علوم دامی ایران
سال:1394 | دوره:46 | شماره:4 |تعداد مقالات:14

سطوح خیساب مایع ذرت در تغذیه مرطوب جوجه گوشتی بر عملکرد و وزن نسبی اندام های داخلی با استفاده از 300 قطعه جوجه گوشتی در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار، 5 تکرار و 10 قطعه پرنده در هر تکرار بررسی شد. جیره های آزمایشی شامل: 1. شاهد-خشک: جیره پایه بدون آب و خیساب مایع ذرت، 2. شاهد-مرطوب: جیره پایه با آب و بدون خیساب، 3. جیره مرطوب حاوی 10 درصد خیساب ذرت، 4. جیره مرطوب حاوی 20 درصد خیساب ذرت، 5. جیره مرطوب حاوی 30 درصد خیساب ذرت و 6. جیره مرطوب حاوی 40 درصد خیساب ذرت بودند. در کل دوره افزایش وزن بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی با استفاده از خیساب مایع ذرت به صورت خطی و درجه دو تغییر کرد (p<0.01) و در سطوح بیش از 10 درصد خیساب مایع ذرت عملکرد کاهش یافت (p<0.05) با افزایش سطح خیساب مایع ذرت در جیره های مرطوب، وزن نسبی جگر، بورس فابریسیوس و سنگدان به طور معناداری کاهش یافت (p<0.01). بر اساس نتایج، استفاده از خیساب مایع ذرت در جیره های مرطوب تا سطح 10 درصد جیره غذایی جوجه های گوشتی توصیه می شود.

این پژوهش با هدف مطالعه چندشکلی ژن ACACA و ارتباط آن با صفات شیر در بزهای نژاد مهابادی انجام گرفت. به این منظور برای 150 راس بز شیری نژاد مهابادی، خون گیری و استخراج DNA از خون به روش نمکی بهینه یافته صورت گرفت. قطعه اینترون 44 ژن ACACA، به کمک واکنش های زنجیره ای پلیمراز تکثیر شد. برای بررسی چندشکلی قطعات تکثیرشده، از روش چندشکلی فضایی تک رشته ای DNA (SSCP) استفاده شد. در نهایت هفت الگوی متفاوت به دست آمد که با هم ردیفی و مقایسه توالی ها با یکدیگر و با توالی ژن ACACA بز با شماره دسترسی NC_022311، در مجموع هفت جهش در جمعیت بز مهابادی در موقعیت های 154503 (تغییر باز T به G)، 154518 (تغییر باز G به A)، 154577 (تغییر باز G به A)، 154640 (تغییر باز T به C)، 154712 (تغییر باز C به A)، 154928 (تغییر باز T به C)، 154956 (تغییر باز C بهT ) مشاهده شد. ارتباط هر SNP با صفات تولید شیر (مقدار تولید، درصد چربی و پروتئین و تعداد سلول های بدنی) با نرم افزار SAS 9.1 بررسی شد و نتایج حاکی از اثر معنادار SNP دوم (P=0.05)، سوم (P=0.05) و پنجم (P<0.01) بر تولید شیر و SNP اول (P=0.017)، ششم (P=0.017) و هفتم (P<0.01) بر درصد چربی شیر بود.

این تحقیق به منظور تعیین معادلات رگرسیونی پیش بینی انرژی قابل سوخت وساز ظاهری تصحیح شده برای ازت (AMEn) در 12 رقم گندم رایج (مهدوی، چمران، سبلان، سپاهان، سیوند، الموت، شعله، نیشابور، پیشتاز، بهار، شیراز و شاه پسند) کشت شده در استان البرز اجرا شد. انرژی قابل سوخت وساز با اکسید کروم به عنوان نشانگر اندازه گیری شد. هریک از جیره های آزمایشی نیز حاوی 40 درصد گندم به عنوان جایگزین ذرت و سویا در جیره پایه بودند. همه داده های حاصل از آنالیز شیمیایی و اندازه گیری اکسید کروم در نمونه های خوراک و فضولات، با نرم افزار SPSS و رویهEnter تحلیل و بررسی شدند. نتایج رگرسیون چندگانه بیانگر این بود که مولفه های نشاسته (STA) و فیبر خام (CF) برای معادله تخمین انرژی قابل سوخت وساز مناسب هستند. میانگین تفاوت انرژی قابل سوخت وساز اندازه گیری شده به روش بیولوژیک و تخمین با استفاده از معادله پیش بینی، 39.51 kcal/kg بود. این آنالیز نشان داد که معادله رگرسیونی پیش بینی انرژی قابل سوخت وساز ظاهری تصحیح شده برای ازت با ضریب تبیین (R2=%99.1) (P<0.000)، به صورت زیر است: AMEn wheat (Kcal/Kg of DM) = 69 STA - 1028 CF

