نظام ها و خدمات اطلاعاتی
سال:1395 | دوره:5 | شماره:1-2 (پیاپی 17-18) |تعداد مقالات:8

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین تاثیر نقش خانواده (از جنبه های مختلف) بر خواندن نوجوانان عضو کتابخانه های عمومی شهر سنندج انجام شد.روش پژوهش: این پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، والدین اعضای نوجوان فعال کتابخانه های عمومی شهر سنندج در نظر گرفته شده است. این آمار که با استفاده از قابلیت تهیه گزارش اعضاء به تفکیک رده سنی، در نرم افزار کتابخانه ای سامان به دست آمده، شامل 1500 نفر می باشد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان برخورداری، جایگاه کتابخانه در خانواده، تعاملات والدین و فرزندان با یکدیگر و نگرش مثبت والدین به خواندن فرزندان، رابطه ی معناداری وجود دارد؛ یعنی با افزایش این متغیرها، متغیر میزان خواندن نیز بطور نسبی افزایش می یابد. از سوی دیگر بین سطح تحصیلات والدین با میزان خواندن فرزندان نوجوان ارتباط معناداری دیده نمی شود.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه معنادار بین میزان برخورداری، جایگاه کتابخانه در خانواده، تعاملات والدین و فرزندان با یکدیگر و نگرش مثبت والدین به خواندن فرزندان با میزان خواندن فرزندان نوجوان می باشد؛ یعنی با افزایش این متغیرها، متغیر میزان خواندن نیز بطور نسبی افزایش می یابد. در حالیکه بین سطح تحصیلات والدین با میزان خواندن فرزندان نوجوان ارتباط معناداری دیده نمی شود؛ بنابراین شناخت و بررسی عوامل موثر بر مطالعه و خواندن نوجوانان می تواند کتابخانه های عمومی را در جهت برنامه ریزی های بهتر با دید کارشناسانه در جهت مشاوره به خانواده ها کمک کند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی از نظر مجموعه سازی، نحوه ارائه خدمات، سازماندهی، نیروی انسانی، بودجه و همچنین میزان همخوانی آن ها با رهنمودهای ایفلا انجام شده است.روش: روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی است. جامعه آماری همه کتابخانه های مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی به تعداد 23 کتابخانه بود. ابزار گردآوری داده، پرسشنامه پژوهشگر ساخته است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی نظیر فراوانی و درصد استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که فضای اختصاص یافته، دکوراسیون و رنگ آمیزی مناسب کتابخانه ها متناسب با علائق کودکان و نوجوانان بوده و با رهنمودهای ایفلا همخوانی دارد. کتابداران به فراگیری مهارت های جدید و ارتقای حرفه ای درزمینه رایانه علاقه مند هستند که این مساله با رهنمودهای ایفلا همخوانی دارد. کتابداران 22 کتابخانه با مفاهیم تخصصی ادبیات کودکان آشنا هستند و خدمات کتابخانه ها به گروههای سنی 7 تا 11 سال و 12 تا 17 سال ارائه می شود. خدمات آموزشی و خدمات مرجع برای کودکان و نوجوانان در 100 درصد کتابخانه ا، اجرای برنامه های خلاق و قصه گویی، کتابخوانی و نقد کتاب در 100 درصد کتابخانه ها مورد توجه قرار می گیرد. 69.6 درصد کتابخانه ها در تامین منابع از امانت بین کتابخانه ای استفاده نمی کنند که این مساله با رهنمودهای ایفلا همخوانی ندارند.ارزش / اصالت: بیشتر مطالعات انجام شده درحوزه موضوعی پژوهش حاضر در خصوص تطبیق کتابخانه های مدارس، آموزشگاهی، دانشگاهی، تخصصی با استانداردهای ایفلا بوده و با توجه به عدم ارتباط مستقیم این کتابخانه ها با کتابخانه های کانون، مطالعه وضعیت کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان غربی ضروری به نظر می رسید.

