منابع طبیعی ایران
سال:1382 | دوره:56 | شماره:4 |تعداد مقالات:17

بررسی عوامل موثر در وقوع لغزش های یک منطقه و پهنه بندی خطرهای حاصل از آن می تواند کمک موثری در کاهش خسارت های حاصل از این پدیده بنماید، تحقیق حاضر تلاشی در این زمینه بوده و با بررسی عوامل موثر ایجاد زمین لغزش ها و روش های مختلف پهنه بندی خطر حرکت های توده ای، اقدام به پهنه بندی حوزه آبخیر گرمی چای به دو روش رگرسیون چند متغیره وتحلیل سلسله مراتبی نموده است. روش کار به این صورت انجام گرفت که ابتدا عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های منطقه بررسی شده و مهم ترین عوامل موثر به ترتیب اولویت شامل سنگ شناسی، شیب، کاربری اراضی، عناصر خطی، بارش، جهت دامنه و ارتفاع شناسایی شدند و سپس نقشه پراکنش زمین لغزش ها تهیه شد. در روش رگرسیون چند متغیره از چهار تیمار اول استفاده شد و نقشه واحدهای همگن ژئومورفولوژی مربوط به آنها توسط GIS تهیه شد. به منظور کم کردن عوامل و وزن دهی آنها از درصد سطح لغزش یافته در واحدهای مختلف استفاده شد و تجزیه تحلیل آماری با استفاده از روش گام به گام انجام گرفت که در نهایت مدل پهنه بندی با استفاده از این روش با حذف عامل بارش به دست آمد. در روش تحلیل سلسله مراتبی از هفت عامل یاد شده استفاده شد که در این روش عوامل در نظر گرفته شده به صورت زوجی مقایسه شده و وزن عوامل محاسبه می شود. برای کلاسه بندی عوامل نیز از منحنی تجمعی استفاده شد و با در نظر گرفتن درصد سطح لغزش یافته امتیازدهی آنها انجام پذیرفت. در پایان با در نظر گرفتن وزن های به دست آمده برای هر عامل و امتیازهایی که به خود اختصاص دادند مدل پهنه بندی به دست آمد در مقایسه نتایج به دست آمده با استفاده از این دو روش معلوم شد که، روش تحلیل سلسله مراتبی سیستم ها به دلیل برخورداری از متغیرهای بیشتر و کلاسه بندی اصولی و بدون اعمال نظر کارشناس نسبت به روش رگرسیون چند متغیره از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و دقت بیشتری دارد. بنابراین مدل به دست آمده از این روش به عنوان مدل نهایی انتخاب شد.

امروزه به دلیل استفاده های بی رویه، وضعیت منابع آبی و خاکی در موقعت بحرانی به سر می برند. به دلیل وجود آثار درون منطقه ای برون منطقه ای ناشی از تخریب این منابع، حدود چهل سال است که برای کنترل و مبارزه با این خطرات طرح های آبخیزداری در عرصه های منابع طبیعی به اجرا در می آیند. ولی با وجود چهار دهه کارهای اجرایی هنوز تخریب این منابع ادامه دارد و اقدامات انجام شده در مجموع کم اثر جلوه نموده اند. افزون بر این هنوز اقدامات منسجم و دامنه داری برای ارزیابی و یافتن دلایل عدم موفقیت این طرح ها انجام نشده است. در این تحقیق با اتخاذ روش کیفی و کمی طرح آبخیرداری زیر حوزه مندرجان از حوزه آبخیز زاینده رود از مرحله تدوین تا بعد از اجرا با استفاده از روش های بررسی اسناد، مشاهده مستقیم و مصاحبه عمق و پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور جمع بندی نتایج حاصله عوامل در هفت گروه تقسیم بندی و هر کدام از این عوامل توسط عوامل جزی تری به  طور وزنی امتیازدهی شدند. نتایج حاصله نشان داد که دو عامل وضعیت طرح تهیه شده و عدم ارزیابی اقتصادی به عنوان مهمترین عوامل در عملکرد طرح قلمداد می شوند. همچنین امتیاز نهایی ارزیابی این طرح با توجه به روش فوق 29 می باشد که حاکی از عملکرد ضعیف طرح است.

