علوم سیاسی
سال:1390 | دوره:7 | شماره:17 |تعداد مقالات:9

یکی از راه های شناخت راهبردهای توسعه و پیشرفت، بررسی موارد و تجربه های عملی، به ویژه نمونه های موفق آن می باشد. در میان کشورها و مناطق مختلف دنیا، شرق آسیا الگویی موفق از تلاش برای نوسازی و توسعه را به نمایش گذاشته است. از این میان، باید از کشور تایوان نام برد که با قریب چهار دهه تلاش توانسته به وضعیت توسعه یافتگی برسد و خود را در زمره کشورهای درجه اول جهان قرار دهد. مقاله حاضر به بررسی این تجربه، با تاکید بر نقش دولت در فرآیند گذار به وضعیت مدرن می پردازد.

دگردیسی نظام سیاسی عراق به یک نظام «فدرال و دموکراتیک» به یک مساله چالش برانگیز در منطقه خاورمیانه به خصوص در بین کشورهای دارای اقلیت کرد و کشورهای عربی تبدیل شده و باعث ایجاد بازتاب ها و واکنش هایی در بین این کشورها نسبت به فدرالیسم و نوع حکومت آینده عراق گردیده است. از نظر کشورهای دارای اقلیت کرد یعنی ترکیه، ایران و سوریه، این نوع نظام سیاسی ممکن است که از یک سو باعث ایجاد مطالبات جدید در بین اقلیت های کرد در داخل این کشورها گردد و از سوی دیگر، در صورت عملیاتی شدن و تحقق کامل فدرالیسم در عراق، با همراهی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای مثل اسرائیل و آمریکا، زمینه برای شکل گیری دولت مستقل کرد و سپس ایجاد کردستان آزاد و واحد فراهم شود که این مساله می تواند تاثیرات عدیده امنیتی را در این کشورها ایجاد کند.کشورهای عربی نیز از تغییر و تحولات نظام سیاسی عراق نگران هستند و نسبت به پیامد این تحولات بر کشورهای خود حساس هستند. به این معنا که از یک سو نگران این هستند که فدرالیسم به خصوص در شمال عراق با افزایش خواسته ها و قدرت کردها، زمینه را برای تضعیف هویت عربی عراق و تجزیه این کشور فراهم کند. همچنین آنها نسبت به در حاشیه قرار گرفتن اعراب سنی و افزایش قدرت ایران در عراق نگران هستند. از سوی دیگر، از آنجایی که بسیاری از کشورهای عربی به شیوه ای غیر دموکراتیک اداره می شوند، معتقد هستند که هدف آمریکا تشکیل الگویی الهام بخش بوده تا بر اساس طرح کلان خاورمیانه ای، نظام های سیاسی منطقه دموکراتیک شوند.

اکو سازمانی منطقه ای و بین المللی با ویژگی اقتصادی است که مقر آن در ایران قرار دارد و به بیان واضح تر ایران از مهم ترین اعضا و موسسین آن است. موقعیت جمهوری اسلامی ایران نه تنها در منطقه اکو، بلکه در جهان به لحاظ قرار گرفتن در مجاورت بزرگ ترین کانون تولید مواد افیونی، آسیب پذیرترین شرایط را در میان کشورها برای آن به وجود آورده است. نزدیک به 80% مواد افیونی جهان که به صورت غیرقانونی مصرف می شود، در افغانستان تولید و لااقل 50% آن به قصد ترانزیت یا مصرف وارد ایران می شود. با توجه به اینکه منطقه تحت پوشش اکو به دلیل وضعیت اجتماعی و شرایط آب و هوایی و ژئوفیزیکی و ژئوپولوتیکی کشورهای منطقه، استعداد فراوانی برای تولید و ترانزیت و مصرف مواد مخدر در خود نهاده دارد، برای مبارزه با آن چاره ای جز اتخاذ راه حلی مشترک و مورد توافق در سطح این منطقه وجود ندارد. محققین با فرض تایید تاثیر ترانزیت و قاچاق مواد مخدر در شکل گیری چالش های منطقه ای در حوزه اکو، قصد دارد مشخص نماید چه اقداماتی به منظور کاهش و یا رفع تاثیرات احتمالی این پدیده از سوی اعضا متصور می باشد.

دکتر علی شریعتی از نسل روشنفکرانی است که سعی داشتند با تلفیق مفاهیم مدرن و دینی و فارغ از معایب و نقصان آن به سنتزی جدید دست یافته و بر پایه آن جامعه و سیاستی آرمانی را بنیان گذارند. این اندیشه ورزان علاوه بر اینکه حداقل سپهر فکری چهار دهه را از خود متاثر ساخته اند، در شکل گیری انقلاب اسلامی و نهادهای بر آمده از آن نیز تاثیر گذاشته اند. این مقاله سعی دارد برخی از مفاهیم مدرن در اندیشه شریعتی را نسبت به مدرنیته سیاسی مورد سنجش قرار داده و تاثیر آن را در انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار دهد.