پارامترهای ژنتیکی صفت نمره سلول های سوماتیک جمعیت گاوهای شیری، با استفاده از رکوردهای روزآزمون جمع آوری شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام ایران در سال های 1380 تا 1389 برآورد شد. داده ها شامل 222923 رکورد روزآزمون دوره اول شیردهی، متعلق به 29668 حیوان در 100 گله مختلف بود. برآوردها با روش نمونه گیری گیبس و بر اساس یک مدل روزآزمون با تابعیت تصادفی انجام گرفت. منحنی شیردهی براساس چندجمله ای های لژاندر از روز شیردهی در مدل منظور شد. به منظور تصحیح اثر ناهمگنی واریانس باقیمانده، دوره شیردهی (5 تا 365 روز شیردهی) به 10 گروه با فواصل نامساوی دسته بندی شد. براساس نتایج، واریانس باقیمانده در ابتدای دوره بیشترین مقدار را داشت و از ماه دوم تا پایان دوره شیردهی روند کاهشی جزئی در این پارامتر مشاهده شد. کم بودن واریانس های باقیمانده و محیط دائمی و زیادبودن واریانس ژنتیکی، به افزایش وراثت پذیری در انتهای دوره انجامید. کمترین و بیشترین مقدار وراثت پذیری به ترتیب در روزهای 68 (0.031) و 365 (0.098) شیردهی مشاهده شد. همبستگی ژنتیکی بین رکوردهای روزآزمون با افزایش فاصله بین آن ها کاهش یافت. با استفاده از ضرایب تابعیت پیش بینی شده برای هر حیوان، ارزش اصلاحی روزانه و در نتیجه منحنی ژنتیکی در امتداد روزهای شیردهی ترسیم شد. روندهای ژنتیکی و فنوتیپی صفت نمره سلول های سوماتیک، به ترتیب -0.0025 و -0.1075 برآورد شدند (P<0.01). این نتایج نشان دهنده بهبودی مطلوب برای صفت نمره سلول های سوماتیک در سطوح ژنتیکی و فنوتیپی است.

شتر گونه ای بسیار مقاوم در برابر خشکی است که در سخت ترین شرایط آب وهوایی، محصولاتی مانند شیر و گوشت تولید می کند. با توجه به اینکه تعداد شترهای ایران در حال کاهش است، برای حفظ و بهبود تولیدات این گونه، مطالعات کاربردی ژنتیکی ضروری است. یکی از جایگاه های مهمی که اثر آن در سایر گونه ها روی صفات اقتصادی مشخص شده، جایگاه ژن کدکننده هورمون رشد است که در تحقیق حاضر بررسی شده است. در پژوهش حاضر از 25 نمونه شتر دوکوهانه (ایستگاه جهادآباد) و 50 نمونه شتر تک کوهانه مناطق مختلف، به ترتیب 15، 20، 15 نمونه از ایستگاه یزد، ایستگاه طرود و شترهای تک کوهانه سمنان جهت تکثیر ژن هورمون رشد با استفاده از پرایمرهای اختصاصی استفاده شد. با مطالعه توالی یابی نمونه هایی از هر گروه ژنتیکی پس از هم ردیفی آن ها در 7 جایگاه از این ژن جهش مشاهده گردید که 2 جهش به تغییر اسیدآمینه در ساختار پروتئین هورمون رشد منجر می شدند. آنالیز فاصله ژنتیکی این جایگاه نشان داد که فاصله ژنتیکی بین شتر تک کوهانه و دوکوهانه بیشترین بود. در جمعیت های تک کوهانه نیز دو جمعیت یزد و سمنان دارای بیشترین فاصله بودند و جمعیت طرود فاصله کمتری با هر دو جمعیت یادشده داشت.

