روانشناسی مدرسه
سال:1394 | دوره:4 | شماره:2 (پیاپی 14) |تعداد مقالات:8

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش تاب آوری بر فشار روانی دانش آموزان دختر دبیرستانی ساکن در خوابگاه بود. بدین منظور از بین کلیه دانش آموزان دبیرستانی ساکن در خوابگاه های شهرستان آباده، 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. پژوهش به روش نیمه آزمایشی و با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام گرفت. از بین دو گروه آزمایش و گواه، گروه آزمایش 9 جلسه آموزش تاب آوری دریافت کردند. میزان استرس هر دو گروه، پیش از آغاز طرح و پس از اجرای طرح به وسیله پرسشنامه استرس هری مورد سنجش قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی مستقل و روش تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و گروه گواه وجود دارد، بدین معنا که آموزش برنامه تاب آوری موجب کاهش معنادار در میانگین نمرات استرس گروه آزمایش نسبت به گروه گواه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش برنامه تاب آوری می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید برای کاهش فشار روانی دانش آموزان به کار رود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی - رفتاری بر کاهش استرس تحصیلی ناشی از انتظارات خود و والدین در دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان که تحت تاثیر استرس تحصیلی قرار داشتند، طراحی شده است. با استفاده از یک غربالگری اولیه، 250 دانش آموز سال اول دبیرستان از طریق پرسشنامه استرس انتظارات تحصیلی ارزیابی شدند. از این تعداد، 85 دانش آموز بر اساس اکتساب نمرات 1 انحراف معیار بالاتر از میانگین دارای استرس انتظارات تحصیلی بالا در نظر گرفته شدند که از بین آنها تعداد 54 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت شیوه های آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی - رفتاری قرار گرفت، در حالی که در این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس استرس تحصیلی ناشی از انتظارات خود و والدین مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنادار وجود نداشت، اما آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی - رفتاری در گروه آزمایش، نمرات استرس انتظارات تحصیلی را بطور معنی داری کاهش داد. بنابراین برنامه آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی - رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در سطوح گروه های هدف و جمعیت عمومی مراکز مشاوره مدارس در نظر گرفته شود و از طریق کاهش استرس تحصیلی دانش آموزان به افزایش بهره وری محیط آموزشی کمک کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر خودپنداره و احساس تنهایی دانش آموزان با آسیب شنوایی است. طرح پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر با آسیب شنوایی مقطع راهنمایی شهرستان ساری در سال تحصیلی 90-1389 بود. نمونه ای به حجم 30 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جای دهی شدند. برای جمع آوری داده ها ازمقیاس تجدیدنظر شده احساس تنهایی و مقیاس خودپنداره راجرز استفاده شد و برای گروه آزمایش، آموزش مهارت های ارتباطی در 8 جلسه 90 دقیقه ای برگزار شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد آموزش مهارت های ارتباطی موجب کاهش احساس تنهایی و افزایش میزان خودپنداره دانش آموزان با آسیب شنوایی می شود. این نتایج می تواند پشتوانه ای برای کاربست آموزش مهارت های ارتباطی درکنار دوره های آموزش تحصیلی برای دانش آموزان با آسیب شنوایی باشد.

هدف از این مطالعه، بررسی اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی و ارتباط آن با انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، متشکل از کلیه دانش آموزان دبیرستانی بودند که در سال تحصیلی 1392- 1391، در دبیرستان های شهر خلخال مشغول تحصیل بودند. از بین این جامعه، نمونه ای به حجم 303 نفر (128 پسر و 175 دختر)، با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده و با استفاده از ابزارهای انگیزش پیشرفت هرمنس و مقیاس اهمال کاری تحصیلی، اقدام به جمع آوری اطلاعات شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تحلیل واریانس یک متغیری، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین برخی از مولفه های اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان پسر و دختر و دانش آموزان پایه های مختلف تحصیلی تفاوت معنا دار وجود دارد. همچنین یافته ها دلالت بر آن دارند که بین اهمال کاری تحصیلی و مولفه های آن با انگیزش پیشرفت دانش آموزان رابطه معنا دار وجود دارد (P<0.01). این نتایج تلویحاتی را برای فهم اهمال کاری تحصیلی و استفاده از مداخلات تحصیلی برای تاثیرگذاری روی آن را به دنبال دارد.