هدف: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با هدف شناسایی رابطه رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه های عمومی در استان زنجان انجام گرفته است.روش: روش پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است. در رابطه با جامعه آماری کتابداران، تمام جامعه موردبررسی و مطالعه قرار گرفتند که تعداد 123 پرسشنامه توزیع شد و برای انتخاب نمونه از جامعه 50 هزار نفری کاربران، روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد و تعداد 384 پرسشنامه توزیع گردید. آزمون های آماری مورداستفاده پیرسون، اسپیرمن و... بود و داده های جمع آوری شده به وسیله نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر این است که سطح رضایت کتابداران در بعد رابطه ی شیوه اداره و سرپرستی، منزلت اجتماعی، آموزش و فعالیت های فوق برنامه، حقوق و مزایا با میزان رضایت شغلی در سطح اطمینان 99 درصد تایید می شود و در بعد نوع فرهنگ سازمانی و رابطه ی تاثیر رضایت کتابداران و رضایت کاربران مورد تایید واقع نمی شود. درنتیجه رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مولفه موردمطالعه پژوهش (فرهنگ سازمانی، شیوه ی اداره و سرپرستی، آموزش و فعالیت های فوق برنامه، محتوا و منزلت اجتماعی شغل، سیستم حقوق و مزایا) در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تاثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه ها ندارد.بحث و نتیجه گیری: رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مولفه موردمطالعه پژوهش در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تاثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه ها ندارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وب سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیدگاه کاربران انجام شده است.روش: پژوهش حاضر پیمایشی - توصیفی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه (با ضریب آلفای کرونباخ 0.915) است که میان 100 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران توزیع و 76 پرسشنامه تکمیل و مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد میزان رضایت کاربران از مفید بودن وب سایت 2.84، از صحت و اعتبار 3.16، از راهبری مناسب 3.25، از دامنه و محتوای مناسب 3.14، از راهنمای مناسب بازدیدکنندگان 3.01، از وجود ابزارهای مناسب جستجو 2.59 و از طراحی، کاربرپسندی و رابط ها و برون دادهای مناسب 2.94، است؛ ازاین رو به طور کلی رضایت کاربران از وب سایت به ترتیب مربوط به راهبری مناسب وب سایت، صحت و اعتبار مطالب، دامنه و محتوای مناسب، وجود ابزار راهنمای مفید، داشتن طراحی، کاربرپسندی و رابط ها و برون دادهای مناسب، مفید بودن و داشتن امکانات جستجوی مناسب است؛ در مجموع، وب سایت مورد بررسی، انتظارات کاربران را از نظر دریافت اطلاعات برآورده می کند.نتیجه گیری: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید به برنامه ریزی های مستمر برای ارائه اطلاعات مفید و معتبر به گونه ای کاربر پسند در وب سایت خود اقدام کند تا ضمن برآورده کردن نیازهای کاربران داخلی خود، زمینه حضور موثرتر در محیط وب جهانی نیز فراهم شود.

هدف: هدف پژوهش، تعیین رابطه ی ادراک از عوامل محیط کار (نقش های شغلی و ویژگی های شغل) و بیگانگی با کار در کتابداران دانشگاه های آزاد شهر تهران می باشد.روش: روش پژوهش، پیمایشی - تحلیلی است. جامعه ی آماری شامل 119 نفر کتابداران تمامی کتابخانه های دانشگاه های آزاد شهر تهران می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ها ی ادراک از عوامل محیط کار با 63 سوال در مقیاس هفت سطحی، و بیگانگی با کار مشتمل بر 20 سوال در طیف چهار سطحی است. از میان پرسشنامه های توزیع شده، تعداد 100 پرسشنامه (84%) تکمیل و برگشت داده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد بیگانگی با کار با هیچ یک از ویژگی های جمعیت شناختی رابطه ی معناداری ندارد و سابقه ی کار با ویژگی های شغلی رابطه ی معنادار دارد.نتیجه گیری: به طور کلی کتابداران جامعه ی مورد پژوهش با کار بیگانه نیستند ولی از نظر گرانباری نقش، بیشترین نارضایتی را داشته اند. عوامل تعارض نقش و فشار نقش با نمره ی بیگانگی با کار کارمندان ارتباط معنادار منفی داشت، به گونه ای که با افزایش هریک، میزان بیگانگی با کار کاهش می یابد و عامل هویت تکلیف، ارتباط معنادار مثبت دارد؛ یعنی با افزایش هویت تکلیف، میزان بیگانگی با کار کاهش می یابد.