این تحقیق به منظور تعیین نوع محیط رسوبی محدوده شهر اصفهان و نقش زاینده رود در ایجاد آن انجام شد. بررسی های انجام شده با استفاده از اطلاعات زمین شناسی و رسو ب شناسی نشان داد، محدوده اصفهان از نظر محیط رسوبی یک محیط رودخانه ای بوده و از نظر مرفولوژی یک پشته یا سد رسوبی میان رودخانه ای می باشد. زاینده رود در گذشته پس از ورود به محدوده اصفهان، به علت کاهش شیب، عریض شدن ناگهانی و برخورد با کوه های انرژی اتمی به در شاخه تقسیم شده و با رسوب گذاری بیشتر در قسمت پیشانی کوه ها، باعث تشکیل این مرفولوژی شده است. در نقشه توپوگرافی اصفهان یک تالوگ در بخش شمالی آن دیده می  شود. بررسی های انجام شده در این تحقیق نشان داد این تالوگ مسیر شاخه قدیمی زاینده رود در این محدوده است. این شاخه قدیمی که علت آن ذکر شد، در حال حاضر قطع بوده و بررسی ها نشان داد که انقطاع آن به دلیل افزایش بار رسوبی رودخانه و بالا آمدن کف بستر بوده است.

در مطالعات فرسایش و حفاظت خاک ویژگی های سنگ شناسی حوزه آبخیز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. رفتار سنگ های مختلف در مقابل فرسایش متفاوت بوده و بعضی از واحدهای سنگ شناسی حساس به فرسایش و مستعد تولید رسوب هستند. رفتار سنگ ها و نهشته های کواترنر در مقابل هوازدگی و فرسایش بستگی به عوامل چندی دارد که بعضی از عوامل مربوط به سرشت سنگ و عوامل دیگر مربوط به محیط خارجی در برگیرنده سنگ است. در حوزه های آبخیز کوچک نقش عوامل مربوط به سرشت سنگ با اهمیت تر از عوامل مربوط به محیط خارجی دربرگیرنده سنگ است. عوامل متعدد دیگری مانند ژئومورفولوژی، نوع اقلیم، وضعیت پوشش گیاهی، عامل انسانی و ... در فرسایش موثرند. بررسی تمامی عوامل موثر در فرسایش مشکل بوده و کار را پیچیده می نماید: بنابراین بایستی عوامل موثر را اولویت بندی نموده و در نظر گرفت تا واحدهای کاری (ژئومورفولوژی) با اندازه قابل بررسی به دست آمده و نظر آماری بتوان بین عوامل موثر و آمار رسوب ارتباط برقرار نمود. منطقه مورد مطالعه حوزه آبخیز لتیان و زیر حوزه های آن است. با توجه به بررسی های اولیه در منطقه مشخص شد که سه عامل مواد زمین شناسی، شیب و اقلیم مهم ترین عوامل موثر در فرسایش می باشند؛ بنابراین سه عامل مورد بررسی قرار گرفت و با یکدیگر تلفیق شدند تا واحدهای کاری به دست آیند. سپس حساسیت کیفی سنگ ها و سازندهای ماقبل کواترنر پیوسته با استفاده از معیارهای روش مقاومتی و سختی توده سنگ سلبی (1980) به صورت صحرایی تعیین شد. برای تعیین حساسیت کیفی سنگ ها و سازندهای ماقبل کواترنر نسبتا ناپیوسته و سازندهای کواترنر از عامل  Kدر مدلUSLE  استفاده شد. در مرحله آخر برای کمی کردن فرسایش پذیری سازندها از آمار رسوب ایستگاه های هیدرومتری حوزه لتیان استفاده شد.

