دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1395 | دوره:17 | شماره:3 (پیاپی 65) |تعداد مقالات:23

پژوهش با هدف پیش بینی تفکر واگرا بر اساس دو مولفه هوش و ابعاد شخصیت بر روی دانشجویان اجرا شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامع ه آماری 1600 نفر از دانشجویان پسر فنی و حرفه ای آموزشکده سما کرج سال تحصیلی 92-1391 بودند که با استفاده از معادله نمونه گیری لوی و لمشو (1999) از بین آنها، 157 نفر از رشته های مختلف به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل آزمون ماتریس پی شرونده (ریون، 1937)، نسخه کوتاه پرسشنام ه پنج عاملی شخصیتی نئو (کاستا و مک کرا، 1992) و پرسشنامه سبک های تفکر یادگیری (کلب، 1984) بود. تحلیل داده ها ب ا رگرسیون چندمتغیره انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، هوش و ویژگی های شخصیتی برونگرایی و انعطاف پذیری پیش بینی کنندگان تفکر واگرا بودند (p<0.05). ولی مولفه های شخصیتی نوروزگرایی، توافق پذیری و وظیفه شناسی قدرت پیش بینی تفکر واگرای دانشجویان را نداشتند.

هدف از پژوهش تبیین نقش ابعاد شخصیتی برونگرایی و روان رنجوری بر شادی با میانجیگری هوش هیجانی و بهزیستی روانی در دانشجویان از طریق الگوسازی معادلات ساختاری است. این مطالعه از نوع پژوهش های همبستگی با استفاده از مدل یابی علی است. جامعه آماری 8670 دانشجوی کارشناسی دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی بود. نمونه ای 410 نفری به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه شادی آکسفورد (آرگایل، 1989)، بهزیستی روانی (ریف، 1989)، مقیاس شخصیتی نئو (کاستا و مک کرا، 1992)، هوش هیجانی (باران، 2000) بود. داده ها با رویکرد مدل سازی معادله ساختاری کواریانس (نرم افزار Amos) و به روش تحلیل مسیر بررسی شد. یافته ها بیانگر آن بود که اثر مستقیم متغیرهای برونگرایی، روان رنجوری، هوش هیجانی و بهزیستی روانی بر متغیر شادی معنادار است (0.05>P). همچنین اثر غیرمستقیم متغیر برونگرایی و روان رنجوری بر متغیر شادی در صورتی که متغیرهای هوش هیجانی و بهزیستی روانی میانجی این دو متغیر باشند، معنادار است (0.05>P). به علاوه اثر غیرمستقیم متغیر هوش هیجانی بر شادی در صورتی که بهزیستی روانی میانجی باشد معنادار است (0.05>P). در نتیجه شادی به واسطه ابعاد شخصیتی، هوش هیجانی و بهزیستی روانی پیش بینی شود.

