دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی
سال:1394 | دوره:16 | شماره:3 (پیاپی 61) |تعداد مقالات:19

هدف این پژوهش بررسی تاثیر درمان حساس سازی پنهان با درمان شناختی- رفتاری بر میزان قدرت میل و احتمال به مصرف کراک بود. این پژوهش نیمه آزمایشی، از تمامی مراجعه کنندگان به مراکز درمانی مواد شهرستان اسلامشهر در سال 1389 بود که سوء مصرف کراک داشته اند به عنوان جامعه آماری استفاده کرد. 30 نفر با روش انتخاب در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). پیش و پس از مداخلات، همه مراجعان به پرسشنامه مقیاس پیش بینی بازگشت RPS (رایت، 2001) پاسخ دادند. گروه آزمایش 12 جلسه تحت درمان شناختی رفتاری به همراه حساس سازی پنهان قرار گرفت و گروه گواه فقط درمان شناختی رفتاری را دریافت کرد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که حساس سازی پنهان با درمان شناختی- رفتاری در میزان میل به مصرف موثر و در احتمال بازگشت به مصرف بی تاثیر است (P=0.01).

این پژوهش با هدف پیش بینی سبک های عشق از طریق هم وابستگی در زنان به اجرا در آمد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. گروه نمونه 450 زن ساکن شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس سنجش هم وابستگی (هاگز- هامر و همکاران، 1998) و پرسشنامه سبک های عشق (هندریک و هندریک، 1986) پاسخ دادند. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. نتایج نشان داد که بعضی از سبک های عشق را می توان از طریق مولفه های هم وابستگی پیش بینی کرد، به این صورت که بجز سبک عشق منطقی و ایثارگرانه، چهار سبک عشق دیگر یعنی سبک عشق پرشورشهوانی، نمایشی، دوستانه و وابسته وسواسی از طریق مولفه های هم وابستگی قابل پیش بینی است (P<0.01). با توجه به نتایج به دست آمده، می توان گفت که هم وابستگی متغیر مهمی در پیش بینی جنبه های اساسی زندگی از جمله روابط بین فردی به شمار می آید.

این پژوهش به منظور برآورد روایی و پایایی نسخه تجدیدنظر شده مقیاس اولیه اسلامی حسادت اجرا شده است. این مطالعه از نوع همبستگی است و در آن 1918 نفر از 30000 دانشجوی مرتبط با اداره مشاوره نهاد مقام معظم رهبری (حفظه اله) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. دانشجویان، آزمون اولیه حسادت (ولی زاده، 1389) را تکمیل کردند. در این پژوهش برای بررسی روایی مقیاس، از روش های تحلیل عاملی (اکتشافی و تاییدی) و روایی همزمان استفاده شد. تحلیل عاملی یافته ها نشان می دهد که پرسشنامه تجدیدنظر شده مقیاس اسلامی حسادت، چهار عامل (آزردگی از موفقیت دیگران، احساس محرومیت و حقارت، تمایل به سلب نعمت از دیگران و اندوه مقایسه) دارد و از روایی همزمان مناسب برخوردار است. برای بررسی پایایی مقیاس از روش بررسی همسانی درونی با آلفای کرونباخ استفاده شد. آلفای کرونباخ 0.93 نشان دهنده پایایی قوی این مقیاس است. بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت این پرسشنامه دارای روایی و پایایی بالا است که می توان با کاربرد آن، صفات اخلاقی- شخصیتی مرتبط با حسادت افراد را مورد مطالعه قرار داد و در کارهای بالینی و پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.

هدف از این پژوهش، پیش بینی خودکارآمدی دختران بر اساس ویژگی های شخصیتی مادرانشان بود. روش پژوهش همبستگی و تعداد نمونه 351 دانش آموز مقطع متوسطه استان البرز بود که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه شخصیتی نئو (مک کری و کاستا، 1985) و خودکارآمدی (شرر و همکاران، 1982) بود. تحلیل یافته ها نشان داد از بین متغیرهای پیش بین، تنها خرده مقیاس مسوولیت پذیری مادران، خودکارآمدی دختران را پیش بینی می کند و ضریب رگرسیون (b=0.226)، نشان دهنده رابطه مثبت مسوولیت پذیری مادران با خودکارآمدی دختران بود (P<0.002). همچنین، معدل دختران دبیرستانی با ضریب رگرسیون (b=0.330)، گویای همبستگی مثبت و معنادار (P<0.0001)، و سن مادران با ضریب رگرسیون (b=-0.105) گویای همبستگی منفی و معنادار با خودکارآمدی دختران آنها بود (P<0.037). بنابراین، می توان نتیجه گرفت با توجه به نقشی که مسوولیت پذیری و فاصله سنی کم مادران با دختران، بر خودکارآمدی دخترانشان دارد، لازم است با تقویت منابع مسوولیت پذیری مادران، و تشویق مادران به فرزنددار شدن در سنین جوانی، خودکارآمدی فرزندان نوجوان آنها را افزایش داد.

