پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
سال:1394 | دوره:22 | شماره:4 |تعداد مقالات:17

سابقه و هدف: پارک های ملی نقشی اساسی در حفاظت اکوسیستم های طبیعی در سطح ملی و جهانی دارند از این رو تعیین و اولویت بندی معیارها و شاخص های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی جهت ارزیابی پارک های ملی حائز اهمیت فراوان است.مواد و روش ها: در این مقاله، از پرسشنامه های دلفی به منظور شناسایی معیارها و شاخص های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی حایز اهمیت در ارزیابی پارک های ملی و از تکنیک آنتروپی به منظور محاسبه وزن آن ها استفاده شده است. در ادامه از تکنیک های مناسب تصمیم گیری چند شاخصه مانند SAW و TOPSIS برای اولویت بندی معیارها و شاخص های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی  پارک های ملی استفاده گردید.یافته ها: تجزیه و تحلیل یافته های این پژوهش با استفاده از روش دلفی، 129 شاخص و 7 معیار را از جنبه های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی برای پارک های ملی شناسایی نموده است که که در نهایت از میان آن ها 7 معیار و 89 شاخص شامل 67 شاخص اکولوژی، 7 شاخص اقتصادی و 15 شاخص اجتماعی جهت ارزیابی پارک های ملی بومی سازی گردید. نتایج وزن دهی معیارها از طریق تکنیک Entropy نشان داد که معیار عملکردهای محیط زیستی و حمایتی با وزن (0.228161)، حفاظت از تنوع زیستی با وزن (0.168609)، حفظ و توسعه عملکرد شرایط اجتماعی با وزن (0.148688) و ظرفیت و عملکرد تولید با وزن (0.109170) به ترتیب بیشترین وزن را در بین سایر معیارها به خود اختصاص داده اند. نتایج اولویت بندی معیارها با تکنیک های TOPSIS و SAW نشان داد معیار عملکردهای زیست محیطی و حمایتی و حفاظت از تنوع زیستی از جنبه اکولوژیکی اولویت بالاتری را در قیاس با سایر معیارها دارند. مقایسه نتایج حاصل از دو مدل در این تحقیق مبین این است که تکنیک TOPSIS نسبت به SAW نتایج منطقی تر و نزدیکتری را به واقعیت ارائه می کند.

سابقه و هدف: در دنیای پررقابت کنونی، یکی از مهمترین استراتژی های بازاریابی برای شرکت های تولیدی، رویکرد مشتری مداری می باشد، به نحوی که سبب ایجاد ارزش برای آن ها شده و منجر به شکل گیری مشتریان وفادار گردد. مساله وفاداری مشتریان یک مساله تصمیم گیری چند معیاره است که تحت تاثیر عوامل گوناگونی می باشد.مواد و روش ها: در این پژوهش، شاخص های اساسی و اثربخش وفاداری مشتریان، در صنعت مبلمان چوبی با بررسی ادبیات مربوطه و نظرات متخصصین شناسایی و سپس با استفاده از یک روش ترکیبی فرایند تحلیل شبکه ای و دیمتیل فازی، الگویی نظام مند برای رتبه بندی در استان های البرز و گیلان، ارائه شد. در این تحقیق از دو پرسشنامه مربوط به فرایند تحلیل شبکه ای و دیمتیل فازی استفاده شده است. پرسشنامه تحلیل شبکه استفاده شده در این تحقیق، مشتمل بر 5 جدول مقایسه زوجی بوده و پرسشنامه دیمتل مشتمل بر 4 جدول مقایسه زوجی است که بیانگر تاثیر فاکتورهای اصلی موثر بر وفاداری مشتریان بر روی یکدیگر است.