این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر مشکلات رفتاری کودک، استرس والدگری والدین دارای کودک مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی شهر اصفهان اجرا گردید. روش پژوهش، از نوع نیمه تجربی است و از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری همه مادران دارای کودک 13-6 ساله مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی مراجعه کننده به درمانگاهها و مراکز مشاوره شهر اصفهان در تابستان و پاییز 1394 بودند که از بین آنها 20 مادر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 10 نفر).، ابزارهای پژوهش شامل سیاهه رفتاری کودکان (آخنباخ، (1991 پرسشنامه های استرس والدگری (آبیدین و سولیس، 1991) بود. آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه به شیوه گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار بر گروه آزمایش اجرا شد. گروه گواه در طی این مدت هیچ آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره، حاکی از کاهش میانگین نمرات مشکلات درونی، بیرونی کودک و استرس والدگری در قلمرو والد و کودک در مرحله پس آزمون و پایداری این اثر در مرحله پیگیری بود.(p<0.05) یافته های این پژوهش از کاربرد روش. آموزشی فرزندپروری ذهن آگاهانه در کنار درمان های دارویی به منظور کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی و استرس والدگری مادران آنها حمایت می کند.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی به شیوه تحلیل رفتار متقابل بر الگوهای ارتباطی زوج ها انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش همه زوج های مراجعه کننده به یکی از درمانگاههای خدمات روان شناختی شهر مشهد برای دریافت کمک های تخصصی در زمینه مسائل زناشویی بودند. 16 زوج به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 8 جلسه 2 ساعته درمان به شیوه تحلیل رفتار متقابل شرکت کردند. گروه گواه هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه الگوهای ارتباطی (کریستنسین و سالاوی، 1984) بود. همه زوج ها پرسشنامه الگوهای ارتباطی را در مراحل پیش از درمان، پس از درمان و پیگیری 3 ماهه تکمیل کردند. داده ها با روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، الگوی ارتباطی سازنده متقابل مردان، زنان و به طور کلی زوج های گروه آزمایشی به طور معنی داری نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش نشان داد (p<0.05). یافته های پژوهش، نشان داد که گروه درمانی تحلیل رفتار متقابل، در افزایش الگوهای ارتباطی سازنده زوج ها موثر است.

هدف این پژوهش مقایسه حساسیت اضطرابی و راهبردهای مقابله با استرس بین بیماران درد غیرقلبی قفسه سینه، بیماران قلبی و افراد سالم است. طرح پژوهش از نوع علی مقایسه ای، جامعه آماری همه بیماران درد قفسه سینه مراجعه کننده به مراکز پزشکی شهر شیراز در سال 1392 بودند. آزمودنی ها 50 بیمار قلبی عروقی (28 زن و 22 مرد)، 50 بیمار درد غیرقلبی قفسه سینه (29 زن و 21 مرد) و 50 نفر (27 زن و 23 مرد) از افراد سالم در محدوده سنی 22 تا 81 سال بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از فهرست تجدیدنظر شده حساسیت اضطرابی (تیلور و کاکس، 1998)، پرسشنامه مقابله با موقعیت های تنش زا (پارکر و اندلر، 1990) و فهرست محقق ساخته اطلاعات جمعیت شناختی. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون آماری تحلیل واریانس یکطرفه و مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که هم بیماران قلبی و هم بیماران درد غیر قلبی قفسه سینه به طور معناداری کمتر از افراد سالم از راهبردهای مقابله ای حل مساله (p<0.01) و بیشتر از افراد سالم از راهبردهای مقابله ای هیجان مدار (p<0.01) و اجتنابی (p<0.05) استفاده کرده اند. همچنین در نشانه های ششگانه و نمره کل حساسیت اضطرابی گروه بیماران درد غیرقلبی قفسه سینه دارای بیشترین حساسیت به همه نشانه ها و گروه سالم از این نظر دارای کمترین حساسیت بود، و بیماران قلبی بین این دو گروه قرار می گرفتند و تفاوت هر دو گروه بیمار با گروه سالم معنادار بود (p<0.05). در نتیجه متغیرهای روان شناختی نظیر حساسیت اضطرابی و شیوه های مقابله با استرس از توان بالایی در پیش بینی فراوانی و شدت درد به ویژه در بیماران درد غیرقلبی قفسه سینه برخوردار است.