در این بررسی جهت ارایه روش بهینه از نظر دقت و هزینه در آماربرداری جنگل های بلوط غرب، روش سیستماتیک-تصادفی با قطعات نمونه دایره ای (روش معمول در منطقه) و روش ترانسکت (روش آماربرداری در جنگل های تنک (زبیری-81) برای مقایسه انتخاب شد. مشخصه های مورد بررسی، تعداد در هکتار، سطح تاج پوشش و سطح مقطع برابر سینه (مشخصه های مناسب برای آن جنگل ها) انتخاب شد. با توجه به کلیه شرایط، شبکه ای به ابعاد 100×100 متر طراحی و در روش سیستماتیک-تصادفی با قطعات نمونه دایره ای، مساحت قطعات نمونه، 20 آری و در روش ترانسکت، طول خط نمونه ها 50 متر انتخاب شد. برای مقایسه نتایج روش های نمونه برداری با پارامترهای واقعی جامعه آماری، منطقه ای به مساحت 37.03 هکتار آماربرداری صددرصد شد، نتایج حاصل از مقایسه به صورت زیر می باشد: میانگین مشخصه های مورد بررسی در روش های نمونه برداری به میانگین واقعی (حاصل از آماربرداری صددرصد) نزدیک بوده و نتایج آزمون کولموگرف- سمیرنف برای مقایسه تعداد در هکتار واقعی در طبقات سطح مقطع و طبقات سطح تاج در آماربرداری صددرصد و مقدار برآوردی آن در نمونه برداری نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین این فاکتورها وجود ندارد. ضمنا در کلیه حالت ها، حدود اعتماد محاسبه شده، میانگین واقعی جامعه را در برمی گیرد. با این حال به علت جامعه ناهمگن منطقه و تعداد کم قطعه نمونه درصد اشتباه آماربرداری در کلیه حالت ها و در هردو روش نمونه برداری بیش از مقدار قابل قبول (10 درصد) است. برای مقایسه دو روش نمونه برداری، از نظر زمان کل آماربرداری روش ترایسکت (714 دقیقه) به مراتب کمتر از زمان کل آماربرداری روش سیستماتیک-تصادفی با قطعات نمونه دایره ای (3027 دقیقه) است؛ ولی از لحاظ دقت، اشتباه آماربرداری برای برآورد میانگین مشخصه های مورد بررسی در روش سیستماتیک-تصادفی با قطعات نمونه دایره ای از روش ترانسکت کمتر بوده است. براین ارزیابی بهتر دو روش از مقایسه حاصل ضرب مجذور دقت در زمان کل آماربرداری (E%)2xT استفاده شده که در کلیه حالت ها این ضریب برای روش ترانسکت کمتر بوده است.

در این تحقیق سعی گردید یک روش بهینه آماربرداری برای کسب اطلاعات از توده های جنگلی طبیعی ارسباران بررسی و معرفی گردد. به این منظور با استفاده از یک شبکه آماربرداری منظم تصارفی به ابعاد 300×150 متر تعداد 140 قطعه نمونه در سه روش آماربرداری با قطعات نمونه دایره ای، مستطیلی و خط نمونه از منطقه حفاظت شده ارسباران برداشت شد و سه مشخصه سطح مقطح برابر سینه و تهداد درختان در هکتار و زمان برداشت در قطعات نمونه و خط نمونه ها مدنظر قرار گرفت. آزمون دانکن و آزمون t نشان داد که بین میانگین سطح مقطع برابر سینه و تعداد درختان در هکتار محاسبه شده از سه روش یادشده اختلاف معنی داری وجود ندارد اما میانگین زمان برداشت قطعات نمونه دایره ای، مستطیلی و خط نمونه ها اختلاف معنی داری را نسبت به هم نشان می دهد. سپس به منظور تعیین روش آماربرداری بهینه از رابطه (Husch. B. Miller ... 1982) E2%xT استفاده شد که در آن E% درصد اشتباه آماربرداری در سطح اطمینان معین و (T) زمان برداشت نمونه ها می باشند. در نهایت آماربرداری با به کارگیری خط نمونه به عنوان روش آماربرداری بهینه در جنگل های ارسباران معرفی گردید.

