روانشناسی مدرسه
سال:1396 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی تاثیر دینداری در توسعه کارآمدی معلمان دبیرستان های ناحیه یک اردبیل در سال تحصیلی 95-1394 اجرا شده است. از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی، از لحاظ نوع روش، توصیفی- همبستگی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات روش تحقیق میدانی است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه معلمان دبیرستان های ناحیه یک اردبیل می باشد که برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 196 معلم با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. به منظورگردآوری داده های مورد نیاز، از پرسشنامه استاندارد دینداری گلاک و استارک و پرسشنامه محقق ساخته کارآمدی معلمان استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS و برای تحلیل فرضیه های تحقیق از ضریب رگرسیون تک متغیره و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج بدست آمده از تحقیق حاکی از این است که دینداری در توسعه کارآمدی معلمان تاثیر مثبت معنی داری دارد. همچنین ضریب بتا نشان می دهد که دینداری 40 درصد تغییرات توسعه کارآمدی معلمان را پیش بینی می کند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه حافظه کاری، باورهای خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب آزمون با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی پسرانه شهر تهران انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر که به صورت توصیفی همبستگی صورت گرفته شامل دانش آموزان پسر پایه ششم مدارس ابتدایی شهر تهران در سال 1395 بود که نمونه ای بر اساس جدول کرجسی و مورگان، متشکل از 373 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای بر اساس نواحی آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب گردید. برای سنجش حافظه کاری از پرسشنامه حافظه فعال دانیمن و کارپنتر استفاده شد. به منظور سنجش باورهای خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب آزمون از گویه های مرتبط در پرسشنامه راهبردهای انگیزشی که توسط پینتریچ و دی گروت تدوین شده است، استفاده شد و معدل پایانی دانش آموزان نیز به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی منظور گردید. در این پژوهش، علاوه بر آمارهای توصیفی، با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام جهت پیش ینی رابطه حافظه کاری، باورهای خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب آزمون با پیشرفت تحصیلی استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با نمرات حافظه کاری و باورهای خودکارآمدی تحصیلی رابطه مثبت و معنی دار و با اضطراب آزمون رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که اضطراب آزمون بیش از دو متغیر دیگر در تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است. براین اساس، لازم است تا مدارس به طور اعم و معلمان به طور اخص با اتخاذ راهکارهای مناسب و کاهش اضطراب آزمون، در جهت افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گام بردارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر سازگاری و میزان تکانشوری (بی توجهی، حرکتی و بی برنامگی) دانش آموزان زورگو بود. این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان زورگو در سال تحصیلی 94-1393 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی از میان جامعه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تجدیدنظر شده زورگویی اولویوس، پرسشنامه سازگاری دانش آموزان و مقیاس تکانشوری استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد بین دانش آموزان زورگو گروه آزمایش و گروه کنترل در سازگاری (تحصیلی، اجتماعی و هیجانی) و تکانشوری (بی توجهی، حرکتی و بی برنامگی) تفاوت معناداری در سطح (P£0.001) وجود دارد. به عبارت دیگر میانگین مولفه های سازگاری و تکانشوری گروه آزمایش بعد از آموزش مهارت های زندگی متفاوت است. این نتایج حاکی است که آموزش مهارت های زندگی می تواند سازگاری و تکانشوری دانش آموزان زورگو را تعدیل نماید.

پژوهش حاضر به تبیین نقش رفتار شهروندی سازمانی دبیران در رابطه با توانمندسازی روان شناختی و رضایت شغلی می پردازد. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، مجموع دبیران مرد و زن مقطع متوسطه آموزش و پرورش (ناحیه 1 و 2) شهرستان سنندج در سال تحصیلی 96-95 می باشد. بر اساس نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای تعداد 109 دبیر به صورت تصادفی، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه های رضایت شغلی فیلد و روث، توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر و رفتار شهروندی سازمانی ارگان و کانوسکی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تفاوت میانگین ها انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه های توانمندسازی روان شناختی و رفتار شهروندی سازمانی، حدود 37 درصد رضایت شغلی دبیران را پیش بینی می کنند. بین ابعاد خودمختاری و رشد حرفه ای با رضایت شغلی دبیران رابطه معناداری وجود دارد (P<0.05). بین مولفه های نوع دوستی، وجدان و وظیفه شناسی، رفتار مدنی و ادب و احترام با رضایت شغلی، رابطه معنی داری وجود دارد (P<0.05). بین ابعاد معنا داری در شغل، خوداثربخشی، خودمختاری و تاثیرگذاری با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معناداری وجود دارد (P<0.05). همچنین رضایت شغلی و توانمندسازی روان شناختی دبیران زن و مرد تفاوت وجود ندارد. توجه به مفاهیم توانمندسازی روان شناختی و رفتار شهروندی سازمانی و کمک به استقرار آن ها در نظام آموزشی، در رابطه معنی دار با رضایت شغلی، می تواند در جهت بهبود عملکرد و بازدهی مراکز آموزشی مفید باشد.

