زیست شناسی تکوینی
سال:1398 | دوره:11 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

جنس Stachys از زیر خانواده Lamioideae با دارا بودن حدود 300 گونه در سراسر دنیا بزرگترین جنس تیره نعنائیان است و به طور سنتی مصارف دارویی دارد. تاکنون پژوهشی پیرامون ویژگی های تشریحی ساقه گونه های آن در ایران صورت نگرفته است. در این بررسی، تشریح ساقه 6 گونه از آن مورد مقایسه قرار گرفته است. از هر گونه سه فرد و از هر فرد یک ساقه بالغ انتخاب شد و در فیکساتور GAF تثبیت صورت گرفت. برشگیری به روش دستی انجام شد. رنگ آمیزی برش ها با کارمن زاجی و آبی متیلن (رنگ آمیزی مضاعف) انجام گرفت. نتایج نشان داد که برخی از ویژگی های تشریحی گونه های مورد مطالعه، مشابه ویژگی های تشریحی سایر گونه های جنس Stachys است. با مقایسه تشریح شش گونه، شکل و ساختار ساقه از ویژگی های متمایز کننده گونه ها است. پنج تیپ کرک در سطح ساقه وجود دارد: کرک های پوششی ساده و منشعب، ترشحی سپری و سرسان ساقه کوتاه و ساقه بلند. مطالعه حاضر نشان داد که برخی ویژگی های میکرومورفولوژی و تشریحی گونه های Stachys صفات تاکسونومی با ارزشی در شناسایی و تفکیک گونه ها هستند.

فن آوری انجماد برای نگهداری طولانی مدت ژرم پلاسم گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. به کارگیری این فن آوری برای حفاظت مواد گیاهی زمانی سودمند است که باعث تغییرات در ترکیبات شیمیایی اسانس آن در گیاه نگردد. گیاه مرزه Satureja sahendica ازگونه های در معرض خطر انقراض در ایران است. حفاظت از مواد ژنتیکی این گیاهان ارزشمند، لازم و ضروری است. به منظور بررسی اثر نگهداری در شرایط فراسرد بر پایداری فیتوشیمیایی و نوع و میزان ترکیبات شناسایی شده گیاهان حاصل از بذور تیمار شده به مدت یک هفته در نیتروژن مایع (196-) با گیاهان شاهد اندازه گیری شد. نخست سرشاخه های گلدار گیاهان حاصل از هر دو نوع بذر جمع اوری گردید و پس از خشک شدن در محیط ازمایشگاه به روش تقطیر با اب، مورد اسانس گیری قرار گرفت، سپس ترکیبات تشکیلدهنده اسانس ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه ای وگاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی و محاسبه شاخص بازداری، مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 15ترکیب در اسانس سرشاخه S. sahendica قرار گرفته در شرایط فراسرد، شناسایی شد. ترکیب های عمده در این نمونه، پاراسیمن (3/43%)، گاماترپینن (05/21%)، تیمول (3/18%) و کارواکرول (1/5%)بودند. تعداد13 ترکیب در اسانس سرشاخه مرزه S. sahendica شاهد، شناسایی شد، که از میان انها، پاراسیمن (4/29%)، تیمول (3/28%)، گاماترپینن (19%) و کارواکرول (5/14%) اجزای اصلی اسانس بودند. نتایج نشان داد که از لحاظ نوع و درصد ترکیبات موجود در اسانس تفاوت قابل ملاحظهای بین گیاهان شاهد و گیاهان فراسرد وجود نداشت و با استفاده از فناوری فراسرد می توان بذر این گونه ارزشمند ودر حال خطر را برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ و از خطر انقراض این گونه منحصر به فرد جلوگیری نمود.