امروزه بخش عمده ای از جنگل های شمال ایران به شالیزار تبدیل شده اند. با توجه به شرایط ویژه کشت برنج در این مناطق، تبدیل جنگل به شالیزارها موجب تغییراتی در ویژگی های فیزیکوشیمیایی و میکرومورفولوژی این خاک ها می شود. این مطالعه سعی کرده است تغییرات یاد شده را در منطقه فومنات مشخص کند. مقایسه تغییرات یادشده براساس حفر یک زوج پدون در حدوده جنگلی و شالیزار به فاصله کمتر از پنجاه متر از یکدیگر در هر ناحیه انجام شد. پس از مطالعه صحرایی و تعیین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی نمونه ها، ویژگی های میکروموفولوژی خاک با تهیه مقاطع نازک نمونه های دست نخورده خاک و بررسی آنها در زیر میکروسکوپ پلاریزان، مشخص شدند و سپس مورد مقایسه قرار گرفتند. تغییرات ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک عمدتا شامل کاهش مواد آلی، تغییر در نوع و مقدار حفرات، بروز وضعیت کاهش، تراکم بخش عمقی خاک و تخریب ساختمان خاک است. در مطالعات تغییرات میکرومورفولوژی خاک به طور کلی، بروز نودول های اشباع شده سزکویی اکسید، پرشدگی حفرات از فری آرجیلان ها و ایجاد شرایط مساعد برای تشکیل فراجی پن را در برمی گیرد. بنابراین تبدیل جنگل ها به شالیزار در منطقه فومنات موجب تغییراتی در خاک می شود که در بسیاری موارد حتی امکان جنگل کاری مجدد با گونه های اولیه را غیرممکن می کند.

تنوع و ساختار اجتماع بی مهرگان خاکزی شامل کرم خاکی، پادمان، هزارپایان، خرخاکی ها، صدپایان، پروتورها، شبه عقرب ها، عنکبوت ها، سیمفیل ها، دیپلورها، پوروپدها، پادرازان، سایر حشرات و لارو آنها در لایه های خاک تیپ های جنگلی  راش، ممرز و بلوط - ممرز نکا واقع در شمال ایران بررسی شد. تعیین زیوزن بی مهرگان به مدت یک سال با نمونه برداری از خاک به صورت استوانه ای با سطح مقطع 81 سانتی متر مربع تا عمق 30 سانتی متری خاک معدنی شامل لایه های موادآلی خرد نشده، موادآلی خرد شده و عمق های 0 تا 10، 10 تا 20 و 20 تا 30 سانتی  متر، به طور ماهانه انجام شد. حضور بی مهرگان در لایه های خاک تیپ های راش، ممرز و بلوط - ممرز مقایسه شد. تغییرپذیری زیوزن بی مهرگان درلایه های خاک تیپ های راش، ممرز و بلوط - ممرز با استفاده از شاخص های تنوع و یکنواختی سیمسون و شانون محاسبه شد. ساختار اجتماع بی مهرگان در لایه های خاک تیپ های راش، ممرز و بلوط - ممرز با استفاده از نمودار فراوانی مرتب شده ارایه شد. تیپ های جنگلی و لایه های خاک با استفاده از تجزیه مولفه های اصلی (PCA) گروه بندی شدند. حضور بی مهرگان در لایه های خاک، متفاوت و نمایانگر تغییرپذیری زیوزن آنها در ارتباط با تغییر عمق لایه های خاک بود. با افزایش عمق خاک، شاخص های تنوع و یکنواختی بی مهرگان خاکزی کاهش یافت. این شاخص ها در تیپ راش از تیپ های ممرز و بلوط-ممرز بیشتر بودند. ساختار اجتماع بی مهرگان در لایه های مختلف خاک، متفاوت ولی در تیپ های جنگلی، مشابه بودند. تجزیه مولفه های اصلی نشان داد که با توجه به شاخص های تنوع و یکنواختی بی مهرگان، تیپ های راش، ممرز و بلوط-ممرز در سه گروه کاملا مجزا قرار می گیرند. لایه های آلی (شامل مواد آلی خرد شده و خرد نشده) و معدنی (شامل لایه های 0 تا 10، 10 تا 20 و 20 تا 30 سانتی متر) به دو گروه جداگانه تقسیم شدند. به طور کلی تنوع و تغییرپذیری اجتماع بی مهرگان خاکزی در لایه های آلی خاک از لایه های معدنی بیشتر بود که باید در مدیریت و حفاظت تنوع زیستی جنگل مورد توجه قرار گیرد.