یافته ها: نتایج نشان می دهد که در بین شاخص های اصلی مساله رضایت مشتری (0.025)، کیفیت درک شده از عناصر تعاملی خدمت (0.020)، و تصویر درک شده از شرکت مورد نظر (0.016) از دیدگاه مصاحبه شوندگان به ترتیب دارای اهمیت بیشتری می باشند. در مورد زیرشاخص های رضایت مشتری، مهمترین زیرشاخص از دیدگاه افراد، قیمت محصول (0.025) ذکر شده است. پس از این زیرشاخص تنوع محصولات در رده دوم قرار دارد (0.006). رده سوم برای زیرشاخص رضایت مشتری که متعلق به کیفیت محصولات است (0.003). خوشنامی شرکت مورد نظر (0.038)، اعتبار و خوشنامی نام تجاری (0.027)، و تبلیغات و اقدامات ترویجی و تشویقی (0.019) به ترتیب مهم ترین زیرشاخص های تصویر درک شده از شرکت مورد نظر هستند. مهم ترین زیرشاخص در بین زیرشاخص های کیفیت درک شده از عناصر تعاملی خدمت از نظر افراد پاسخ دهنده در دسترس بودن محصول (0.027) و تعویض محصول نامرغوب (0.018) بوده است. پیگیری شکایات مشتریان (0.010) و برخورد مناسب فروشندگان مورد نظر (0.005) در رده های بعدی اهمیت قرار دارند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق، می تواند به شرکت های تولید کننده این محصولات کمک نماید تا به منظور افزایش وفاداری مشتریان، عوامل تاثیرگزار با درجه اهمیت بیشتر از قبیل رضایت مصرف کننده را بیشتر مورد توجه قرار دهند، بدین معنی که کیفیت رابطه با مصرف کننده بهبود بخشند و راهبردهای مناسبی را اتخاذ نمایند. از این رو، پیشنهاد می شود تا سازمان ها و شرکت های حاضر در زنجیره تامین این صنعت، برای حفظ و پایدار خود در محیط رقابتی، به نتایج این پژوهش، توجه ویژه داشته باشند. همچنین پژوهشگران در مطالعات آینده نیز می توانند عوامل موثر بر وفادارسازی مشتریان در سایر ارکان زنجیره تامین، از جمله توزیع کنندگان، فروشندگان، مصرف کنندگان نهایی و مانند آن را بررسی کنند.

سابقه و هدف: تنوع ژنتیکی نقش مهمی در حفظ کارکردهای اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و بقای گونه های گیاهی ایفا می کند. آگاهی از الگوهای طبیعی تغییرپذیری و پایه های تکاملی آن از اهمیت کاربردی بالایی در مدیریت پایدار و حفاظت جنگل برخوردار است. بر اساس تئوری های ژنتیک جمعیت، از دست رفتن تنوع ژنتیکی یکی از تهدیدات جدی فراروی حیات گونه های برخوردار از جمعیت های کوچک و مناطق جغرافیایی باریک به شمار می آید. بهره گیری از نشانگرهای مولکولی بستر مناسبی را برای مطالعه الگوهای تنوع ژنتیکی در گونه های در معرض تهدید و آشکارسازی جنبه های اکولوژیکی و دموگرافیک مدیریت این گونه ها به منظور اجرای پروژه های حفاظت و احیای آن فراهم می کند. در میان این نشانگرها، نشانگرهای توالی تکراری ساده (ISSR)، چندشکلی مناطق تکثیر یافته بین رتروترانسپوزونی (IRAP) و چندشکلی نواحی هدف کدون شروع (SCoT) روش هایی مبتنی بر واکنش زنجیره ای پلیمراز ( PCR)، سریع و مقرون به صرفه هستند که با تکرارپذیری بالا جایگاه های ژنی را در ژنوم تکثیر می کنند. در این مطالعه تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی 109 پایه نمونه برداری شده از نه جمعیت وی ول (Quercus libani) در جنگل های زاگرس شمالی با استفاده از نشانگر مولکولی چندشکلی نواحی هدف کدون شروع (SCoT) و مشخصه های ریخت شناختی و بیوشیمیایی برگ گزارش شده است.مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه، از نه جمعیت وی ول (Q. libani) توده های مختلف بلوط شهرستان های مریوان و بانه، و در هر جمعیت از حداقل 10 پایه (در مجموع 109 ژنوتیپ) با فواصل حداقل 100 متر از همدیگر نمونه برگی جمع آوری و تا زمان استخراج DNA در دمای 20- درجه سانتی گراد نگهداری شد. برای بررسی های ریخت شناختی و بیوشیمیایی از هر یک از همین پایه های نمونه برداری شده به صورت تصادفی حداقل 50 برگ جدا و تا انجام اندازه گیری ها و آزمایشات در 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. به منظور مطالعه تنوع ریخت شناختی، از هشت مشخصه مورفولوژیکی انتخاب شده از توصیف کننده های تنوع ژنتیکی گونه های جنس Quercus استفاده و برای اندازه گیری مشخصه های بیوشیمیایی نیتروژن کل، درصد پروتئین، نشاسته و قندهای کل، پتاسیم، کلسیم منیزیم، و آهن از روش کجلدال، اسپکتروفتومتری، جذب اتمی و روش رنگ سنجی شعله ای استفاده شد. استخراج DNA ژنومی با استفاده از CTAB و بر پایه دستورالعمل دویل و دویل با کمی تغییرات انجام گرفت. پس از ثبت و نمره دهی نوارهای تکثیر شده از 10 آغازگر SCoT، ماتریس صفر و یک حاصل با استفاده از نرم افزار POPGENE با بهره گیری از ضریب تشابه دایس (با فاصله ژنتیکی نی) تجزیه و دندروگرام روابط ژنتیکی از طریق تجزیه خوشه ای بر پایه روش UPGMA ترسیم شد. از نسخه 6.5 برنامهGenAlEx آماره های تنوع ژنتیکی آشکار شده در سطح نشانگر و همچنین در سطح جمعیت همچون تنوع ژنتیکی نی (h)، شاخص تنوع شانون (I)، درصد نوارهای چندشکل و مقادیر فواصل ژنتیکی برآورد شدند. ساختار ژنتیکی جمعیت های مورد مطالعه از طریق تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) برای برآورد تنوع درون و بین جمعیتی، جریان ژنی، ضریب تمایز جمعیتی (GST) بیشتر مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تجزیه خوشه ای مجموع داده های فنوتیپی، جمعیت های مورد مطالعه را در پنج خوشه اصلی گروه بندی کرد. در مجموع، 10 آغازگر 101 SCoT نوار را در ژنوتیپ های مورد مطالعه تکثیر کردند که از این تعداد 92 نوار (90 درصد) چندشکل بودند. تنوع ژنتیکی نی (h) و شاخص تنوع شانون (I) در هر دو سطح گونه و جمعیت بالا بودند (به ترتیب 0.284 و 0.258 در سطح گونه و 0.191 و 0.279 در سطح جمعیت). تنوع بالای فنوتیپی و ژنتیکی نشان داد که جمعیت های وی ول زاگرس شمالی تنوع بالایی را در خود حفظ کرده اند. مقدار GST برآورد شده (0.29) نشان داد که بخش عمده تنوع ژنتیکی آشکار شده مربوط به تنوع درون جمعیت هاست (87 درصد)، که جریان مطلوب ژنی بین جمعیت ها (2.33=Nm) نیز آن را تایید کرد.نتیجه گیری: تنوع ژنتیکی نسبتا بالای درون گونه ای و تمایز ژنتیکی نسبتا پایین بین جمعیتی به میزان زیادی ناشی از پخش شدگی دانه گرده و پیوستگی پراکنش این گونه در مناطق مورد مطالعه است. بر اساس آزمون مانتل همبستگی ماتریس های فاصله حاصل از مختصات جغرافیایی و ماتریس تشابه حاصل از نشانگرهای SCoT معنی دار نبود، که ویژگی های سیستم تلاقی، رانش ژنتیکی و جریان گسترده ژنی معمول در جوامع بلوط را می توان عوامل مهم دخیل در این وضعیت دانست.

