اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی (علوم کشاورزی)
سال:1395 | دوره:10 | شماره:4 (پیاپی 40) |تعداد مقالات:17

اثر تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی بر عملکرد گلرنگ و وزن خشک علف های هرز، آزمایشی در سال زراعی 13 92 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل کاشت مخلوط گیاهان پوششی شبدر قرمز، خلر، ماشک، گاودانه در کنار ردیف های گلرنگ و کشت گلرنگ در کرت های عاری (شاهد 1) و آلوده به علف های هرز (شاهد 2) به عنوان فاکتور اول و کاربرد کود آلی (دامی+زیستی) و سطوح مختلف کود شیمیایی نیتروژن و فسفر به ترتیب 100 و 100 درصد، 67 و 63 درصد، 50 و 40 درصد مورد نیاز) به عنوان فاکتور دوم بودند. نتایج نشان داد که وزن خشک علف های هرز پهن برگ و باریک برگ تحت تاثیر ترکیب تیماری کشت مخلوط و مصرف کود قرار گرفتند. به طوری که، گیاه پوششی ماشک در تیمار کودی 50 و 40 درصد نیتروژن و فسفر مورد نیاز، ماده خشک علف های هرز پهن برگ و باریک برگ را به ترتیب 74.78 و 82.22 درصد در مقایسه با کشت خالص گلرنگ (بدون وجین علف های هرز) تحت سیستم کودی 100 درصد کود شیمیایی مصرفی، کاهش داد. حداکثر عملکرد دانه (3431 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (8239 کیلوگرم در هکتار) گلرنگ در تیمار فاقد کشت مخلوط و در سیستم کودی 100 درصد کود شیمیایی بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که اثرات رقابتی علف های هرز با گلرنگ، در سطوح بالاتر کود شیمیایی بیشتر بود.

با توجه به متکی بودن کشت مستقیم برنج به مصرف علف کش و خطر مقاوم شدن علف های هرز به علف کش ها، کاربرد مخلوط از علف کش ها از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به منظور بررسی اثرات مصرف علف کش های مختلف مشتمل بر تیوبنکارب، پرتیلاکلر، بن سولفورون متیل، اتوکسی سولفورون+ آنیلوفوس، بوتاکلر و پروپانیل و با مصرف متوالی در یک فصل زراعی با غلظت کمتر از غلظت توصیه شده بر تراکم علف های هرز، عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم هاشمی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1393 انجام شد. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، عملکرد شلتوک، عملکرد ماده خشک، شاخص برداشت، تعداد پنجه و تعداد گلچه های پر در گل آذین به طور معنی دار تحت تاثیر تیمار ها قرار گرفتند.کاربرد برخی از علف کش ها در بازه زمانی متوالی از جمله تیوبنکارب (نه روز قبل از کاشت)، بن سولفورون متیل (نه روز پس از کاشت) و پروپانیل (30 روز پس از کاشت) در کنترل وزن خشک و تراکم علف های هرز به ترتیب 92 و 98 درصد موثر واقع شدند. بیش ترین تعداد دانه پر در گلچه های خوشه (71 عدد) و تعداد پنجه (14 عدد) در تیمار کاربرد متوالی تیوبنکارب، بن سولفورون متیل و پروپانیل به دست آمدند. در این تیمار، عملکرد شلتوک و عملکرد بیولوژیک به ترتیب 73 و 72 درصد نسبت به تیمار بدون وجین افزایش یافتند.کاربرد پرتیلاکلر در مخلوط با علف کش ها، سبب آسیب به گیاهچه برنج و همچنین کاهش ارتفاع بوته و عملکرد شلتوک برنج گردید. بیش ترین عملکرد شلتوک برنج (3092 کیلوگرم بر هکتار) در تیمار مصرف متوالی تیوبنکارب، بن سولفورون متیل و پروپانیل به دست آمد. این تیمار کارآیی بالاتری را نسبت تیمار دو بار وجین در کنترل وزن خشک و تراکم علف های هرز نشان داد. مصرف تیوبنکارب و بدنبال آن بن سولفورون متیل و پروپانیل بهترین تیمارها در این آزمایش بودند.

