علوم دامی
سال:1391 | دوره:25 | شماره:3 (پیاپی 96) |تعداد مقالات:8

هدف از این پژوهش مطالعه الگوی شبانه روزی و اثر جنس و سن بر غلظت پلاسمایی هورمون های تیروئیدی (T3 و T4) در جوجه بوقلمون های جنس نر و ماده در حال رشد بود. برای مطالعه اثر سن، در یک آزمایش جداگانه از دو گروه 10 قطعه ای جوجه بوقلمون نر و ماده یک روزه به مدت 80 روز استفاده شد، و نمونه های خون هر ده روز یک بار از طریق سیاهرگ بال جمع آوری شد. الگوی شبانه روزی ترشح هورمون های تیروئیدی در دو جنس با استفاده از 16 قطعه جوجه دو و نیم ماهه روز که در دو گروه هشت قطعه ای نر و ماده قرار گرفتند، بررسی شد و از آنها در یک دوره شبانه روز (24 ساعت)، هر 2 ساعت یک بار خون گیری به عمل آمد. غلظت هورمون های تیروئیدی در سرم نمونه های خون اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر جنس بر غلظت هورمون T4 و T3 در دوران رشد (تا 90 روزگی) معنی داری نبود، ولی اثر سن معنی دار بود به طوری که در اوایل دوره رشد غلظت آن با افزایش سن در هر دو جنس کاهش یافت ولی با افزایش سن غلظت T4 افزایش و غلظت T3 کاهش یافت (P<0.05). در مورد اثر شبانه روز غلظت هورمون T4 در طول شب افزایش، ولی در طی روز کاهش پیدا کرد. در حالی که T3 در طی روز بیشتر، ولی در طی شب کمتر بود. بنابراین ترشح هورمون های تیروئیدی در جوجه بوقلمون ها می تواند تحت تاثیر سن، و ریتم شبانه روزی باشد ولی تحت تاثیر جنس نر و ماده قرار ندارد.

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پروبیوتیک (بایومین ایمبو) در جیره غذایی بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه های گوشتی، آزمایشی در قالب طرح در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از جیره های غذایی حاوی سطوح مختلف پروبیوتیک (صفر، 0.05، 0.1 و 0.15 درصد) در دوره آغازین (صفر، 0.025، 0.05 و 0.075 درصد)، در دوره رشد و (صفر، 0.125، 0.025 و 0.0375 درصد) در دوره پایانی، با چهار جیره آزمایشی و چهار تکرار و هر تکرار شامل 25 قطعه جوجه یک روزه سویه کاب جمعا بر روی 400 قطعه جوجه مخلوط نر و ماده به مدت 49 روز به مورد اجرا گذاشته شد. با استفاده از سطوح مختلف پروبیوتیک (بایومین ایمبو) در جیره های آزمایشی اثرات معنی داری بر عملکرد و صفات لاشه جوجه های گوشتی مشاهده گردید (P>0.05). بالاترین و پایین ترین افزایش وزن روزانه در دوره پایانی آزمایش به ترتیب مربوط به جیره های آزمایشی حاوی پرروبیوتیک 0.0375 درصد و گروه شاهد (82.51 و 61.96 گرم/ روز) بوده و تفاوت بین آنها معنی دار بود (P>0.01). روند افزایشی وزن روزانه در کل دوره نیز مربوط به همین گروه ها بود که تفاوت معنی داری بین آنها مشاهده گردید (P>0.05). در کل دوره آزمایش بیشترین و کمترین مقدار خوراک مصرفی روزانه، به ترتیب مربوط به گروه شاهد و جیره آزمایشی حاوی پروبیوتیک 0.025 درصد بوده و اختلاف بین آن ها معنی دار بود (P>0.05). بهترین ضریب تبدیل غذایی در دوره پایانی و کل دوره آزمایش مربوط به جیره آزمایشی حاوی پروبیوتیک 0.0375 درصد بود که در مقایسه با سایر گروه ها اختلاف معنی داری وجود داشت (P>0.01). شاخص تولید تحت تاثیر استفاده از پروبیتیک در جیره های آزمایشی قرار گرفته، به طوری که بالاترین و پایین ترین شاخص تولید به ترتیب مربوط به جیره آزمایشی حاوی 0.0375 درصد و گروه شاهد (282 و 164) بوده و تفاوت بین آنها معنی دار بود (P>0.05). از نظر صفات لاشه در بین جیره های آزمایشی حاوی پروبیوتیک تفاوت معنی داری مشاهده گردید (P>0.05). بالاترین و پایین ترین نسبت وزن زنده به وزن لاشه به ترتیب در جیره آزمایشی حاوی پروبیوتیک 0.0375 درصد و گروه شاهد (825 و 620 گرم) بوده و تفاوت معنی داری بین آنها مشاهده گردید (P>0.01). استفاده از پروبیوتیک در جیره های آزمایشی، اثر معنی داری بر روی ماندگاری جوجه های گوشتی مشاهده نگردید. با توجه به نتایج بدست آمده، پروبیوتیک توانست اثرات مثبتی در خصوص بهبود راندمان اقتصادی و شاخص تولید داشته باشد و به عنوان یک افزودنی در افزایش وزن و نیز در بهبود ضریب تبدیل غذایی موثر باشد. البته با در نظر گرفتن نتایج این آزمایش، می توان در شرایط پرورشی ایده آل در دوره های مختلف (آغازین، رشد و پایانی) استفاده از پروبیوتیک در دزهای 0.125، 0.025 و 0.0375 درصد در جیره را پیشنهاد کرد.