سابقه و هدف: جنگل های ایران قادر به تامین چوب مورد نیاز صنایع چوب کشور از جمله صنعت تخته خرده چوب نمی باشند. استفاده از منابع غیرجنگلی از قبیل پسماندهای کشاورزی امری اجتناب ناپذیر می باشد. در بین محصولات کشاورزی، گندم از نظر فراوانی در جهان دومین مقام را داراست. ساقه گندم بعد از برداشت محصول به عنوان پسماند در مزارع باقی می ماند که بخشی از آن برای خوراک دام استفاده می شود. در ایران پسماند گندم بیش از 54 درصد پسماندهای محصولات کشاورزی کشور را تشکیل می دهد. کاه گندم با توجه به ساختار لیگنوسلولزیک می تواند در صنعت تخته خرده چوب مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به ساختار شیمیایی سطح کاه گندم رزین اوره فرم الدیید برای اتصال خرده کاه گندم مناسب نمی باشد. از طرف دیگر انتشار کاز فرم الدیید در هنگام تولید و مصرف از دیگر مشکلات این رزین می باشد. در این پژوهش، استفاده از رزین طبیعی روغن سویای اپوکسی دار شده آکریلیکی به عنوان چسب بر پایه روغن برای اتصال ذرات کاه گندم در تهیه تخته خرده بررسی و برخی از خواص آن اندازه گیری شد.مواد و روش ها: در این مطالعه ابتدا روغن سویا با استفاده از اسید فرمیک و آب اکسیژنه اپوکسی دار گردید. در مرحله بعد اسید آکریلیک به روغن سویای اپوکسی دارشده افزوده گشت و رزین روغن سویای اپوکسی دار آکریلیکی تهیه شد. خواص رزین حاصل ارزیابی گردید. برای بررسی عملکرد رزین، تخته هایی از کاه گندم با مصرف 8 درصد و 13 درصد از رزین فوق الذکر با پرس گرم در حرارت 200 درجه سانتی گراد، فشار 30 بار و سه زمان پرس 8، 10 و 12 دقیقه ساخته شدند. خواص فیزیکی و مکانیکی تخته ها شامل، مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته، چسبندگی داخلی، واکشیدگی ضخامتی و جذب آب اندازه گیری گردید. اطلاعات حاصله با استفاده از تکنیک تجزیه واریانس به کمک نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: نتایج طیف سنجی FTIR نشان داد که پروسه اپوکسی دارشدن به خوبی انجام شده و گروه های اپوکسی به خوبی روی روغن سویا قرار گرفته اند. بررسی پیشرفت واکنش اسید آکریلیک با روغن سویای آکریلیکی به وسیله طیف سنجیH-NMR  مورد تایید قرار گرفت. باز شدن حلقه های اپوکسی  نشانه پیشرفت واکنش بود. نتایج آزمون خواص فیزیکی و مکانیکی نشان داد که در تخته های ساخته شده از کاه گندم با رزین روغن سویای اپوکسی دار آکریلکی در مقایسه با تخته های ساخته شده با چسب اوره فرم الدیید، چسبندگی داخلی، مقاومت خمشی و مدول الاستیسیته به ترتیب 110، 137 و 13.6 درصد افزایش و جذب و واکشیدگی ضخامتی به ترتیب 48 و 69 درصد کاهش داشته است. این نتایج نشان دهنده عملکرد مناسب رزین روغن سویای اپوکسی دار آکریلیکی می باشد.

سابقه و هدف: استفاده از جریان رودخانه و حیوانات بارکش از روش های سنتی حمل مقطوعات صنوبر و بید کشت شده در حاشیه رودخانه های استان کردستان می باشد.مواد و روش ها: در این تحقیق ضمن معرفی روش حمل چوب توسط جریان آب مقایسه راندمان اقتصادی آن با روش حمل و نقل چوب با قاطر انجام شد. ابتدا مسیرهای حمل چوب در رودخانه های مورد مطالعه با استفاده از دستگاه موقعیت یاب جهانی (GPS) برداشت شد. سپس مشخصات رودخانه شامل سرعت، شیب، عرض، عمق، دبی جریان و همچنین سرعت حمل قطعات 1 و 3.5 متری چوب صنوبر و بید مورد اندازه گیری قرار گرفت. عملکرد اقتصادی حمل چوب با استفاده از قاطر نیز با بهره گیری از اطلاعات هزینه، مدت زمان حمل و تعداد کارگر ثبت گردید.یافته ها: هزینه ساعتی حمل چوب با قاطر و جریان آب به ترتیب 225000 و 100000 ریال به دست آمد. میانگین سرعت حمل چوب با استفاده از قاطر کمتر از روش حمل چوب توسط جریان آب بود.نتیجه گیری کلی: نتیجه گیری کلی این تحقیق بیان می دارد که حمل چوب با استفاده از جریان آب نسبت به حمل آن با استفاده از قاطر سریع تر و با هزینه کم تر صورت می گیرد.