به منظور بررسی امکان کاهش دز علف کش فن مدیفام+دس مدیفام+اتوفومسیت در زمان های مصرف آنها در مزرعه چغندرقند آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 92-91 در شهرستان سبزوار استان خراسان رضوی انجام شد. فاکتورهای آزمایش عبارت از دزهای مختلف علف کش (صفر، 75% و 125%توصیه شده) در زمان های مصرف (4-2 برگی، 8-4 برگی و 12-8 برگی چغندرقند) بودند.علف کش مورد استفاده در این آزمایش علف کش فن مدیفام (9.2%) +دس مدیفام (7.2%) +اتوفومسیت (11.3%) (با نام تجاری بتانال پروگرس ا اف) به مقدار 877 گرم ماده موثره در هکتار از فرمولاسیون امولسیون 27.4% بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تاخیر در زمان مصرف علف کش سبب افزایش 55.92 درصدی تراکم علف هرز و 33 درصدی وزن خشک علف هرز شد. استفاده از علف کش در مرحله 8-4 برگی بالاترین عملکرد ریشه و قند را موجب شد.ناخالصی های ریشه تحت تاثیر زمان مصرف علف کش قرار نگرفت. دز 125% توصیه شده کمترین تراکم و وزن خشک علف های هرز و بالاترین عملکرد قند و ریشه را تولید کرد. درصد قند ناخالص و میزان پتاسیم تحت تاثیر دز مصرفی قرار نگرفت و در مورد سایر ویژگی های کیفی ریشه اختلاف آماری معنی داری بین دز 125% توصیه شده و دز توصیه شده وجود نداشت. نتایج آزمایش در مجموع نشان داد که در مراحل اولیه رشد (4-2 برگی چغندرقند) استفاده از مقادیر کمتر از دز توصیه شده و در مراحل 12-8 برگی چغندرقند استفاده از دز بیشتر علف کش سبب حصول مناسب ترین عملکرد ریشه در چغندرقند شد.

به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف گیاهی و استفاده از علف کش بر عملکرد دانه، تراکم علف هرز و میزان کلروفیل برگ گندم آزمایشی مزرعه ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سرابله ایلام به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 اجرا گردید. عوامل مورد مطالعه شامل تراکم های بوته (200، 250 و 300 کیلوگرم بذر در هکتار) به عنوان عامل اصلی و استفاده از علف کش (تیمارهای کاربرد توفوردی، گرانستار و شوالیه و شاهد بدون علف کش) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تراکم های مختلف گیاهی اثر معنی داری بر صفات اندازه گیری شده داشتند. با افزایش تراکم بوته از تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، محتوای آب نسبی، میزان کلروفیل a، کلروفیل b، تراکم علف هرز و وزن خشک علف هرز کاسته شد، اما تعداد سنبله در متر مربع و درصد خوابیدگی افزایش یافت. استفاده از علف کش موجب افزایش تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، محتوای آب نسبی، میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کاهش تراکم و وزن خشک علف هرز گردید. برهمکنش تراکم گیاهی و علف کش بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه (5500 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 250 کیلوگرم بذر در هکتار و مصرف علف کش گرانستار و کمترین عملکرد دانه (2400 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 200 کیلوگرم بذر در هکتار و تیمار شاهد به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که تراکم گیاهی 250 کیلوگرم بذر در هکتار و استفاده از علف کش گرانستار می تواند تاثیر معنی داری بر روی رشد گندم داشته باشد.

