مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد
سال:1393 | دوره:9 | شماره:2 (پیاپی 15) |تعداد مقالات:12

تغییر آنچه بدان باور داریم امری تدریجی است و اعمال ما بر این باورهای ناپایدار استوار است که با زمان یا تجربیات جدید تغییر می کنند. در فرآیند درمان، پزشکان برای اعمال اقدامات درمانی به منظور حفظ سلامت بیمار نیاز به یقین و یا مشابه آن دارند، بیمار نیز برای در اختیار قرار دادن خود به درمانگر، مشتاق مشاهده یقین در معالجه گر خود است.

سابقه و اهداف: دستیابی به یادگیری معنی دار از اهداف مهم آموزشی دانشجویان پزشکی محسوب می گردد. به همین دلیل نیاز به طراحی و به کارگیری روش ها و راهبردهای کارآمدتر در مطالعه ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین آگاهی از راهبردهای مطالعه با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران می باشد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی از میان دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی 92-91 در سه مقطع علوم پایه، فیزیوپاتولوژی و کارآموزی انجام شد و بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 317 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و ابزار مطالعه پرسشنامه آگاهی فراشناختی از راهبردهای خواندن مختاری و ریچارد (MARSI)Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory بود و داده ها با نرم افزار SPSS 16 و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام و آزمون T مستقل تحلیل گردید.یافته ها: میانگین نمره آگاهی از راهبردهای مطالعه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در وضعیت مطلوب می باشد. همبستگی معنی داری میان آگاهی دانشجویان پزشکی از راهبردهای مطالعه و سه مولفه آن با پیشرفت تحصیلی دانشجویان وجود دارد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش آگاهی از راهبردهای برنامه ریزی و هدفمندی در مطالعه بیش از سایر راهبردهای فراشناختی پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی را تبیین می کند، بهتر است به آموزش این راهبردها به عنوان بخشی از برنامه آموزشی پرداخته شود تا دانشجویان پزشکی در فرایند یادگیری مستقل و خودتنظیم توانمندتر شوند.

مقدمه: به دنبال ارائه طرح پیشنهادی ادغام برنامه های درسی در نظام آموزش پزشک عمومی توسط معاونت آموزشی وزارت بهداشت، مطالعه ای در دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد در خصوص تاثیر تلفیق و ادغام مطالب درس آناتومی اندام جهت دانشجویان پزشکی انجام گرفت. این تحقیق به هدف تفهیم بهتر و یادگیری ساده و ماندگارتر مطالب نزد دانشجویان پزشکی طراحی گردید.روش بررسی: مطالعه بر روی 80 دانشجوی پزشکی مشغول به تحصیل در ترم سوم انجام شد. طبق سرفصل مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییراتی در روش ارائه درس انجام شد.این تغییرات شامل چینش محتوای درسی، جلو انداختن مطالب عینی و ملموس تر، ادغام مطالب اندام فوقانی و تحتانی، اضافه نمودن مطالب کاربردی، روش های آمادگی قبل از کلاس درس تئوری، تشویق به یادگیری تیمی، سخنرانی دانشجو محوری بود. در انتهای فصول تدریس شده ارزشیابی چند گزینه ای، پاسخ تشریحی کوتاه و نامگذاری تصاویر اجرا گردید. در انتهای تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته نظرسنجی گردید.یافته ها: نتایج نظرسنجی به عمل آمده نشان داد که بر اساس دیدگاه دانشجویان میزان بهره وری از محتوای دروس 83%، یادگیری موثر و ماندگار %78.2، ارتقاء مهارت های بالینی %66.4 نگرش مثبت نسبت به درس آناتومی %86.4 مشارکت فعال در گروه های درسی %70.4 و سهولت به یاد آوردن و به یاد ماندن مطالب درسی %79.6 است. میزان بهره وری علمی از محتوای دروس و نگرش مثبت نسبت به درس آناتومی با اختلاف معنی داری بیشتر است.نتیجه گیری: دانشجویان اهمیت این روش نوین آموزشی را پی برده و بر آن شدند از این روش در یادگیری سایر دروس حجیم و فرار درسی نیز استفاده کنند.

مقدمه: با استفاده از روش های نوین آموزشی می توان توانمندی های دانشجو در تفکر انتقادی را افزایش داد و اعتماد بنفس او را بالا برد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش به روش کارایی تیمی بر تفکر انتقادی، اعتماد به نفس و میزان یادگیری دانشجویان پرستاری انجام شد.روش بررسی: در طی یک مطالعه نیمه تجربی که بر روی 52 دانشجوی ترم اول پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی خرم آباد انجام شد، روش تدریس کارایی تیمی بر روی درس تئوری اصول و فنون طی دو ترم اجرا گردید. قبل و بعد از اجرای روش تدریس، پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا و اعتماد بنفس به دانشجویان داده شد تا تکمیل نمایند. برای سنجش یادگیری آنان نیز از آزمون کتبی استفاده گردید.یافته ها: در هر دو گروه میانگین نمره تفکر انتقادی، بعد از اجرای مداخله افزایش یافته بود. بین نمره تفکر انتقادی ابتدای ترم با بعد از اجرای روش کارایی تیمی اختلاف معنی دار بود (P=0.001). میزان نمره اعتماد به نفس بعد از روش کارایی تیمی کمی افزایش یافته بود، اما رابطه معنی داری بین نمره قبل و بعد از مداخله مشاهده نشد (P=0.5). از نظر یادگیری، نمره امتحان بعد از مداخله افزایش یافته بود و اختلاف معنی دار بود (P=0.100).نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از روش های نوین تدریس موجب عمیق تر شدن یادگیری، توسعه تفکر انتقادی و افزایش اعتماد به نفس دانشجو می گردد که در واقع در راستای اجرای رسالت آموزش عالی است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