سابقه و هدف: برنامه ریزی به منظور استقرار زادآوری در جنگل در قالب شیوه های جنگل شناسی انجام می گیرد. یکی از شیوه های جنگل شناسی که بیشترین کاربرد و تطابق را با دیدگاه های جنگل شناسی نزدیک به طبیعت دارد، شیوه گزینشی است. این پژوهش با هدف بررسی اثر اجرای شیوه تک گزینی بر وضعیت زادآوری در یک جنگل راش آمیخته شرق هیرکانی انجام شد.مواد و روش ها: به این منظور در توده هایی با ترکیب گونه ای راش، انجیلی و ممرز، 102 روشنه شامل 15 روشنه در توده بکر به همراه 43 روشنه طبیعی و 44 روشنه مصنوعی در توده مدیریت شده انتخاب شدند. سپس وضعیت زادآوری در هر روشنه در 5 میکروپلات یک مترمربعی مورد بررسی قرار گرفت. در هر میکروپلات ویژگی هایی از قبیل فراوانی، قطر یقه و وضعیت سلامت نهال ها ثبت گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که نهال های گونه راش بیشترین فراوانی را در روشنه ها به خود اختصاص می دهند. پراکنش تعداد در طبقات قطری زادآوری بیشتر گونه ها حالت نمایی کاهنده داشت. بین سه نوع روشنه از نظر فراوانی تعداد در طبقات قطری گونه های مختلف هیچ گونه اختلاف معنی داری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش وسعت روشنه ها از تراکم زادآوری کاسته می شود. به لحاظ وضعیت سلامت زادآوری ها نیز بهترین وضعیت در روشنه های طبیعی واقع در توده های مدیریت شده و نامناسب ترین حالت نیز در روشنه های بکر مشاهده گردید.نتیجه گیری: در مجموع با توجه به نتایج حاصل، می توان شیوه تک گزینی را شیوه ای مناسب برای این جنگل ارزیابی نمود که اجرای آن تغییرات معنی داری در وضعیت زادآوری توده های مدیریت شده نسبت به توده های بکر ایجاد نکرده است.

سابقه و هدف: کشورهای تجارت کننده محصولات چوبی سودآوری خوبی دارند و غالبا کشورهای توسعه یافته ای هستند که از منابع جنگلی طبیعی و مصنوعی جهان بهره برداری می کنند. یکی از مبانی کارآمدی این تجارت، شناخت تاثیرات شاخص های تجارت مانند قیمت صادرات و واردات و مقدار تولید، صادرات و واردات بر هم دیگر است.مواد و روش ها: برای یافتن چگونگی تاثیر متغیرها از روش های اقتصادسنجی الگوی خودرگرسیون برداری و توابع عکس العمل آنی استفاده شد.یافته ها: نتایج الگوی خودرگرسیون برداری نشان می دهد که تاثیر قیمت صادرات و واردات این محصولات به ویژه انواع تخته فیبر و چوب آلات بریده بر قیمت ها و مقدار صادرات، واردات و تولید معنی دار می باشد. توابع عکس العمل آنی نشان می دهد که اثر شوک مقدار واردات اوراق فشرده چوبی و انواع تخته فیبر بر مقدار صادرات و تولید این محصولات واگرا می باشد و روش الگوی خودرگرسیون برداری نیز آن را تایید می کند.نتیجه گیری: این اثر در افزایش تولید تخته فیبر با دانسیته متوسط ایران نیز مشاهده شده است. تولید و واردات محصولات چوبی برای رفع نیازهای داخلی کشورها می تواند به علت بی کشش بودن مقدار واردات به تغییرات قیمت آن ها، باعث همگرایی اثرات متغیرها و معنی دار نبودن این اثرات برهم دیگر شود.