تاثیر محلول پاشی و پرایمینگ بذر با محرک های رشد بر عملکرد و میزان روغن دانه کتان، طی آزمایشی در سال 1393 در ایستگاه ساعتلوی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شد. فاکتور اول شامل دو رقم کتان زرد گل سفید و قهوه ای گل بنفش، فاکتور دوم شامل پرایمینگ بذر (شاهد، هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با محرک رشد اکسین + جیبرلین) و فاکتور سوم شامل محلول پاشی مواد محرک رشد (شاهد، اکسین و جیبرلین) بودند. اثر پیش تیمار بذر بر کلیه صفات به غیر از وزن نیام، وزن هزار دانه و درصد روغن معنی دار بود. همچنین، اختلاف معنی داری بین ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن نیام، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و درصد روغن دانه، از نظر محلول پاشی مواد محرک رشد وجود داشت. اثر متقابل رقم با پرایمینگ بر وزن هزار دانه و عملکرد دانه و همچنین اثر متقابل رقم با محلول پاشی بر صفات ارتفاع بوته، وزن نیام و درصد روغن معنی دار بودند. اثر متقابل پرایمینگ و محلول پاشی نیز بر صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد نیام در بوته، وزن نیام، عملکرد دانه و درصد روغن معنی دار برآورد شد. رقم قهوه ای گل بنفش در مقایسه با رقم زرد گل سفید از عملکرد دانه و درصد روغن بالاتری برخوردار بود. ترکیب تیماری پرایمینگ با جیبرلین+ اکسین همراه با محلول پاشی جیبرلین بالاترین عملکرد دانه و درصد روغن را به خود اختصاص دادند.

گیاه گاوزبان از نظر دارویی از اهمیت خاصی برخوردار است.بنابراین، اثر تیمارهای متفاوت نانو ذرات تیتانیوم (0.01، 0.03 و 0.05%) و تیتانیوم غیرنانو در مراحل مختلف رشد گیاه بر روی ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی گاوزبان در مراحل 5-4 برگی، گلدهی و 15 روز پس از گلدهی، طی یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعه کشاورزی روستای رمنت، شهرستان بابل از استان مازنداران اجرا گردید. نتایج این مطالعه اختلاف معنی داری را برای صفات مورد مطالعه در تیمارهای مختلف تیتانیوم، زمان مصرف و اثرات متقابل بین آنها نشان داد.صفات وزن تر برگ، وزن خشک برگ و وزن تر ساقه در سطح احتمال 1% و صفات ارتفاع بوته، وزن خشک ساقه، وزن تر بوته و وزن خشک بوته در سطح احتمال 5% اختلاف معنی داری را در اثرات متقابل تیمارهای تیتانیوم و زمان مصرف آنها نشان دادند. بیشترین ارتفاع بوته، وزن خشک برگ و وزن تر و خشک کل بوته از تیمارهای مربوط به نانو ذرات تیتانیوم و در زمان پس از گلدهی و بیشترین وزن تر برگ، وزن تر ساقه و وزن تر کل بوته در تیمار مربوط به تیتانیوم غیرنانو و در زمان گلدهی حاصل شدند. آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز کمترین میزان را در تیمار نانو تیتانیوم 0.01% و در زمان 15روز بعد از گلدهی نشان داد. به طورکلی نت ایج این مطالعه نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین تیمارهای تیتانیوم غیرنانو و نانو ذرات تیتانیوم، خصوصا در زمان اعمال آنها در گاوزبان، وجود دارد. تیمارهای مورد استفاده تیتانیوم غیرنانو در زمان گلدهی و نانو ذرات تیتانیوم در زمان بعد از گلدهی می توانند در افزایش عملکرد سرشاخه های گلدار گاوزبان موثر باشند.

گل همیشه بهار گیاهی زینتی و دارویی است و دارای مصارف آرایشی و صنعتی نیز می باشد. به منظور بررسی اثر ورمی کمپوست و کود مایع جلبک دریایی بر خواص مورفوفیزیولوژیکی این گیاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شهرستان میانه انجام شد. در این آزمایش، فاکتور اول شامل کود ورمی کمپوست در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) به صورت افزودن به خاک گلدان و فاکتور دوم کود مایع جلبک دریایی در چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 درصد) به صورت محلول پاشی بر روی شاخ و برگ بودند. صفات مورد ارزیابی در این آزمایش شامل وزن خشک برگ، ریشه و ساقه، حجم ریشه، شاخص محتوای کلروفیل، تعداد شاخساره های فرعی، ارتفاع بوته، تعداد برگ، طول دوره گل دهی، تعداد گل در هر بوته، قطر گل، وزن خشک گل، درصد نشت الکترولیت از برگ، سطح برگ، درصد و عملکرد اسانس بودند. نتایج نشان داد که کاربرد ورمی کمپوست باعث افزایش در برخی صفات از جمله ارتفاع (18.58 سانتی متر)، تعداد شاخه فرعی (4.3 شاخه)، حجم ریشه (3.4 سانتی متر مکعب) و سطح برگ بوته (65.55 سانتی متر مربع) گردید. همچنین، در اکثر صفات مورد مطالعه، کاربرد 3 درصد کود مایع جلبک دریایی موثر واقع شد. در کل، کاربرد معادل 5 تن در هکتار ورمی کمپوست به همراه 3 درصد کود جلبک دریایی برای اکثر صفات مانند وزن خشک گل و وزن خشک ساقه بهترین نتیجه را به دنبال داشت.