پژوهش حاضر به منظور مقایسه مدل های مختلف رگرسیون تصادفی برای برآورد اجزای واریانس میانگین وزن تولد بره ها در هر زایش در گوسفندان مهربان انجام گرفت. اطلاعات استفاده شده شامل 5559 رکورد میانگین وزن تولد بره ها در هر زایش برای 2244 راس میش مهربان بود. مدل های رگرسیون تصادفی شامل اثر ثابت گله- سال- فصل زایش، یک رگرسیون ثابت برای برازش میانگین تغییرات در جمعیت و دو رگرسیون تصادفی برای برازش آثار تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیطی دائمی بودند. این مدل ها دارای توابع بی اسپلاین خطی و درجه دو، یا توابع لژاندر درجه دو یا درجه سه، همگی با واریانس های باقی مانده ناهمگن بودند. اجزای واریانس با الگوریتم میانگین اطلاعات بیشترین درست نمایی محدودشده (AI-REML) برآورد شدند. بر اساس معیارهای اطلاعات آکایک و بیزی، مدل BS212 با توابع بی اسپلاین درجه دو، خطی و درجه دو، به ترتیب برای رگرسیون ثابت و رگرسیون های تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی به عنوان بهترین مدل برای برازش داده ها در نظر گرفته شد. با کمک مدل BS212 بیشترین و کمترین وراثت پذیری میانگین وزن بره ها در هر زایش به ترتیب، در سن 12 ماهگی (0.74±0.62) و سنین 31 تا 66 ماهگی میش (0.03±0.08) برآورد شدند و ضرایب محیط دائمی در همه سنین نزدیک به صفر بودند. مقادیر برآوردشده در سنین میانی دقیق تر از سنین آغازین و پایانی بودند. نتایج این بررسی نشان داد که رکوردهای به دست آمده از زایش های نخست احتمالا اهمیت بیشتری در برنامه های اصلاح نژادی دارند.

این تحقیق به منظور تعیین تاثیرات استفاده از سبوس برنج، آنزیم و پروبیوتیک بر عملکرد، صفات کیفی تخم مرغ و فراسنجه های بیوشیمیایی و سلول های خون مرغ های تخم گذار انجام گرفت. آزمایش با 384 قطعه مرغ تخم گذار سویه های لاین W36، در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل (2´2´2) با دو سطح سبوس برنج (صفر و 10 درصد)، دو سطح مولتی آنزیم کمبو فیتاز (صفر و 0.05 درصد) و دو سطح پروبیوتیک پروتکسین (صفر و 0.005 درصد) در 8 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار، از سن 65 تا 76 هفتگی انجام گرفت. سبوس برنج و پروبیوتیک به طور معناداری عملکرد، صفات کیفی تخم مرغ و پارامترهای بیوشیمیایی خون را تحت تاثیر قرار داد (P<0.05). 10 درصد سبوس برنج باعث بهبود وزن تخم مرغ، درصد تولید و توده تخم مرغ های تولیدی، ضریب تبدیل غذایی، شاخص رنگ زرده و HDL خون شد، اما بر مقدار خوراک مصرفی و سطوح سلول های خون اثری نداشت (P>0.05). مولتی آنزیم تاثیرات معنا داری بر عملکرد، صفات کیفی تخم مرغ و متابولیت های خون مرغ ها نداشت (P>0.05). پروتکسین بدون اینکه تاثیر معناداری بر صفات کیفی تخم مرغ و متابولیت های خون مرغ ها داشته باشد، موجب بهبود ضریب تبدیل خوراک شد (P<0.05). سبوس برنج به همراه مولتی آنزیم و پروبیوتیک باعث بهبود عملکرد تخم گذاری، صفات کیفی تخم مرغ های تولیدی و افزایش HDL خون شد، ولی بر مقدار خوراک مصرفی و متابولیت های خون مرغ ها اثری نداشت (P>0.05). به طور کلی در مرغ های تخم گذار، استفاده از 10 درصد سبوس برنج به همراه آنزیم و پروبیوتیک می تواند عملکرد، کیفیت تخم مرغ و HDL خون را بهبود دهد.