هدف از پژوهش بررسی رابطه تحولی میان ارزش های انسانی بنیادی و ویژگی های شخصیتی در سه دوره بزرگسالی در زنان و مردان بود. نمونه 328 نفر (169 زن و 159 مرد) مشتمل بر 3 گروه 1- بزرگسال جوان (39-20 ساله)، 2- بزرگسال میانسال (65-40 ساله) و 3- بزرگسال سالخورده (88-66) بودند. زمینه یاب ارزشی شوارتز (شوارتز و راس، 1995) و پرسشنامه کوتاه الگوی پنج عاملی شخصیت (رامستد و جان، 2007) اجرا شد. تحلیل همبستگی حاکی از رابطه مثبت معنی دار میان «ارزش های متمرکز بر فرد» با ویژگی های شخصیتی «برونگرایی»، «گشودگی در مقابل تغییر» و رابطه منفی معنی داری با ویژگی شخصیتی «توافق پذیری» بود. همچنین رابطه مثبت معنی دار میان «ارزش های متمرکز بر جمع» با ویژگی های شخصیتی «توافق پذیری» و «بیداری وجدان» و رابطه منفی معنی دار با ویژگی شخصیتی «برونگرایی» بود (P<0.05). نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که میان گروه های سنی در بعد ارزش های متمرکز بر جمع تفاوت وجود داشت (P<0.05). روند نمودار صعودی بود و در محدوده بزرگسالی دوم به بالاترین حد خود رسید. میان گروه های جنسی در بعد ارزش های متمرکز بر فرد تفاوت معنی دار بود (P<0.05) و مردان بیشترین میانگین نمرات را داشتند.

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر خودکارآمدی تحصیلی و فراشناخت بر اضطراب امتحان و کمک طلبی تحصیلی در دانش آموزان پسر سال سوم دبیرستان های شهر اهواز است. جامعه آماری این پژوهش را تمام دانش آموزان پسر سال سوم دبیرستان های شهر اهواز در سال تحصیلی 93-1392 تشکیل می دهد. از این جامعه آماری نمونه ای به تعداد 330 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های مقیاس خودکارآمدی تحصیلی (میگلی و همکاران، 2000)، پرسشنامه فراشناخت حالتی (اونیل و عابدی، 1996) پرسشنامه اضطراب امتحان اهواز (1375)، پرسشنامه رفتار کمک طلبی (ریان و پینتریچ، 1997) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج رگرسیون نشان داد که بین متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی و فراشناخت با اضطراب امتحان رابطه معنی داری وجود ندارد، در حالی که بین متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی و فراشناخت با کمک طلبی تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد (P<0.001).

هدف این پژوهش پیش بینی انگیزش پیشرفت بر اساس سبک های یادگیری کُلب در دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش همه دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 93-1392 بودند. نمونه ای شامل 720 دانش آموز (360 دختر، 360 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزاره اندازه گیری شامل پرسشنامه سبک های یادگیری (کلب و کلب 1، 3- 2005) و پرسشنامه انگیزش پیشرفت (هرمنس، 1970) بود. داده ها با استفاده از رگرسیون گام به گام تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد از بین سبک های یادگیری کلب، پس از حذف سبک های یادگیری جذب کننده، همگرا و انطباق یابنده که تاثیر معناداری بر انگیزش پیشرفت نداشتند، فقط متغیر سبک یادگیری واگرا به صورت معناداری قادر به پیش بینی انگیزش پیشرفت دانش آموزان بود (P£0.05).

هدف از این پژوهش پیش بینی بهزیستی معنوی سالمندان از طریق مولفه های سرمایه روان شناختی (خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی) بود. طرح پژوهش از نوع رابطه ای بود و جامعه آماری پژوهش سالمندان شهر اصفهان بودند که از طریق نمونه گیری در دسترس، 245 نفر از میان آنها انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس بهزیستی معنوی (محقق ساخته، گل پرور و همکاران، 1394)، و پرسشنامه سرمایه روان شناختی (مک گی، 2011) بودند. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که بین مولفه های سرمایه روان شناختی (خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری و خوش بینی) و بهزیستی معنوی در سالمندان رابطه مثبت معناداری وجود دارد (P<0.01). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نیز نشان داد که از بین چهار مولفه سرمایه روان شناختی، خودکارآمدی (P<0.01)، تاب آوری (P<0.05) و خوش بینی (P<0.01) به طور معناداری قادر به پیش بینی بهزیستی معنوی سالمندان هستند.