ااگرجه بساری از مطالعات بالینی و پیش بالینی بطور گسترده ایی اثرات درمانی عصاره هیدروالکلی عروسک پشت پرده physalis alkekengi را روی چندین بیماری نشان داده اند، ولی تاکنون در ارتباط با خواص درمانی عصاره هیدروالکلی این گیاه روی سرطان سینه اطلاعات زیادی وجود ندارد. در این مطالعه اثرات درمانی عصاره هیدروالکلی عصاره Physalis alkekengi روی سرطان سینه وابسته به گیرنده استروئید روی مدل موشی بررسی شد. نتایج نشان داد که عصاره عروسک پشت پرده به ویژه در دو غلظت (100mg/kg, 50, ) دارای اثرات بازدارنگی روی رشد تومور سرطان سینه در گروه های تحت درمان با آن داشت. همچنین تغییرات بافت آسیب شناسی در تومورهای سینه گروه های تحت درمان با عصاره p. alkekengi در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. یافته ها نشان دادند که عصاره گیاه دارویی عروسک پشت پرده دارای اثرات موثری روی درمان سرطان سینه وابسته به گیرنده استروئید در موش های ماده نژاد Balb/c می باشد. .

پس از درمان سرطان، مشکلات باروری و اختلالات زایمانی بسیاری مانند سقط جنین، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد رخ می دهد بنابراین حفظ باروری باید بخش جدایی ناپذیر بهبود کیفیت زندگی در نجات یافتگان از سرطان باشد. داکاربازین یک داروی شیمی درمانی ضد سرطان است و این مطالعه به تاثیر داکاربازین بر اووژنز و هورمون های جنسی و استرادیول در موش ماده بالغ نژاد NMRI می پردازد. 30 سر موش ماده بالغ نژاد NMRI به 5 گروه 6 تایی شامل کنترل، شاهد، تجربی1و2و3 دریافت کننده 10 روزه حلال دارو و دوزهای 20، 30 و 40 mg/kg داکاربازین به روش تزریق درون صفاقی تقسیم شدند. برای سنجش هورمونهای جنسی و استرادیول خونگیری از قلب انجام گرفت و جهت بررسی اووژنز بافت تخمدان از بدن خارج گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد داکاربازین تعداد فولیکول گراآف و رگ خونی را در مقایسه با گروه کنترل کاهش داده است و تعداد فولیکول آترزی در گروه های تجربی1، 2 و3 افزایش معنی داری در مقایسه با گروه کنترل دارد. همچنین مقادیر هورمون های FSH، LH و استرادیول با افزایش دوز دارو کاهش معنی دار را نشان می دهد.

در این پژوهش، اثرات تغییر شوری محیط بر برخی از شاخص های بیوشیمیایی خون و ترکیب لاشه در ماهی شانک زردباله (Acanthopagrus latus) مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور ماهیان سازگار شده با شوری ppt 20، به طور ناگهانی به سه تیمار با شوری های 5، 12 و 34 قسمت در هزار منتقل شدند. هر تیمار در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. قبل از معرفی ماهیان به شوریهای مختلف نمونه های زمان صفر اخذ گردید. در هر تکرار 12 عدد ماهی با میانگین وزن اولیه 10± 100 گرم در مخازن 300 لیتری توزیع شدند. پس میزان گلوکز نمونه های روز 14 در تیمار ppt 5 هرچند نسبت به تیمارهای دیگر افزایش معنی داری را نشان داد (P<0. 05)، ولی نسبت به نمونه های روز صفر تفاوتی نشان نداد (P>0. 05). سطح لاکتات با افزایش شوری در تیمارهای مورد مطالعه افزایش یافت (P<0. 05). (P<0. 05). درصد رطوبت لاشه ماهیان در شوری ppt 34 به طور معنی داری کمتر از سایر تیمارها بود (P<0. 05)، ولی سایر پارامترهای لاشه تغییر معنی داری در پاسخ به شوری های آزمایشی نداشتند (P>0. 05). شوری های مورد استفاده در این مطالعه منجر به مرگ و میر در گونه مورد مطالعه نگردید، اما شاخص های بیوشیمیایی مورد مطالعه نشان داد تغییرات القا شده برای سازگاری در شوری 5 ppt نیاز به مصرف انرژی بالایی دارد که منجر به کاهش انرژی در دسترس ماهی میشود، از این رو پرورش ماهی در شوری های پایین می تواند منجر به کاهش بازدهی رشد گردد.

