آبزیان و شیلات
سال:1390 | دوره:2 | شماره:8 |تعداد مقالات:8

در این تحقیق اثرات پالایشی ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (Tetraselmis suecica) مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق بررسی قابلیت تراکم های مختلف این ریزجلبک در حذف ازت و فسفر پساب بود. بدین منظور ریزجلبک تتراسلمیس سواسیکا (T. suecica) در شرایط ثابت آزمایشگاهی با سه تراکم اولیه (105×5 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم پایین، 106×1 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم متوسط و 106×2 سلول در میلی لیتر بعنوان تراکم بالا) در 250 میلی لیتر پساب به منظور بررسی اثرات پالایشی طی مدت 14 روز پرورش داده شد. طی دوره پرورش غلظت فسفات و فرم هایی از نیتروژن مانند نیتروژن نیتریتی و نیتروژن نیتراتی توسط روش های استاندارد اندازه گیری با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر ماورا بنفش تعیین گردید. تراکم های متوسط و بالای این ریزجلبک میزان حذفی برابر با 80% نیترات و 71.8% فسفات و 56.3% نیتریت را از پساب تحت آزمایش نشان دادند. این نتایج، توانایی ریزجلبک را در کاهش ازت و فسفر پساب و امکان کاربرد آن جهت تصفیه پساب ها نشان می دهد بطوری که تراکم های بالاتر میزان حذف ازت و فسفر بیشتر و نتایج رضایتبخش تری را نشان می دهند.

ویتامین ها ترکیبات آلی پیچیده ای هستند، که اهمیت حیاتی برای ماهیان داشته و کمبود آنها باعث اختلالات شدید در بدن می گردد. نه جیره غذایی شامل ترکیبی از مقادیر 0، 100 و 400 میلی گرم ویتامین C و 0، 100 و 400 میلی گرم ویتامین E در کیلوگرم غذا در 2 تکرار و به مدت 15 هفته جهت پرورش ماهیان استرلیاد در نظر گرفته شدند. تعداد 270 عدد ماهی استرلیاد با وزن متوسط 14.28±350.92 گرم به 18 تانک فایبرگلاس معرفی گردیدند. در پایان آزمایش تست استرس (شامل قرار گرفتن در معرض هوا، کاهش حجم آب و قطع هوادهی) انجام و 3 عدد ماهی از هر تانک به طور تصادفی خونگیری شدند. نتایج نشان داد که پس از انجام تست استرس حداقل و حداکثر مقدار کورتیزول در تیمارهای E400 C400 mg/kg (9) و E100 C0 mg/kg (4) (اثر توام ویتامین ها) و به ترتیب معادل 0.31±25.69 و 0.44±54.22 نانوگرم در میلی لیتر ثبت گردید که دارای اختلاف معنی دار آماری بودند ((P<0.05. حداقل و حداکثر مقدار گلوکز پس از انجام تست استرس در تیمارهای E400 C400 mg/kg (9) و E100 C0 mg/kg (4) و به ترتیب 0.16±68.49 و 0.38±98.27 میلی گرم در دسی لیتر بود، که اختلاف معنی دار آماری را نشان داد (P<0.05). با استناد به نتایج فوق می توان اظهار نمود که سطوح بالای ویتامین های C و E جیره و اثر متقابل آنها می توانند تاثیرات مثبتی در کاهش اثرات سوء استرس در ماهی استرلیاد داشته باشند.