سابقه و هدف: مطالعات گذشته نشان می دهد که مغز باگاس بین 30 تا 35 درصد وزنی آن را تشکیل می دهد که عمدتا از سلول های پارانشیمی نرم دیواره نازک و با شکل های نامنظم تشکیل شده که با مقدار زیادی از خاکستر معدنی و با قابلیت جذب بالا همراه می باشد و با وجود این که از لحاظ ساختار شیمیایی شبیه فیبر است، اما از لحاظ ویژگی های فیزیکی و مورفولوژیکی بسیار متفاوت با آن بوده و نمی تواند به خمیر مناسب تبدیل شود که این موضوع به دلیل ابعاد کوچک، طبیعت فیزیکی غیرفیبری و تجمع (پیوند) نزدیک با گرد و غبار است. به خاطر همین معایب و مشکلات ذاتی مرتبط، لازم است تا حد ممکن مغز به طور موثر حذف شود. در غیر این صورت برای تولید خمیر با عدد کاپای مشابه، مواد شیمیایی بیشتری مصرف می شود. همچنین وقتی که میزان مغززدایی افزایش می یابد (یعنی نسبت فیبر به مغز بالا می رود)، درجه روانی اولیه خمیر و ویژگی های مقاومتی کاغذ حاصل از آن نیز افزایش می یابد. بهدلایل مختلف حضور مغز می تواند اثرات نامطلوبی بر روی ویژگی های خمیرسازی و کاغذ حاصله به جای بگذارد. در این ارتباط کارخانه کاغذسازی پارس با مصرف بالای مواد شیمیایی در بخش خمیرسازی مواجه است که یکی از دلایل آن می تواند مربوط به عدم کارایی مغززداها و درنتیجه حضور مغز در بخش خمیرسازی باشد که بخش زیادی از مواد شیمیایی را جذب نموده و لذا علی رغم مصرف بالاتر مواد شیمیایی، خمیرکاغذ تولیدشده از کیفیت لازم برخوردار نبوده و به علاوه با افزایش بار آلودگی در پساب خروجی، مشکلات زیست محیطی فراوانی را نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین، این تحقیق به منظور بررسی اثر میزان مغززدائی بر شرایط خمیرسازی و ویژگی های خمیر و کاغذ سودای باگاس در کارخانه کاغذ پارس صورت پذیرفت.مواد و روش ها: باگاس با سطوح مختلف مغززدایی ( 30، 20، 10، 5 و صفر درصد مغز) با شرایط پخت ثابت: دما 170 درجه سلسیوس، زمان پخت 15 دقیقه، قلیایی مصرفی 15 درصد و  L:W= 10:1پخت گردید. تاثیر سطوح مختلف مغز بر قلیای فعال باقی مانده در لیکور سیاه، ویژگی های خمیر کاغذ شامل درجه روانی، درصد ریزه چوب، عدد کاپا و زمان زهکشی آب، و نیز برای کاغذهای دست ساز ساخته شده، مقاومت در برابر پاره شدن، مقاومت در برابر ترکیدن، مقاومت در برابر کشش، درجه روشنی، ماتی و دانسیته مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که با کاهش مغز در باگاس، قلیای فعال باقیمانده در لیکور سیاه افزایش یافته و ویژگی های خمیر کاغذ حاصل مانند عدد کاپا، بازده بعد از الک، میزان ریزه چوب، درجه روانی اولیه و زمان آبگیری بهبود می یابد. همچنین خواص مقاومتی کاغذ مانند مقاومت در برابر پارگی و مقاومت در برابر ترکیدن افزایش چشم گیری یافته است.نتیجه گیری: مقایسه نتایج به دست آمده در این تحقیق با شرایط خمیر و کاغذسازی کارخانه پارس نشان می دهد که کارائی واحد مغززدائی کارخانه بسیار پایین بوده به طوری که اثر آن به صورت حضور بیشتر مغز و متعاقب آن مصرف مواد بیشتر در واحد خمیرسازی خود را نشان داده و خمیر و کاغذ حاصله از کیفیت مطلوبی برخوردار نمی باشد.

سابقه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مقدار ماده پرکننده و سازگارکننده بر خواص گرمایی چندسازه ساخته شده از آرد چوب- پلی اتیلن سنگین انجام شد.مواد و روش ها: پلی اتیلن و آرد چوب (در سه سطح 50، 60 و 70 درصد وزنی) به همراه ماده سازگارکننده (در سه سطح 0، 2 و 4 درصد وزنی) در دستگاه مخلوط کن داخلی ترکیب شده و نمونه های آزمونی با استفاده از روش قالب گیری تزریقی ساخته شد. خواص گرمایی نمونه ها شامل پایداری گرمایی و مقدار بلورینگی با استفاده از تجزیه وزن سنجی گرمایی (TGA) و روش گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: مقایسه نتایج کاهش وزن نشان داد که نمونه های دارای مقادیر بیشتر آرد چوب، در دماهای بالاتر کاهش وزن کمتری دارند. همچنین با افزایش مقدار آرد چوب تا سطح 60 درصد، خواص گرمایی چندسازه افزایش یافت، با این وجود افزایش بیشتر آرد چوب (تا سطح 70 درصد) موجب افت خواص گرمایی نمونه ها شد. روند افزایشی خواص گرمایی در اثر حضور پرکننده به نقش هسته زایی ذرات آرد چوب و کاهش خواص گرمایی در سطوح بالای اختلاط پرکننده به متوقف شدن رشد بلورها و تشکیل نقاط بی شکل نسبت داده شد. از طرف دیگر افزودن سازگارکننده موجب افزایش پایداری حرارتی و میزان بلورینگی چندسازه شد. نتایج میکروسکوپ الکترونی پویشی نشان داد که افزودن ماده سازگارکننده سبب بهبود چسبندگی بین پلیمر و آرد چوب می شود.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، بالاترین میزان پایداری گرمایی در چندسازه متشکل از 60 درصد آرد چوب و 4 درصد سازگارکننده مشاهده شد.

