علوم زیستی ورزشی
سال:1391 | دوره:- | شماره:13 |تعداد مقالات:7

درباره ریتم شبانه روزی اکسیدان ها و آنتی اکسیدان ها، تحقیقات زیادی انجام نشده است و نتایج تحقیقات موجود در این زمینه نیز متناقض است. از این رو هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات شبانه روزی MDA، PC و SOD در مردان جوان غیرورزشکار است. روش تحقیق از نوع نیمه تجربی بود. به همین منظور، 10 دانشجوی فعال غیرورزشکار با میانگین سنی 23.2±2.57 سال، قد: 174.5±6.35 سانتی متر، وزن: 65.9±4.5 کیلوگرم از میان دانشجویان فعال و غیرورزشکار دانشگاه تبریز به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به مدت دو هفته برنامه خواب - بیداری، غذایی و فعالیت بدنی را بر اساس برنامه ارائه شده دنبال کردند. روز قبل از نمونه گیری همه آزمودنی ها در آزمایشگاه حاضر شدند و شب را در شرایط تحت کنترل محقق سپری کردند. برنامه غذایی و خواب - بیداری آنها قبل و در حین اجرای تحقیق به مدت 48 ساعت توسط محقق کنترل شد. آزمودنی ها صبح ساعت 8 از خواب بیدار می شدند و ساعت 12 شب می خوابیدند و روزانه سه وعده غذایی اصلی یکسان را در ساعت 8:15 صبح، 13:30 ظهر و 21:30 شب می خوردند. نمونه گیری از آزمودنی ها از ساعت 12 به مدت 24 ساعت در فواصل زمانی 4 ساعته (در 6 زمان مختلف) به مقدار 4 سی سی از ورید بازویی گرفته شد و برای بررسی مقادیر MDA، PC و SOD به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج تحلیل آماری با آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر ریتم شبانه روزی معناداری را در عامل MDA نشان داد (P=0.014). اما در دو عامل PC (P=0.808) و SOD (P=0.089) تغییرات معناداری مشاهده نشد، ولی در مقایسه زوج ها در عامل SOD بین برخی ساعات شبانه روز تفاوت معناداری مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد ارگانیسم در اوایل صبح بیشتر در معرض استرس اکسایشی قرار می گیرد. در نتیجه اجرای هر گونه فعالیت استرسی در زمان صبح باید با دقت صورت گیرد.

هورمون پاراتیروئید مهمترین عامل هموستاز کلسیم در بدن است که با تحریک شکل فعال ویتامین D، جذب کلسیم را از روده افزایش می دهد و در نهایت افزایش تراکم استخوانی را موجب می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر یک جلسه فعالیت استقامتی و مقاومتی بر غلظت هورمون پاراتیروئید (PTH) و آلکالین فسفات (ALP) دختران جوان غیرفعال (با میانگین سنی 21.9±1.23 سال، قد 161.95±2.7 سانتی متر و وزن 63.15±6.9 کیلوگرم) بود. به این منظور 30 دانشجوی دختر 25-20 سال به طور تصادفی به سه گروه استقامتی، مقاومتی و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی در گروه استقامتی شامل 45 دقیقه دویدن روی نوارگردان با 45 درصد VO2max و در گروه مقاومتی انجام سه حرکت جلوبازو، جلو ران و اسکات بود که هر کدام در سه نوبت و با 45، 55 و 65 درصد یک تکرار بیشینه در مدت 45 دقیقه انجام گرفت. خون گیری در سه مرحله (پایه، 15 دقیقه و 24 ساعت پس از فعالیت) انجام گرفت. داده ها با استفاده از آزمون اندازه گیری مکرر، آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی LSD در سطح معناداری P£0.05 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد، با انجام فعالیت ورزشی، مقادیر هورمون پاراتیروئید و آلکالین فسفات در هر دو گروه استقامتی و مقاومتی افزایش یافته است که این افزایش، پس از فعالیت استقامتی کمی بیشتر از فعالیت مقاومتی بود، اما اختلاف معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. نتایچ پژوهش حاضر نشان داد، اجرای یک جلسه فعالیت استقامتی و مقاومتی در دختران جوان غیرفعال، مقادیر PTH و ALP را به طور معنی داری افزایش می دهد.