طرح مدیریت پارک های ملی دربرگیرنده برنامه ها و راهکارهایی است که نحوه اداره پارک را در قالب حفاظت و بهره برداری مدنظر قرار می دهد. تحقق اهداف پارکداری در درازمدت مستلزم انجام فرآیند زون بندی و تدوین برنامه های مشخص هر زون می باشد. پارک ملی کویر با مساحتی معادل 419613 هکتار در 50 کیلومتری جنوب شرقی شهر تهران واقع شده است و به عنوان نمونه بارزی از اکوسیستم های خشک و بیابانی زیستگاه گونه های با ارزشی همچون یوزپلنگ، گورخر، جبیر، هوبره و ... است. در این مطالعه شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی - اجتماعی به عنوان گام نخست فرآیند منجر به تهیه نقشه های منابع پایه (مقیاس 1:50000) شد. فرآیند نقشه سازی با استفاده از داده های منابع اکولوژیکی پایدار، مبتنی بر روش تجزیه و تحلیل سیستمی منجر به شناسایی 863 یگان زیست محیطی شد و با استفاده از مدل های اکولوژیکی ویژه پارکداری، توان یگان ها برای زون های هفت گانه ارزیابی شد. سپس اولویت بندی و ساماندهی زون ها بر اساس اهداف مدیریت پارک های ملی انجام شد و در پایان نقشه زون بندی به مثابه موزاییکی از واحدهای همگن برنامه ریزی و مدیریت به دست آمد و با تدوین برنامه های کوتاه مدت، نحوه اجرای فعالیت زون ها و روند مدیریت پارک ملی کویر در جهت کاهش تضاد بین بهره برداری و حفاظت در درازمدت مشخص شد. نتیجه مطالعه حاکی از آن است که زون اندوختگاه بازداشته (امن) 15.95 درصد از پارک ملی کویر را پوشش می دهد و زون های حفاظتی 33.63 درصد، تفرج متمرکز 7.82 درصد، بازسازی 1.27 درصد، استفاده ویژه 2.47 درصد و تاریخی فرهنگی 3.01 درصد از سطح پارک را به خود اختصاص داده اند.

شناخت ویژگی های شیمیایی مواد اولیه نقش مهمی را در فناوری و شیوه های فرآوری این مواد ایفا می کند. از کاه گندم به عنوان یک پسماند زراعی قابل دسترس و فراوان در برخی از کشورهای در حال توسعه برای تهیه خمیرکاغذ استفاده می شود. کاه گندم این بررسی از مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد برداشت شد. مشخصه های اندازه گیری شده در این پژوهش شامل مقادیر خاکستر، مواد قابل حل در آب سرد، قابل حل در آب گرم و قابل حل در سودسوزآور یک درصد، مواد استخراجی (استن حل)، سلولز و لیگنین بود که براساس استانداردهای آیین نامه TAPPI انجام گرفت. اجزای ساقه مورد بررسی عبارت از: مخلوط کاه گندم، میان بند دوم و میان بند سوم ساقه (به ترتیب از بالا به پایین و به طور مجزا) گره ها و برگ ها بودند. داده ها نشان می دهد که مقدار خاکستر، مواد قابل حل در آب سرد، مواد قابل حل در آب گرم، مواد قابل حل در سود یک درصد و مواد استخراجی (استن حل) برگ در مقایسه با دیگر اجزا مورد بررسی بیشتر بود. درصد ترکیبات یادشده در ساقه گندم از بالا به پایین کاهش می یابد. مقادیر خاکستر، مواد قابل حل در آب سرد، آب گرم و سودسوزآور یک درصد در گره بیشتر از میان بندهاست. مقدار سلولز و لیگنین نیز در طول ساقه از بالا به پایین افزایش دارد.