به منظور بررسی تاثیر برخی باکتری های جدا شده از پروبیوتیک های تجاری بر رشد، ترکیب لاشه و سیستم ایمنی بلدرچین ژاپنی آزمایشی بر روی 210 قطعه پرنده در هفت گروه آزمایشی با سه تکرار و 10 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی انجام شد. گروه های آزمایشی (باکتری های جداسازی شده از برخی فرآورده های پروبیوتیکی تجاری) عبارت بودند از باکتری پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی، انتروکوکوس فاسیوم، باسیلوس سوبتیلیس و باسیلوس لیشنی فرمیس، لاکتوکوکوس لاکتیس و پدیوکوکوس پنتوزاسئوس که به طور روزانه در آب آشامیدنی به میزان تقریبیCFU109  در هر لیتر آب در اختیار پرندگان قرار داده شد. گروه شاهد هیچ نوع ماده افزودنی دریافت نکرد. تمام باکتری های مورد استفاده به استثنای پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی نسبت به گروه شاهد وزن بدن بالاتری را ایجاد نمودند و وزن بدن و وزن لاشه در گروه دریافت کننده لاکتوکوکوس لاکتیس بالاترین میزان بود (P<0.01). درصد چربی و پروتئین لاشه تحت تاثیر پروبیوتیک های مورد بررسی قرار گرفت و گروه های دریافت کننده باسیلوس ها بیشترین درصد چربی و کمترین درصد پروتئین لاشه را داشتند. بازده لاشه، اوزان بورس فابریسیوس و طحال گرچه تحت تاثیر گروه های آزمایشی قرار گرفت اما با شاهد اختلاف معنی داری نداشت (P<0.01). میزان عیار پادتن تولیدی علیه گلبول قرمز گوسفند در پرندگان دریافت کننده باسیلوس سوبتیلیس و پدیوکوکوس اسیدی لاکتیسی بالاترین میزان بود (P<0.01).

به منظور تعیین ارزش غذایی سیزده رقم دانه امیدبخش تریتیکاله، ابتدا ترکیبات شیمیایی شامل ماده خشک، پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر، چربی خام، کلسیم، فسفر، قند و نشاسته و عصاره عاری از ازت تعیین گردیدند. میزان نشاسته کل، مقاوم و غیرمقاوم با استفاده از کیت های آزمایشگاهی (Megazyme) اما انرژی قابل متابولیسم و درصد قابلیت هضم ظاهری نشاسته با آزمایشات بیولوژیکی بر روی خروس های بالغ به دست آمد. نتایج حاصل از تجزیه ترکیبات شیمیایی نشان داد که میزان میانگین ماده خشک، پروتئین خام، فیبر خام، خاکستر، چربی خام، کلسیم، فسفر، عصاره عاری از ازت، قند و نشاسته سیزده رقم به ترتیب برابر با 93.23، 13.23، 3.18، 1.71، 1.57، 0.162، 0.30، 80.30، 15.73، 58.6 درصد و انرژی خام برابر با 4116.88 کیلوکالری بر کیلوگرم بود. میانگین نشاسته مقاوم خوراک، نشاسته غیرمقاوم خوراک و جمع نشاسته مقاوم و غیرمقاوم خوراک به ترتیب برابر با 2.29، 27.34 و 29.63 درصد شد. نتایج نشان داد که بین ارقام تریتیکاله از لحاظ مقدار انرژی قابل متابولیسم اختلاف آماری معنی داری وجود دارد (P<0.05). تیمار آزمایشی 8T دارای کم ترین مقدار و تیمار آزمایشی T6 دارای بیشترین مقدار انرژی متابولیسمی بودند. بین ارقام تریتیکاله از نظر مقادیر درصد قابلیت هضم ظاهری نشاسته، اختلاف آماری معنی داری در سطح پنج درصد وجود نداشت (P= 0.0854). با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود ارقام آزمایشی 2 (ET-79-3) T5، (ET-84-15) T3، T2 (ET-85-9) و (ET-79-4) T6 که از نظر انرژی قابل متابولیسم نسبت به سایر ارقام برتری داشتند برای توسعه و تکثیر مد نظر قرار گیرند.

