بود. همچنین گروه غیر جویای کار در زمینه ی نمره های بی ثباتی هیجانی و شاخص توافق با گروه دارای نمره ی پایین در مقیاس مطلوبیت اجتماعی تفاوت معنی دار نداشتند. افراد دارای نمره ی بالا در مقیاس مطلوبیت اجتماعی گرایش داشتند که از نظر هیجانی خود را باثبات تر و بیشتر وجدانی نشان دهند تا افراد دارای نمره ی پایین. همچنین ضریب های همبستگی میان نمره های مقیاس مطلوبیت اجتماعی و نمره های شاخص ها و مقیاس ها برای گروه جویای کار نشان دهنده ی ارتباط معنی دار میان نمره های شاخص های برونگرایی و باز بودن به تجربه ها از یک سو و نمره های مقیاس مطلوبیت اجتماعی از سوی دیگر نبود، اما همبستگی میان سایر شاخص ها و مقیاس یاد شده معنی دار و مثبت بود. نتیجه گیری: مقیاس مطلوبیت اجتماعی همراه با آزمون NEO PI-R می تواند میان افراد دارای انگیزه ی تحریف و افراد بدون انگیزه ی تحریف تفاوت نشان دهد. همچنین در تفسیر نیمرخ افراد متمایل به تحریف می توان به نمره های شاخص های برونگرایی و باز بودن به تجربه ها اعتماد نمود اما در تفسیر بقیه ی شاخص ها بایستی احتیاط شود.

هدف این پژوهش بررسی مشکلات حافظه ای افراد مبتلا به نوع وارسی اختلال وسواسی- اجباری از نظر حافظه ی رویدادی، سویمندی در حافظه و میزان اطمینان به حافظه است. مواد و روش کار: 60 نفر مبتلا به اختلال وسواسی - اجباری (30 وارسی کننده و 30 شستشو کننده) و 60 نفر به عنوان گروه گواه (30 نفر مبتلا به اختلال اضطراب منتشر و 30 نفر بهنجار) انتخاب شدند. گروه ها از نظر متغیرهای جمعیت شناختی با گروه وارسی کننده همتا شدند و از نظر نوع افکار و اعمال وسواسی- اجباری با استفاده از سیاهه ی وسواسی- اجباری مادزلی و مصاحبه ی تشخیصی بررسی شدند. حافظه ی آزمودنی ها به کمک دو فهرست از واژه ها (فهرست یادآوری و فهرست بازشناسی. اطمینان) که با بهره گیری رایانه ارایه می شد، بررسی گردید. یافته ها: این بررسی نشان داد که گروه ها از نظر میزان یادآوری با یکدیگر تفاوتی ندارند. همچنین وارسی کننده ها، شستشو کننده ها و مضطرب ها نسبت به یادآوری واژه های مرتبط با خطر و تهدید، سویمندی نشان دادند و افراد گروه وارسی کننده به صورت معنی دار اطمینان کمتری نسبت به حافظه ی خود نشان دادند. تلویحات نظری و عملی یافته ها مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: مشکلات حافظه ی بیماران وارسی کننده در چهارچوب نظریه های روانشناختی به ویژه دیدگاه شناختی- رفتاری تبیین پذیر است.