آزمایش با هدف بررسی اثر علوفه اسپرس به عنوان یک منبع تانن و نیز نسبت علوفه به کنسانتره بر مصرف و قابلیت هضم، خصوصیات تخمیر شکمبه ای، فراسنجه های خونی، مقدار تولید و ترکیبات شیر میش های شیرده انجام گرفت. بدین منظور از 8 راس میش شیرده نژاد لری بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح مربع لاتین 4´4 تکرارشونده استفاده شد. تیمارها با دو سطح کنسانتره و دو سطح نوع علوفه مصرفی شامل چهار جیره به صورت کامل مخلوط با نسبت های علوفه به کنسانتره 65:35 (پرکنسانتره بدون اسپرس)، 35:65 (کم کنسانتره بدون اسپرس)، 65:35 (پرکنسانتره با اسپرس) و 35:65 (کم کنسانتره با اسپرس) فرموله و تهیه شد. مقدار کل ترکیبات فنولی، تانن کل و تانن متراکم تیمارهای آزمایشی معنادار بود (P<0.05). نتایج نشان داد قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی در تیمار پرکنسانتره با اسپرس در مقایسه با بقیه تیمارها بیشتر بود (P<0.05). مقادیر pH و نیتروژن آمونیاکی شکمبه در تیمارهای پرکنسانتره با اسپرس و بدون اسپرس در مقایسه با تیمار کم کنسانتره بدون اسپرس کمتر بود. اثر سطح کنسانتره بر مقدار کل اسیدهای چرب فرار شکمبه ای معنا دار شد (P<0.05). بر این اساس نسبت استات به پروپیونات در تیمارهای پرکنسانتره با اسپرس و بدون اسپرس کمترین مقدار را داشت. نتایج نشان داد تولید شیر در تیمارهای پرکنسانتره با و بدون اسپرس بیشتر از سایر تیمارها بود. اثر سطح کنسانتره بر چربی، لاکتوز، مواد جامد بدون چربی و پروتئین شیر معنادار بود (P<0.05). درمجموع، اضافه کردن اسپرس به عنوان یک منبع تانن به جیره پرکنسانتره (65 درصد) موجب افزایش قابلیت هضم ماده آلی و الیاف، افزایش پروپیونات جیره و در نتیجه افزایش تولید شیر و پروتئین آن می شود.

دامداری های سنتی می توانند یکی از متولیان اصلی تولید شیر در کشور به شمار روند. با توجه به محدودیت های مربوط به تغذیه دام و همچنین افزایش قیمت نهاده های مورد نیاز دامداران و نبود امکان دسترسی کافی و مناسب به این نهاده ها، برنامه افزایش کارایی واحدهای دامپروری می تواند از بهترین برنامه ها در این حوزه باشد که علاوه بر کاهش هزینه ها و سودآوری بیشتر، سبب افزایش قدرت رقابتی واحدهای تولیدی نیز می شود. با توجه به این مهم در این پژوهش کارایی واحدهای گاوداری شیری سنتی در استان مازندران با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده های فازی و با استفاده از اطلاعات 64 گله که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند، در سال 1393 ارزیابی شده است. نتایج بیانگر متفاوت بودن کارایی دامداران به ازای مقادیر مختلف a در گروه های سه گانه اندازه دامداری، است. نتایج برآورد مدل نشان داد که کارایی دامداران گروه دوم (بین 6 تا 10 راس دام) از همه بیشتر و کارایی دامداران گروه اول (کمتر از 6 راس دام) از همه کمتر است و کارایی دامداران گروه سوم (بیش از 10 راس دام) در حد متوسط قرار دارد. این نتایج نشان دهنده استفاده بهینه تر گروه دوم از نهاده های در دسترس، در مقایسه با دو گروه دیگر است. با توجه به اینکه مشکلات مالی دامداران برای استفاده از نهاده ها و همچنین قیمت کم شیر از دلایل اصلی عدم کارایی تولید شیر است، اعطای یارانه به شیر تولیدی و نیز خرید تضمینی شیر به برنامه ریزان این عرصه پیشنهاد شده است.