سابقه و هدف: مطالعه کارایی ماشین آلات چوبکشی به منظور آگاهی از میزان تولید و هزینه ساعتی آن ها، می تواند برنامه ریزان را در انتخاب و تخصیص سیستم بهینه با توجه به شرایط مختلف در عرصه های جنگلی یاری نماید. در پژوهش حاضر کارایی سرعت اسکیدر چنگال دار HSM904 در سیستم چوبکشی گرده بینه کوتاه در سری 2 (ارزفون) جنگل های چوب و کاغذ مازندران مورد مطالعه قرار گرفت.مواد و روش ها : بدین منظور قبل از انجام عملیات چوبکشی، 6 کلاسه شیب (10 تا 28 درصد با فواصل 3 درصد) بر روی یک مسیر چوبکشی با جهت چوبکشی رو به بالا به طول 700 متر انتخاب گردید. حین انجام عملیات چوبکشی علاوه بر متغیر شیب طولی مسیر، حجم بار در هر نوبت در دو طبقه (کمتر از 3.5 و و بیشتر از 3.5 مترمکعب) و تعداد بینه در هر نوبت (کمتر از 2 و بیشتر از 2 اصله) مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از زمان سنجی پیوسته، بر اساس 156 نوبت کاری (26 نوبت در هر کلاسه شیب) نشان داد که در حرکت بدون بار، کلاسه شیب 13 تا 16 درصد تاثیر معنی داری را بر روی سرعت ماشین داشته است و بیشترین سرعت اسکیدر در این کلاسه شیب به ثبت رسید، حداقل سرعت نیز در کلاسه شیب (22 تا 25 درصد) و بعد از آن ثبت گردید. طوری که نتایج حاصل از تجزیه واریانس دو طرفه عوامل تاثیرگذار بر عملکرد اسکیدر چنگال دار HSM904 در حرکت با بار نشان داد که تنها عامل شیب و حجم بار بر روی عملکرد سرعتی دستگاه تاثیر معنی دار داشته است (P<0.05)، اما اثر تعداد بینه معنی دار نبوده است. بیشترین کارایی سرعت اسکیدر در کلاسه شیب 10 تا 13 درصد با حجم بار بیشتر از 3.5 مترمکعب و کمترین آن در شیب 19 تا 28 درصد با حجم بار بیشتر از 3.5 مترمکعب در هر نوبت ثبت گردید.نتیجه گیری : نتایج مطالعه حاضر نشان داد که به کارگیری اسکیدر چنگال دار HSM904 در مسیرهای چوبکشی با شیب 25 تا 28 درصد به دلیل کمتر شدن مجموع زمان چوبکشی و طی نمودن طول کمتری از مسیر چوبکشی به لحاظ اقتصادی قابل توجیه می باشد.

سابقه و هدف: این تحقیق به منظور تعیین اثر عوامل فیزیوگرافی روی تنوع گونه های گیاهی در جنگل های غرب شهرستان بجنورد انجام شد. تنوع زیستی گونه های گیاهی متاثر از عوامل محیطی از جمله عوامل فیزیوگرافی زمین (شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا) است. در این خصوص مطالعات متنوعی در جنگل های دنیا و ایران انجام شده است اما تاکنون گزارش در مورد جنگل های غرب بجنورد منتشر نشده است.مواد و روش ها: مساحت 220 هکتار از این جنگل ها (موسوم به جنگل جوزک- درکش) واقع در ارتفاعات 1400 تا 2000 متر از سطح دریا با جهات مختلف جغرافیایی و شیب های بین 0 تا 80 درصد انتخاب شد. به شکل تصادفی- سیستماتیک تعداد 55 قطعه نمونه 400 مترمربعی برای بررسی گونه های درختی و درختچه ای و 9 قطعه نمونه کوچک 2×2 متری در داخل هر قطعه نمونه بر ای بررسی گونه های علفی مدنظر قرار گرفت.یافته ها: بیشترین تشابه گونه ای به ترتیب بین طبقات ارتفاعی 1600-1400 متر و 1800-1600 متر، جهات شرقی و غربی، و شیب های 20-0 و 80-50 درصد مشاهده شد. با افزایش شیب، هیچ یک از شاخص های تنوع سیمپسون،  غنای مارگالف و یکنواختی هیل تغییری نکردند. بیشترین و کمترین مقدار شاخص های تنوع سیمپسون و غنای مارگالف به ترتیب، به طبقه ارتفاعی 1600-1400 متر و 2000-1800 متر تعلق داشت. بیشترین تنوع گونه ای سیمپسون در دامنه شرقی و کمترین آن در دامنه شمالی مشاهده شد.نتیجه گیری: با افزایش ارتفاع از سطح دریا، تنوع زیستی و غنای گونه ای کاهش یافت؛ همچنین، تنوع زیستی در جهت شمالی تنزل و در جهت شرقی افزایش یافت. حضور برخی عناصر رویش در کنار عناصر هیرکانی این منطقه، سیمایی از پوشش گیاهی را در منطقه ظاهر می سازد که از منظر فیتوژئوگرافی مستلزم مطالعات عمیق تر توسط گیاه شناسان و متخصصان جغرافیای گیاهی می باشد.