هدف این پژوهش، تاثیر رابطه علی بین تعارض کار خانواده و فرسودگی شغلی با توجه به نقش میانجیگری کیفیت زندگی و رضایت شغلی بر اساس الگوی مدل معادلات ساختاری بود. پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه کارکنان شرکت پالایش گاز سرخون و قشم بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 200 نفر انتخاب شدند و پرسشنامه های تعارض کار خانواده (نت مایر و همکاران، 1996)، کیفیت زندگی (سازمان جهانی بهداشت، 1996)، شاخص توصیفی شغلی (JDI، اسمیت و همکاران، 1969) و فرسودگی شغلی (مسلش و جکسون، 1981) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها و ارزیابی مدل پیشنهادی با نرم افزار AMOS-21 انجام شد. یافته ها نشان داد که تعارض کار خانواده به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق کیفیت زندگی و رضایت شغلی بر فرسودگی شغلی تاثیرگذار بوده است. همچنین، تعارض کار خانواده به صورت مستقیم بر متغیرهای کیفیت زندگی و رضایت شغلی تاثیر می گذارد. نتایج حاکی از تاثیر منفی معنادار کیفیت زندگی و رضایت شغلی بر فرسودگی شغلی و تاثیر مثبت و معنادار کیفیت زندگی بر رضایت شغلی بود (p<0.01). نتایج مدل کلی نشان داد که شاخص های مدل مفروض از برازش مطلوب برخوردارند.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی مشاوره راه حل مدار بر افزایش رضایت جنسی و بهبود عملکرد خانواده زنان شهر اصفهان است. نوع پژوهش شبه تجربی و طرح آن پیش آزمون پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری شامل زنان 20 تا 40 ساله مراجعه کننده به مراکز مشاوره و فرهنگسراهای شهر اصفهان در سال 1392 بود که حداقل یک سال از ازدواج آنها می گذشت و دارای حداقل تحصیلات دیپلم بودند. از این جامعه 30 زن انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. ابزارهای سنجش پرسشنامه رضایت جنسی لارسون LSSQ (1998)و پرسشنامه عملکرد خانواده مارک ال تاویتیان FFS (1987) بودند. مشاوره راه حل مدار در شش جلسه دو ساعته بر روی گروه آزمایش اعمال شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روش آماری کواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مشاوره راه حل مدار بر افزایش رضایت جنسی زنان و عملکرد خانواده موثر است (p<0.01). در نتیجه از این روش می توان در پیشگیری و بهبود مشکلات جنسی و خانوادگی زنان در مراکز آموزشی، مشاوره و درمانی استفاده کرد.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی مشاوره شناختی عاطفی بارلو بر بهبود سردمزاجی جنسی زنان متاهل شهر اصفهان در سال 1393 است. جامعه آماری شامل همه زنان متاهل شهر اصفهان بود و نمونه پژوهش که 30 نفر از زنان با کمترین نمره در عملکرد جنسی بودند، به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. روش نمونه گیری، داوطلبانه بود و طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون. ابزار پژوهش پرسشنامه 19 سوالی شاخص عملکرد جنسی زنان (FSFI) است که روزن و همکاران (2000) طراحی کردند. گروه آزمایش در 8 جلسه مورد مشاوره شناختی عاطفی قرارگرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. یافته های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و با آزمون تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که مشاوره شناختی عاطفی جنسی بارلو، بر بهبود سردمزاجی جنسی زنان معنادار است (p=0.01). در نتیجه برای بهبود هر یک از مولفه های جنسی زنان می توان از مشاوره شناختی عاطفی جنسی بارلو استفاده کرد.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر پاداش و رفتارهای ارادی بر حمایت سازمانی ادراک شده، تبادل رهبر عضو، رفتار شهروندی سازمانی، تعهد عاطفی و عملکرد کارکنان ستادی آموزش و پرورش شهر اصفهان به اجرا درآمد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن کلیه کارکنان ستادی نواحی ششگانه آموزش و پرورش شهر اصفهان بودند که به کمک روش نمونه گیری تصادفی سهمی مبتنی بر حجم، 269 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده های پژوهش، از پرسشنامه های عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، مشارکت، قدردانی و توجه، پاداش های احتمالی، تنبیه غیرمحتمل، رفتار شهروندی سازمانی، حمایت سازمانی ادراک شده، تبادل رهبر عضو، تعهد عاطفی و عملکرد استفاده شد. داده های حاصل از پژوهش با روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، مشارکت، قدردانی و تبادل رهبر عضو بر حمایت سازمانی ادراک شده، عدالت توزیعی، پاداش های محتمل و تنبیه غیرمحتمل و رفتار شهروندی بر تبادل رهبر عضو و تبادل رهبر عضو و رفتار شهروندی سازمانی نیز بر عملکرد وظیفه، حمایت سازمانی و تعهد عاطفی در سطح (p£0.01) تاثیر معنادار دارند. همچنین مدل مفهومی پژوهش برازش گردید. شاخص های برازش مدل حاکی از تایید بر اساس داده های پژوهش است.