برای بررسی اثر جرم مخصوص گونه چوبی بر روی فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر سبک و نیز تخته فیبر سخت، نمونه های موردنیاز برای هر دو نوع تخته از کارخانه های فیبر بابلسر (با ترکیب 95 درصد چوب های با جرم مخصوص زیاد و 5 ذرصد چوب های با جرم مخصوص کم) و فیبر ایران (با ترکیب 95 درصد چوب های با جرم مخصوص کم و 5 درصد چوب های با جرم مخصوص زیاد) تهیه شدند. خمیر الیاف و تخته های تهیه شده از آنها در دو کارخانه در شرایط یکسان آماده شده بودند. ویژگی های فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر سخت و ویژگی های صوتی تخته فیبر سبک (عایق) موردنظر در شرایط یکسان اندازه گیری و تعیین شدند. نتایج این بررسی نشان می دهد که ضریب جذب صوت تخته فیبر سبک حاوی 95 درصد الیاف چوب های با جرم مخصوص کم بین 1.7 تا 5.6 برابر ضریب جذب صوت تخته های حاوی 95 درصد الیاف چوب های با جرم مخصوص زیاد است. ویژگی های مکانیکی (مقاومت به خمش، مقاومت به کشش موازی و عمود بر سطح تخته) تخته فیبر سخت تهیه شده از الیاف چوب های با جرم مخصص زیاد بین 1.4 تا 1.7 برابر، جذب آب 7.3 درصد و واکشیدگی ضخامت آنها 0.8 درصد بیشتر از تخته فیبر سخت ساخته شده از الیاف چوب های با جرم مخصوص کم است، براین اساس می توان چنین نتیجه گیری کرد که چوب های با جرم مخصوص کم برای ساخت تخته فیبر سبک و چوب های با جرم مخصوص زیاد برای ساخت فیبر سخت مناسب تر هستند.

این تحقیق با هدف بررسی شرایط پخت و ویژگی های کاغذ ساخته شده به روش CMP از کاه گندم انجام شد. در این مطالعه ابتدا ویژگی های بیومتریک الیاف و ترکیبات شیمیایی ساقه کاه گندم تعیین شد، سپس پخت ها با استفاده از دو ترکیب ماده شیمیایی سود سوزآور خالص و مخلوط سولفیت سدیم و کربنات سدیم به نسبت یک به یک دوم در سه سطح 6، 8 و 10 درصد و زمان در سه سطح 20، 30 و 40 دقیقه، مجموعا 18 تیمار مختلف در سه تکرار انجام گرفت. تیمار د رشرایط دمای حمام آبی (95-98°C) و فشار یک اتمسفر و نسبت مایع پخت به کاه 10 به 1 انتخاب شد. به طور کلی پخت های با سولفیت دارای بازده، وازده الک و مصرف انرژی پالایش زیادتر از سودسوزآور بوده اند، زیرا سودسوزآور فعال تر از سولفیت سدیم بوده و در طی پخت لیگنین و پلی ساکاریدهای بیشتری را حل می کند. به همین دلیل بازده تولید خمیرکاغذ حاصل از آن کمتر است و الیاف کاه گندم بهتر تفکیک شده و در نتیجه بازده الک کمتری هم به دست آمده است. براساس ویژگی های خمیر کاغذهاین حاصله و شرایط پخت آنها، 6 تیمار متشکل از پخت های 30 دقیقه ای برای ساخت کاغذ و مقایسه ویژگی های مقاومتی آنها انتخاب گردید و سپس خمیر کاغذها تا درجه روانی 350±25 میلی لیتر(C.S.F)  پالایش شدند. مقاومت های کاغذهای حاصل از پخت با سودسوزآور به طور قابل توجهی بیشتر ازسولفیت بود. همچنین مقدار مصرف ماده شیمیایی اثر مستقیمی بر مقاومت ها (به استثنای مقاومت به ترکیدن) گذاشت.