هدف این مطالعه، مقایسه سیستم های بازداری - فعال سازی رفتاری و وضوح هیجانی در دانش آموزان با و بدون تجربه تروماتیک بود. در یک مطالعه مقطعی، تعداد 1000 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از بین مدارس شهر مشهد انتخاب و پس از غربالگری، در دو گروه دارای (253 نفر) و بدون تجربه تروماتیک (309 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرند کردن حوادث تروماتیک - فرم خود گزارش دهی، مقیاس ضربه رویداد - تجدیدنظر شده، مقیاس رگه های فراخلقی و مقیاس فعال سازی - بازداری رفتاری استفاده شد. نتایج نشان دادکه دانش آموزان با تجربه تروماتیک در سیستم فعال سازی - بازداری رفتاری و وضوح هیجانی میانگین نمرات کمتری دارند (P<0.001). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیزنشان داد که سیستم فعال سازی رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و وضوح هیجانی 19 درصد از واریانس علائم استرس پس از سانحه را در افراد با تجربه تروما به طور معناداری تبیین می کند. این نتایج بیان می کندکه دانش آموزان با تجربه تروما در سیستم بازداری - فعال سازی رفتاری با مشکلات بیشتری مواجه بوده و وضوح هیجانی کمتری دارند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه و پیش بینی اعتماد و رفتار شهروندی سازمانی معلمان از طریق ویژگی های سازمانی مدارس انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان مدارس متوسطه ناحیه دو آموزش و پرورش شهر ارومیه بوده که از میان آنان 159 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی، فرهنگ سازمانی و پرسشنامه رسمیت سازمانی استفاده شد. داده های به دست آمده از طریق روش همبستگی و تحلیل رگرسیون به روش گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین ویژگی های سازمانی مدارس (به غیر از اندازه سازمانی) با اعتماد و رفتار شهروندی معلمان رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. از بین ویژگی های سازمانی مدارس، متغیر فرهنگ سازمانی تاثیر معنی دار و مثبتی بر روی اعتماد و رفتار شهروندی دارد. فرهنگ سازمانی 51 درصد واریانس اعتماد کارکنان و 18 درصد واریانس رفتار شهروندی آنان را تبیین نمود.

هدف این مطالعه توصیفی، تعیین نقش رفتارهای نوع دوستانه و گرایشات مذهبی در پیش بینی مشارکت اجتماعی و سیاسی دانش آموزان مقطع متوسطه اردبیل بود. نمونه پژوهش، شامل 395 دانش آموز دختر و پسر شاغل به تحصیل در پایه های سوم و چهارم بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده بودند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رفتار نوع دوستانه و گرایشات مذهبی و چک لیست مشارکت اجتماعی و سیاسی استفاده شد. نتایج پژوهش که با روش همبستگی تحلیل شد نشان داد که نوع دوستی و گرایش عملی به مذهب با مشارکت اجتماعی همبستگی معناداری دارد، در صورتی که فقط نوع دوستی با مشارکت سیاسی همبستگی مثبت معنی داری دارد. تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که 21.8 درصد واریانس مربوط به مشارکت اجتماعی و 11.1 درصد واریانس مربوط به مشارکت سیاسی از طریق رفتارهای نوع دوستانه و گرایشات مذهبی تبیین می شود. نتایج نشان می دهد که افزایش سطح رفتارهای نوع دوستانه و تقویت گرایشات مذهبی، می تواند مشارکت اجتماعی و سیاسی را افزایش دهد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان دارای اختلال ADHD بود. برای وصول به این هدف، از بین جامعه آماری که شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال ADHD پایه چهارم، پنجم و ششم ابتدایی شهر اردبیل در سال تحصیلی 93-1392 بود، 32 دانش آموز مبتلا به اختلال ADHD به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسش نامه محقق ساخته، پرسشنامه کانرز والدین، مصاحبه بالینی، مجموعه آزمون استاندارد شده حساب یا آزمون پیشرفت تحصیلی و تشخیصی ریاضی شلو و آزمون عملکرد پیوسته بود. ضمن آنکه روش تحقیق پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با کار آزمایی بالینی است که با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه انجام شد، داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین دو گروه دانش آموزان دارای اختلال ADHD و گروه کنترل در نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی ریاضی تفاوت معنی داری وجود دارد؛ بدین معنا که نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی ریاضی بین دو گروه بعد از آموزش توانبخشی شناختی متفاوت است. می توان نتیجه گرفت که از مداخله توانبخشی شناختی می توان برای بهبود نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال ADHD استفاده کرد.