به منظور تحمل به خشکی 168 لاین اینبرد نوترکیب عدس حاصل از تلاقی رقم هندی L3685 (پر محصول، با عادت رشدی ایستاده و زودرس) به عنوان والد مادری و رقم ایرانی قزوین (با عادت رشدی خوابیده و دیررس) به عنوان والد پدری، آزمایشی تحت دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی پایان دوره رشد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 92-1391به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها در شرایط فوق نشان داد که بین شرایط و همچنین بین لاین های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی دار (P£0.01) وجود دارند. معنی دار بودن اثر متقابل لاین ×شرایط، بیانگر وجود اختلاف در لاین ها از نظر عملکرد دانه نسبت به تنش خشکی پایان دوره بود. لاین های 160، 125 و 129 در هر دو شرایط به عنوان متحمل ترین لاین ها به خشکی از لحاظ عملکرد دانه شناخته شدند. همبستگی مثبت و معنی دار بین شاخص های تحمل و عملکرد دانه در شرایط تنش و عدم تنش، بیانگر برتری شاخص های STI، MP، HARM و GMP در شناسایی لاین های متحمل و حساس می باشند. بر اساس شاخص های فوق لاین های 160، 125، 48، 103 و129 به عنوان لاین های متحمل شناخته شدند. با توجه به نتایج تجزیه به مولفه های اصلی، مولفه اول و دوم در مجموع 97.8 درصد از تنوع موجود در میان لاین ها برای شاخص های مقاومت به خشکی را توجیه نمودند. توزیع لاین ها در فضای بای پلات وجود تنوع ژنتیکی بین آنها نسبت به تنش خشکی را نشان داد و بر این اساس لاین های 160، 125، 48، 129 و 103 به عنوان لاین های متحمل و با عملکرد بالا شناسایی شدند.

رابطه 40 لاین دابل هاپلوئید به همراه ژنوتیپ های والدینی و سه ژنوتیپ شاهد با عملکرد دانه و برخی از صفات مورفولوژیک جو با اجرای آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار تحت دو رژیم آبی (شرایط تنش و بدون تنش)، طی دو سال زراعی 92 و 1391 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب بیانگر اختلاف معنی داری بین سال، شرایط تنش، لاین ها و اثر متقابل لاین × سال برای اکثریت صفات اندازه گیری شده بود. مقایسه میانگین های گروهی بین شرایط تنش آبی و فاقد تنش نشان داد که لاین های دابل هاپلوئید از نظر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، نسبت به ژنوتیپ های شاهد از درصد کاهش کمتری برخوردار بودند. ضرایب همبستگی بین صفات در شرایط تنش و فاقد تنش نشان داد که عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با صفات عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، وزن هکتولیتر و شاخص برداشت داشت. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام صفات طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و وزن هکتولیتر از جمله مهم ترین صفات موثر در افزایش عملکرد دانه بودند، به طوری که درتجزیه علیت نیز صفات فوق در هر دو شرایط تنش و فاقد تنش اثر مستقیم بالایی بر عملکرد دانه داشتند. به طورکلی، با توجه به مقایسه میانگین های صفات و همچنین بر اساس شاخص های STI و GMP لاین های شماره 11، 13، 14، 18، 24، 29، 30، 35 و 39 به عنوان لاین های مطلوب از نظر عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن و متحمل ترین لاین ها در پاسخ به تنش کم آبی شناسایی شدند.