ویژگی های راستایی سه نوع تخته خرده‏چوب ساخت داخل به وسیله نسبت سرعت های اولتراسونیک (موج طولی و موج عرضی)، مدول الاستیسته استاتیک و تغییرناپذیری صوتی مورد مطالعه قرار گرفت. سرعت امواج اولتراسونیک در جهات اصلی تخته خرده چوب به وسیله روش عبوری اندازه گیری شد. مدول الاستیسته استاتیک در جهت موازی و عمود بر جهت ساخت روش خمش با چهار نقطه بارگذاری تعیین شد و خواص راستایی تخته ها به وسیله نسبت سرعت اولتراسونیک و مدول  های الاستیسیته در جهت های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه شد. نتایج نشان می دهند که سرعت امواج اولتراسونیک در تخته خرده چوب متاثر از نحوه جهت یابی خرده چوب ها است، طوری که بیشترین سرعت امواج اولتراسونیک در جهت ساخت تخته (موازی با جهت خرده چوب ها) و کمترین آن در جهت ضخامت مشاهده شده است. به دلیل تاثیر ساختمان تخته خرده چوب بر سرعت امواج اولتراسونیک، خواص راستایی تخته خرده چوب را می توان به وسیله نسبت سرعت های اولتراسونیک در جهات مختلف توضیح داد. روش های مختلف تخمین شدت هرسونا یکسانی به وسیله اولتراسونیک و روش استاتیک همگرایی خوبی را نشان می دهند.

ویژگی  های فیزیک خاک یکی از عوامل موثر در رشد گیاهان در مراتع است. این ویژگی خاک روی رشد ریشه و توسعه گیاهان مرتعی نقش مهمی را ایفا می نماید. هدف از این مقاله بررسی اثر لگدکوبی و چرای دام بر روی ویژگی های فیزیکی خاک مرتع است که در سه شرایط مرتعی (مرجع، کلیدی و بحرانی) ویژگی  های فیزیکی خاک شامل رطوبت، وزن مخصوص ظاهری، درصد تخلخل، نفوذپذیری و مقاومت مکانیکی در فصل چرا (خرداد تا مهر) در سال های 79 و 80 در منطقه لار اندازه گیری شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میانگین درصد رطوبت از منطقه مرجع به منطقه بحرانی روند کاهشی برخوردار بود و نسبت به فصل چرای دام سیرنزولی داشت و در تمام طول فصل چرا رطوبت در عمق 15-0 سانتی متر کمتر از عمق 30-15 سانتی متر بود. وزن مخصوص ظاهری منطقه مرجع کمترین و منطقه بحرانی بیشترین مقدار را داشت و مقدار آن در طول دوره فصل چرا افزایش یافت. مقدار وزن مخصوص ظاهری در عمق 15-0 سانتی متر بیشتر از عمق 30-15 سانتی متر بود. میزان تخلخل در منطقه مرجع بیشترین و در منطقه بحرانی کمترین بوده است و مقدار آن در هر دو عمق نمونه گیری در طول چرا سیر کاهشی داشت. میزان نفوذپذیری در ابتدای چرای دام بیشتر از پایان دوره چرا بود و مقدار آن در منطقه مرجع در بالاترین حد و در منطقه بحرانی در پایین ترین حد قرار داشت. مقدار مقاومت مکانیکی خاک در منطقه بحرانی در بالاترین حد و در منطقه مرجع بیشتر از دو منطقه دیگر بود به طوری که در منطقه بحرانی به 1 درصد کاهش یافت. کاهش پوشش گیاهی به کمتر از 7 درصد در پایان فصل چرا در منطقه بحرانی، خاک این منطقه را به شدت در معرض فرسایش قرار داده است.