یکی از تغییرات مهم ورزش و فعالیت بدنی در بدن انسان، تغییرات هورمونی است که بنا به شدت، مدت و نوع تمرین تاثیر متقاوتی دارند. بتا اندورفین(BE)  نیز به عنوان یکی از هورمون های سیستم عصبی در اثر فعالیت دچار تغییراتی در سطح پلاسمایی خون می شود. نوروپپتید نقش مهمی در مکانیسم رهایی از درد و ایجاد حس خوب بودن و سرخوشی دارد. هدف از این تحقیق، مقایسه اثر یک جلسه تمرین هوازی و بی هوازی تغییرات سطح BE پلاسمایی دختران فعال و غیرفعال است. پس از توزیع پرسشنامه تعیین سطح فعالیت بدنی در دانشگاه الزهرا، 12 دانشجوی تربیت بدنی به عنوان گروه فعال و 12 دانشجوی غیرتربیت بدنی به عنوان گروه غیر فعال انتخاب شدند. سپس دو نوع تست بروس و رست به عنوان تست های تمرین هوازی و بی هوازی روی آزمودنی ها انجام گرفت. قبل و بعد از تست BE آزمودنی ها ثبت شد و برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون t همبسته و تحلیل کوواریانس استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که سطوح اندورفین پلاسمایی پس از تمرین هوازی در هر دو گروه فعال و غیرفعال افزایش داشت. همچنین پس از تمرین بی هوازی، در دو گروه فعال و غیر فعال افزایش مقدار اندورفین پلاسمایی مشاهده شد. همچنین تفاوت معناداری بین دو گروه (فعال و غیرفعال) هم در اثر فعالیت هوازی و هم بی هوازی در مقدار اندورفین پلاسمایی مشاهده نشد. هیچ تفاوتی در دو نوع فعالیت (هوازی و بی هوازی) در آزمودنی های مختلف مشاهده نشد. در این تحقیق هیچ تفاوتی بین دو نوع فعالیت در دو گروه (فعال و غیرفعال) مشاهده نشد.

هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر هشت هفته تمرینات هوازی منتخب بر میزان افسردگی و غلظت سروتونین پلاسمای دانشجویان زن افسرده شهرستان الیگودرز با دامنه سنی 25-18 سال بود. با استفاده از پرسشنامه افسردگی بِک، 20 دانشجوی دختر با سطح افسردگی متوسط در دو گروه (آزمایش  n=10و کنترل n=10) انتخاب شدند. به منظور بررسی تاثیر تمرینات هوازی منتخب بر غلظت سروتونین پلاسما، گروه آزمایش به مدت هشت هفته (هر هفته سه جلسه) به تمرین دویدن هوازی با شدت 65-60 درصد حداکثر ضربان قلب بیشینه پرداختند. 24 ساعت قبل از اولین و 96 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، متغیرهای تحقیق مورد سنجش قرار گرفتند. از آزمون t استیودنت برای تحلیل داده ها در سطح p<0.05 استفاده شد. نتایج نشان داد که سطح سرتونین پلاسما در گروه آزمایش به مقدار 50 درصد افزایش داشت که البته از نظر آماری معنی دار نبود، در حالی که میزان افسردگی گروه آزمایش به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. همچنین رابطه افزایش غلظت سروتونین با کاهش افسردگی معنی دار بود. از نتایج این تحقیق می توان نتیجه گرفت که تمرینات هوازی منتخب، موجب کاهش معنی دار افسردگی و افزایش غلظت سروتونین پلاسما می شود و انجام فعالیت بدنی مناسب نقش موثری در درمان افسردگی دارد.