هدف از این پژوهش، مقایسه اثر افزودن غلظت های متفاوت ژل رویال به رقیق کننده منی، بر ویژگی های حیاتی اسپرم بز پس از انجماد بود. هفته ای دو بار از چهار بز نر بالغ با استفاده از مهبل مصنوعی اسپرم گیری شد و سپس نمونه های مناسب با هم مخلوط شدند. نمونه های اسپرم در چهار گروه دارای ژل رویال با غلظت (0.5، 1، 1.5 و 2 درصد) و در شش تکرار در معرض بخار ازت منجمد و در تانک ازت نگهداری شدند. نمونه های اسپرم پس از انجماد-یخ گشایی از نظر جنبایی، درصد زنده مانی و یکپارچگی غشا بررسی شدند. میانگین جنبایی کل و زنده مانی در غلظت 1 درصد ژل رویال از گروه شاهد و سایر گروه های تیماری بیشتر بود (P<0.05). تفاوت معناداری از نظر درصد خطی بودن جنبایی اسپرم (LIN) و یکپارچگی غشای پلاسمایی بین گروه های تیماری با گروه شاهد مشاهده نشد (P>0.05). کاهش معناداری در سایر فراسنجه های سرعت در محیط های دارای ژل رویال با گروه شاهد مشاهده شد (P<0.05). بنابراین استفاده از ژل رویال در رقیق کننده منی بز سبب بهبود برخی فراسنجه های اسپرم پس از فرایند انجماد می شود.

به منظور بررسی تاثیر مکمل جیره ای موننسین با متافیکس یا بدون متافیکس (ترکیبی از اسیدهای دی کربوکسیلیک آلی مالات و فومارات) بر قابلیت هضم مواد مغذی، تولید و ترکیب شیر و الگوی اسیدهای چرب شیر، از 4 راس گاو شیرده هلشتاین چند شکم زا با میانگین وزنی 657±12 کیلوگرم و روزهای شیردهی 133±41 روز در قالب یک طرح مربع لاتین 4´4 استفاده شد. گاوها به طور تصادفی به تیمارهای آزمایشی اختصاص داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه بدون افزودنی (به عنوان شاهد)، جیره پایه به علاوه 24 میلی گرم موننسین در هرکیلوگرم ماده خشک، جیره پایه به علاوه 5 گرم متافیکس در هرکیلوگرم ماده خشک و جیره پایه به علاوه 24 میلی گرم در کیلوگرم موننسین و 5 گرم در کیلوگرم ماده خشک متافیکس بودند. افزودن موننسین با متافیکس یا بدون متافیکس به طور معناداری ماده خشک مصرفی را کاهش و تولید و بازده شیر را افزایش داد (P<0.05). میانگین درصد چربی، پروتئین، لاکتوز، مواد جامد بدون چربی و کل مواد جامد تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. افزودن مکمل موننسین به تنهایی یا همراه با متافیکس قابلیت هضم ظاهری پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی، کربوهیدرات های غیرالیافی و ماده آلی را به طور معناداری کاهش داد (P<0.05). افزودن موننسین به تنهایی یا همراه با مکمل متافیکس به جیره گاوهای شیری محتوی اسید لینولئیک کونژوگه (سیس-9، ترانس-11) شیر را به طور معنا داری افزایش داد (P<0.05). نتایج این تحقیق نشان داد که افزودن مکمل موننسین و متافیکس به جیره های گاوهای شیرده در اواسط دوره شیردهی باعث افزایش تولید شیر شد ولی تاثیر معنا داری بر ترکیبات شیر نداشت. افزودن مکمل موننسین و متافیکس به تنهایی یا به صورت مخلوط تاثیری بر ترکیب بیشتر اسیدهای چرب شیر نداشت، ولی محتوی اسید لینولئیک کونژوگه (سیس-9، ترانس-11) چربی شیر در نتیجه افزودن موننسین افزایش یافت.