تنش خشکی عامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. در این مطالعه، گروه بندی تحمل به خشکی 19 ژنوتیپ گندم متعلق به سه گروه حساس، بینابین و متحمل تحت سه شرایط آبیاری (عادی، تنش متوسط و تنش شدید) با استفاده از برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به خشکی، از طریق تجزیه خوشه ای به روش UPGMA مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار پیاده شد و صفات ارتفاع بوته، وزن تر بوته، طول سنبله اصلی، طول ریشک، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و محتوی نسبی آب برگ ژنوتیپ ها اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر تمامی صفات مورد مطالعه، به جز طول ریشک، داشت. تنش خشکی موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه گیری گردید و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های مورد مطالعه را در هر دو شرایط تنش، در سه گروه قرار داد. به طوری که ژنوتیپ های 15، 13، 12، 16 و 17 در شرایط تنش شدید خشکی در اکثر صفات مورد مطالعه میانگین کمتری را به خود اختصاص دادند. نتایج گروه بندی در شرایط تنش شدید خشکی نشان داد که خوشه بندی گروه دوم و سوم با نتایج برخی از تحقیقات پیشین مطابقت کامل داشته ولی در خوشه اول سه مورد عدم مطابقت با معرفی اولیه دیده شد. لذا، در شرایط تنش شدید خشکی گروه بندی اولیه، به خصوص در مورد اکثر ژنوتیپ های حساس و متحمل، صادق است.

اثر سطوح مختلف کود دامی و تنش شوری بر عملکرد کمی گیاه دارویی رزماری در آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای واقع در شهر زاهدان، در کشت پاییزه در سال 93 -1392 بررسی گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شوری در دو سطح (آبیاری با آب معمولی شهر زاهدان Ds/m 1.1: S1 و آبیاری با آب شور زاهدان ds/m 4.4: S2) به عنوان فاکتور اصلی و مصرف کود دامی در چهار سطح (M1: بدون مصرف کود، M2: مصرف 15 تن در هکتار، M3: مصرف 30 تن در هکتار و M4: مصرف 45 تن در هکتار کود دامی) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل نشان داد که تنش شوری در مقایسه با آبیاری با آب معمولی اثر معنی داری بر ارتفاع بوته، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، عملکرد اندام هوایی و عملکرد اسانس رزماری نداشت، اما باعث کاهش مقادیر اندازه گیری شده برای صفات وزن خشک و تر برگ، نسبت برگ به ساقه، ارتفاع بوته و درصد اسانس شد. مقایسه میانگین های سطوح مختلف کود دامی نشان داد که مصرف 45 تن در هکتار کود دامی منجر به افزایش اکثر صفات مورد بررسی در این آزمایش گردید، البته، بین این تیمار با تیمار مصرف 30 تن در هکتار کود دامی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اگرچه آبیاری با آب شرب سبب بهبود برخی صفات رزماری گردید اما تفاوت معنی داری بین آبیاری با آب شرب و شور خصوصا برای صفات عملکرد برگ و عملکرد اسانس مشاهده نشد.