پارامترهای خون شناسی شاخص های مفیدی هستند که به منظور ارزیابی شرایط فیزیولوژیک آبزیان در پاسخ به استرس، آلاینده ها و تغییرات فیزیولوژیک و اکولوژیک به کار می روند. در این تحقیق تعداد و شمارش افتراقی گلبول های سفید فیل ماهی (Huso huso) در سه رده سنی بچه ماهی، جوان و مولدین در انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری در یک دوره زمانی شش ماهه (بهار و تابستان) سال 1391مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از 30 قطعه فیل ماهی (10 بچه ماهی، 10 جوان و 5 مولد ماده و 5 مولد نر) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که در پارامتر های WBC، درصد لنفوسیت، نوتروفیل، مونوسیت و ائوزینوفیل در سنین مختلف تفاوت معنی دار آماری وجود دارد (P<0.05). هیچگونه تفاوت معنی دار آماری در مولدین نر و ماده فیل ماهی وجود نداشته (P<0.05) و درصد لنفوسیت و نوتروفیل در نرها بیشتر درحالی که درصد منوسیت و ائوزینوفیل در ماده ها بالاتر بوده است. با استناد به نتایج مذکور می توان اظهار نمود که فاکتور های سن و جنسیت در شاخص های خونی بسیار تاثیرگذار می باشند.

این تحقیق به منظور بررسی تراکم ماکروبنتوز ها در استخرهای پرورش میگوی سفید غربی در منطقه گمیشان استان گلستان در 2 استخر هر یک به مساحت 1 هکتار و عمق متوسط 1.5 متر انجام شد. نمونه برداری از رسوبات از 5 قسمت (خروجی، میانی، ورودی و کناره ها) با استفاده از دستگاه گرب با سطح مقطع 262 سانتی متر مربع طی دوره پرورش بطور ماهانه (از تیر تا مهر) در مرکز آموزش و ترویج آبزیان گمیشان در سال 1389 انجام شد. نمونه های جمع آوری شده با محلول رزبنگال (1 گرم بر لیتر) رنگ آمیزی و با الکل اتیلیک 70% تثبیت شدند، در آزمایشگاه نمونه ها از الک 500 میکرون جهت نگهداری ماکروبنتوزها عبور و شستشو داده شده و با استفاده از استریو میکروسکوپ و میکروسکوپ تمام موجودات توسط کلیدهای شناسایی اختصاصی دریای خزر شناسایی و شمارش شدند. فاکتورهای دما، pH، شوری هر ده روز یکبار اندازه گیری گردید. موجودات ماکروفون شناسایی شده در استخرهای پرورش میگوی سفید غربی مربوط به رده های شکم پایان، دوکفه ای ها، پرتاران، حشرات و سخت پوستان بودند. به طور کلی بیشترین فراوانی در استخر 6 با 67 درصد و استخر 16 با 58 درصد متعلق به گروه پرتاران و کمترین فراوانی در استخر 6 با 2 درصد و استخر 16 با 5 درصد متعلق به گروه سخت پوستان بود. همچنین کمترین فراوانی ماکروبنتوزها در استخر 6 و 16 در کناره راست و بیشترین تراکم در استخر 6 در ورودی و استخر 16 در قسمت کناره چپ به دست آمد. نتایج حاصل از انجام آزمون تست T در خصوص مقایسه فراوانی کل ماکروبنتوزها، بین استخرهای 6 و 16 اختلاف معنی داری را از خود نشان نداد (P>0.05). مقایسه ماکروبنتوزها طی ماه های مختلف نشان داد که تراکم آنها از تیر ماه تا مهر ماه یک کاهش نسبی را از خود نشان داده که این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار است (P<0.05). فاکتورهای مورد مقایسه (دما، شوری و pH) در دو استخر، اختلاف معنی دار نداشتند (P>0.05)، در حالی که در ماه های مختلف و در صبح و عصر تفاوتی معنی دار مشاهده شد (P<0.05).