این پژوهش با هدف بررسی پایایی و روایی مقیاس قدرت غذا (لو، بوترین، دی دی، آنانزیاتو، توماس و همکاران، 2009) در بین دانشجویان ایرانی انجام شد. 701 دانشجو، مقیاس قدرت غذا، خرده مقیاس خوردن بیرونی از پرسشنامه رفتار خوردن داچ (فن اشتراین، فریجترز، برگرز و دفارس، 1986) و مقیاس مهار (هرمن و پولیوی، 1980) را تکمیل کردند. برای محاسبه روایی سازه مقیاس از تحلیل عاملی تاییدی بهره گرفته شد. همچنین برای محاسبه روایی همگرا و واگرا، به ترتیب از آزمون همبستگی پیرسون بین مقیاس قدرت غذا با خرده مقیاس خوردن بیرونی و مقیاس مهار استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد مدل کنونی مقیاس قدرت غذا با سه خرده مقیاس و یک نمره کلی با داده ها برازش مناسبی دارد. میزان آلفای کرونباخ برای مقیاس قدرت غذا 0.88 و میزان ضریب بازآزمایی چهارماهه 0.65 به دست آمد. همچنین همبستگی های به دست آمده میان این مقیاس و خرده مقیاس خوردن بیرونی (r=0.67، P<0.01) و مقیاس مهار (r=0.24، P<0.01) نشان از روایی همگرا و واگرای مناسب آن دارد. مقیاس قدرت غذا، مقیاسی مختصر و مفید است که برای ارزیابی تاثیر روان شناختی محیط های امروزی که سرشار از غذا هستند، ساخته شده است. می توان از این مقیاس برای مطالعه رفتار خوردن و تفاوت بین گرسنگی ناشی از تعادل حیاتی و گرسنگی لذت جویانه استفاده کرد.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش روش معماهای فرضی کلبرگ، معماهای زندگی واقعی و القای هیجان مثبت بر تصمیم گیری اخلاقی دختران نوجوان انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی (پیش آزمون ـ پس آزمون) با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان دختر پایه اول دبیرستان شهر یاسوج در سال تحصیلی (93-1392) تشکیل می دادند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 120 دانش آموز دختر انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه 30 نفری جایگزین شدند. مداخله در گروه های آزمایشی شامل 8 جلسه 70 دقیقه ای، آموزش به کمک روش معماهای فرضی کلبرگ و معماهای زندگی واقعی بود، یک گروه هم تحت القای هیجان مثبت قرار گرفت. افراد گروه آزمایش و گواه تکلیف تصمیم گیری اخلاقی روزانه (استارکی و همکاران، 2011) را به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تمامی روش های مداخله بر تصمیم گیری اخلاقی موثر بوده اند (P=0.05). نتایج آزمون تعقیبی L.S.D. نشان داد که بین گروه مداخله با گروه گواه (P=0.001)، تفاوت معنی دار وجود داشت. هر چند، بین گروه های مداخله ای با یکدیگر تفاوت معنی داری وجود نداشت.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی معنادرمانی گروهی بر احساس تنهایی زنان سالمند مقیم سرای سالمندان بود. نمونه از بین تمام زنان سالمند مقیم سراهای سالمندان شهرستان شهریار با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی دردوگروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. سپس گروه آزمایش در ده جلسه دو ساعته (دو جلسه در هفته) معنادرمانی گروهی شرکت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزارگردآوری اطلاعات، مقیاس تجدیدنظر شده احساس تنهایی (راسل و همکاران، 1980) بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کواریانس استفاده شد. یافته های این مطالعه نشان داد که معنادرمانی گروهی، احساس تنهایی را در گروه آزمایشی به طور معناداری کاهش داده است (P<0.001). باتوجه به این مطالعه می توان گفت معنادرمانی گروهی بر کاهش احساس تنهایی زنان سالمند موثر است. بنابراین پیشنهاد می شود درمان هایی ازاین دست برای ارتقای سلامت روان سالمندان استفاده گردد.

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تدریس مشارکتی بر انسجام گروهی دانشجویان با واسطه نحوه مشارکت آنان در فرایند یاددهی- یادگیری بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، در سال تحصیلی 93-1392 بود. ابزار پژوهش پرسشنامه محیط گروهی (کارون و همکاران، 1985) و پرسشنامه رویکردهای مشارکت (تریاندیس و همکاران، 1994) بود. نتایج نشان داد که تدریس مشارکتی پیش بینی کننده مثبت و معنی دار انسجام گروهی دانشجویان (R2=0.49، P<0.001) و پیش بینی کننده مثبت و معنی دار رویکردهای جمع گرایی و فردگرایی دانشجویان (R2=0.33، P<0.001) است. همچنین رویکردهای جمع گرایی و فردگرایی دانشجویان پیش بینی کننده مثبت و معنی دار انسجام گروهی در آنان (R2=0.51، P<0.001) است.