سابقه و اهداف: در دانشگاه های علوم پزشکی کشور، اساتید به عنوان عناصر اصلی در آموزش و پژوهش شناخته می شوند، بنابراین، یکی از راه های کنترل کیفی در نظام آموزش پزشکی، ارزیابی عملکرد اعضای هیات علمی از نظر کیفیت تدریس و تعاملات آموزشی آنان است. مطالعه فعلی با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان نسبت به وضعیت فعلی تدریس اساتید در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه الکترونیکی که توسط مرکز مطالعات و آموزش پزشکی دانشگاه طراحی شده بود، نگرش دانشجویان نسبت به ویژگی های آموزشی و تدریس اساتید مورد بررسی قرار گرفت. سپس نمرات پایان ترم و معدل کل دانشجویان به طور خودکار از پایگاه داده دانشگاه فراخوانی و با پرسشنامه ها در پایگاه داده پرتال آموزش الکترونیکی ثبت شد، سپس داده ها با نرم افزار SPSS 19 و آزمون هایتی و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از مجموع 7 دانشکده مختلف، جمعا 827 نفر وارد این مطالعه شدند. میانگین نمره کلی نگرش 4.16 از 5 بود که نشان از رضایت بالای دانشجویان از عناصر سازنده شاخص تدریس اساتید داشت. در میان دانشکده ها، آموزشکده فوریت های پزشکی بالاترین نمره میانگین (و بالاترین متوسط نمره) را در بین سایر دانشکده ها داشت. همچنین میان نمره نگرش در دو جنس تفاوت معنی داری وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: ارزشیابی اساتید زمینه ای را برای رقابت، انتخاب برترین اساتید از دیدگاه دانشجویان و کمک به دانشجویان سال های بعد جهت انتخاب استاد خود فراهم می آورد. این ارزشیابی را صرفا نباید از نمرات نظرسنجی دانشجویان به دست آورد و باید با فراهم آوردن پروتکل های مختلف در این مسیر، نمرات دانشجویان را به واقعیت هر استاد نزدیک نمود.

سابقه و اهداف: شاهنامه، اثر ارزشمند حکیم فردوسی طوسی، کتابی شناخته شده و معروف است. شاهنامه را منظومه ای در تاریخ پهلوانان ایران می دانند که با آن، نام پهلوانان ایران ماندگار شد و زبان فارسی که در حال افول بود، جان تازه ای گرفت. این مقاله با هدف بررسی پزشکی و سلامت از دیدگاه شاهنامه فردوسی انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی با روش تحلیل محتوی از نوع Summative بوده است. ابیاتی از شاهنامه که متضمن مسائل پزشکی است در این مقاله مورد توجه واقع و دسته بندی شده و مضامین آن مورد تحلیل محتوی قرار گرفته است. در همه موارد منبع و ماخذ شاهنامه بوده و بر اساس کشف الابیات موضوعی ابیات استخراج گردیده اند.یافته ها: پزشک و پزشکی یکی از واژه های پرکاربرد در شاهنامه فردوسی است. در این منظومه مرتبا از زدن، مجروح کردن، مداوا و تاثیر گیاهان داروئی و شفا دهنده ها سخن می رود.نتیجه گیری: هر چند شاهنامه اثری ادبی است و خواننده انتظار شنیدن مسائل مربوط به علم پزشکی در آن ندارد، لکن دربر دارنده مسائل مهمی است که امروز نیز شنیدن آن جالب و در نوع خود اعجاب انگیز است.

سابقه و اهداف: ارتقاء کیفیت آموزش یکی از اهداف اساسی آموزش عالی است؛ در این راستا در کشور اقداماتی از جمله برگزاری جشنواره سالیانه آموزشی شهید مطهری، به منظور قدردانی از فرآیندهای آموزشی، توسعه و ابداع رویه ها و فرآیندهای آموزشی، تدوین استانداردهای سنجش و اعتباربخشی فرآیندهای آموزشی ارائه گردید. هدف از مطالعه حاضر ارزشیابی جامع جشنواره آموزشی شهید مطهری طی شش دوره (1392-1386) مبتنی بر الگوی ارزشیابی سیپ بود.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی در میان 473 نفر از اعضاء هیات علمی شامل معاونان و مدیران آموزشی، مدیران و اعضاء هیات علمی مراکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، اعضاء کمیته علمی و اعضاء هیات علمی شرکت کنندگان در جشنواره شهید مطهری از 42 دانشگاه علوم پزشکی کشور انجام گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه کتبی بود که به صورت خودگزارشی توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. داده ها پس از ورود به نرم افزار SPSS 20 با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی در سطح معناداری 0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: شرکت کنندگان به ترتیب 75.13، 65.33، 64.5 و 59.21 درصد از نمرات قابل اکتساب برای حیطه های فرایند، پیش زمینه، منابع و نتایج را به دست آوردند. همچنین میان چهار حیطه مدل (فرایند، پیش زمینه، منابع و نتایج) همبستگی معنادار و مستقیمی وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه در خصوص ارزشیابی و همبستگی حیطه های مدل، می توان نحوه برگزاری جشنواره را مناسب دانست و علت اصلی ارزشیابی ضعیف در حیطه نتایج را به مشکلات موجود در حیطه های پیش زمینه و منابع مرتبط دانست.