این تحقیق جهت بررسی امکان استفاده از فیلم خوراکی برای بسته بندی ماهی کیلکای سر زده شکم خالی و ارزیابی کیفی آن انجام شد. بدین ترتیب ماهی کیلکای مورد نظر با ترکیبی از پروتئین آب پنیر و سدیم آلژینات در غلظت های 12 و 0.5 درصد در دو زمان 2 و 4 ساعت تیمار سازی گردید. تیمارها در سرد خانه 18 – درجه سلسیوس نگهداری شدند. تیمارها در حضور شاهد (نمونه کیلکا بدون استفاده از فیلم خوراکی) در زمان های یک روز، یک ماه تا پایان ماه ششم بصورت ماهیانه از نظر ارزش غذایی، باکتریایی، شیمیایی و حسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج شمارش کلی باکتری های مزوفیل و گرمادوست و باکتری استافیلوکوک در نمونه های پوشش دار زمان 4 ساعت نسبت به زمان 2 ساعت از کاهش بیشتری برخوردار بود. آلودگی به باکتری های کلی فرم، اشرشیا کلی و سودوموناس در نمونه ها مشاهده نشد. ارزش غذایی در نمونه های پوشش شده در مقایسه با شاهد افزایش معنی داری نشان نداد (P>0.05). این فاکتور در نمونه های پوشش دار زمان 4 ساعت در قیاس با زمان 2 ساعت نیز افزایش معنی دار نداشتند (P>0.05). تغییرات پراکسید، اسید چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، نیتروژن ازت دار و pH در تیمار 2 ساعت نسبت به تیمار 4 ساعت روند افزایشی بیشتری داشته اما در هر دو تیمار نسبت به شاهد از سرعت افزایش کمتری برخوردار بوده است. آزمایشات حسی به روش رتبه بندی انجام شد. فاکتورهای باکتریایی، شیمیایی و شاخص پذیرش کلی در تیمارهای پوشش دار در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار آماری داشتند (P<0.05). نمونه های آزمایشی تا پایان مدت زمان سردخانه گذاری از کیفیت خوبی برخوردار بودند، اما نمونه شاهد پس از سه ماه کیفیت خود را از دست داده بودند.

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی تاثیر افزودن پربیوتیک دیواره سلولی مخمر (Saccharomyces cerevisiae) به اختصار (YCW) در جیره غذایی، بر شاخص های رشد ماهیان انگشت قد شیپ (Acipenser nudiventris) صورت پذیرفت. 240 عدد بچه ماهی شیپ پرورشی با میانگین وزنی 0.01±7.61 گرم به مدت 8 هفته توسط 4 جیره غذایی مختلف، شامل 0، 0.5، 1 و 1.5 درصد YCW در جیره پایه، در قالب 4 تیمار (که به ترتیب شاهد، تیمارهای 1، 2 و 3 می باشند) تغذیه شدند. تیمارها به صورت تصادفی در 12 تانک نیم تنی فایبرگلاسی با تراکم 20 عدد در هر تانک در قالب 4 تیمار با 3 تکرار توزیع شدند. در پایان دوره فاکتورهای رشد محاسبه شد. نتایج نشان داد میانگین شاخص های رشد، نظیر وزن نهایی، شاخص رشد ویژه، میانگین رشد روزانه و ضریب تبدیل غذایی در تیمارها اختلاف معنی دار آماری نسبت به شاهد نداشتند (P>0.05). شاخص هپاتوسوماتیک در تیمارهای حاوی پربیوتیک در جیره به طور معنی داری بیشتر از شاهد بود (P≤0.05). ضریب چاقی فقط در تیمار حاوی 1% پربیوتیک در جیره به طور معنی داری بیشتر از شاهد بود. بازماندگی در تمام تیمارها به طور معنی داری بیشتر از شاهد بود. در مجموع نتایج نشان داد که این پربیوتیک قابلیت تاثیرگذاری بالایی بر فاکتورهای رشد ماهیان انگشت قد شیپ ندارد.