اطلاع از نیاز روزانه نژادهای دامی چراکننده در مراتع مناطق مختلف آب و هوایی، به منظور محاسبه ظرفیت چرا در طرح های مرتعداری، ضروری است. در همین راستا؛ نیاز انرژی متابولیسمی روزانه گوسفند نژاد کردی کردستان در مراتع سارال مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور با توجه به میانگین مقادیر شاخص های کیفیت علوفه گونه های مرتعی و سهم آنها در ترکیب گیاهی مرتع در مراحل مختلف رشد، مقدار انرژی متابولیسمی در یک کیلوگرم علوفه خشک مراتع مورد چرای دام برآورد و با مد نظر قرار دادن نیاز انرژی متابولیسمی روزانه گوسفند نژاد کردی کردستان، مقدار علوفه ای که تامین کننده این نیاز در مراحل مختلف رشد در مراتع منطقه است، برآورد شد. نیاز روزانه میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد کردی کردستان بر حسب انرژی متابولیسمی، بر اساس معادله پیشنهادی (1984) MAFF1 در حالت نگهداری و در شرایط چرا در مرتع و با مد نظر قرار دادن خصوصیات فیزیکی مراتع مورد مطالعه، فواصل آبشخور، تراکم گیاهان و اعمال ضریب افزایشی 50 درصد، به ترتیب؛ 10.6، 13.3، 6 و 8.6 مگاژول محاسبه گردید. بر مبنای نتایج حاصل؛ مقدار علوفه لازم برای تامین نیاز روزانه میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد کردی کردستان با توجه به کیفیت علوفه مراتع مورد مطالعه در سال 1387؛ در مراحل اولیه رشد به ترتیب برابر؛ 1.25، 1.56، 0.70 و 1.01؛ در اواسط مرحله رشد برابر؛ 1.38، 1.73، 0.78 و 1.12 و در مراحل پایانی رشد برابر؛ 1.81، 2.26، 1.02 و 1.47 کیلوگرم علوفه خشک برآورد گردید. مقادیر مذکور با توجه به کیفیت علوفه مراتع مورد بررسی در سال 1388؛ در مراحل اولیه رشد برابر؛ 1.23، 1.53، 0.69 و 1؛ در اواسط مرحله رشد برابر؛ 1.38، 1.73، 0.78 و 1.12 و در مراحل پایانی رشد برابر؛ 1.77، 2.21، 0.99 و 1.44 کیلوگرم علوفه خشک می باشد. این امر بیانگر این است که زمان چرا بر نیاز روزانه دام موثر است و لازم است نیاز روزانه واحد دامی بر مبنای کیفیت علوفه مشخص شود. طبیعی است که بسته به شرایط سال ممکن است، کیفیت علوفه گیاهان قدری تغییر یابد ولی به دلیل هزینه بر بودن تعیین کیفیت علوفه، می توان از نتایج مذکور به منظور برآورد نیاز روزانه دام در سال های مختلف استفاده کرد.

این تحقیق به منظور تعیین قابلیت هضم پروتئین و ماده خشک جیره های حاوی کنجاله سویا، کنجاله کلزا و کنجاله تخم پنبه با آنزیم هیدروآنزیم اکس پی به روش آزمایشگاهی و همچنین اثر آنها بر عملکرد جوجه های گوشتی انجام شد. جهت تعیین قابلیت هضم پروتئین و ماده خشک جیره ها دو نمونه از هر جیره تهیه گردید. به منظور بررسی عملکرد 324 قطعه جوجه سویه لوهمن در 3 تیمار، 4 تکرار و 27 جوجه در هر تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد استفاده قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی حاوی 30 درصد کنجاله های سویا، کلزا یا تخم پنبه بودند. قابلیت هضم پروتئین در جیره حاوی کنجاله سویا نسبت به کنجاله تخم پنبه در هر دو جیره های دوره آغازین و رشد بیشتر بود (P<0.05). قابلیت هضم ماده خشک به روش آزمایشگاهی در جیره مربوط به دوره رشد حاوی کنجاله سویا و کنجاله کلزا نسبت به کنجاله تخم پنبه بطور معنی داری افزایش نشان داد (P<0.05). میزان خوراک مصرفی در جیره حاوی کنجاله سویا نسبت به کنجاله تخم پنبه در هر دو دوره پرورش بیشتر بود (P<0.05). در دوره رشد وزن بدن جوجه های تغذیه شده با کنجاله سویا نسبت به کنجاله کلزا و همچنین جوجه های تغذیه شده با کنجاله کلزا نسبت به کنجاله تخم پنبه بیشتر بود (P<0.05) شاخص تولید جوجه های تغذیه شده با کنجاله سویا نسبت به تخم پنبه در دوره رشد افزایش معنی داری داشت (P<0.05) در دوره رشد وزن سینه جوجه های مربوط به جیره حاوی کنجاله سویا و کنجاله کلزا نسبت به کنجاله تخم پنبه بطور معنی داری افزایش نشان داد (P<0.05). نتایج نهایی این آزمایش نشان داد که کنجاله کلزا در بسیاری از فاکتورها (خوراک مصرفی، درصد وزن سینه و قابلیت هضم ماده خشک در 42 روزگی) تفاوت معنی داری با کنجاله سویا نداشت.