هدف: نقشه مفهومی، بازنمایی تجسمی روابط معنادار بین مفاهیم است که در ذهن فراگیر به هم مرتبط شده است. بنابراین لزوم توجه به استفاده از نقشه های مفهومی در بافت های گوناگون دانشگاهی حائز اهمیت است. هدف این پژوهش شناسایی کاربردهای نقشه های مفهومی جهت تسهیل و بهبود فعالیت های دانشگاهی است.روش: روش تحقیق در این مطالعه، کتابخانه ای است که با بررسی متون گذشته و حال صورت گرفته است. کلیدواژه «نقشه مفهومی» در پایگاه های اطلاعاتی معتبر فارسی و انگلیسی جستجو و متن کامل مقالات بررسی شدند. این مقاله با معرفی نقشه مفهومی، مراحل ساخت و معرفی نرم افزارهای ساخت نقشه مفهومی آغاز و در ادامه کاربرد نقشه های مفهومی در محیط های دانشگاهی مورد بررسی قرار می گیرد.یافته ها: نتایج حاکی از کاربرد موثر استفاده از نقشه مفهومی در حوزه های مختلف دانشگاهی دارد. کاربرد نقشه های مفهومی در بهبود یاددهی، یادگیری، پیشرفت تحصیلی، تفکر انتقادی، درک مطلب، خلاقیت، آموزش به بیمار، بازیابی اطلاعات و همچنین ارتباط نقشه مفهومی و هستی شناسی از جمله کاربردهای نقشه مفهومی جهت تسهیل و بهبود فعالیت های دانشگاهی است.نتیجه گیری: نقشه مفهومی بعنوان یک ابزار قدرتمند آموزشی، ارتباط بین مفاهیم را به وضوح نشان داده، موجب سازماندهی مطالب در ذهن می شود و در نتیجه یادگیری معنادار صورت می گیرد. بنابراین در مقایسه با سایر روش های آموزشی، نقشه مفهومی موفق تر عمل کرده است.

هدف: بررسی نقش سازماندهی دانش به عنوان یک حوزه مطالعاتی در جامعه و رابطه آن با ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جامعه است. در پژوهش حاضر از نظریه حوزه عمومی هابرماس یکی از نظریه های مطرح علوم اجتماعی استفاده شده است تا مشخص گردد که سازماندهی اسناد و مدارک تابعی از ساختارهای اجتماعی هستند، از آن تاثیر می گیرند و خود نیز می تواند بر ساختارهای ساماندهی اجتماعی تاثیرگزار باشند.روش: پژوهش از نوع کتابخانه ای و روش انجام آن تحلیل کیفی است.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد سازماندهی دانش یک فعالیت اجتماعی است که از طریق انتخاب، دسترسی و ساماندهی اسناد و مدارک حوزه های مختلف در پی ایجاد فضایی از آثار مکتوب است تا در آن گفتگو و تبادل ایده شکل گرفته تا نوعی اجماع عقیده عقلانی یا خرد جمعی شکل گیرد که در آن همه ادعاها از حوزه های مختلف از طریق گفتمان عقلانی مورد نقد، قبول و یا رد قرار بگیرد. سازماندهی دانش می تواند در عینیت یافتن و بازنمون حوزه عمومی نقش داشته باشد. سازماندهی دانش متاثر ازساختارهای سامان دهنده ی جامعه و حوزه عمومی است و خود نیز می تواند بر آن تاثیرگزار باشد.ارزش / اصالت: پژوهش حاضر جزو اولین مقاله هایی است که سازماندهی دانش را از بعد اجتماعی و بر اساس یک نظریه اجتماعی بررسی نموده است. این پژوهش می تواند گام نخستی برای معرفی سازماندهی به عنوان یک حوزه مطالعاتی مستقل که دارای بنیادهای نظری خاص خود است، درنظر گرفته شود.

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان) از دید کاربران بر اساس مدل لایب کوال است.روش پژوهش: در این پژوهش از روش تحقیق پیمایشی - توصیفی استفاده شده است. جامعه پژوهش اعضای فعال کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان در سال 1393 بوده و حجم نمونه با توجه به جدول کرجسی و مورگان (1970) برابر 293 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد لایب کوال می باشد که از وب سایت لایب کوال اخذ و ترجمه گردیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در سطح توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و در سطح استنباطی شامل تحلیل واریانس چندعاملی، آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن می باشد.یافته ها: نتایج پژوهش نشانگر این است که نمره کل کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان برابر 6.2949 بوده که با توجه به طیف 9 گزینه ای لیکرت ازنظر پاسخ دهندگان کیفیت خدمات بیش ازحد متوسط است. همچنین با توجه به سطح انتظارات کاربران، میانگین خدمات ارائه شده به کاربران برابر (6.13) بوده که بالاتر از میانگین حداقل انتظارات برابر (5.9557) و پایین تر از میانگین حداکثر انتظارات کاربران برابر (6.7564) بوده است.نتیجه گیری: خدمات کتابخانه های واحد از کیفیت کافی برخوردار بوده و کتابخانه ها توانسته اند حداقل انتظارات کاربران را در هر سه بعد برآورده نمایند ولی تا سطح خدمات مطلوب فاصله دارند. همچنین نتایج حاکی از این است که بعد تاثیر خدمات دارای میانگین بیشتری نسبت به سایر ابعاد و بعد کتابخانه به عنوان یک مکان دارای میانگین کمتری نسبت به سایر ابعاد بوده است.