تحقیق حاضر با رویکرد بین رشته ای در دو حوزه بازاریابی و سیاست انجام پذیرفته است. در این خصوص متغیر مستقل تحقیق بازاریابی ویروسی، و متغیر وابسته این پژوهش موفقیت احزاب و کاندیداها در رقابت های انتخاباتی می باشد که کاملا از حوزه سیاست استخراج شده است. بازاریابی ویروسی یکی از تکنیک های نوین بازاریابی است که با ارایه راه حل هایی می تواند به کمک فعالان حوزه سیاست بیاید و ضمن کاهش هزینه های تبلیغاتی میزان اثربخشی آن را افزایش دهد، این تکنیک در ارایه پیام های سیاسی نو، کارآمدی بسیار مناسبی دارد. این پژوهش به بررسی تاثیر بازاریابی ویروسی بر موفقیت احزاب و کاندیداها در رقابت های انتخاباتی پرداخته است. در این تحقیق بازاریابی ویروسی به شاخصهایی تقسیم و تاثیر شاخص ها بر موفقیت احزاب و کاندیداها با استفاده از پرسشنامه مشتمل بر 32 پرسش مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جزو تحقیقات توصیفی از نوع پیمایشی می باشد که به صورت میدانی انجام شده است. دانشجویان و استادان رشته های علوم سیاسی و مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران مرکز، تهران جنوب و واحد علوم تحقیقات که مشغول به تحصیل و تدریس هستند به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده اند و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و حجم نمونه 352 نفر بوده است. نتایج تحقیق، تاثیر مثبت استفاده از بازاریابی ویروسی بر موفقیت احزاب و کاندیداها را البته متفاوت از یکدیگر تایید می کند. لذا به نظر می رسد با عنایت به افزایش هزینه های تبلیغاتی احزاب و کاندیداها و کاهش تاثیرگذاری آن در کسب آرای مردم، نتایج این تحقیق که برای نخستین بار در ایران انجام گرفته است می تواند در افزایش اثربخشی پیام های سیاسی در جریان انتخابات موثر واقع شود.

این مقاله تلاش می کند تا به مساله تاثیری گذاری نوین رسانه ها بر سیاست به ویژه سیاست خارجی بپردازد. پژوهش پیش رو با معرفی چندین نظریه در مورد تاثیرات متقابل رسانه ها و سیاست کوشیده است تا از این نظریات به نحو شایانی در راه تبیین موضوع مورد بررسی خود استفاده نماید و با بهره گیری از حقایق تاریخی در مورد کاربرد رسانه ها در سیاست، به ویژه سیاست خارجی، سعی نماید، تبیین مطلوبی از تاثیرات انواع رسانه ها در سیاست ارائه نماید و به این لحاظ از روشی تاریخی- توصیفی بهره می برد. مقاله پیش رو با ارائه راهکارهایی در مورد افزایش نقش آفرینی رسانه ها بر سیاست خارجی تلاش نموده است تا ابزارهای کاربردی بهره برداری از رسانه های مختلف به سیاستمداران و مسئولان را معرفی نماید.

رسالت دانشگاه ها در فراگرد جهانی شدن این است که با اتخاذ رویکردی آینده محور، استراتژی و اهداف لازم را تدوین و اجرا کنند. در این جستار تلاش شده است، راهبردهایی ارائه شود که راهنمایی علمی برای تدوین برنامه توسعه بخش آموزش عالی کشور به طور کلی و دانشگاه آزاد اسلامی به طور اخص باشد. با تامل بر روند حرکت به سوی وضعیت مطلوب، می توان این پرسش را مد نظر قرار داد که دانشگاه آزاد اسلامی برای بین المللی شدن از چه ویژگی هایی برخوردار باشد؟ از این رو در پژوهش حاضر پس از مطالعه ادبیات تحقیق، ویژگی های مطلوب دانشگاه های برتر جهان و نقش زبان انگلیسی و تکنولوژی اطلاعات مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. علاوه بر این، سعی شده است زمینه ای فراهم شود تا با تدوین شاخص های غالب طراحی انگاره دانشگاه آرمانی و رسالت نامه برای آن، اقدامی در جهت تحقق این امر مهم فراهم آید.

بنای عقلا اصطلاحی در علم فقه و اصول فقه است که به روش و سلوک خردمندان بر انجام یا ترک کاری بدون دخالت و تاثیر عوامل زمانی، مکانی، نژادی، دینی و گروهی اطلاق می شود. عرف عقلا همیشه و در همه جوامع مد نظر و ملاک عمل بوده است و شرع مقدس اسلام نیز بسیاری از عرفهای عقلایی زمان خود را امضا کرده و خصوصا در معاملات، کمتر به تاسیس احکام پرداخته است. بنای عقلا همیشه و تقریبا از قدیم ترین ایام حیات فقه شیعه، مورد توجه فقها قرار گرفته و به طور مستمر نقش آفرینی کرده است. بنای عقلا از یک طرف در پاسخگویی به نیازهای روزافزون جوامع و از سوی دیگر در پویایی و انطباق فقه با زندگی نوین اجتماعی تاثیر به سزایی دارد. با این حال به نظر می رسد که هنوز بسیاری از ظرفیتهای این نهاد فقهی در حل مسایل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بین المللی به کار گرفته نشده است. این مقاله در صدد است تا ضمن معرفی اجمالی بنای عقلا و برخی کارکردهای آن، آرای اندیشمندان شیعه را در خصوص اعتبار شرعی سیره های عقلایی بررسی کند.