رودخانه چشمه کیله در حوزه جنوبی دریای خزر به عنوان یک زیستگاه بسیار مهم و با ارزش برای مهاجرت و زادآوری گونه های با ارزش شیلاتی نظیر ماهی آزاد(Salmo trutta caspius) و ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) از اهمیت بسیار بالائی برخوردار بوده است. در پژوهش حاضر به بررسی ساختار جمعیتی و زیتوده ای درشت بی مهرگان کفزی رودخانه چشمه کیله – تنکابن در سال 1390-1389 در چهار ایستگاه و بصورت ماهانه طی دوازده نوبت نمونه برداری با سوربر سطح 0.1 متر مربع و در سه تکرار صورت گرفت. نمونه های جمع آوری شده توسط فرمالین 4 درصد تثبیت و در آزمایشگاه جداسازی و شمارش گردید. در بررسی کفزیان رودخانه 47 خانواده متعلق به 15 راسته و شش رده شناسایی شد که در میان آنها لارو حشرات آبزی بیشترین تنوع را داشته اند. نتایج نشان می دهد که بطور متوسط راسته های Diptera, Ephemeroptera, Trichoptera در ایستگاه های 1 و 2 و راسته های Diptera, Ephemeroptera و رده Oligochaeta (راسته های (Tubificida, Lumbricida, Lumbriculida, Haplotaxida در ایستگاه 3 و 4 غالبیت داشتند. نتایج نشان داد که ایستگاه 1 با 9.07 گرم بر متر مربع بیشترین میزان زیتوده کفزیان و ایستگاه 4 با میانگین وزن 1.11 گرم بر متر مربع از کمترین میزان زیتوده کفزیان در کل سال را به خود اختصاص داده اند. حداکثر فراوانی کل جانداران در این مدت مربوط به ایستگاه 1 با 44 درصد و حداقل فراوانی مربوط به ایستگاه 4 با 16 درصد بود. آزمون کروسکال والیس راسته های شاخص بی مهرگان کفزی راسته Plecoptera, Trichoptera, Ephemeroptera و راسته های دیگر تحت عنوان Other، در طول سال نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار بین ایستگاه ها در سطح اطمینان 95 درصد (P<0.05) می باشد اما خانواده Chironomidae در چهار ایستگاه در طول سال اختلاف معنی داری بین ایستگاه ها نشان نداد. بالاترین میانگین شاخص های زیستی مارگالف و تنوع شانون وینر مربوط به ایستگاه 1 و پایین ترین امتیاز مربوط به ایستگاه 4 اختصاص داده شده است. بر اساس شاخص تنوع شانون وینر، روند تغییرات تنوع ماکرو بنتوزها در چهار ایستگاه بسیار جزیی و اندک بوده است.

این تحقیق در یک دوره 21 روزه از شهریور تا آبان سال 1388 در اداره توسعه ماهیان گرمابی شهید ملکی اهواز انجام گرفت. هدف این تحقیق بررسی تاثیر شوری های مختلف (کمتر از 1، 3، 6، 9 و 12 قسمت در هزار) بر مقادیر هورمون کورتیزول و گلوکز ماهی کپور علفخوار انگشت قد (Ctenopharyngodon idella) بود. ماهیان کپور علفخوار (با طول کل 0.069±10 سانتی متر و وزن 0.239±12.55 گرم) در مخازن 250 لیتری به تعداد 15 ماهی در هر مخزن در دمای 1.35±24.16 درجه سانتی گراد برای مدت 21 روز قرار گرفتند. هر تیمار دارای سه تکرار بود. در انتهای دوره نیز خون گیری از قلب ماهی ها برای اندازه گیری هورمون کورتیزول و گلوکز انجام شد. نتایج حاصله نشان داد که شوری تا 3 قسمت در هزار مقادیر هورمون کورتیزول و گلوکز ماهی کپور علفخوار را تحت تاثیر قرار نداد (p>0.05)، اما شوری های بالاتر (6 و 9 قسمت در هزار) تاثیر منفی بر هورمون کورتیزول، گلوکز و بازماندگی ماهی داشتند (p<0.05). در شوری 12 قسمت در هزار همه ماهیان قبل از 14 روز تلف شدند. با افزایش شوری، سطوح هورمون کورتیزول و گلوکز افزایش معنی داری داشت که نشانگر واکنش فیزیولوژیکی ماهیان به استرس شوری است.