این پژوهش با هدف تعیین اثرات تنش گرما در تاریخ های مختلف کاشت بر آناتومی پدانکل ارقام برنج و میزان عملکرد دانه در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. این آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (1385 و 1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان (شاوور) اجرا شد. سه تاریخ کاشت (15/2، 5/3 و 25/3) در کرت های اصلی و 5 رقم برنج شامل ارقام هویزه و حمر (متحمل به گرما) عنبوری قرمز و چمپا (حساس به گرما)، رقم پرمحصول دانیال (نیمه متحمل به گرما) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر متقابل بین رقم و تاریخ کاشت در صفاتی نظیر سطح کانال هوایی، سطح دستجات آوندی بزرگ، چوب و آبکش معنی دار بود. به عبارتی، ارقام بسته به شرایط حرارتی واکنش متفاوتی داشتند. کمترین و بیشترین اندازه سطح کانال های هوایی را تاریخ های کاشت اول و دوم به ترتیب با میانگین 15924.37 و 21144.38 میکرومتر مربع، همچنین در ارقام هویزه و چمپا به ترتیب با میانگین 15492.23 و 23411.18 میکرومتر مربع دارا بودند. کمترین و بیشترین سطح آوند چوب مربوط به تاریخ های کاشت سوم و اول به ترتیب با میانگین 741.37 و 898.03 میکرومتر مربع و کمترین و بیشترین سطح دستجات آوندی بزرگ، به ترتیب با میانگین 15514.20 و 15983.93 میکرومتر مربع، و آبکش، به ترتیب با میانگین 3121.77 و 3437.55 میکرومتر مربع به تاریخ کاشت های دوم و سوم اختصاص یافتند. بر این اساس، می توان کاهش سطح دستجات آوندی بزرگ و آبکش در دو تاریخ کاشت اول و دوم را نوعی سازوکار برای حفظ آب و فشار آماس سلول ها دانست. همچنین، افزایش سطح آوند چوب نیز می تواند جهت انتقال بیشتر حجم آب با توجه به نیاز گیاه در شرایط تنش باشد.

نشاکاری در زمان مناسب یکی از عوامل اصلی موفقیت در تولید برنج در کشت دوم می باشد. به منظور تعیین مناسب ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در مازندران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان آمل در سال زراعی 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 24 تاریخ کاشت از 7 تیر تا 14 شهریور به فواصل سه روز بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین تاریخ های مختلف نشاکاری در تمامی صفات زراعی و عملکرد دانه تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. با تاخیر در تاریخ نشا، تعداد دانه پوک در خوشه افزایش و سایر صفات زراعی و عملکرد دانه کاهش یافتند. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 3975.2 کیلوگرم در هکتار در تاریخ نشای 10 تیر حاصل شد که می تواند ناشی از افزایش اجزای عملکردی نظیر تعداد کل دانه (80.3 عدد)، تعداد دانه پر در خوشه (72 عدد) و تعداد خوشه در بوته (18.3 عدد خوشه) در این تاریخ نشا باشد. کمترین عملکرد دانه نیز با میانگین 38.5 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 14 شهریور به دست آمد. نشاکاری زودهنگام سبب کاهش تعداد روز تا مراحل مختلف فنولوژیکی (روز تا پنجه دهی، روز تا 50 درصد گلدهی و روز تا رسیدگی) گردید. در عین حال، تاخیر در نشاکاری سبب افزایش تعداد روز تا وقوع مراحل نموی و کاهش عملکرد دانه نیز گردید. تاریخ های نشاکاری 7 تا 19 تیر به علت وجود درجه حرارت و تشعشعات مناسب و همچنین عدم وقوع بارندگی شدید، سبب افزایش عملکرد دانه برنج شد. با توجه به نتایج این تحقیق، به نظر می رسد دوره زمانی 7 تا 19 تیر، مناسب ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در شرایط آب و هوایی آمل باشد.