باتوجه به اینکه در بسیاری از سلول های سرطانی گیرنده های فولیک اسید به مقدار زیادی بیان می گردد، بنابراین این ملکول کاندیدای مناسبی جهت هدفمندسازی نانوذرات به منظور انتقال هدفمند ژن به سلول ها سرطانی است. در این مطالعه نانوذرات دوگانه دوست Fe3O4-PEI-PU-PEG-FA طراحی شدند. سپس خصوصیات نانوذرات حاصل با استفاده از طیف سنج مادون قرمز (FTIR)، دستگاه اندازه گیری خواص مغناطیسی (VSM) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج FTIR و VSM به ترتیب نشان دادند که سنتز نانوذرات Fe3O4-PEI-PU-PEG-FA با موفقیت انجام شده و نانوذرات حاصل از خاصیت مغناطیسی مناسبی برخوردارند. از میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) به مظور بررسی مورفولوژی نانوذرات حاصل استفاده گردید که تصاویر حاصل، نشان داد نانوذرات Fe3O4-PEI-PU-PEG-FA دارای ساختار کروی می باشند. بررسی زیست سازگاری و همچنین بررسی توانایی نانوذرات Fe3O4-PEI-PU-PEG-FA در انتقال DNA به سلول های MCF-7 از دیگر فاکتورهای مورد بررسی در این تحقیق بود که به ترتیب توسط تست MTT و دستگاه فلوسایتومتری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد نانوذرات Fe3O4-PEI-PU-PEG-FA از سمیت پایین و بازده انتقال ژن بالاتری در مقایسه با پلیمر PEI برخوردار بودند.

گل رز (Rosa hybrid L. ) از مهم ترین گیاهان زینتی و اقتصادی است که یکی از روش های نوین در تولید انبوه این گیاه کشت بافت است. در این تحقیق بعد از بهینه مراحل ضدعفونی سطحی ریزنمونه ها با هیپوکلریت سدیم، از محیط کشت MS به همراه غلظت های مختلف BA جهت استقرار ریزنمونه های استفاده شد. این طرح در سه تکرار و هر تکرار شامل 5 ریزنمونه به صورت طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. بیشترین درصد استقرار در غلظت mg l-1BA 0. 2 مشاهده شد. سپس گیاهچه ها به منظور پرآوری به محیط کشت MS دارای غلظت های مختلف هورمون های BA، NAA و IAA انتقال یافتند. نتایج نشان داد بهینه میانگین شاخه در غلظت BA mg l-1 2 و IAA mg l-1 0. 5به دست آمد. در بررسی اندام زایی غیرمستقیم، ریزنمونه های برگ به همراه دمبرگ به محیط کشت MS به همراه هورمون های BA و NAA با غلظت های مختلف به کاربرده شدند. بهینه درصد اندام زایی در غلظت 2 mg l-1BA و NAA mg l-1 1 مشاهده شد. همچنین گیاهچه ها به محیط ریشه زایی MS و MS/2 با هورمون های IBA و فلوروگلوسینول انتقال داده شدند. بهینه ریشه زایی در گیاهچه های انتقال یافته به محیط MS/2 و با غلظت هورمونی 1 mg l-1BA و 0. 2 mg l-1Phl مشاهده شد. همچنین با توجه به اهمیت ریخت شناسی خانواده Rosaceae مطالعات تشریحی-تکوینی اندام های رویشی در 2 نمونه باغی و درون شیشه مقایسه و نتایج نشان داد که ساختارهای کلی در هر دو نمونه شباهت بسیاری دارند.