همورئولوژیست ها معتقدند ورزشکاران رشته های مختلف طرح همورئولوژیکی متفاوتی دارند. هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر رشته ورزشی بر متغیرهای همورئولوژیکی به دنبال فعالیت هوازی است. ورزشکاران در سه گروه 15 نفره (دونده، فوتبالیست و کاراته ‎کا به ترتیب میانگین ± انحراف معیار: سن: 24.6±5.2 سال، درصد چربی: 6.8±1.6، BMI: 21±1، سن: 22.5±1.7 سال، درصد چربی: 7.61±1.6، BMI: 22.3±1.4، سن: 23.1±3.5 سال، درصد چربی: 8.23±3.1، BMI: 23.7±2.4) به مدت 30 دقیقه با شدت 85 درصد ضربان قلب بیشینه روی دوچرخه کارسنج رکاب زدند. نمونه های خونی قبل، متعاقب فعالیت و 30 دقیقه بعد از ریکاوری جمع آوری شد. برای بررسی تاثیر رشته ورزشی از آنالیز واریانس یکطرفه مستقل و برای بررسی تاثیر فعالیت ورزشی و دوره ریکاوری، از آنالیز واریانس یکطرفه مکرر استفاده شد. ویسکوزیته پلاسما و خون متعاقب فعالیت و پس از ریکاوری میان ورزشکاران متفاوت بود (P<0.05) و کاراته کاها بیشترین مقدار را داشتند. ویسکوزیته پلاسما و خون ورزشکاران متعاقب فعالیت افزایش و پس از ریکاوری کاهش یافت.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سه شیوه تمرین استقامتی، مقاومتی و ترکیبی بر مقدار لپتین پلاسمای دانشجویان پسر بود. به این منظور از 48 دانشجوی پسر با میانگین سنی 21.45 سال برای شرکت در پژوهش دعوت به عمل آمد. افراد مورد بررسی به صورت جایگزینی تصادفی در سه گروه تمرینی استقامتی (n=12)، گروه تمرین مقاومتی (n=12) و تمرین ترکیبی (n=12) و یک گروه کنترل (n=12) قرار گرفتند. ابتدا قد، وزن، درصد چربی، شاخص BMI و VO2max از طریق روش های مربوط اندازه گیری شد تا چهار گروه همگن شوند. گروه تمرین استقامتی به مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته تحت تاثیر تمرینات استقامتی تا شدت 85 درصد حداکثر ضربان قلب قرار گرفتند. گروه تمرین مقاومتی نیز پس از تعیین 100 درصد قدرت هر یک از افراد، درصدی از حداکثر قدرت، طی جلسه های تمرین برای آنها تجویز شد. افراد گروه تمرین ترکیبی، هر دو برنامه تمرین استقامتی و مقاومتی را در یک روز انجام دادند. به منظور مقایسه نتایج پیش آزمون با پس آزمون از آزمون t گروه های همبسته و  ANOVAاستفاده شد. نتایج نشان داد که هر سه شیوه تمرین استقامتی، مقاومتی و ترکیبی تاثیر معنی داری بر کاهش سطوح لپتین پلاسمای مردان غیر ورزشکار دارد (P=0.982). بین تاثیر تمرینات استقامتی، مقاومتی و ترکیبی بر تغییرات لپتین پلاسما تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین می توان گفت فعالیت بدنی منظم از هر نوع استقامتی، مقاومتی یا ترکیبی که تعادل منفی انرژی به همراه داشته باشد، موجب کاهش سطح لپتین می شود.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر مصرف مکمل کراتین و مخلوط کراتین - کربوهیدرات بر توان بی هوازی و شاخص های آسیب سلولی  (CK,LDH)در پسران رده سنی 18-15 سال شهرستان کوهرنگ انجام گرفت. در این راستا 36 نفر از پسران این شهرستان با میانگین سنی 16.42±0.90 سال، میانگین وزن 54.85±9.96 کیلوگرم و میانگین قد 167.75±8.28 سانتی متر به صورت در دسترس انتخاب شدند. در ابتدا نمونه گیری خونی به منظور تعیین سطح اولیه آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز به عنوان شاخص های آسیب سلولی از آزمودنی ها به عمل آمد، سپس آزمون های توان بی هوازی (پرش سارجنت، پرتاب توپ طبی و دو سرعت) انجام گرفت. در ادامه آزمودنی ها به صورت تصادفی به سه گروه 12 نفره تقسیم شدند. گروه تجربی اول فقط کربوهیدرات، گروه تجربی دوم فقط کراتین و گروه تجربی سوم مخلوطی از کراتین و کربوهیدرات مصرف کردند. اجرای میدانی به صورت سه جلسه تمرین با وزنه و مصرف مکمل های کراتین و کربوهیدرات طی 5 روز انجام گرفت. مکمل ها در چهار وعده در روز و پس از صرف صبحانه، ناهار، عصرانه و شام به صورت محلول در آب مصرف می شدند. سپس بلافاصله بعد از آخرین جلسه تمرین، نمونه خونی به منظور تعیین سطح آنزیم های مذکور گرفته شد. 2 روز بعد نیز آزمون های بی هوازی برای تعیین تاثیر مصرف مکمل ها مجددا از آزمودنی ها به عمل آمد. نتایج با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی برای آزمون فرضیه ها) با استفاده از نرم افزار spss ویرایش 16 بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در گروه تجربی دوم مصرف مکمل کراتین توان بی هوازی را بهبود بخشید (P<0.05). همچنین در این گروه مصرف کراتین موجب افزایش معنی دار در سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرم خون شد (P<0.05)، اما در گروهی که به همراه کراتین، کربوهیدرات نیز مصرف کرده بودند، توان بی هوازی افزایش معنی دار یافت (P<0.001)، در حالی که آنزیم های CK و LDH افزایش معنی دار نداشتند. در گروه کربوهیدرات تفاوت معنی داری در توان بی هوازی و سطوح آنزیم های CK و LDH مشاهده نشد. این یافته ها نشان می دهد که کراتین در کنار آثار مثبتی که روی عملکرد بی هوازی دارد، موجب ایجاد آسیب سلولی می شود و سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز در خون افزایش معنی دار نشان می دهد. در صورتی که مصرف مخلوط کراتین و کربوهیدرات توان بی هوازی را افزایش داده و از آسیب سلولی جلوگیری می کند. بنابراین پیشنهاد می شود در صورت تمایل به مصرف مکمل کراتین، این مکمل به همراه مکمل کربوهیدرات مصرف شود تا ورزشکار دچار عوارض کمتری شود.