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان شیوع اختلال های روانی در دانش آموزان دبیرستان شهرستان رفسنجان در سال تحصیلی 81-1380 و همچنین بررسی ارتباط میان عوامل جمعیت شناختی با اختلال های روانی بود. مواد و روش کار: در این بررسی از میان جمعیت دانش آموزان دبیرستانی شهرستان رفسنجان، 830 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای- چند مرحله ای انتخاب و پرسش نامه ی SCL-90-R به عنوان ابزار بررسی سلامت روان و غربالگری اختلال های روانی بر روی آنها و سپس پرسش نامه فرم ثبت علایم بر پایه ای ملاک های DSM-IV بر روی موارد مشکوک به بیماری توسط روانپزشک اجرا گردید. به منظور تعیین نمره ی برش پرسش نامه ی یاد شده، 120 نفر (3 خوشه ای 40 نفری) توسط روانپزشک، مصاحبه و ارزیابی شدند. با توجه به نقطه ی برش 63، تعداد 176 نفر از 830 نمونه مورد ارزیابی نمره ای بالاتر از نمره ی برش به دست آوردند که از این تعداد 17 نفر بر اساس مصاحبه ی بالینی روانپزشک سالم تشخیص داده شدند و 21 نفر نیز با وجود چندین بار مراجعه امکان مصاحبه با آنها فراهم نگردید. از این رو با 138 نفر مصاحبه انجام شد و با تایید روانپزشک تشخیص گذاشته شد. یافته ها: این پژوهش نشان داد که میزان شیوع کلید اختلال های روانی درنمونه ی مورد بررسی 16.6% (در دختران 21.6% و در پسران 10.6%) بوده است. اختلال های ضطرابی و خلقی با شیوع 8.4% و 4.1% شایع ترین اختلال های روانی بودند. نتیجه گیری: اختلال های روانی در دانش آموزان دبیرستانی شهرستان رفسنجان شایع است و بین متغیرهای جنس، سابقه ی اختلال روانی، طلاق، مصرف مواد در اعضای خانواده و نوع مسکن با اختلال های روانی دانش آموزان ارتباط معنی دار وجود دارد.

 این پژوهش با هدف بررسی تاثیر شدت فشار شغلی بر تغییرات فشار خون در طی نوبت کاری پرستاران شاغل در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام گرفته است. مواد و روش کار: در این پژوهش توصیفی - مقطعی 150 نفر از پرستاران دارای شرایط ورود به پژوهش به کمک نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای انتخاب شدند و با بهره گیری از یک پرسش نامه ی دارای پرسش هایی درباره ی ویژگی های فردی  و پرسش نامه ی سنجش شدت فشار شغلی و برگه ی یادداشت قد و وزن و سه نوبت فشار خون در طی یک نوبت کاری (اول، وسط و آخر آن) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: 78% افراد مورد بررسی زن و 80% متاهل بودند، 89% آنان دارای مدرک کارشناسی بودند. 31% BMI بالای 25داشتند. فشار شغلی با متغیرهای سن، وضعیت تاهل و بخش محل کار از نظر آماری رابطه ی معنی دار داشت. این بررسی نشان داد که فشار شغلی بر تفاوت فشار خون سیستولیک مراحل اول- دوم و دوم- سوم اثر دارد. اما بر تفاوت دو به دوی فشار خون های دیاستولیک در سه نوبت اثر ندارد. مدل های خطی عمومی نشان داد که از بین متغیر های مداخله گر، کار کردن در بخش اورژانس با تفاوت فشار خون سیستولیک اول- دوم و متاهل یا مطلقه بودن با تفاوت فشار خون سیستولیک اول- سوم رابطه ی معنی دار آماری دارد. نتیجه گیری: فشار شغلی پرستاران می تواند بر فشار خون سیستولیک آنها در طی نوبت کاری تاثیر داشته باشد.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه ی نگرش دینی با سلامت عمومی و شکیبایی دانشجویان بود.مواد و روش کار: این بررسی از نوع توصیفی است. آزمودنی های پژوهش 400 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال تحصیلی 81-1380 بودند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده ها پرسش نامه های سنجه ی دینداری، سلامت عمومی (GHQ) و شکیبایی به کار گرفته شد. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی چند گانه بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان دادند که نگرش دینی با اختلال در سلامت عمومی رابطه ی منفی و با شکیبایی رابطه مثبت و معنی دار دارد. همچنین ضریب رگرسیون نشان داد که از میان چهار بعد متغیر دینداری، بعد اعتقادی و بعد مناسکی بهترین پیش بینی کننده ها برای سلامت عمومی می باشند و بعد مناسکی بهترین پیش بینی کننده برای شکیبایی است. نتیجه گیری: بین نگرش دینی و سلامت عمومی و شکیبایی رابطه ی معنی دار وجود دارد.