هدف پژوهش پیش بینی پیشرفت تحصیلی با استفاده از رویکردهای یادگیری و ادراک از ساختار اهداف کلاس در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز است. طرح پژوهش رابطه ای از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1393-94بودند. نمونه شامل 384 دانشجوی زن و مرد بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رویکردهای مطالعه مارتون و سلجو (1976) و پرسشنامه ادراک از ساختار اهداف کلاس اردن و میدگلی (2000) است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافته های گام آخر تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که دو متغیر رویکرد عمیق یادگیری و رویکرد سطحی یادگیری قادر به پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان هستند و در مجموع 38 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند(هدف پژوهش پیش بینی پیشرفت تحصیلی با استفاده از رویکردهای یادگیری و ادراک از ساختار اهداف کلاس در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز است. طرح پژوهش رابطه ای از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1393-94بودند. نمونه شامل 384 دانشجوی زن و مرد بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رویکردهای مطالعه مارتون و سلجو (1976) و پرسشنامه ادراک از ساختار اهداف کلاس اردن و میدگلی (2000) است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافته های گام آخر تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که دو متغیر رویکرد عمیق یادگیری و رویکرد سطحی یادگیری قادر به پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان هستند و در مجموع 38 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند(p<0.05) .

پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش برنامه تربیت سازنده به مادران، بر مهارت های خودکنترلی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در دوره دبستان اجرا شد. پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. برای انجام پژوهش از بین تمامی مادران مراجعه کننده به درمانگاههای روانپزشکی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1393-94 که حداقل یک کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در سنین 6-12 سال داشتند، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس نمونه ای به حجم 30 نفر انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. آموزش به مدت 8 جلسه برای گروه آزمایش انجام شد و پرسشنامه خودکنترلی (کندال و ویلکاکس، 1979) در جلسات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، را معلمان کودکان هر دو گروه از مادران تکمیل کردند. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس انجام شد. طبق نتایج پژوهش آموزش برنامه تربیت سازنده به مادران در سطح معناداری (p=0.0001) در مرحله پس آزمون موجب افزایش مهارت های خودکنترلی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی شد. همچنین بین آزمودنی های گروه آزمایش و گواه از لحاظ متغیر مورد بررسی در مرحله پیگیری تفاوت معناداری وجود داشت (p=0.0001). یافته ها نشان داد که برنامه تربیت سازنده در بهبود مهارت های خودکنترلی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی موثر است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مثبت اندیشی و دعا بر اضطراب و افسردگی جوانان 17 تا 19 ساله خانواده های تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر شیراز به مرحله اجرا در آمده است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه است. به منظور دسترسی به هدف از بین همه جوانان 17 تا 19 ساله در خانواده های تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) 30 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس برای پاسخگویی به پرسشنامه های پژوهش انتخاب شدند که به صورت تصادفی 15 نفر در گروه آزمایش و 155 نفر در گروه گواه قرار گرفتند که گروه آزمایش 8 جلسه 5/1 ساعته آموزش تلفیقی مثبت اندیشی و دعا دریافت کردند. بدین منظور از بسته آموزشی مثبت اندیشی و دعا (محمدی، 1393) و دو پرسشنامه افسردگی (بک، 19888) و اضطراب (بک، 1990) استفاده شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از روش آماری آزمون تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتیجه حاصل نشان داد که آموزش مثبت اندیشی و دعا، میزان اضطراب و افسردگی را کاهش می دهد (p<0.01).