مهم ترین صفات فنولوژیک و فیزیولوژیک موثر بر افزایش عملکرد کلزا با اجرای آزمایشی در سال 1394-1393در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار روی20 رقم کلزا در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی شیروان واقع در خراسان شمالی تعیین شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام برای کلیه صفات از لحاظ آماری تفاوت معنی دار وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه با 513.56 گرم در متر مربع به رقم هیبرید تراویتا تعلق داشت که با ارقام کودیاک، L72، SW102 و بیلبائو تفاوت معنی دار نداشت. کمترین عملکرد به رقم شیرالی با 344.41 گرم در متر مربع به دست آمد که با ارقام زرفام و ساری گل نیز تفاوت معنی داری نداشت. بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن دانه، شاخص برداشت، تعداد روزهای تا ساقه دهی، تا شروع گل دهی، تا پایان گل دهی، تا شروع تشکیل غلاف، تا پایان تشکیل غلاف و تا رسیدگی فیزیولوژیک، همچنین شروع پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه و ارتفاع بوته همبستگی مثبت و معنی دار و بین عملکرد و دوره پر شدن دانه، تعداد روزهای تا سبز شدن و تا مرحله رزت همبستگی منفی و معنی دار وجود داشت. بر اساس رگرسیون گام به گام، عملکرد دانه به عنوان متغیر وابسته و بقیه صفات به عنوان متغیرهای مستقل وارد مدل گردیدند. اثرات مستقیم و مثبت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک و همچنین اثر غیر مستقیم مثبت عملکرد بیولوژیک روی تعداد خورجین در بوته، و اثر غیر مستقیم مثبت تعداد خورجین در بوته روی شاخص برداشت نشان داد که این صفات از اجزای قابل اعتماد برای انتخاب ژنوتیپ های با عملکرد بالا به شمار می روند.نتایج تجزیه ضرایب مسیر برای وزن و تعداد دانه در واحد سطح نشان داد که وزن و تعداد دانه اجزای مهمی در تعیین عملکرد دانه هستند که البته تاثیر تعداد دانه در واحد سطح بزرگ تر است. سرعت پر شدن دانه در تعیین وزن دانه از دوام پر شدن دانه موثرتر بود. تجزیه رگرسیون نیز نشان داد که به ازای یک درجه سلسیوس افزایش دما در دوره پر شدن دانه، طول این دوره 1.54 روز کاهش و سرعت پر شدن دانه به میزان 0.007 میلی گرم بر دانه در روز افزایش پیدا می کند. به ازای افزایش هر روز دوام پر شدن دانه، سرعت پر شدن دانه به میزان 0.004 میلی گرم بر دانه در روز کاهش یافت. به طورکلی از نظر سرعت و دوام پر شدن دانه بین 20 رقم کلزای مورد مطالعه، تنوع ژنتیکی وجود داشت.

ذرت نقش مهمی در تغذیه دام ها دارد. به همین دلیل، تلاش برای افزایش کیفیت علوفه آن از طریق مدیریت های زراعی اهمیت بالایی دارد. به منظور بررسی کیفی ت علوفه ارقام ذرت در واکنش به تراکم کاشت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. فاکتور اول شامل تراکم بوته در سه سطح، 93، 105 و 119 هزار بوته در هکتار و فاکتور دوم شامل ارقام ذرت در پنج سطح، زوالا، سیمون، NS، 540 و 370 بودند. نتایج نشان داد که تولید ماده خشک تحت تاثیر اثر متقابل تراکم و رقم قرار گرفت. به طوری که، رقم 540 در تراکم 119 هزار بوته در هکتار بیش ترین مقدار علوفه (980 گرم بر متر مربع) و رقم NS در تراکم 93 هزار بوته کمترین مقدار آن را (933 گرم بر متر مربع) تولید کردند. به نظر می رسد که هر چه تراکم کاشت بیشتر باشد، میزان دیواره سلولی فاقد همی سلولز نیز بالاتر رفته و کیفیت علوفه افزایش می یابد.از نظر شاخص دیواره سلولی فاقد همی سلولز، رقم زولا با داشتن 638 گرم بر کیلوگرم، کم ترین کیفیت را داشت، در حالی که سایر ارقام از این نظر در یک گروه آماری قرار گرفتند.میزان فسفر علوفه در تراکم 93 هزار بوته در هکتار بیش ترین مقدار را داشت ولی مقدار کلسیم تحت تاثیر تراکم کاشت قرار نگرفت. در تراکم های کمتر، از نظر پروتئین خام، علوفه ای با کیفیتی بالاتر تولید شد. رقم 540 بیش ترین عملکرد پروتئین خام (کیلوگرم در هکتار) را داشت که نشان از برتری این رقم نسبت به سایر ارقام مورد بررسی دارد و در نتیجه، برای تولید علوفه با کیفیت بالاتر و ماده خشک بیشتر در منطقه (و سایر مناطق با شرایط اقلیمی مشابه) قابل توصیه می باشد.