هدف از این پژوهش تعیین رابطه اهداف پیشرفت با احساس تعلق به مدرسه و نشاط ذهنی دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر پایه دوم، دوره متوسطه دوم، ناحیه دو شهرکرمان در سال تحصیلی1396- 1395 می باشد که از بین آنان نمونه ای به حجم 300 نفر (207 دختر، 93پسر)، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. و با استفاده از پرسشنامه اهداف پیشرفت (الیوت و مک گریگور)، پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (بری و بتی) و مقیاس نشاط ذهنی حالتی (رایان و فردریک)، اقدام به جمع آوری اطلاعات شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از میانگین، انحراف استاندارد، همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام، استفاده شد. نتایج نشان داد در زمینه اهداف پیشرفت، بین جهت گیری های رویکردی-تبحری و رویکردی-عملکردی با احساس تعلق به مدرسه و نشاط ذهنی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد جهت گیری رویکردی-تبحری توانسته است بر احساس تعلق به مدرسه با مقدار (7.1) درصد واریانس تاثیر بگذارد و آنرا پیش بینی کند. همچنین جهت گیری رویکردی-عملکردی توانسته بر نشاط ذهنی با مقدار (0.11) درصد واریانس تاثیر بگذارد و آنرا پیش بینی کند، و در گام دوم، جهت گیری رویکردی-تبحری توانسته بر نشاط ذهنی با مقدار (0.13) درصد واریانس تاثیر بگذارد و آنرا پیش بینی نماید.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه تاب آوری بر کنترل خشم و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان تکانشور بود. پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دبیرستان شهید غفاری شهرستان کامیاران در سال 95-94 تشکیل می دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 30 نفر که در پرسشنامه تکانشوری بارات نمره های بالایی داشتند انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش، آموزش تاب آوری را طی 9 جلسه60 دقیقه ای دریافت نمودند در حالی که گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خشم ﺣﺎﻟﺖ-ﺻﻔﺖ اسپیلبرگر و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف استفاده شد. داده ها با روش آماری کورایانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایح تجزیه و تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش تاب آوری می تواند موجب بهبودی بهزیستی روان شناختی و کنترل خشم دانش آموزان تکانشور شود. بنابراین، توجه به اثربخشی آموزش تاب آوری بر متغیرهای مرتبط بابهزیستی روان شناختی و کنترل خشم در دانش آموزان تکانشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

هدف پژوهش، تعیین اثربخشی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد بر بهبود اختلالات اضطرابی دانش آموزان آزاردیده جنسی بود. روش پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. به این منظور، 14 نوجوان دختر آزاردیده جنسی با دامنه سنی 12 تا 18 سال به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. داده ها در مرحله پیش آزمون با استفاده از مقیاس اضطراب مرتبط با اختلالات هیجانی در کودکان و نوجوانان (SCARED-71) جمع آوری شد. سپس درمان حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد بین 5 تا 8 جلسه برای گروه آزمایشی اجرا شد و در پایان از تمام افراد گروه آزمایشی و کنترل، پس آزمون گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد در بهبود اختلالات اضطرابی افراد آزاردیده جنسی، در مقیاس های وحشت زدگی، اضطراب فراگیر، وسواسی-اجباری و استرس پس-آسیبی موثر است. بنابراین نتیجه می گیریم درمان حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد برای بهبود این دسته از اختلالات موثر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین عزت نفس و فرسودگی شغلی معلمان با عملکرد آنها در تدریس زبان انگلیسی در میان معلمان دبیرستان انجام گرفت. روش تحقیق این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بوده است و جامعه آماری شامل کلیه معلمان زبان انگلیسی دبیرستان های شهر کرج بوده که در سال تحصیلی 95-94 در مدارس این شهر مشغول به تدریس بودند. نمونه آماری این مطالعه 144 (58 زن و 86 مرد) معلم بود که انگلیسی را بعنوان زبان خارجی تدریس میکردند و به روش در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه استاندارد فرسودگی شغلی و پرسشنامه محقق ساخته عزت نفس معلم استفاده گردید. پس از تحلیل آماری و بررسی متغیرها نتایج زیر حاصل شد: عزت نفس معلمان زبان انگلیسی بر فرسودگی شغلی آنها تاثیر گذاشته و بین این دو رابطه معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج بدست آمده، معلمان زبان انگلیسی با عزت نفس بالاتر شانس کمتری نسبت به تجربه فرسودگی شغلی در طول دوران تدریس شان داشتند و بالعکس. همچنین، مولفه های عزت نفس روابط متفاوتی با فرایند فرسودگی شغلی داشتند. یافته های پژوهش حاضر میتوانند برای معلمان، مدیران و افرادی که به نوعی در بحث آموزش و پرورش درگیرند مفید واقع شوند.

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط سبک دلبستگی به والدین، هوش معنوی و جنسیت با بهزیستی روان شناختی در نوجوانان تیزهوش بود. جامعه این پژوهش شامل تمام دانش آموزان تیزهوش شهر قم در سال تحصیلی 94-95 بود. نمونه این پژوهش شامل 299 نفر (151 پسر و 148 دختر) از دانش آموزان متوسطه دوم بودکه برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه دلبستگی به والدین، پرسشنامه خود سنجی هوش معنوی و مقیاس 18 سوالی پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف استفاده شد. برای تحلیل یافته ها از آزمون آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین هوش معنوی و دلبستگی ایمن به والدین با بهزیستی روان شناختی و مولفه های آن در دانش آموزان تیزهوش رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد و دلبستگی به والدین 37 درصد از تغییرات بهزیستی روان شناختی را تبیین می کند. همچنین نتایج نشان داد که نمره بهزیستی روان شناختی دختران بهتر از پسران است، ولی جنسیت نقش تعدیل کنندگی نداشت. در نتیجه هوش معنوی و دلبستگی ایمن به والدین با بهزیستی روان شناختی رابطه مستقیم دارد و جنسیت نیز در آن موثر است.