در این پژوهش، با آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره، اثر روش تلقیح اسپرم و فاصله زمانی بین دو تلقیح بر درصد باروری و جوجه درآوری مرغ های بومی بررسی شد. روش تلقیح اسپرم شامل؛ روش تلقیح مورد استفاده در مزرعه اصلاح نژاد مرغ بومی فارس (M1) و روش آزمایشی (M2) و فاصله زمانی بین دو تلقیح شامل فاصله های زمانی  (T1) 7و  (T2) 14روز بود. از 120 قطعه مرغ بومی و 40 قطعه خروس بومی 7 ماهه استفاده شد. تلقیح مرغ ها به مدت 10 هفته انجام شد. تخم مرغ ها از روز دوم پس از تلقیح، جمع آوری شدند و جوجه کشی به منظور تعیین درصد جوجه دهی کل و باروری استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر روش تلقیح، فاصله زمانی بین دو تلقیح و اثرات متقابل آنها بر درصد تخم گذاری معنی دار نیست. اثر روش تلقیح بر درصد باروری، جوجه دهی کل و جوجه دهی تخم مرغ های بارور معنی دار بود که روش دوم تلقیح نتایج بهتری نسبت به روش اول نشان داد. درصد باروری و جوجه درآوری به طور معنی داری در تیمار T1 در مقایسه با تیمار T2 بالاتر بود. درصد جوجه دهی کل در تیمار M1T2 به طور معنی داری کمتر از بقیه تیمارها بود. در بین تمام تیمارها، بیشترین درصد باروری (79.20 درصد) و کمترین آن (48.21 درصد) به ترتیب مربوط به تیمارهای M2T1 و M1T2 بود. تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی از نظر درصد جوجه دهی تخم مرغه ای بارور مشاهده نشد. بهترین نتایج از نظر درصد باروری و جوجه درآوری مربوط به تیمار M2T1 بود و استفاده از آن در برنامه های تلقیح مصنوعی مرغه ای بومی توصیه می شود.

هدف اصلی این تحقیق بررسی نیازهای آموزشی اعضای تعاونی های مرغداران پیرامون مدیریت تولید مرغ گوشتی و عوامل موثر بر نیازهای آموزشی مزبور می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - همبستگی بوده که با رویکرد پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این تحقیق را اعضای تعاونی های تولیدکننده مرغ گوشتی در استان خراسان جنوبی که تعداد آنها 413 نفر می باشند و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 144 نفر تعیین شد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. همچنین تعداد 22 کارشناس صاحب نظر در زمینه علوم دامی و دامپزشکی شاغل در سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل دامپزشکی استان خراسان جنوبی از طریق سرشماری انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات تحقیق پرسشنامه بود و روایی آن توسط پانل متخصصان احراز گردید و پایایی پرسشنامه تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 0.88 درصد محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد که موارد آشنایی با نحوه واکسیناسیون، آشنایی با سیستم های آبخوری و شناسایی کیفیت آب و آشنایی با نحوه کنترل سرمازدگی و گرمازدگی در جوجه ها مهم ترین نیازهای آموزشی تولیدکنندگان مرغ گوشتی می باشند. همچنین، بین تعداد طیور تولیدی، میزان درآمد حاصل از تولید مرغ گوشتی با نیازهای آموزشی تولیدکنندگان مرغ گوشتی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، این در حالی است که بین میزان تحصیلات، میزان دسترسی به شهر، کانال های ارتباطی - اطلاعاتی و شیوه های آموزشی مناسب با نیازهای آموزشی تولیدکنندگان مرغ گوشتی رابطه منفی و معنی داری مشاهده شد. میزان دسترسی به شهر، شیوه های آموزشی مناسب، میزان تحصیلات و تعداد طیور به عنوان متغیرهایی بودند که بیشترین سهم را در میزان تغییرات متغیر وابسته (نیازهای آموزشی تولیدکنندگان مرغ گوشتی) داشتند و این متغیرها در کل، 42 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کردند.