به منظور بررسی تاثیر مدیریت سیستم های مختلف مصرف کود و نقش نسبت های متفاوت کشت مخلوط کنجد و لوبیا چشم بلبلی در حاصل خیزی خاک، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال1393 در استان فارس، شهرستان فسا اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل مصرف کودهای شیمیایی و آلی: نیتروژن + فسفر (F1)، کود آلی (F2)، کود زیستی (F3)، 50%شیمیایی + 50% آلی (F4) و 50%شیمیایی + 50% زیستی (F5)، و فاکتور فرعی شامل نسبت های کاشت گیاهان: کشت خالص کنجد (M1)، کشت خالص لوبیا چشم بلبلی (M2)، کشت مخلوط 50:50 (M3)، کشت مخلوط 25:75 کنجد-لوبیا چشم بلبلی (M4) و کشت مخلوط75:25 کنجد-لوبیا چشم بلبلی (M5)، بودند. نتایج نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد کنجد و لوبیا چشم بلبلی به طور معنی داری تحت تاثیر مصرف کود و نسبت های کاشت قرار گرفتند.بیشترین عملکرد کنجد (1292.60 کیلوگرم در هکتار) و لوبیا چشم بلبلی (3772.40 کیلوگرم در هکتار) در شرایط تک کشتی به دست آمد و در بین تیمارهای کودی بیشترین عملکرد کنجد (950.49 کیلوگرم در هکتار) و لوبیا چشم بلبلی (2582.50 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب متعلق به اعمال تیمار کود آلی (F2) و کود زیستی (F3) بودند. علی رغم این نتایج، نسبت های کاشت نشان داد که بیشترین مقدار نسبت برابری زمین (LER) متعلق به سیستم کودی F4 با میانگین 1.24 و نسبت کاشت 50:50 (M3) با میانگین 1.03 بودند. بنابراین، با توجه به این نتایج، به نظر می رسد که نسبت کاشت M3 و مصرف 50% کود شیمیایی+ 50% کود آلی (F4)، می تواند مصرف کمتر کودهای شیمیایی و سودمندی کشت مخلوط این دو گیاه را به همراه داشته باشد.

بذرها در طول دوره انبارداری، زوال می یابند. تیمار کردن بذر با هیومیک اسید تغییرات متابولیک و بیوشیمیایی در بذر به وجود آورده، جوانه زنی و سبز شدن را تسریع می کند.این تحقیق به منظور ارزیابی اثر پیش تیمار کردن بذرها با هیومات پتاسیم بر زوال بذر ارقام گندم در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام یافت. هیومات پتاسیم در سه سطح شاهد، 1 و 2 در هزار، ارقام گندم شامل شیرودی، دریا، چمران و مروارید، و زمان های حرارت دهی شامل صفر، 48، 72، 144 و 96 ساعت فاکتورهای آزمایش بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده رقم و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × زمان های حرارت دهی بر طول ساقه چه، اثر ساده زمان های حرارت دهی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × ارقام بر درصد جوانه زنی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × ارقام × زمان های حرارت دهی بر طول ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه های جنینی و وزن خشک گیاهچه معنی دار بود. پیش تیمار بذور به میزان دو در هزار با هیومات پتاسیم باعث تولید طویل ترین ریشه چه ها در ارقام شیرودی، دریا، مروارید و چمران، به ترتیب با 72، 72، 144 و 96 ساعت حرارت دهی گردید. بیشترین وزن خشک ریشه های جنینی را ارقام شیرودی و چمران، به ترتیب با 48 و 72 ساعت حرارت دهی با مصرف دو در هزار هیومات پتاسیم به وجود آوردند. مصرف یک در هزار هیومات پتاسیم باعث شد بیشترین وزن خشک گیاهچه به ترتیب با 48، 72 ساعت و عدم حرارت دهی در ارقام شیرودی، دریا و مروارید به وجود آید. نتیجه گرفته شد که ارقام مختلف این تحقیق در زمان های مختلف حرارت دهی، پاسخ های متفاوتی به تیمارکردن با هیومات پتاسیم نشان می دهند. در نهایت مشخص گردید که افزایش زمان حرارت دهی، ویژگی های گندم را در مراحل اولیه رشد تحت تاثیر قرار می دهد و تیمار بذر با هیومات پتاسیم می تواند در کاهش زوال بذر تاثیرگذار باشد.