سابقه و هدف: به طور کلی فرآورده های چوبی نسبت به دیگر مصالح دارای وزن کمتری می باشند. با این وجود متخصصین صنعت چوب به جهت کاهش هزینه های تولید، حمل و نقل و اثرات زیانبار زیست محیطی در صدد پایین آوردن وزن این فرآورده ها می باشند. مدت زمان زیادی نیست که سبک سازی با به کارگیری و جایگزینی مواد سبک وزن در ساختار محصولات مرکب چوبی ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. پلیمرهای منبسط شده فوق سبک می تواند نقش مقداری از چوب را تا آنجا که خصوصیات مقاومتی فرآورده آسیب نبیند، بازی کنند. در این مطالعه امکان به کارگیری پلیمر پلی استایرن منبسط شده (EPS) به منظور کاهش دانسیته نهایی تخته بررسی شد. این کار پژوهشی بر روی کاهش وزن تخته خرده چوب به مقدار قابل توجه، با حفظ مقاومت چسبندگی داخلی متمرکز شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش پلیمر پلی استایرن منبسط شده (EPS) به شکل خرده های کروی شکل، جهت کاهش وزن لایه مغزی تخته با درصدی از خرده های چوب، در حالی که اندازه ضخامت محصول نهایی حفظ می شود، جایگزین می گردد. تخته های آزمایشی با ضخامت 25 میلی متر و 30 دصد وزن کمتر نسبت به تخته های معمول، تحت تیمارهایی مرکب از عوامل نوع چسب، درصد وزنی خرده های پلی استایرن، و دمای پرس ساخته شدند. ترکیب ایده آل بر اساس بهترین نتایج آزمون های مقاومت مکانیکی، جذب آب، چسبندگی داخلی و ظرفیت نگهداری میخ و پیچ انتخاب شدند.یافته ها: نتایج حاصل از آزمون چسبندگی داخلی نشان داد که افزایش میزان گرانول های پلی استایرن فوم شده و دمای پرس تاثیر منفی بر این ویژگی داشته است. اندازه گیری مقاومت خمشی و مدول الاستیسیته و نتایج حاصل از تحلیل داده ها همچنین نشان داد که با افزایش دما و درصد پلی استایرن مقاومت خمشی و مدول الاستیسیته بهبود می یابند. بیشترین مقاومت نگهداری پیچ به تخته های ساخته شده با 1 درصد پلی استایرن اختصاص داشت و تغییرات دما اثر معنی داری بر این مقاومت نداشت. تخته های ساخته شده با 5 درصد پلی استایرن منبسط شده مطلوب ترین میزان واکشیدگی ضخامت و جذب آب را از خود نشان دادند.نتیجه گیری: به طور کلی ثابت شد حذف مقدار تعیین شده خرده چوب از لایه میانی و جایگزینی پلی استایرن در این لایه، هدف اولیه این پژوهش یعنی کاهش 30 درصد وزن کلی تخته توام با حفظ ظاهر فیزیکی تخته محقق گردیده است. همچنین تخته های حاوی پلی استایرن منبسط شده با توجه به کاربردی که برای این فرآورده تعریف شده است مقاومت هایی در حد قابل قبول ارائه می دهند.